Ol Referens Bilong Laip na Wok Autim Tok Miting Wok Buk
FEBRUERI 3-9
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | STAT 12-14
“Wanpela Kontrak i Helpim Yu”
it-1 522 par. 4
Kontrak
Kontrak Wantaim Abraham. Kontrak God i wokim wantaim Abraham i kirap taim Abram (o Abraham) i brukim Wara Yufretis bilong i go long Kenan. Kontrak Bilong Lo i kamap 430 yia bihain. (Ga 3:17) Jehova i bin toktok wantaim Abraham taim em i stap long Mesopotemia, long Ur bilong Kaldia, na em i tokim Abraham long i go long wanpela hap graun God bai soim em. (Ap 7:2, 3; St 11:31; 12:1-3) Buk Kisim Bek 12:40, 41 i tokim yumi olsem long pinis bilong 430 yia “long dispela de stret,” bihain long lain Israel i stap long Kenan na long Isip, we ol i bin stap wokboi nating, ol i lusim Isip na i go. De ol i lusim Isip em Nisan 14, 1513 B.C.E, em det bilong Pasova. (Ki 12:2, 6, 7) Dispela i makim olsem Abraham i brukim Wara Yufretis bilong i go long Kenan long Nisan 14, 1943 B.C.E, na long dispela taim kontrak bilong Abraham i kirap. God i kamap gen long Abraham taim Abraham i go long Kenan na i go moa long Sekem, na God i stori moa long tok promis bilong em. God i tok: “Bai mi givim dispela graun long lain tumbuna pikinini bilong yu,” long dispela rot em i kamapim klia olsem dispela kontrak i stret wantaim tok promis em i mekim long gaden Iden long dispela “lain pikinini” bai kamap long wanpela lain. (St 12:4-7) Ol arapela tok promis em Jehova i mekim, ol i stap long St 13:14-17; 15:18; 17:2-8, 19; 22:15-18.
I Gat As na Yu Mas Save Long Stori Tru Bilong Abraham
Dispela promis em i samting bilong kirapim bel stret na Abraham i bin harim God i tokim em long dispela promis long tupela arapela taim tu. (Stat 18:18; 22:18) Na bilong truim dispela promis, God bai kirapim bek tu ol man bilong sampela lain ol i pinis olgeta long graun. Ol dispela man i kirap bek bai ol i kisim gutpela blesing tru, long wanem, planti long ol bai kirap bek na i stap long Paradais long graun, em Adam i bin lusim. Long dispela taim, bai ol i kisim save bilong helpim ol long kisim laip oltaim.—Stat 2:8, 9, 15-17; 3:17-23.
it-2 213 par. 3
Lo
Ol samting bilong bipo ol man i bin painim i as na sampela saveman i ting olsem taim wanpela man i laik baim wanpela hap graun, ol i save bringim em i go long wanpela ples i stap antap na soim em dispela hap graun olgeta i go inap long baundri bilong en. Taim man i laik baim graun i tok “Mi lukim,” dispela i makim olsem em i orait long baim dispela graun olsem lo i makim. Taim Jehova i tok promis long Abraham long em bai kisim graun bilong Kenan, pastaim Jehova i tokim em long lukluk i go long 4-pela hap bilong dispela graun. Abraham i no tok “Mi lukim,” long wanem, ating God i tok olsem em bai givim dispela Graun Bilong Promis long ol lain tumbuna pikinini bilong em long bihain. (St 13:14, 15) Moses i stap olsem mausman bilong lain Israel, na God i tokim em long “lukim” dispela hap graun, na sapos dispela tingting bilong ol saveman em yumi stori long antap i stret, orait dispela i makim olsem lain Israel i kisim dispela graun, taim Josua i go pas long ol. (Lo 3:27, 28; 34:4; skelim tu tok Satan i mekim long Jisas Mt 4:8.) Narapela samting i kamapim wankain tingting em: taim wanpela i wokabaut i go brukim wanpela hap graun o em i go insait long en bilong kisim dispela graun. (St 13:17; 28:13) Long sampela pepa bilong bipo em ol i painim, ol i raitim namba bilong hamas diwai tu i stap long dispela hap graun em ol i salim.—Skelim St 23:17, 18.
Mekim Wok Painimaut
Bihainim Pasin Laikim na Stretim Hevi
12 Baibel i stori olsem hevi inap kamap namel long Abraham na Lot na mekim ol i brukim lain, tasol tupela i stretim dispela hevi na kamapim bel isi. Tupela i gat ol sipsip na ol bulmakau, na ol wokman bilong ol i kros pait long hap graun we ol animal bilong ol i ken i stap long en. Abraham i laik tru long pinisim kros, olsem na em i tokim Lot long em i ken go pas long makim wanem hap em i laik i go i stap long en. (Stt. 13:1, 2, 5-9) Abraham i soim gutpela pasin tru em yumi ken bihainim! Abraham i daunim laik bilong em yet na em i mekim ol samting bilong kamapim bel isi. Yu ting gutpela pasin bilong em i mekim na em i lus long kisim blesing? Nogat tru. Bihain long dispela samting i kamap, Jehova i tok promis long Abraham olsem em bai kisim planti blesing. (Stt. 13:14-17) God bai blesim tru ol wokman bilong em sapos ol i bihainim ol stiatok bilong em na stretim ol hevi long rot bilong pasin laikim.
it-2 683 par. 1
Pris
Melkisedek king bilong Salem em i wanpela pris (ko·henʹ). Baibel i no stori long lain famili bilong em, wanem taim em i bon na wanem taim em i dai. Em i no kisim wok pris long rot bilong famili bilong em, na i no gat wanpela i stap pris paslain long em o bihain long em. Melkisedek i mekim wok king na pris wantaim. Wok pris bilong em i winim bilong lain pris bilong Livai. Abraham em i tumbuna papa bilong Livai, olsem na taim Abraham i givim namba 10 hap bilong ol samting long Melkisedek i olsem Livai i givim namba 10 hap bilong ol samting long Melkisedek. (St 14:18-20; Hi 7:4-10) Long ol dispela samting Melkisedek i stap olsem piksa bilong makim Jisas Krais, em bai stap “pris inap oltaim oltaim wankain olsem Melkisedek.”—Hi 7:17.
Baibel Ritim
FEBRUERI 10-16
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | STAT 15-17
“Bilong Wanem Jehova i Senisim Nem Bilong Abram na Sara?”
it-1 817
I Gat Tok Long Pasin Bilong Ol Arapela
Pasin bilong ol man na ol samting ol i wokim planti taim i no save kamap gut. Ol man i kisim sin na popaia long Adam. (Ro 5:12; Sg 51:5) Tasol Jehova, em man i gutpela olgeta, “em i save gut tru long olsem wanem em i bin wokim yumi, na em i tingim yumi i olsem das tasol,” olsem na em i save marimari long yumi. (Sg 103:13, 14) Em i tingim gutpela man Noa olsem “em i no gat asua namel long ol man long taim bilong em.” (St 6:9) Em i tokim Abraham, “yu mas wokabaut long pasin i stret wantaim laik bilong mi na stap olsem man i no gat asua.” (St 17:1) Tru, dispela tupela man i no gutpela olgeta na tupela i bin dai pinis, tasol Jehova, em man i save “lukim bel bilong man,” em i tingim tupela olsem tupela i no gat asua. (1Sm 16:7; 2Ki 20:3; 2St 16:9.) Devit i tingim dispela, olsem na em i tok: “Mi no inap mekim wanpela samting i mekim na mi gat asua long ai bilong em.” (2 Sm 22:24; Lo 18:13) Jehova i givim Pikinini bilong em i no gat asua (Hi 7:26) olsem pe bilong baim bek ol man, na long dispela rot Em inap kolim ol manmeri i gat bilip na i save bihainim tok bilong em olsem ol i “bihainim stretpela pasin,” o ol i no gat asua, na long wankain taim em i stap yet olsem stretpela Jas i no gat asua.—Hi 7:26; Ro 3:25, 26.
it-1 31 par. 1
Abraham
Longpela haptaim i lus pinis. Ol i stap long Kenan inap 10-pela yia pinis, tasol Sara i no karim pikinini. Olsem na em i givim Haga, wokmeri bilong em, long Abraham bai em i ken karim pikinini bilong em. Abraham i orait long dispela samting. Olsem na long 1932 B.C.E., taim Abraham i gat 86 krismas, em i kamapim Ismael. (St 16:3, 15, 16) Sampela haptaim moa i lus. Na long 1919 B.C.E., taim Abraham i gat 99 krismas, Jehova i tokim Abraham olsem olgeta man long haus bilong Abraham i mas katim skin bilong ol, na bai dispela i stap olsem mak bilong soim olsem tupela i bin wokim kontrak. Na long wankain taim, Jehova i senisim nem bilong Abram na kolim em Abraham, “long wanem, bai mi mekim yu i kamap papa bilong planti lain manmeri.” (St 17:5, 9-27; Ro 4:11) Bihain liklik, 3-pela ensel em ol i tanim i kamap man na ol i kam long Abraham, na em i mekim gutpela pasin long ol long nem bilong Jehova, ol i tok promis long em olsem Sara bai kisim bel na karim wanpela pikinini man long yia antap!—St 18:1-15.
Mining Bilong Sampela Nem
God yet i bin senisim nem bilong sampela man na meri taim em i laik tok profet long wanpela samting. Em i senisim nem Abram, mining bilong en “Papa i Gat Biknem,” na kolim em Abraham, mining bilong en “Papa Bilong Planti Lain.” Olsem nem bilong em i makim, Abraham i kamap tumbuna bilong planti lain manmeri. (Stat 17:5, 6) Tingim tu meri bilong Abraham, Sarai, mining bilong en “Tok Pait.” Ating em i amamas tru taim God i givim nupela nem long em na kolim em “Sara,” mining bilong en “Prinses,” na i makim olsem em bai kamap tumbuna meri bilong sampela king.—Stat 17:15, 16.
Mekim Wok Painimaut
it-1 460-461
Ol Yia Ol Samting i Kamap Bipo
Jehova i tokim Abram (o Abraham) olsem: “Yu ken save tru olsem ol tumbuna pikinini bilong yu bai stap long kantri bilong ol arapela lain, na ol bai mekim ol i kamap sleiv bilong ol na ol bai mekim nogut long ol inap 400 yia.” (St 15:13; lukim tu Ap 7:6, 7.) God i mekim dispela tok paslain long Aisak i bon, em dispela “pikinini” God i tok promis long en. Long 1932 B.C.E, Hagar, wokmeri bilong Sara, i karim Ismael, pikinini bilong Abram, na long 1918 B.C.E, Aisak i bon. (St 16:16; 21:5) Taim yumi kaunim ol yia long taim ol Israel i lusim Isip, em pinis bilong haptaim we ol i mekim nogut long ol, na kaunim i go bek 400 yia bai yumi kamap long yia 1913 B.C.E., long dispela taim Aisak i gat 5-pela krismas. (St 15:14). I luk olsem long dispela taim Aisak i lusim susu pinis, na em i “stap long kantri bilong ol arapela lain” na i no bilong em yet. Taim Ismael husat i gat 19 krismas i “tok bilas” long Aisak, dispela em i kirap bilong dispela haptaim bilong ol bai mekim nogut long lain tumbuna pikinini bilong Abraham. (St 21:8, 9) Long nau ol man bai tingim olsem pasin bilong Ismael long tok bilas long pikinini man bilong Abraham em i samting nating tasol, tasol long bipo, dispela samting em i mekim i bikpela samting. Dispela i kamap klia taim Sara i strong long rausim Hagar na pikinini man bilong em, Ismael, na God tu i wanbel long tingting bilong Sara. (St 21:10-13) Dispela stori i stap tu long Baibel bilong kamapim klia olsem dispela tok profet bilong 400 yia ol bai mekim nogut long ol lain tumbuna pikinini bilong Abraham, em bai pinis long taim ol Israel i lusim Isip.—Ga 4:29.
it-1 778 par. 4
Ol Israel i Lusim Isip
“Ol namba 4 lain tumbuna pikinini.” Yumi mas tingim olsem Jehova i bin tokim Abraham olsem taim em i gat namba 4 lain tumbuna pikinini, ol bai go bek long graun bilong Kenan. (St 15:16) Long dispela 430 yia, stat long taim kontrak bilong Abraham i kirap i go inap long taim ol Israel i lusim Isip, namba bilong lain tumbuna pikinini bilong Abraham i go antap winim namba 4 lain tumbuna pikinini. Na tu, olsem Baibel i kamapim, bipo ol man i save stap longpela taim. Tasol ol Israel i stap 215 yia tasol long Isip. Yumi ken kaunim namba bilong ol dispela namba 4 lain tumbuna pikinini bilong Abraham i go sindaun long Isip long dispela rot, kain olsem traib bilong ol Livai: (1) Livai, (2) Kohat, (3) Amram, na (4) Moses.—Ki 6:16, 18, 20.
Baibel Ritim
FEBRUERI 17-23
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | STAT 18–19
“ ‘Jas Bilong Graun Olgeta’ i Bagarapim Sodom na Gomora”
Oltaim “Jas Bilong Olgeta Graun” i Save Mekim Stretpela Pasin
ABRAHAM i tok: “Jas bilong olgeta graun, em i mas bihainim stretpela pasin.” (Stt. 18:25) Abraham i bilip tru olsem Jehova bai mekim stretpela pasin taim em i bagarapim Sodom na Gomora. Abraham i bilip olsem Jehova i no inap “kilim ol gutpela man wantaim ol man nogut.” Abraham i save olsem dispela “i no gutpela pasin.” Inap olsem 4 handret yia bihain, Jehova i stori long pasin bilong em yet na em i tok: “God . . . i save stap olsem oltaim. Em i olsem wanpela bikpela strongpela ston i no save senis. Oltaim em i save bihainim tok bilong en na em i no save giaman. Na pasin bilong en i gutpela na stretpela tasol.”—Lo 31:19; 32:4.
I No Les Kwik—Sanap Strong na Bilip
Yumi mas tingim olsem Jehova em nambawan gutpela eksampel yumi ken bihainim long kamapim pasin bilong i no les kwik. (2 Pita 3:15) Baibel i stori planti long olsem wanem Jehova i bin kamapim pasin bilong i no les kwik long ol wokman bilong em. (Neh. 9:30; Ais. 30:18) Olsem, taim Jehova i laik bagarapim Sodom, Abraham i givim sampela askim long em bikos em i laik save long tingting God i gat long ol stretpela man. Baibel i tok Jehova i no katim tok bilong Abraham taim em i toktok. Jehova i no les kwik long putim gut yau taim Abraham i kamapim tingting bilong em. Bihain, Jehova i kamapim klia olsem em i putim gut yau taim em i kolim gen ol tok Abraham i mekim. God i tokim em olsem em bai no inap bagarapim Sodom maski sapos 10-pela stretpela man tasol i stap long dispela taun. (Stt. 18:22-33) God i stap gutpela eksampel long pasin bilong i no les kwik long putim gut yau na i no kros kwik!
Jehova Em i Bikpela King Bilong Yumi!
12 Yumi ken save tru olsem klostu nau Jehova bai kamapim strong bilong em olsem nambawan bos. Em bai i no inap larim pasin nogut i stap oltaim oltaim, na yumi save olsem yumi stap long taim bilong las de. Jehova i bin bagarapim ol man nogut long taim bilong Bikpela Tait. Em i bin bagarapim Sodom na Gomora, Fero na lain ami bilong em. Strong bilong Sisera na lain ami bilong em i no inap tru long bikpela strong bilong God Antap Tru. (Stt. 7:1, 23; 19:24, 25; Kis. 14:30, 31; Het. 4:15, 16; 2 Kin. 19:35, 36) Olsem na yumi ken bilip tru olsem God Jehova i no inap larim ol man i bagarapim nem bilong em na mekim nogut long lain bilong em i go inap oltaim oltaim. Na tu, yumi lukim pinis mak i soim olsem Jisas i kam pinis na i stap, na yumi stap long taim bilong pinis bilong ol pasin nogut bilong nau.—Mt. 24:3.
Mekim Wok Painimaut
I Gat Wanpela Man i Bin Lukim God o Nogat?
Nau Yumi inap save bilong wanem Ebraham i bin toktok wantaim ensel olsem em i toktok long God Jehova yet. Ensel i olsem maus bilong God na i kolim stret ol tok God i tokim em long givim long Ebraham, olsem na taim dispela ensel i kamap long Ebraham, i stret Baibel i tok: “Yawe i kamap long Ebraham.”−Jenesis 18:1.
Taim yumi toktok wantaim wanpela man long rot bilong telefon o redio, dispela man i kisim stret ol tok. Na olsem tasol taim God i givim tok long man long rot bilong wanpela ensel, dispela man inap kisim stret ol tok. Ensel i olsem maus bilong God na em inap kolim stret ol tok. Olsem na yumi inap save bilong wanem Ebraham na Moses na Manoa na sampela man moa i toktok wantaim ol dispela ensel olsem ol i toktok wantaim God. Ol dispela ensel i tanim i kamap man, olsem na ol man inap lukim ol, na ol inap lukim bikpela lait bilong God i kam long ol long rot bilong ensel, tasol ol i no inap lukim God. Olsem na tok bilong aposel Jon i stret, em i tok: “I no gat wanpela man i bin lukim God liklik.” (Jon 1:18) Ol dispela man i no bin lukim God yet; ol i lukim tasol ol ensel ol i kisim tok bilong God i kam long ol.
Helpim Ol Narapela Long Karim Hevi
3 Lot i mekim rong disisen taim em i go stap namel long ol manmeri bilong Sodom em ol i mekim ol pasin pamuk i nogut tru. (Ritim 2 Pita 2:7, 8.) Ol manmeri long Sodom i gat gutpela sindaun, tasol Lot i bungim planti hevi taim em i go stap long dispela hap. (Stt. 13:8-13; 14:12) Ating meri bilong Lot i laikim tumas taun Sodom o sampela manmeri long dispela taun, olsem na em i sakim tok bilong Jehova. Long dispela risen, em i dai taim God i yusim paia na salfa long bagarapim dispela taun. Tingim 2-pela pikinini meri bilong Lot. Tupela i tok promis pinis long maritim 2-pela man bilong lain Sodom, tasol dispela 2-pela man i dai. Lot i bel hevi taim em i lusim haus na mani kago, tasol em i bel hevi moa yet taim meri bilong em i dai. (Stt. 19:12-14, 17, 26) Long dispela taim bilong hevi, yu ting Jehova i givap long Lot? Nogat.
Baibel Ritim
FEBRUERI 24-MAS 1
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | STAT 20-21
“Oltaim Jehova i Save Mekim Ol Samting Em i Tok Promis Long En”
God i kolim Em “Sara”
Taim Sara i lap, yu ting dispela i makim olsem em i no gat bilip? Nogat. Baibel i tok: “Sara i bilip, olsem na em i kisim strong inap long karim pikinini maski em i lapun pinis. Dispela samting inap kamap, long wanem, em i bilip olsem dispela man husat i bin mekim tok promis long em, em bai truim tok bilong em.” (Hibru 11:11) Sara i bilip strong olsem Jehova bai truim olgeta tok promis bilong Em. Olsem wanem? Yumi gat wankain pasin bilong bilip olsem Sara? Yumi wan wan i ken putim mak long kisim sampela save long God, em As bilong olgeta tok i stap long Baibel. Dispela bai helpim yumi long luksave olsem Sara i bihainim savetingting long bilip long God. Tru tumas, Jehova i save truim olgeta tok promis bilong em—sampela taim em inap mekim long rot em yumi no ting em bai mekim!
“BIHAINIM TOK BILONG SARA”
Sara i gat 90 krismas na em i karim pikinini man, long dispela taim Abraham i gat 100 krismas! Abraham i kolim dispela pikinini Aisak, mining bilong en “Lap,” olsem God i bin tokim em long mekim. Piksaim long tingting pes bilong Sara i lait na em i tok: “God i mekim . . . mi amamas na mi lap. Na olgeta man i harim dispela bai ol i amamas wantaim mi.” (Stat 21:6) Jehova i givim gutpela presen long Sara, em i helpim em long karim wanpela pikinini man na dispela i givim bikpela amamas long Sara. Tasol nau Sara i gat bikpela wok bilong mekim.
Taim Aisak i gat 5-pela krismas, famili i wokim bikpela kaikai bilong makim de em i lusim susu. Tasol hevi i kamap. Sara “i lukim” olsem Ismael, pikinini man bilong Hagar, i tok bilas long Aisak. Long dispela taim, Ismael i gat 19 krismas. Ismael i no tok pilai nating long Aisak, nogat. Aposel Pol i tokaut olsem Ismael i bin mekim nogut long Aisak. Sara i luksave olsem samting Ismael i mekim inap bagarapim tingting bilong Aisak. Sara i save olsem Jehova i bin makim Aisak long mekim wanpela bikpela wok long inapim samting Em i tingting pinis long mekim. Olsem na Sara i strongim bel na askim Abraham long salim Hagar na Ismael i go long narapela ples.—Stat 21:8-10; Galesia 4:22, 23, 29.
Abraham i mekim wanem? Baibel i tok: “Ismael tu em i pikinini bilong Abraham, olsem na dispela tok i mekim Abraham i bel hevi.” Abraham i laikim tru Ismael, olsem na em i no amamas long tok Sara i mekim. Jehova i luksave olsem Sara i bihainim savetingting. God i tokim Abraham: “Yu no ken bel hevi long wokmeri Hagar wantaim pikinini bilong en. Yu mas bihainim tok bilong Sara. Long Aisak tasol bai ol lain tumbuna pikinini bilong yu i kamap.” Jehova i tokim Abraham olsem em bai lukautim Hagar na Ismael. Dispela i mekim gut bel bilong Abraham na em i salim tupela i go.—Stat 21:11-14.
Mekim Wok Painimaut
wp17.3 12, ftn.
“Yu Naispela Meri Tru”
Sara em hap sista bilong Abraham. Tera em papa bilong tupela, tasol ol i gat narapela narapela mama. (Stat 20:12) Long bipo, i no gat rong long dispela kain marit. Ol man long dispela taim bipo i stap klostu long taim bilong Adam na Iv. Olsem na helt bilong ol i gutpela moa, na taim ol wanblut i marit namel long ol yet, dispela i no kamapim hevi long ol pikinini bilong ol. Inap olsem 400 yia bihain, ol man i stap laip inap sotpela taim wankain olsem yumi long nau. Long dispela taim, Lo Bilong Moses i tambuim pasin bilong marit long wanblut.—Wok Pris 18:6.
Abraham—Gutpela Piksa Bilong Olgeta Man i Laik Kamap Pren Bilong God
Nau Abram i kirap mekim narapela samting i kamapim bilip bilong em. Baibel i tok: “Abram i wokim alta bilong lotu long Bikpela long dispela hap Bikpela i bin kamap long em.” (Stat 12:7) Ating em i bin kilim wanpela animal tu na givim long Jehova olsem ofa, long wanem insait bilong tok Hibru ol i kisim tok “alta” long en, em olsem: “ples bilong mekim ofa.” Bihain, Abram i mekim gen dispela samting i kamapim bilip bilong em; em i wokim alta bilong Jehova long ol narapela hap tu, na em i “lotu” long Jehova. (Stat 12:8; 13:18; 21:33) Insait bilong tok Hibru ol i tanim olsem “lotu” i olsem: ‘kolim nem bilong Jehova’ o ‘autim nem bilong em.’ Lain bilong Abram na ol lain bilong Kenan i bin harim Abram i autim nem bilong God bilong em, Jehova; em i no pret long autim. (Stat 14:22-24) Olsem tasol long nau, olgeta man i laik kamap pren bilong God, ol i mas bilip na kolim nem bilong Jehova na singaut long em. Na ol i mas autim nem bilong em long ol man—ol i mas givim maus bilong ol long God olsem ofa na “litimapim nem bilong en.”—Hibru 13:15; Rom 10:10.
Baibel Ritim