Ol Referens Bilong Laip na Wok Autim Tok Miting Wok Buk
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JULAI 7-13
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 21
Ol Gutpela Stiatok Bilong Marit i Ken i Stap Amamas
Olsem Wanem Yu Inap Makim Gut Ol Samting Yu Mas Mekim?
Sapos yu hariap long makim samting yu mas mekim, bihain yu bai lukim olsem yu no bin bihainim gutpela tingting. Sindaun 21:5 i tok: “Ol man bilong wok ol i save tingting gut na mekim wok, olsem na wok bilong ol i kamap gutpela na ol i gat planti samting. Tasol sapos ol man i hariap tumas long mekim wok . . . ol bai i sot long ol samting.” Olsem: Ol yangpela i laikim poroman, ol i mas tingting gut pastaim na no ken hariap long marit, nogut tok bilong man bilong raitim stori long bipo, em William Congreve bilong Inglan, i kamap tru long ol. Em i tok: ‘Sapos yumi hariap long marit, ating bai yumi bel hevi long dispela i go inap long planti yia.’
Rot Bilong Mekim Marit i Stap Gut
Mekim pasin daun. “Yupela i no ken tingting long yupela yet tasol . . . Yupela i mas daunim yupela yet na yupela i mas ting pasin bilong ol arapela i winim pasin bilong yupela.” (Filipai 2:3) Planti kros i save kamap, long wanem, taim hevi i kamap, narapela i putim asua i go long narapela, na ol i no mekim pasin daun na painim rot bilong mekim isi bel bilong narapela. Taim yutupela i no wanbel long wanpela tok, pasin daun inap helpim yu long daunim pasin bilong strong long kamapim olsem tok bilong yu i stret.
‘Amamas Wantaim Meri Yu Bin Kisim Taim Yu Yangpela’
Olsem wanem sapos hevi i kamap long wanem tupela i no save mekim gut long narapela narapela? Bilong stretim dispela kain hevi tupela i mas wok strong. Olsem, ating pasin bilong mekim tok i bagarapim bel bilong narapela i kamap insait long marit na nau em i kamap pasin bilong tupela. (Sindaun 12:18) Olsem yumi stori long stadi i kamap paslain long dispela, dispela inap bagarapim marit. Wanpela savetok bilong Baibel i tok: “Sapos man i stap long ples wesan nating, dispela pasin i winim pasin bilong i stap wantaim meri bilong tok kros na toktok planti.” (Sindaun 21:19) Sapos yu wanpela meri marit i gat kain marit olsem, orait askim yu yet, ‘Pasin bilong mi i mekim na man bilong mi i pilim hatwok long i stap wantaim mi?’ Baibel i tokim ol man marit: “Yupela man, yupela i mas laikim tru ol meri bilong yupela, na yupela i no ken mekim nogut bel bilong ol.” (Kolosi 3:19) Sapos yu wanpela man marit, orait askim yu yet, ‘Mi no gat pasin bilong sori na tingim meri bilong mi, na dispela i mekim na em i go painim narapela man long mekim gut bel bilong em?’ Tasol ol dispela kain samting i no mekim na man o meri i gat rait long mekim pasin pamuk. Tasol dispela samting inap kamap, olsem na i gutpela long toktok gut wantaim long ol hevi i kamap insait long marit.
Mekim Wok Painimaut
Ol Tok Profet Bilong Kingdom Bilong God i Kamap Tru
Long nau Jisas i no stap moa olsem man bilong graun i sindaun long wanpela donki. Nau em i strongpela King. Baibel i tok piksa olsem em i sindaun long hos—long Baibel hos i makim pait. (Sindaun 21:31) Kamapim Tok Hait 6:2 i tok: “Mi lukim wanpela waitpela hos, na man i sindaun long en em i holim banara. Ol i givim em wanpela hat bilong man i winim pait, . . . na em i wok long winim planti pait moa.” Na Devit, man bilong raitim song, em i tok long Jisas olsem: “Bikpela i stap long Saion, na bai em i mekim yu i bosim planti ples, na em i tok, ‘Yu bosim ol birua bilong yu.’”—Song 110:2.
JULAI 14-20
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 22
Ol Gutpela Stiatok Bilong Mekim Bikpela Long Ol Pikinini
Pikinini Bilong Yu Bai Lotuim God Taim Em i Kamap Bikpela?
Sapos yu marit na yu laik i gat pikinini, askim yu yet: ‘Mipela i gat pasin daun na mipela i save laikim Tok Bilong God? Jehova bai makim mipela long lukautim nupela bebi?’ (Sng. 127:3, 4) Sapos yu gat pikinini pinis, orait askim yu yet: ‘Mi skulim ol pikinini bilong mi long pasin bilong givim bel long mekim wok?’ (Ekl. 3:12, 13) ‘Mi save wok strong long lukautim gut ol pikinini na bai ol tingting na pasin bilong dispela graun em Satan i bosim i no ken bagarapim ol?’ (Prov. 22:3) Yupela i no inap pasim olgeta hevi i painim ol pikinini bilong yupela. Em i hatwok tru long mekim olsem. Tasol yupela i ken redim ol long karim ol hevi we inap painim ol long bihain taim yupela i skulim ol long bihainim Tok Bilong God. (Ritim Provep 2:1-6.) Olsem, sapos wanpela wanblut i lusim tok i tru, helpim ol pikinini long kisim skul long Tok Bilong God long risen na em i bikpela samting long stap gut long Jehova. (Sng. 31:23) O sapos wanpela yupela i laikim tru i dai, soim ol pikinini long hau ol inap yusim Tok Bilong God long karim hevi bilong krai sori, na kisim bel isi.—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.
Papamama—Trenim Ol Pikinini Long Laikim Jehova
Stat long trenim ol pikinini taim ol i liklik yet. Sapos papamama i kirap kwik long trenim ol pikinini, gutpela samting bai kamap. (Prov. 22:6) Tingim Timoti, em i bin raun wantaim aposel Pol. Mama bilong Timoti, em Yunis, na bubu meri Lois, ol i bin skulim em gut “kirap long taim [em i] stap bebi yet.”—2 Tim. 1:5; 3:15.
Narapela tupela marit long Kot-Diwa, em Jean-Claude na Peace. Ol i lukautim gut olgeta 6-pela pikinini bilong ol na olgeta i laikim Jehova na mekim wok bilong em. Wanem samting i helpim dispela tupela marit? Ol i bihainim eksampel bilong Yunis na Lois. Ol i tok: “Mipela i skulim ol pikinini long Tok Bilong God kirap long taim ol i bebi yet, bihain liklik long ol i bon.”—Lo 6:6, 7.
Olsem wanem yupela inap “skulim” ol pikinini long Tok Bilong Jehova? “Skulim” i makim olsem yupela i mas “kolim kolim gen planti taim.” Olsem na oltaim papamama i mas lusim sampela haptaim long stap wantaim ol liklik pikinini. Sampela taim papamama inap bel hevi bikos planti taim ol i mas tokim pikinini long wankain samting. Tasol papamama i mas tingim dispela olsem rot bilong helpim ol pikinini long kliagut long Tok Bilong God na bihainim.
Yupela Papamama—Stap Olsem Gutpela Piksa Ol Pikinini i Ken Bihainim
Tru, ol pikinini i save mekim pasin olsem pikinini, na sampela i save bikhet na sakim tok. (Stat 8:21) Orait papamama i ken mekim wanem? Baibel i tok: “Ol pikinini i save mekim olkain longlong pasin. Tasol sapos yu givim kanda long ol, bai ol i lusim dispela pasin.” (Sindaun 22:15) Sampela man i ting long nau i no stret long mekim olsem long ol pikinini. Na Baibel i no orait long pasin bilong pait na mekim nogut long man. Tru, sampela taim dispela “kanda” em i kanda tru tru, tasol em i makim wok bilong papamama long bihainim pasin laikim na pasin i stret long skulim na stretim pikinini, long wanem, ol i laik helpim pikinini long i stap oltaim oltaim.—Hibru 12:7-11.
Mekim Wok Painimaut
Kisim Amamas Long Wok Bilong Jehova Yu Mekim
Wankain olsem, yumi ken mekim amamas bilong yumi i go bikpela moa taim yumi givim bel long mekim wok Jehova i givim yumi long mekim. Yumi mas “lusim bikpela haptaim” tru long autim tok, na givim bel long mekim ol wok insait long kongrigesen. (Apo. 18:5; Hib. 10:24, 25) Redim gut ol hap bilong miting na bai yu ken givim ol bekim we i strongim ol narapela. Redim gut ol asainmen yu kisim bilong mekim ol skul tok long ol miting namel long wik. Sapos ol i askim yu long mekim wanpela wok insait long kongrigesen, orait kamap long taim stret na bai ol narapela i ken bilip long yu. No ken ting olsem wanpela asainmen yu kisim long kongrigesen em i no bikpela samting, na yu no givim taim long mekim. Wok strong long givim bes bilong yu long mekim gut ol wok. (Prov. 22:29) Taim yu givim bel long mekim ol wok lotu bilong yu na ol asainmen yu kisim, yu bai kamap strong na yu bai amamas tru. (Gal. 6:4) Na tu, em bai isi long yu amamas wantaim ol narapela taim ol i kisim wanpela asainmen em yu gat laik long kisim.—Rom 12:15; Gal. 5:26.
JULAI 21-27
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 23
Ol Gutpela Stiatok Long Sait Bilong Alkohol
Holimpas Stretpela Tingting Long Pasin Bilong Dring Alkohol
Olsem wanem sapos man i dring planti, tasol em i save was gut na long ai bilong ol narapela i no luk olsem em i spak? Sampela man i save dring planti, tasol ol i no kamapim ol pasin bilong man i spak. Tasol sapos man i ting dispela i no inap nogutim em, em i giamanim em yet. (Jeremaia 17:9) Isi isi man inap kalabus long alkohol na em i “larim wain i bosim tingting bilong [em].” (Taitus 2:3) Long pasin bilong kamap man i save dring oltaim, savemeri Caroline Knapp i tok: “Isi isi man i kamap man bilong dring oltaim.” Pasin bilong dring planti i olsem wanpela trap bilong bagarapim man!
Tingim tu tok lukaut bilong Jisas, em i tok: “Yupela lukaut gut. Nogut yupela i dring nabaut oltaim na yupela i spak. Na nogut yupela i wari long ol samting bilong bodi. Sapos kain pasin olsem i daunim yupela, orait dispela de bilong Bikpela bai i kamap long yupela wantu tasol, olsem umben i save holimpas abus, long wanem, dispela de bai i kamap long olgeta manmeri i stap long olgeta hap bilong graun.” (Luk 21:34, 35) Man i no mas dring spak na em i laik slip tasol na i les long ol samting bilong skin na long spirit. Olsem wanem sapos de bilong Jehova i kamap na em i stap olsem?
it-1 656
Dring Spak
Baibel i tambuim. Baibel i tambuim pasin bilong kisim strongpela dring i go inap long man i spak. Man bilong raitim buk Provep i stori gut long samting alkohol i mekim long man husat i dring planti tumas. Em i tok lukaut olsem: “Husat i save bel hevi? Husat i no save stap isi? Husat i save tok pait? Husat i save komplein? Husat i save kisim bagarap nating long skin? Na ai bilong husat i save ret? Em ol man husat i save lusim bikpela haptaim long dring wain; em ol man husat i save painim wain em ol i bin miksim. No ken lukluk long retpela kala bilong wain taim em i lait gut insait long kap na i go daun isi tasol long nek, bikos bihain em bai kaikaim man olsem snek i save kaikaim man, na em i save kamapim posin olsem bilong wanpela posin snek [mekim man i sik long bodi (olsem, sirosis bilong liva) na sik long kru (tingting paul na guria) na dispela inap kilim man]. Ai bilong yu bai lukim ol narakain samting [alkohol i save daunim strong bilong kru long skelim samting; ol pasin man i save haitim bai kamap ples klia; giaman tingting bai kamap; man bai mekim ol hap hap stori na kamap olsem naispela stori bilong harim; man bai mekim tok na pasin i soim olsem em i no wari long tingting bilong ol narapela], na bel bilong yu bai autim olkain tok nogut [ol tingting na filings i stap hait bai kamap ples klia].”—Pr 23:29-33; Ho 4:11; Mt 15:18, 19.
Man bilong raitim Provep i stori moa long samting spakman i save pilim, na i tok: “Na yu bai kamap olsem man i slip long namel bilong solwara [man i paul wankain olsem man i dring wara, na bihain em i hap i dai], olsem man i slip antap long mas bilong sip [olsem solwara i sakim strong sip i go i kam, nau spakman i stap long mak we hevi inap painim em, em inap kisim strok, kirapim pait, na planti moa]. ‘Ol i paitim mi, tasol mi no pilim. Ol i paitim mi, tasol mi no bin save [em tok spakman i mekim, kain olsem em i toktok long em yet; em i no save long samting i wok long kamap na panismen em i kisim]. Wanem taim bai mi kirap long slip? Mi nidim wanpela moa dring [nau spak bilong em i pinis, tasol em i kalabus long alkohol na em i luk fowed long dring sampela moa taim rot i op long mekim olsem].’” Em bai kamap rabisman bikos em i tromoi planti mani long alkohol, na tu, ol narapela i no inap askim em long helpim ol na em i no inap mekim wok.—Pr 23:20, 21, 34, 35.
Mekim Wok Painimaut
Askim
Olsem: Sapos man i pat tumas, sampela taim dispela i mak bilong man i save kaikai planti, tasol sampela taim nogat. Ating em i gat wanpela kain sik na skin i pat. O ating em i kisim patpela skin long ol tumbuna. Na tu, patpela skin em samting bilong skin tasol, tasol pasin bilong kaikai planti oltaim, em samting bilong tingting. Patpela skin i olsem “skin i gat planti gris,” tasol pasin bilong kaikai planti oltaim em i “pasin bilong mangal na inapim laik bilong bel.” Olsem na bilong skelim husat i man bilong kaikai planti tumas, yumi no ken lukluk long skin tasol, olsem em i bikpela o nogat—yumi mas skelim olsem man i gat wanem kain tingting long kaikai. Sampela man bilong kaikai planti tumas, skin bilong ol i no bikpela, na sampela i olsem bun nating. Na tu, ol narapela narapela lain i gat tingting bilong ol yet long wanem hevi bilong skin long skel o mak bilong skin i gutpela.
JULAI 28–OGAS 3
GUTPELA SAVE I KAM BAIBEL | PROVEP 24
Strongim Yu Yet Long Taim Hevi i Kamap
it-2 610 par. 8
Pasin Birua
Ol Kristen i amamas tu long pe em ol man i sanap strong na karim hevi bai kisim. Jisas i stori long dispela pe, na i tok: “Ol man em ol arapela i mekim nogut long ol bikos ol i bihainim stretpela pasin, ol i ken amamas, long wanem, Kingdom bilong heven em i bilong ol.” (Mt 5:10) Samting i strongim ol em save ol i kisim long bilip bilong kirap bek na Man husat i As bilong dispela bilip. Dispela i strongim ol long i stap gut long God maski ol birua i laik kilim ol i dai. Ol i bilip long samting em dai bilong Jisas bai mekim, olsem na ol i no pret long dai long han bilong ol birua. (Hi 2:14, 15) Tingting Kristen i holim em i bikpela samting bikos dispela bai helpim em long stap gut long bilip taim pasin birua i putim presa long em. “Yupela i mas holim wankain tingting olsem Krais Jisas tu i bin holim . . . na i bihainim tok i go inap long em i dai, yes, inap long em i dai long diwai pos.” (Fl 2:5-8) “[Jisas] i tingim amamas em bai kisim na dispela i helpim em long sanap strong na karim hevi long diwai pos, na em i no wari long sem em bai kisim.”—Hi 12:2; lukim tu 2Ko 12:10; 2Te 1:4; 1Pi 2:21-23.
Holimpas Pasin Bilong Amamas Long Taim Bilong Hevi
Sindaun 24:10 i tok: “Sapos taim nogut i painim yu na bun bilong yu i slek, orait yu no gat strong tru.” Narapela savetok i tok olsem: “Sapos bel bilong man i hevi, bai tingting bilong en i bagarap.” (Snd. 15:13) Sampela Kristen i bel hevi tru na nau ol i lusim pasin bilong ritim Baibel na tingim tingim long bel Tok Bilong God. Taim ol i beten ol i mekim nating, na ol i laik stap longwe long ol wanbilip bilong ol. Tru tumas, sapos yumi bel hevi i stap inap longpela taim, dispela inap bagarapim yumi.
Tasol sapos yumi gat pasin bilong tingim ol gutpela samting, dispela bai helpim yumi long putim tingting long ol samting yumi kisim amamas long en long laip bilong yumi. Devit i tok: “God bilong mi, mi laikim tumas long bihainim laik bilong yu.” (Sng. 40:8) Taim ol samting i no kamap gutpela long laip bilong yumi, yumi no ken tru lusim pasin bilong yumi long mekim ol wok bilong lotu. Gutpela rot bilong daunim bel hevi, em pasin bilong insait long ol wok i givim amamas long yumi. Jehova i tok yumi inap kisim amamas taim yumi ritim Tok bilong em long olgeta taim. (Sng. 1:1, 2) Long rot bilong Baibel na ol miting Kristen, yumi kisim ol “gutpela tok” i strongim bel bilong yumi na i mekim yumi stap amamas.—Snd. 12:25; 16:24.
Askim Bilong Ol Rida
Provep 24:16 i tok: “Stretpela man inap pundaun 7-pela taim, na em bai kirap gen.” Yu ting dispela tok i makim man em planti taim em i pundaun na mekim sin, tasol bihain God i fogivim em?
Nogat, dispela ves i no makim olsem. Dispela tok i makim man em planti taim em i bungim ol hevi, i olsem em i pundaun planti taim, tasol em i kirap gen olsem sanap strong na karim ol dispela hevi.
Dispela i soim olsem dispela tok “pundaun” long Provep 24:16 i no makim pasin bilong mekim sin, nogat, em i makim olsem man i karim planti hevi. Long dispela taim bilong hevi, wanpela stretpela man inap karim hevi long sait bilong helt o ol narapela hevi. Ating em i karim hevi long gavman i mekim nogut tru long em. Tasol em i ken bilip olsem God bai sapotim em na helpim em long sanap strong na karim hevi. Askim yu yet, ‘Olsem wanem? Mi yet i bin lukim ol gutpela samting i painim lain bilong God?’ Yes. Yumi bilip tru olsem “Jehova i save helpim olgeta manmeri em klostu ol i laik pundaun na em i save litimapim olgeta manmeri em hevi i daunim ol.”—Sng. 41:1-3; 145:14-19.
Mekim Wok Painimaut
Askim
Long taim bilong ol man i raitim Baibel, sapos man i laik “wokim haus” o em i laik kamapim famili na em i marit, em i mas givim ol dispela askim long em yet, ‘Mi redi long lukautim meri na ol pikinini sapos bihain mipela i kamapim ol pikinini?’ Paslain long em i marit, em i gat wok em i mas mekim, em i mas lukautim gaden bilong em. Olsem na Baibel Today’s English Version i tok: “No ken wokim haus na kamapim famili paslain long gaden bilong yu i redi, na yu save olsem yu gat rot bilong kisim mani.” Yu ting dispela stiatok i stret long nau tu?
Yes. Man i laik marit em i mas redi gut long wok bilong lukautim famili. Sapos em i no gat bagarap long skin, orait em i mas wok. Tasol man i no ken lukautim famili long ol samting bilong skin tasol. Tok Bilong God i kamapim klia olsem man i no lukautim famili bilong em long ol samting bilong skin, bel na tingting, na ol samting bilong lotu, em i man nogut tru, ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut! (1 Ti. 5:8) Olsem na yangpela man i laik marit na kamapim famili, em i mas askim em yet ol dispela askim: ‘Mi inap long lukautim famili long ol samting bilong skin? Mi redi long go pas long ol samting bilong lotu insait long famili? Mi inap mekim wok bilong stadi oltaim long Baibel wantaim meri na ol pikinini bilong mi?’ Tok Bilong God i kamapim klia olsem ol dispela samting i bikpela samting.—Lo 6:6-8; Ef. 6:4.
Olsem na yangpela man i laik marit em i mas tingim gut tok i stap long Sindaun 24:27. Na i wankain tu long yangpela meri, em i mas askim em yet sapos em i redi long kamap wanpela meri marit na mama. Tupela yangpela marit inap mekim ol wankain askim long ol yet taim ol i tingting long kamapim ol pikinini. (Lu. 14:28) Sapos lain bilong God i bihainim dispela tok, ol bai abrusim planti bel hevi na sindaun bilong famili bilong ol bai i gat amamas long en.
OGAS 4-10
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 25
Ol Gutpela Stiatok Long Pasin Bilong Toktok
Mekim Tok Bilong Helpim Ol Narapela
Tok bilong Sindaun 25:11 (NW ) i kamapim tok piksa long pasin bilong makim wanem taim i stret long toktok: “Sapos man i makim stretpela taim bilong toktok na em i mekim ol tok, dispela i olsem ol apol ol i wokim long gol na bilasim long silva.” Apol ol i wokim long gol em naispela samting. Tasol sapos ol i bilasim long silva, dispela bai mekim apol i luk nais moa yet. Olsem tasol, sapos yumi makim gutpela taim bilong toktok, ol narapela bai amamas long tok yumi mekim na tok bilong yumi bai helpim ol. Hau bai yumi inap makim gutpela taim bilong toktok?
Tok bilong yumi inap helpim ol narapela, tasol sapos yumi no makim gutpela taim bilong toktok, tok bilong yumi inap lus nating. (Ritim Sindaun 15:23.) Long Mas 2011, guria na sunami i bagarapim tru sampela taun long hap is bilong Japan. Winim 15 tausen manmeri i dai. Maski ol Witnes Bilong Jehova long dispela hap i kisim bagarap, ol i yusim Baibel long mekim gut bel bilong ol manmeri husat i krai sori long ol famili i dai. Tasol planti asples i holim strong bilip bilong lotu Buda na ol i no save long tok bilong Baibel. Bihain stret long sunami, ol bratasista i skelim olsem dispela em i no gutpela taim bilong stori long ol manmeri long bilip bilong kirap bek. Olsem na ol i mekim ol tok bilong strongim bel bilong ol manmeri na yusim tok bilong Baibel long stori long risen bilong ol bikpela hevi i painim ol manmeri.
Mekim Tok Bilong Helpim Ol Narapela
Yumi mas skelim gut wei bilong yumi long tromoi tok, wankain olsem yumi save skelim ol tok yumi laik mekim. Taim Jisas i stap long ples bilong em long Nasaret na autim tok long sinagog, ol manmeri “i kirap nogut long ol gutpela tok em i autim.” (Luk 4:22) Taim yumi bihainim pasin isi na toktok, man bai pilim tru ol tok yumi mekim na tok bilong yumi bai helpim em. Na tu, dispela inap kirapim man long senisim tingting bilong em. (Snd. 25:15) Yumi inap bihainim pasin bilong Jisas na toktok gut long ol man, soim pasin rispek, na tingim filings bilong ol. Taim Jisas i lukim olsem ol manmeri i laik tru long harim tok em i mekim, em i sori tru long ol na “em i kirap skulim ol long planti samting.” (Mak 6:34) Maski ol man i mekim nogut long Jisas, em i no mekim hatpela tok long ol.—1 Pita 2:23.
Sapos yumi toktok wantaim man yumi save gut long em, yumi no inap bihainim pasin isi na savetingting. Yumi no inap skelim gut ol tok yumi mekim na wei bilong yumi long tromoi tok. Yumi inap mekim olsem taim yumi toktok wantaim wanfamili o gutpela pren insait long kongrigesen. Jisas i pas gut tru wantaim ol disaipel, tasol em i no mekim hatpela tok long ol. Nogat tru! Taim ol disaipel i tok pait yet long husat namel long ol i stap nambawan na i winim ol narapela, Jisas i sanapim liklik pikinini namel long ol na em i yusim ol gutpela tok na stretim tingting bilong ol. (Mak 9:33-37) Ol elda i ken bihainim eksampel bilong Jisas na soim “pasin isi” taim ol i laik givim tok kaunsel long narapela.—Gal. 6:1.
Kirapim Ol Long Laikim Ol Arapela na Mekim Gutpela Pasin!
Taim yumi mekim wok bilong God, yumi olgeta i ken i stap olsem gutpela piksa na dispela inap kirapim ol narapela. Jisas i bin kirapim tru ol man i bin harim ol tok bilong em. Em i laikim tumas wok Kristen bilong autim tok na em i litimapim tru dispela wok. Em i tok, dispela wok i olsem kaikai bilong em. (Jon 4:34; Rom 11:13) Sapos man i givim bel olsem long mekim wok bilong autim tok, dispela inap kirapim ol narapela tu na ol i laik mekim. Orait, yu tu yu ken kamapim long ples klia amamas bilong yu long mekim dispela wok, a? Tru, yu no ken hambak long wok yu mekim, tasol sapos sampela gutpela samting i bin painim yu taim yu autim tok long ol man, orait yu ken kamapim long ol narapela long kongrigesen. Na taim yu singautim sampela bilong i go wantaim yu long autim tok, yu ken traim helpim ol long kisim amamas long toktok wantaim ol man long Bikpela Man bilong wokim yumi, em Jehova.—Sindaun 25:25.
Mekim Wok Painimaut
it-2 399
Pasin Isi
Man i gat pasin isi em man i gat bilip na samting bilong givim strong long em. Em i save skelim gut ol samting na i no hariap long kros. Man i no inap mekim pasin isi sapos em i pilim olsem hevi bai painim em, em i belhat, i no bilip na wet long gutpela samting bai kamap, na ol samting em i laik mas kamap i no painim em. Provep i stori long man i no gat pasin isi, na i tok: “Man i no save kontrolim belhat bilong em, em i olsem wanpela taun em ol man i brukim i go insait na i no gat banis bilong en.” (Pr 25:28) Em bai i no sakim olkain tingting nogut, na dispela bai kirapim em long mekim ol pasin i no stret.
OGAS 11-17
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 26
No Ken Bung Wantaim “Longlong Man”
it-2 729 par. 6
Ren
Ol sisen. Tupela bikpela sisen long Graun Bilong Promis em taim bilong ples i hat na taim bilong kol, na i stret long kolim tu olsem taim bilong ples i drai na taim bilong ren. (Skelim Sg 32:4; Sol 2:11.) Kirap long namel bilong mun Epril i go namel bilong mun Oktoba, liklik ren tasol i save pundaun. Long dispela haptaim i gat liklik ren tasol i save pundaun na em taim we ol i save kisim ol kaikai long gaden. Provep 26:1 i soim olsem taim ren i pundaun long taim bilong kisim kaikai long gaden, ol i save kirap nogut bikos em i no taim bilong ren long pundaun. (Skelim Pr 26:1; 1Sm 12:17-19.) Long taim bilong ren, ren i no save pundaun long olgeta de; long ol narapela de ples i klia. Na tu, em taim bilong kol, olsem na sapos ren i wasim yu em bai kol tru. (Esr 10:9, 13) So em bikpela samting long i gat wanpela gutpela haus.—Ai 4:6; 25:4; 32:2; Jop 24:8.
Pasin Bilong Stretim Man i Kamapim Bel Isi
Sampela man bai nidim sampela moa helpim long taim ol i kisim tok bilong stretim ol, olsem Provep 26:3 i kamapim: “Wip i bilong hos, let i bilong pasim maus bilong donki, na stik i bilong paitim baksait bilong ol longlong man.” Sampela taim Jehova i larim lain Israel i karim hevi long disisen ol yet i mekim: “Ol i bikhet long tok bilong God; ol i no bihainim tok bilong God Antap Tru. Olsem na God i larim ol i karim pen na hevi, na long dispela rot em i mekim bel bilong ol i kisim pasin daun; ol i pundaun na i no gat wanpela man bilong helpim ol. Ol i stap nogut na ol i wok long singaut long Jehova; na em i bin kisim ol bek long hevi bilong ol.” (Buk Song 107:11-13) Tasol sampela longlong man i gat strongpela het na i hatwok long tok bilong stretim ol i helpim ol: “Man i strongim nek bilong em maski ol i bin stretim em planti taim, em bai bagarap kwiktaim na em i no inap kamap orait gen.”—Provep 29:1.
it-2 191 par. 4
Paralais
Yusim long provep. Saveman King Solomon i tok: “Man i putim wanpela wok long han bilong longlong man long mekim, em i olsem man i brukim lek bilong em yet [we bai mekim em i paralais] na bagarapim em yet.” Tru tumas, man i kisim longlong man long mekim wok bilong em, i olsem em i brukim lek bilong em yet long mekim samting em i laikim. Em bai lukim wok bilong em i bagarap, na kamapim hevi long em yet.—Pr 26:6.
Mekim Wok Painimaut
it-1 846
Longlong Man
Man i wanbel na bekim tok bilong longlong man o i “bihainim pasin olsem bilong longlong man,” i olsem dispela man i wanbel long longlong tingting man i kamapim bilong tok pait o pasin kranki bilong dispela longlong man long skelim samting. Bilong yumi no ken bihainim longlong pasin olsem dispela man, provep i givim tok kaunsel: “No ken bihainim pasin olsem bilong longlong man na bekim tok bilong em,” nogat. Provep 26:4, 5 i soim olsem man i “bihainim pasin olsem bilong longlong man na bekim tok bilong em,” long pasin we i soim olsem tok bilong em i no stret, i kamapim olsem tok bilong em i kranki, na i soim olsem tok pait bilong em i kamapim narapela tingting long tok em i kamapim orait dispela bai helpim em.
OGAS 18-24
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 27
Yumi Kisim Helpim Long Ol Trupela Pren
Jehova i Laikim Tru Ol Manmeri i Gat Pasin Daun
Man i gat pasin daun i save amamas long kisim tok kaunsel. Tingim olsem yu stap long wanpela miting Kristen. Bihain long yu toktok wantaim sampela wanbilip, wanpela i kisim yu go long sait na long gutpela pasin em i tokim yu olsem liklik hap kaikai i pas long tit bilong yu. Ating yu bai pilim sem. Tasol yu bai amamas olsem em i tokim yu! Ating yu bai pilim olsem i gutpela moa sapos pastaim yet wanpela i bin tokim yu! Olsem tasol, yumi mas daunim yumi yet na pilim tru gutpela pasin bilong wanbilip husat i strongim bel na givim tok kaunsel yumi nidim. Tingim em olsem pren, na i no birua.—Ritim Provep 27:5, 6; Gal. 4:16.
it-2 491 par. 3
Neiba
Tasol Provep i tok long pasin bilong bilip na trastim pren, na pasin bilong kisim helpim long kain man olsem, na i tok: “No ken givim baksait long pren bilong yu o long pren bilong papa bilong yu, na no ken go insait long haus bilong brata bilong yu yet long taim hevi i painim yu; i gutpela moa long yu gat wanpela neiba [sha·khenʹ] i stap klostu winim brata i stap longwe tru.” (Pr 27:10) I luk olsem man bilong raitim Provep i tok long tingim tru wanpela husat i stap olsem pren bilong famili na man i ken go long em long kisim helpim winim brata wanblut, sapos dispela brata i stap longwe, bikos ating brata bai i no redi o sindaun bilong em i no gutpela inap long em i givim helpim wankain olsem pren bilong famili bai mekim.
Ol Yangpela—Yupela i Laik Mekim Wanem Long Laip Bilong Yupela?
Wanpela skul yumi ken kisim long disisen i no stret em Joas i mekim em olsem: Yumi mas makim ol pren em ol bai helpim yumi long mekim ol gutpela disisen—em ol pren husat i laikim Jehova na ol i laik amamasim em. Yumi ken kisim ol pren i gat kain kain krismas na i no ol wankrismas bilong yumi tasol. Tingim, Joas em i yangpela moa winim pren bilong em Jehoiada. Taim yu laik makim ol pren, askim yu yet: ‘Ol i save helpim mi long strongim bilip bilong mi long Jehova? Ol i save strongim mi long bihainim ol lo bilong God? Ol i save stori long Jehova na ol gutpela tok i tru bilong em? Ol i save rispektim ol lo bilong God? Ol i save tokim mi tasol long ol samting mi laik harim, o ol i gat strongpela bel bilong stretim mi taim mi mekim ol samting i no stret?’ (Prov. 27:5, 6, 17) Bilong tok stret long yu, sapos ol pren bilong yu i no laikim Jehova, orait yu no nidim ol. Tasol sapos yu gat ol pren em ol i laikim Jehova, stap gut long ol, ol bai helpim yu!—Prov. 13:20.
Mekim Wok Painimaut
Sampela Bikpela Tok Bilong Buk Sindaun
27:21. Ol man i save givim biknem long yumi taim ol i ting olsem yumi gutpela man. Tasol dispela tok ol i mekim bai kamapim klia yumi wanem kain man wankain olsem paia i save traim gol na silva. Sapos dispela tok i kirapim yumi long tokaut olsem Jehova i as bilong samting yumi mekim na i kirapim yumi long mekim wok bilong em, dispela bai kamapim klia olsem yumi gat pasin daun. Tasol sapos dispela tok i kirapim yumi long hambak na pilim olsem yumi winim ol narapela, dispela i soim olsem yumi no gat pasin daun.
OGAS 25-31
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 28
Man Nogut na Stretpela Man i No Wankain
Yu Bihainim Gut Tok Bilong Jehova?
OL STRETPELA man i save sanap strong olsem laion.” (Sindaun 28:1) Ol i save bilip tru na bihainim Tok bilong God, em Baibel, na ol i strong long mekim wok bilong Jehova, maski wanem hevi i kamap.
it-2 1139 par. 3
Kliagut
Ol man i givim baksait long As bilong kliagut long samting. Man i mekim rong bai i no tingim God olsem wanpela we em i mas kisim tingting bilong em paslain long mekim ol disisen o ol plen. (Jop 34:27) Dispela kain man i larim laik bilong bel i pasim em long luksave olsem rot em i bihainim i no stret na em i no gat pasin bilong skelim gut samting. (Sg 36:1-4) Maski em i tok em i lotuim God, em i putim tingting bilong ol man i stap namba wan winim tingting bilong God; em i laikim ol dispela tingting. (Ai 29:13, 14) Em i tingim ol pasin nogut bilong em i olsem wanpela “gem” (Pr 10:23) na paulim stretpela pasin, i no skelim gut ol samting, bihainim longlong pasin bilong skelim samting, i go inap long mak we em i ting God i no lukim ol rong em i mekim, na em i mekim olsem pasin bilong God long skelim samting i no wok gut. (Pr 10:23; Sg 94:4-10; Ai 29:15, 16; Jer 10:21) Long ol samting em i mekim, i olsem em i tok, “Jehova i no stap” (Sg 14:1-3) na em i givim baksait long God. Em i no larim ol stiatok bilong God i stiaim em, olsem na em i no inap long skelim gut ol samting, luksave long ol hevi, skelim ol samting i kamap, na mekim gutpela disisen.—Pr 28:5.
it-1 1211 par. 4
Stap Gut Long God
Man inap stap gut long Jehova sapos em i gat strongpela bilip na trastim God na strong bilong Em long kisim bek man, na i no strong bilong man yet. (Sg 25:21) God i tok promis olsem em bai stap olsem “hap plang bilong pait i banisim ol man” na “banisim” ol man i stap gut long em. (Pr 2:6-8; 10:29; Sg 41:12) Pasin bilong ol long tingting oltaim long mekim ol samting we Jehova i orait long en i mekim na ol i stap gut, dispela i helpim ol long winim ol mak ol i putim. (Sg 26:1-3; Pr 11:5; 28:18) Em tru, olsem Jop i tokaut, ating ol stretpela man bai karim hevi bikos long man nogut i mekim wok bos na dai wantaim man nogut, tasol Jehova i tok olsem em i save long laip bilong stretpela man na ol samting em i kisim bai stap oltaim, em bai stap bel isi long bihain, na em bai kisim ol gutpela samting. (Jop 9:20-22; Sg 37:18, 19, 37; 84:11; Pr 28:10) Olsem Jop, pasin bilong em long stap gut long God em risen na i stret long ol narapela i rispektim em, na i no bikos em i gat planti mani kago. (Pr 19:1; 28:6) Ol pikinini bilong dispela kain papa i ken amamas (Pr 20:7), kisim gutpela nem long samting papa i bin mekim long i stap bilong em, amamas long gutnem na rispek em i bin kisim.
Mekim Wok Painimaut
Yu Inap Abrusim Hat-Atek Bilong Spirit
Em i ting em i gat strong. Planti man, klostu long taim ol i kisim hat-atek, ol i bin ting olsem ol i stap strong long skin. Ol i bin ting i no gat wok long ol i go lukim dokta. Na olsem tasol, ating sampela i pilim olsem inap longtaim liklik ol i bin stap Kristen, olsem na ol i no inap pundaun. I go inap long taim ol i pundaun, ol i no skelim ol yet olsem ol i stap strong long ol samting bilong spirit o nogat. Yumi mas tingim tok lukaut bilong aposel Pol: “Sapos wanpela man i ting em i sanap strong, orait em i mas lukaut gut. Nogut em i pundaun.” Yumi mas bihainim pasin bilong gutpela tingting na save olsem yumi sinman bilong graun na oltaim yumi mas skelim yumi yet olsem yumi stap strong long ol samting bilong spirit o nogat.—1 Korin 10:12; Sindaun 28:14.