Long Nau Ol Man i Laik Tru Long Harim Ol Stori i Kamap Long Nius
LONG bipo i kam inap nau ol man i laik save long stori bilong ol samting i kamap klostu long ol. Ol i gat laik long harim kwik stori bilong wanpela bikpela samting i kamap. Long yia 490 paslain long Krais wanpela soldia bilong ami bilong Grik i ran inap 40 kilomita i go kamap long Atens bilong tokaut olsem ami bilong ol lain Pesia i lus long pait. Bihain long dispela tokaut dispela man i pundaun na dai.
Long nau, samting olsem 600 milion ol bokis televisen na 1.4 tausen milion samting ol redio i kamapim stori bilong ol samting i kamap sampela aua o minit paslain, na stori i go kamap long olgeta hap graun long haus bilong ol wan wan man. Sampela taim man inap lukim wanpela samting i kamap long televisen long wankain taim dispela samting i kamap. Na tu, long olgeta wan wan de ol man bilong wokim nius ol i wokim planti handet milion ol niuspepa na planti milion ol kain kain nius moa long planti tok ples bilong inapim laik bilong ol man i givim bel tru long harim ol stori long nius.
Klostu 550 yia i go pinis wanpela man nem bilong em Yohanes Gutenbeg em i wokim namba wan masin bilong prinim ol tok long ol pepa, na dispela i opim rot na ol stori long niuspepa i ken i go kamap long ol manmeri. Tasol ol niuspepa bilong bipo tru i no go kamap long planti hap, na tu i gat bikpela pe, olsem na ol maniman tasol i save kisim.
Bihain liklik ol man i save prinim ol stori long niuspepa ol i no inap wokim nating ol niuspepa long laik bilong ol yet. Wanpela nius (Renaudot’s Gazette), em ol i save wokim long yia 1650 samting, ol i mas kisim tok orait long king bilong Frans pastaim na bihain ol i wokim dispela nius na ol man inap kaunim. Olsem na long dispela taim ol gavman i save stiaim wok bilong ol man i wokim niuspepa samting. Long dispela taim ol man i gat wok bilong bungim ol stori bilong raitim long niuspepa ol i pret long sakim dispela wok bilong gavman bilong ol.
Wok Bilong Ol Nius long Nau
Klostu long yia 1900 ol i gat rot bilong kamapim ol kain kain nius i gat stori bilong ol samting i kamap; wanpela bikpela as na dispela samting i kamap em ol bikpela masin ol man i wokim bilong kamapim ol niuspepa samting. Long dispela rot planti man long planti hap bilong Yurop na Not Amerika i kisim ol dispela nius.
Bihain liklik ol i kisim save long pasin bilong mekim wok long redio bilong salim ol stori bilong nius i go long olgeta hap graun. Long yia 1917, bikpela pait i kamap namel long ol manmeri bilong Rasia na lain gavman bilong ol. Wanpela sip bilong pait (Aurora) i mekim wok long redio long kirapim ol manmeri bilong biktaun Petrograt (nau ol i kolim Leningrat) long birua long gavman.
Long Namba 2 Bikpela Pait Bilong Olgeta Hap Graun, lain Natsi bilong Jemani i mekim bikpela wok long rot bilong redio long kamapim ol tok giaman bilong pulim ol man long helpim gavman bilong ol. Long taim bilong dispela pait, narapela lain tu i mekim wok long redio long Inglan, em lain BBC (British Broadcasting Corporation); ol tu i kamapim stori bilong lain soldia bilong Amerika na Inglan ol i stap long pait, na ol dispela tok i go long planti hap bilong Yurop na ol narapela hap bilong graun.
Paslain long dispela Namba 2 Bikpela Pait ol saveman i kirap long skelim na traim traim pasin bilong wokim televisen. Dispela pait i pasim liklik wok bilong ol dispela saveman. Tasol bihain long pait ol i mekim wok long televisen long kamapim ol stori long nius. Long nau planti handet milion i save lukim ol stori bilong nius long televisen.
Inap sampela yia nau ol man bilong wokim ol nius ol i wokim sampela nius i kamapim wanpela kain stori tasol bilong ol samting i kamap. Bihain long dispela bikpela pait, ol i wokim ol nius long olgeta wan wan wik, na ol dispela nius i skelim ol samting i kamap long graun. I gat nius bilong ol yangpela, na ol meri, na ol manmeri i lusim wok pinis, na bilong spot, na bilong ol man i wokim kain kain liklik wok, na tu i gat ol nius i stori long ol piksa bai kamap long televisen. Planti man i save baim ol dispela nius. Long hap bilong Frans, klostu olsem 200 nupela nius i save kamap olgeta wan wan yia.
Ol Nius long Bihain Tru
Nau long planti hap i gat ol waia samting i ran long wan wan haus i go kamap long ol bikpela komputa samting. Olsem na rot i op na ol man inap kisim ol stori bilong nius i stap insait long ol dispela komputa na mekim i kamap long televisen bilong ol yet. Long planti hap bilong Amerika, sampela kampani bilong televisen i kamapim stori bilong nius tasol long olgeta de, na planti i tok dispela kain pasin bai i go bikpela moa long graun olgeta. Olsem na yumi inap tok olsem ol man i givim bel moa long harim stori bilong ol samting i wok long kamap long graun. Tasol inap yumi bilip tru long ol dispela stori bilong nius yumi harim? Televisen na redio na ol nius i kamapim stret ol stori o nogat?
[Piksa long pes 4]
Gutenbeg em i kamapim masin bilong wokim ol nius, na long dispela rot ol man inap save long ol samting i kamap long ol narapela hap