Kamap Lapun Wantaim Gutpela Tingting

PLANTI hevi na bagarap i bin painim wanpela lapun bilong hap bilong Midel-Is, tasol laspela tok bilong stori tru bilong em i tok, em “i stap gut tru, na em i kamap lapun tru, na em i dai.” Em i bin winim 140 krismas.​—Jop 42:​16, 17.

Narapela man, em tu i bilong Midel-Is, em i winim 175 krismas. Baibel i tok “em i lapun tru na em i amamas long laip bilong en, na em i dai.” Tru tumas, man inap amamas long i stap bilong em i go inap long em i lapun tru.​—Stat 25:​7, 8.

Wanpela bilong dispela tupela man, taim em i lapun tru, long laik bilong em yet em i lusim gutpela sindaun bilong em na i go wantaim olgeta wanhaus bilong em long narapela kantri. Namba wan hap bilong dispela wokabaut em inap 970 kilomita​—no gat PMV samting long dispela taim. Narapela man hia i bin kisim bikpela sik. Dispela tupela man, taim ol i lapun ol i kamapim sampela pikinini.

Wanpela bilong dispela tupela man i lukim ol ami bilong 5-pela king i kam pait long hap graun em i stap long en. Em i singautim inap olsem 300 man i go raunim ol na kisim bek wanpela wanblut em i laikim em tumas. Bihain em i lukim tupela taun i bagarap long han bilong God. Inap tupela taim ol strongpela king i kisim naispela meri bilong em i go wantaim ol inap sotpela taim.

Tupela lapun hia​—Jop na Abraham​—ol i bin winim planti bikpela hevi, tasol taim ol i “lapun tru [ol] i amamas long laip bilong [ol].” Wanem samting i mekim na ol i stap amamas?

Ol Hevi Bilong Ol Lapun Bilong Nau

Ol hevi i painim ol lapun bilong nau i wankain liklik long ol hevi i bin painim ol man bilong bipo. Sampela lapun bilong nau i bin lusim ol mani kago samting bilong ol na sampela i no gat rot moa bilong kisim liklik wansiling.

Sampela i no gat haus moa na ol i mas i go stap long wanpela hap ol i no save gut long en. Ol wanblut i bin pas gut long ol, na ol pren na poroman marit, ol i dai. Sik i putim bikpela hevi long ol. Na sori tru, sampela pikinini i givim baksait long papamama bilong ol na ol i no helpim ol moa; papamama i mas lukautim ol yet.

Yumi save pinis long kain hevi olsem, olsem na maski long kolim sampela hevi moa. Tasol yumi ken bihainim gutpela tingting na painim sampela rot bilong helpim ol.

Sampela Tingting Bilong Ol Lapun

Sapos lapun i no amamas, ating em i mas stretim tingting bilong em. Olsem: Sampela lapun i strong long ol i stap wanpela tasol long haus, tasol ol i no inap lukautim ol yet. Skin bilong wanpela meri i bagarap na em i stap wanpis long wanpela bikpela hap graun. Long dua em i pasim hap pepa i gat rait olsem: “Klia!” Em i ting ol man i kam lukim em ol i gat wanpela tingting tasol​—ol i laik kisim mani o graun bilong em. Em i no bilip long wanpela man.

Tarangu! Kain man o meri olsem i no go lapun wantaim gutpela tingting. Tru, yumi no ken bilip long olgeta man. Tasol i gat sampela man yu ken bilip long ol na ol i laik tru long helpim yu; olsem na bihainim gutpela tingting na larim ol i prenim yu na helpim yu!

Sampela lapun i pilim olsem i stap bilong ol i no gat as moa bilong en. Tasol ol i gat laip yet, na sapos ol i wokim yet tingting bilong ol, dispela bai helpim ol. Tru ating ol i no inap lain hariap olsem bipo taim ol i yangpela, tasol ol inap kisim save long sampela nupela samting na dispela inap helpim ol long i stap gutpela.

Lapun i Narapela Kain

Buk bilong wanpela vokesenel-skul i stori long ol lapun na i tok, ol lapun i mas pilim olsem ol yet ol inap bosim tingting na skin bilong ol. Na ol i mas pilim olsem ol narapela i laikim ol, na ol inap mekim sampela wok bilong helpim ol narapela na lukautim ol samting bilong ol yet. Na buk i tok, ol lapun i mas pilim olsem ol narapela i laikim ol olsem ol i wanpela famili o pren bilong ol. Sapos ol i bung gut wantaim ol manmeri bilong lotu, dispela tu bai helpim ol.

Orait, ol lapun i mas kisim wanem kain tingting? Ol i mas tingting olsem ol gutpela samting tasol bai kamap. Wanpela lapun i gat dispela tingting em mama bilong wanpela presiden bilong Amerika bipo. Krismas bilong em i 90 na em i tok: “No ken pret long i go lapun . . . Yu inap i stap amamas na belgut . . . Ol samting nau yumi mekim inap helpim o nogutim i stap bilong yumi bihain.” Kain tingting olsem inap helpim lapun long pilim olsem i stap bilong em i gat as bilong en.

Olsem na buk i tok, ol lapun i stap amamas ol i bin skulim ol yet; ol i bin lainim ol nupela samting, na lain long mekim sampela wok ol i amamas long mekim, na pren gut wantaim ol narapela, na amamas long ol i stap laip. Na ol i no wok long mekim sampela samting i winim strong bilong skin bilong ol, nogat.

Olsem wanem long pasin bilong karim ol hevi? Buk On Growing Old (Taim Yumi Kamap Lapun) i tok, sapos man i bilip long God, dispela bai helpim em long karim ol hevi. Na gutpela sapos ol lapun i wok long tingim ol samting bilong lotu.

Sampela i putim pasin bilong mekim planti ol nupela wok i go pas long olgeta narapela samting. Wanpela lapun i gat waitpela gras, krismas bilong em i 61, em inapim strongpela laik bilong em long raun long motabaik i gat strongpela ensin na em inap siksti i go, olsem na em i insait long wanpela klap bilong ol man i gat motabaik na i winim 40 krismas. Tasol Kirap! i no tokim ol lapun, gutpela sapos ol i raun long motabaik, nogat!

Tupela lapun i save tok: “No ken bel hevi long krismas bilong yu​—na taim yu pinis long wok, no ken stap nating.” Ol i bihainim dispela tok na long 1980 ol i kikim wilwil, kirap long Los Enjeles i go inap Nu Yok. Krismas bilong man em i 69, na bilong meri bilong em, 64. Tupela i pinis long wok long 1976, na insait long 4-pela yia bihain ol i raun long wilwil long hap bilong Kanada, Amerika, Nowe, Beljam, Holan, Jemani, Frans, Briten, winim 25,000 kilomita. Long dispela samting tu mipela i no kirapim ol lapun long mekim bikpela wok olsem, long wanem, nogut dispela i mekim na no gat bikpela hap taim tumas long kisim save long rot tru bilong lotuim God na bihainim. Tasol samting tupela lapun hia i mekim i kamapim klia olsem, sampela lapun inap mekim bikpela wok.

Pasin bilong mekim gutpela wok na helpim ol narapela inap helpim man na bai em i no pret long i go lapun. Sampela kamda samting, em sampela i winim 70 krismas, ol i pinis long wok, tasol ol i bin helpim ol narapela lapun long hap bilong Bikpela Vankuva, Kanada, long stretim ol samting i bagarap long haus bilong ol na ol i no singaut long bikpela pe. Wanpela man i stori long ol olsem: ‘Wok ol i mekim i olsem wanpela gutpela marasin na i helpim skin na tingting bilong ol long i stap gutpela.’ Wanpela niuspepa i tok, ‘skin bilong ol i no les, ol i pinis long mekim wok mani tasol.’ Na ol i ting pasin bilong lukim TV tasol i go inap long ol i dai, em bilong ol man em skin bilong ol i les tru.

Pasin Bilong Pilim Tru Ol Samting

Pasin bilong amamas long i stap laip, em tu i bikpela samting. Wanpela lapun bilong Britis Kalambia, Kanada, krismas bilong em i 87, em i amamas long i stap laip na em i tok: “Wokim gut tingting, na stap yangpela yet long tingting na bel. No ken tingting tumas long tumora.” Bipo em i no bin redim ol samting bilong taim em i lapun; em i wok tasol long lukautim ol diwai prut bilong em. Taim senis i kamap long i stap bilong em, em i wok long tingim gut ol narapela na long kisim save long ol samting i kamap long graun.

Tru ol lapun i no gat planti wok olsem bipo, tasol nogut ol i no amamas moa long i stap bilong ol o ol i bel hevi. Sapos ol pren na wanblut i tingim lapun long kain taim olsem, dispela inap helpim em long insait long sampela amamas bilong ol. Wanpela lapun man i stap wanpis long haus bilong em yet long Britis Kalambia i tok: “Sapos famili bilong lapun i les long em, ating em bai wok long tingim ol samting i bin kamap bipo, na dispela i no gutpela samting.” Ol famili bilong em i stap long ol narapela narapela hap ol i telefon long em long olgeta taim, na em i amamas long dispela. Em i tok: “Telefon em i wanpela gutpela tul bilong ol lapun.”

Wanpela man i kisim bikpela sik bilong klok na em i pinis long wok taim em i no lapun yet. Em i tok, nogut yumi tingting tasol long ol samting bipo yumi inap mekim. Em i bin wok strong long lukautim gut wanpela wok bisnis na long mekim wok elda insait long wanpela kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova. Olsem wanem? Em i bel hevi long em i no inap mekim ol samting olsem bipo? Em i tok: “Nogat, mi stap belgut long mi bin wok strong long mekim ol samting.”

Taim ol yia i kamap i go pinis, dispela man i lain long pas gut moa wantaim ol pikinini meri marit bilong em wantaim famili bilong ol. Em tupela meri bilong em i larim pikinini bilong ol i bikpela pinis long stretim ol samting long famili bilong ol yet. Nogut tupela lapun i insait long dispela, na hevi i kamap.

Bubu man na bubu meri bai i no amamas tumas sapos famili bilong ol i no pilim tru wok ol i mekim insait long famili! Tasol ol inap amamas olsem wanpela bubu man, em i bin i stap longpela taim liklik long haus sik na taim em i lusim em i amamas long harim bubu i tok: “Bompa! Yu bin i stap we? Mipela i bin wari long yu!”

Long nau ol man i save tingim ol yet tasol na no gat pasin sori i stap insait long famili, olsem na planti sikman na lapun i no gat narapela bilong strongim bel bilong ol na helpim ol long i stap isi na karim ol hevi. Meri bilong bosim wanpela klinik bilong ol sikman na lapun long Kanada em i skelim ol samting na i tok: “Planti bilong ol dispela lapun i bin lusim naispela haus bilong ol na i kam long hia, tasol long hia ol i gat bet na kabot tasol. Sori tru! Taim ol i dai, ol man inap pulimapim olgeta samting bilong ol i go long wanpela liklik bokis tasol.” Tasol sampela lapun i mas i go stap long kain klinik olsem, long wanem, famili bilong ol i no gat narapela rot bilong lukautim ol gut.

Gutpela Tingting Long Bihain

Sampela i tok, long nau i gat marasin bilong oraitim sampela kain sik, na olsem tasol bihain bai i gat marasin bilong pinisim pasin bilong i go lapun. Tasol olsem wanem? Yumi inap bilipim dispela tok bilong ol olsem gutpela samting bai wetim man em krismas bilong em i wok long kamap “70 yia” o “80 yia”?​—Song 90:10.

Tok bilong God, em Baibel, i bin helpim planti tausen tausen man i gat bikpela krismas long wetim gutpela samting i kamap. Na nau ol i bilip long ol tok promis “Man bilong bipo bipo yet,” em God Jehova, i bin mekim. (Daniel 7:​9, 13) Wanpela promis olsem i tok: “Bodi bilong [lapun] bai i kamap gutpela na strongpela gen, wankain olsem em i bin i stap long taim em i yangpela man.” (Jop 33:25) Na ol man i dai pinis bai kirap na ol tu bai kisim dispela kain laip long stretpela nupela taim God bai kamapim, em klostu nau bai senisim dispela pasin bilong graun i gat kain kain hevi long en. (Aposel 24:15; 2 Pita 3:13) Abraham na Jop i bin wetim dispela taim na dispela i bin helpim ol long i stap ‘amamas long laip bilong ol’ taim ol i lapun tru.

Sapos yumi bihainim ol dispela tok, dispela bai helpim yumi long redi long bihain. Na sapos ol famili na pren bilong lapun i helpim em na em yet i mekim sampela gutpela wok, bai em inap i stap gutpela. Tasol bikpela samting i olsem: Man i mas pas gut wantaim dispela Man i bin tok promis long pinisim pasin bilong i go lapun na i dai, na long dispela rot em inap kamap lapun wantaim gutpela tingting. Tru tumas, ol man em God i belgut long ol, “taim ol i olpela pinis, [bai] ol i save karim kaikai yet.”​—Song 92:14.