Papa Bilong Mi i Stap Olsem Gutpela Piksa

LONG Julai 6, 1947, mipela famili i bin stap long wanpela kibung distrik bilong ol Witnes Bilong Jehova long Landon, Inglan. Aiwara bilong amamas i stap long ai bilong papa taim em i helpim mi long lusim tang wara bilong baptais. Mitupela papa i bin kisim baptais nau tasol bilong makim dediket bilong mipela long Jehova, em Man bilong wokim yumi na Nambawan Bikpela King bilong heven na graun. Mama wantaim 3-pela brata bilong mi, ol tu i bin stap long dispela taim bilong amamas.

Tarangu, liklik taim na pasin wanbel bilong mipela famili long lotu Kristen bai bruk. Mi laik stori long dispela samting na olsem wanem pasin bilong papa long stap gut long God i bin helpim mi, tasol pastaim bai mi stori liklik long taim papa i yangpela.

Sindaun Long Is na Wes

Papa bilong mi em Lester, na mama bilong em i bin karim em long Hong Kong, long Mas 1908. Papa bilong em i bin wok olsem nambatu man bilong bosim ol wok long bris. Taim papa i manki yet, papa bilong em i save kisim em i go raun wantaim em long bot, taim em i skelim ol wok i kamap klostu long Hong Kong na ol ailan i stap klostu. Taim Lester i gat 8-pela krismas, papa bilong em i dai. Bihain mama bilong em i marit gen na famili i go sindaun long Sanghai. Long 1920 mama bilong Lester i kisim em wantaim susa bilong em, Phyl, i go long Inglan bilong skul.

Long ol yia antap papa i bin stap klostu long as bilong Misin Angliken, em Bikpela Haus Lotu Bilong Kantaberi. Papa i save go long dispela haus lotu; em namba wan taim bilong em long kisim save long ol samting bilong lotu. Phyl i bin go slip long wanpela skul long not bilong Landon, tasol em wantaim papa bilong mi i kamap gutpela poroman, long wanem, long taim bilong ol holide tupela i save stap wantaim. Long 1925 taim papa i lusim skul, mama bilong em i bin kam bek long Inglan na wokim rot bilong em i ken insait long wok bisnis. Long 1926 em i go bek long Sanghai na kisim Phyl i go wantaim em.

Tasol paslain long mama bilong Lester i lusim em, em i givim wanpela buk long em, em bubu man bilong Lester i bin raitim. Em wanpela stori bilong Buda, nem bilong en, “The Light of Asia.” Dispela i bin kirapim papa long tingim i stap bilong em i gat wanem as tru bilong en. Taim em i bin stap long Kantaberi, em i kirap nogut long ol bilas bilong bikpela haus lotu na long ol pasin bilong lotu, tasol ol i no bin lainim em long ol samting bilong spirit na em i pilim olsem em i sot tru. Olsem na em i tingting: ‘Ol lotu bilong Is inap bekim ol askim bilong mi?’ Olsem na long ol yia i kam bihain, em i skelim gut ol lotu Buda, Sinto, Hindu, Konfusas, Islam. Tasol olgeta i lus tru long bekim ol askim bilong em.

Papa i save stap long wanpela klap bilong pilai spot, em kampani em i wok long en i bosim. Em i save amamas long pul long kanu, pilai ragbi, na mekim ol narapela pilai spot. Liklik taim na em i kirap laikim tru Edna, em wanpela naispela meri i gat wankain laik long pilai spot. Tupela i marit long 1929, na insait long 10-pela yia ol i bin kamapim 4-pela pikinini man.

Ol Yia Bilong Pait

Kirap long 1930 i go inap 1939, ol mak i wok long kamap klia olsem Namba 2 Bikpela Pait i kam klostu, olsem na papa i pasim tok long famili i mas lusim Landon na sindaun long hap i stap longwe long biktaun. Mipela i bin mekim olsem sampela mun tasol paslain long pait i bin kirap long Septemba 1939.

Ol i kirap long putim ol man long ami, na taim pait i wok long i go yet ol i apim krismas bilong ol man i mas insait long ami. Tasol papa i no wetim ol i putim em long ami, em yet i askim ol long insait long ami bilong pait long balus (Royal Air Force). Ol i singautim em long Me 1941. Wan wan taim em inap kam bek na malolo, tasol mipela i mas wet inap 6-pela yia na bihain mipela olgeta inap stap wantaim olsem famili tru. Taim papa i no stap, mama i mas karim hevi bilong lukautim mipela pikinini.

Kaikai Bilong Spirit

Tupela yia paslain long papa i lusim ami, tupela Witnes i autim tok long mama na kirapim Baibel-stadi wantaim em. Mama i bin rait na tokim papa long bikpela amamas em i kisim long lainim tok bilong Baibel. Wanpela taim papa i kam malolo, na mama i kisim em i go long wanpela miting bilong stadi long Baibel long haus bilong wanpela Witnes.

Papa i lusim ami long Disemba 1946. Taim tupela meri Witnes i kam stadi wantaim mama, papa tu i sindaun wantaim ol. Ol i lukim olsem papa i gat laik long kisim save, olsem na ol i askim Ernie Beavor, em wasman siaman, long kam lukim papa. Long wanpela apinun tasol, Brata Beavor i mekim wok long Baibel bilong bekim olgeta askim bilong papa. Taim papa i raun long tren long olgeta de bilong i go wok long Landon, insait long tupela wik em i kaunim tripela buk Brata Beavor i bin givim long em. Taim Brata Beavor i kam lukim em gen, wantu papa i tokim em: ‘Em nau. Em dispela tok i tru mi bin wok long painim! Mi mas mekim wanem?’

Kirap long dispela taim papa i save kisim mipela ol manki i go long ol miting. Tasol mama i no gat laik long kam olgeta taim. Bel bilong em i no save kirap moa. Tasol long Julai 1947 mipela olgeta i bin go long kibung long Landon, na mitupela papa i bin kisim baptais. Bihain, mama i save kam wan wan taim tasol long ol miting.

Liklik taim bihain long mipela i kisim baptais, anti bilong mi, Phyl, em i kam lukim mipela long Inglan. Taim em i harim tok i tru, wantu em i laikim, na taim em i kisim baptais dispela i givim bikpela amamas long papa bilong mi. Taim em i go bek long Sanghai, em i bin go lukim Stanley Jones na Harold King, em tupela misineri Witnes ol i bin salim ol i kam bipo liklik. Bihain gavman Komyunis i bin kalabusim dispela tupela misineri​—wanpela inap 7-pela yia na narapela inap 5-pela yia. Ol i bin helpim Phyl long ol samting bilong spirit inap long taim man bilong em i bin pinis long wok long Saina. Bihain Phyl tupela man bilong em i bin kam bek long Inglan, na ol i kam sindaun klostu long mipela.

Famili i Bruk

Wanpela hevi i bin wok long kamap namel long mama na papa​—tupela i no save toktok gut wantaim. Mama i lukim olsem papa i givim bel tru long nupela bilip bilong em, olsem na em i kirap birua long papa, long wanem, em i ting nogut famili bai i no stap gutpela long ol samting bilong skin. Long Septemba 1947, em i tokim papa olsem em i mas lusim bilip Kristen, na sapos nogat, em bai lusim em.

Papa i ting em i bin mekim isi bel bilong mama taim em i kamapim sampela tok bilong Baibel bilong soim em i no gat as bilong pret. Tasol mipela i kirap nogut long samting i bin kamap long Oktoba 1, 1947. Taim papa i kam bek long wok long dispela de, em i lukim haus i stap nating na mi tasol i sindaun i stap long lata bilong haus wantaim ol switkes bilong mipela. Mama i go pinis na em i kisim olgeta samting, na tripela brata bilong mi tu. Mi tokim papa, em laik bilong mi yet long i stap wantaim em. Mama i no bin lusim wanpela liklik toksave.​—Matyu 10:​35-39.

Ernie Beavor i stretim rot bilong mipela i ken i stap wantaim tupela lapun marit inap long taim papa i painim ples slip. Ol i mekim gut tru long mipela, na ol i mekim gut bel bilong mipela long tok bilong Pol: “Sapos . . . meri . . . i no bilip em i laik lusim . . . man bilong en, i orait, em i ken lusim . . . . Em i ken larim em i go, long wanem, God i bin singautim yupela long i stap [bel isi, NW].”​—1 Korin 7:15.

Bihain mipela i painim gen famili na mipela i go lukim ol, tasol mipela i save olsem mama i no inap wanbel gen wantaim mipela sapos mipela i strong yet long holim bilip bilong mipela. Mipela i save, sapos mipela i surik liklik long bihainim bilip, Jehova i no inap mekim gut long mipela. Olsem na papa i mekim yet wok mani na givim mani long mama bilong lukautim ol brata bilong mi. Taim mi lusim skul long 1947 mi kirap wok haptaim, na long Janueri 1948, ol i orait long mi mekim wok painia.

Wanpela Taim Mi Tingim Yet

Taim mi gat 17 krismas, wanpela de mi bin mekim wok autim tok na mi toktok wantaim wanpela man long haus. Taim mi toktok yet bikman bilong Briten long taim bilong Namba 2 Pait, Winston Churchill, i bin kamap, na dispela i bin katim tok bilong mi. Tasol Churchill i lukim Wastaua na em i tok mi mekim gutpela wok.

Bihain mi raun autim tok gen na mi bin paitim belo bilong wanpela bikpela haus. Wokman i opim dua na mi tokim em mi laik toktok wantaim papa bilong haus. Tasol em i askim mi, mi save long em o nogat. Mi no save liklik. Em i tok: ‘Dispela em Satwel, haus bilong Winston Churchill.’ Long dispela taim stret, Mista Churchill i kamap. Em i tingim taim em i bin bungim mi bipo na em i singautim mi i kam insait. Mipela i stori liklik na em i kisim 3-pela buk na tokim mi long kam bek.

Wanpela taim long belo bek, mi go bek na em i singautim mi i go insait gen. Mista Churchill i givim koldring long mi, na em i tok: ‘Bai mi givim hap aua long yu long tokim mi Kingdom bilong God i wanem samting. Tasol bihain yu mas larim mi i tokim yu long bilip bilong mi long dispela samting.’ Mipela i bin mekim olsem.

Mista Churchill i ting Kingdom bai kamap long rot bilong sampela man bilong gavman, em ol i lotu long God; inap long taim ol man i lain long sindaun wantaim long pasin sekan, Kingdom bai i no inap tru long kam. Mi stori long Baibel i tok wanem long Kingdom na ol blesing em bai kamapim. Mista Churchill i bin mekim gutpela pasin tru long mi na mekim gutpela tok long wok bilong mipela.

Sori tru, mi no bin bungim em gen. Tasol mi amamas, maski mi yangpela yet mi inap autim tok long dispela bikman bilong gavman, long wanem, papa i bin skulim mi na strongim bel bilong mi.​—Song 119:46.

Bikpela Wok Moa

Long Me 1950, mama i rait na toksave olsem em bai go na sindaun long Kanada na kisim John, liklik brata bilong mi, i go wantaim em. Long dispela taim, tupela brata bilong mi, Peter na David, ol i save lukautim ol yet. Olsem na papa i givim toksave long kampani olsem em i laik lusim wok. Em i bin wok 18 yia long dispela kampani. Nau em i putim aplikesen bilong mekim wok painia oltaim. Em i kirap mekim wok painia long Ogas 1950, bihain long em i go long bikpela kibung intenesenel bilong ol Witnes long Nu Yok. Long Novemba 1951, ol i makim papa long kamap wasman bilong raun, olsem na em i go lukim ol kongrigesen bilong strongim ol. Long 1949 ol i bin singautim mi long go wok long brens-ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Landon, Inglan.

Bihain mipela i kisim narapela gutpela blesing. Ol i singautim mitupela papa long i go long klas namba 20 bilong Skul Gileat bilong ol misineri long Nu Yok. Klas i bin kirap long Septemba 1952, na mipela i winim skul long Februeri antap. Bihain, mi bin wok long nambawan ofis bilong ol Witnes long Bruklin, Nu Yok, na ol i salim papa i go long Indiana olsem wasman bilong raun.

Mipela olgeta bilong dispela klas i no go hariap long ples bilong mekim wok misineri. Pastaim Sosaiti i laik bai mipela i go long kibung intenesenel long Nu Yok long Julai. Mi bin laikim tru wanpela wanklas bilong mi, em Kae Whitson, na mitupela i pasim tok long marit. Ol i makim mipela long mekim wok bilong raun long Misigen, na tupela yia bihain, ol i tok mipela bai go long Noten Aialan bilong mekim wok misineri.

Tasol klostu long taim bilong sip i kirap i go, Kae i save em i gat bel. Olsem na mipela i kirap mekim narapela wok, em wok bilong mekim bikpela long wanpela pikinini man na 3-pela pikinini meri. Mipela i laik helpim ol na bai ol inap mekim gut wok painia long bihain, olsem papa bilong mi i bin lainim mi long mekim. Long Novemba 1953, papa i go pinis long Afrika, na long Janueri 4, 1954, em i kamap long Saten Rodisia (nau ol i kolim Simbabwe).

Papa i mas lainim planti samting​—nupela kain sindaun, ol nupela pasin, na ol nupela traim bilong bilip. Bipo long 1954, Saten Rodisia i no bin bihainim planti pasin bilong Wes. Papa i stap wanpela yia long brens-ofis, na bihain ol i salim em i go mekim wok bilong raun olsem wasman distrik. Ol i bin singautim em i kam bek long brens-ofis long 1956, na em i bin wok long dispela hap i go inap long taim em i dai long Julai 5, 1991. Em i bin lukim lain bilong brens i go bikpela​—5-pela long 1954 na 40 long 1991. Na lain bilong autim tok long Kingdom​—9,000 long 1954 na winim 18,000 long 1991.

Taim Papa na Mama i Lapun

Papa na mama i no bin katim marit. Taim mama i lusim Inglan, em i stap liklik taim long Kanada na bihain em wantaim John i go sindaun long Amerika. I no gat wanpela brata bilong mi i kamap Witnes. Tasol ol Witnes i bin bungim mama long 1965. Long 1966 em i go sindaun long Mombasa, long Kenya, na em i kirap gen long stadi. Tasol long 1967 tingting bilong em i bagarap na em i stap bel hevi.

Tupela brata bilong mi, Peter na David, ol i stretim rot bilong mama i ken go long Inglan na kisim marasin bilong helpim sik. Em i kamap orait gen na bihain em i stadi gen wantaim ol Witnes. Olaman! Tingim bikpela amamas bilong papa taim mama i rait na tokim em, em bai kisim baptais long wanpela kibung long Landon long 1972! Mi wantaim meri bilong mi i kisim balus long Amerika bambai mipela i ken i go lukim mama i baptais.

Long 1973 papa i kisim malolo, na taim em i kam i stap long Inglan, em i amamas long wok wantaim mama long autim tok. Bihain em i kam lukim famili bilong mipela long Amerika. Papa na mama i bin toktok long sindaun wantaim gen, tasol mama i tokim em: ‘Yumi bin stap olsem inap longpela taim tumas. Mobeta yumi wet inap long nupela taim, na olgeta samting bai i stap gutpela tru.’ Olsem na papa i go bek long ples misineri bilong em. Tasol mama i karim hevi yet long sik bilong em, na bihain ol i mas putim em i stap olgeta long wanpela haus sik; em i dai long dispela ples long 1985.

Long 1986 papa i sik nogut tru, olsem na mi wantaim Peter, i bin go lukim em long Simbabwe. Dispela i bin strongim tru bel bilong em na i olsem em i kisim nupela strong long i stap laip. Ol brata Afrika i bin mekim gut tru long mi, long wanem, mi pikinini bilong Lester! Tru tumas, papa i stap olsem gutpela piksa na dispela i bin helpim tru olgeta manmeri i save long em.

Nau sik i kisim mi. Ol dokta i tok, mi gat liklik taim tasol long i stap laip. Ol i tok mi gat wanpela sik em wan wan tasol i save kisim, na em i save kilim man i dai. Tasol mi amamas ol pikinini bilong mi i bihainim mi, olsem mi bin bihainim pasin bilong papa bilong mi, em i bin stap olsem gutpela piksa. Olgeta i stap gut yet long mekim wok bilong Jehova. Bel bilong yumi i ken i stap isi, long wanem, yumi save, maski yumi stap laip o yumi dai, i gat ol gutpela blesing bai yumi kisim long bihain inap oltaim oltaim. Em ol samting gutpela Papa bilong yumi long heven bai givim long yumi, long wanem, yumi bin stap gut long mekim laik bilong em! (Hibru 6:10)​—Em stori bilong Michael Davey.a

[Ol Futnot]

[Piksa long pes 21]

Long han kais: Mi wantaim papamama na bikbrata

[Piksa long pes 22]

Mi inap toktok gut wantaim Winston Churchill long Kingdom bilong God

[Kredit Lain]

USAF photo

[Piksa long pes 23]

Papa bilong mi, Lester, paslain liklik long em i dai

[Piksa long pes 24]

Mi wantaim meri bilong mi, Kae