Skin Bilong Yu i Mas Kisim Slip
‘MAN! Sapos wanpela nait mi inap slip gut, bai mi amamas!’ Long nau planti man i save tok olsem. Planti man i wok i go i go, ol i no malolo gut, olsem na ol hevi i save painim ol long olgeta de i mekim na ol i no stap bel isi, na skin i wok long bagarap.
Ol dokta, polis, paiaman, ol man bilong draivim trak, ol man i mas wok sampela taim long nait na sampela taim long san, ol mama i gat liklik pikinini, na planti man moa, ol i no kisim gutpela slip inap long skel bilong ol. Planti milion man i save bel hevi, long wanem, ol i no kisim gutpela slip, olsem na ol i laik save olsem wanem ol i ken slip gut long nait.
Wok Bilong Slip
Olgeta samting i stap laip, ol i mas kisim slip o malolo. Sapos yu bin lukautim wanpela pusi, o dok, o pisin, ating yu bin lukim pasin bilong ol long slip. Pusi na dok i save brukim han lek na slip, a? Na taim pisin i laik slip, em i no mekim wanpela liklik pairap, na taim san i go daun pinis em i slip. Klostu olgeta animal na pisin na binatang i mas slip o kisim malolo inap liklik taim. Tasol man i no inap abrusim slip—em i mas kisim slip.
Sampela man i ting slip i no bikpela samting, em taim bilong malolo tasol. Tasol nogat. Nius Toronto Star i tok, “Slip i mekim bikpela wok—taim man i slip, ol masol bilong skin i save go tait na i go slek; mak bilong blut i go antap na i go daun; sampela taim klok i wok hariap na sampela taim em i wok isi, na tingting i save driman nabaut olsem em i lukim piksa wokabaut.” Wanpela buk i tok: ‘Taim man i slip, skin i malolo na ol masol i go slek; klok i no wok hariap, na man i no pulim win hariap.’—The World Book Encyclopedia.
Maski ol saientis, dokta, saveman, i bin glasim pasin bilong slip inap planti yia, ol i no save gut long olgeta bikpela wok bilong en. Ol i no save slip em wanem samting tru o wanem samting i mekim na yumi mas slip. Dokta Eliot Phillipson bilong wanpela lain bilong skelim slip long Haus Sik Kwin Elisabet long Toronto, em i tok: ‘Mipela i no save long ol bikpela wok slip i mekim na skin i kisim strong gen.’
Taim yumi slip, sampela samting i kamap long skin bilong yumi bilong helpim skin long sakim sik. Long san yumi save mekim bikpela wok, tasol slip i helpim olgeta hap bilong skin long malolo. Taim yumi slip, wok bilong blut long klinim olgeta hap bilong skin i wok gut, na wanpela marasin insait long blut i kamap strong gen. Olsem na ating yumi ken tok, slip i olsem ol man i wok nait, ol i kam long ples wok bilong klinim, stretim, na redim ol samting bilong ol man i save wok long san.
Wanpela bikpela wok bilong slip, em long larim ol rop wailis olsem nev long malolo long wok ol i bin mekim long san. Olsem wanpela buk (The World Book Encyclopedia) i tok: ‘Slip i save helpim skin na kru na ol rop wailis olsem nev long kisim bek strong.’
Man i Mas Slip Planti Aua?
Klostu olgeta man i mas slip 7-pela o 8-pela aua long olgeta nait. Sampela inap slip sampela aua tasol, na sampela i mas winim 8-pela aua. Na sampela man i tok, sapos ol i slip 4-pela o 5-pela aua em inap long ol, tasol long san, sampela bilong ol i save slip inap liklik taim. Tasol ol liklik pikinini i mas slip inap planti aua, winim ol man.
Taim ol man i wok long go lapun, ating ol i hatwok long kisim gutpela slip—ol i slip liklik na kirap, olsem olsem. Ating sampela i ting nau bai ol i kisim bikpela hevi long slip. Tasol maski ol man i no inap slip gut olsem ol i bin mekim taim ol i yangpela, ol saveman i tok, ol i no ken tingting planti. Taim ol i kirap long slip em inap liklik taim tasol, olsem sampela minit, na bihain ol i slip gen.
Tasol maski yu yangpela o yu lapun, yu no ken ting bai yu slip gut long nait olgeta. Pasin bilong slip i gat ol narapela narapela hap bilong en. Pastaim, olsem taim yu slip nupela yet, yu no slip strong, tasol taim yu slip i go yu wok long slip strong, na bihain pasin bilong slip i senis—pastaim yu slip strong na bihain yu no slip strong. Long wanpela nait pasin bilong slip inap senis planti taim.
Ol Hevi i Painim Man i No Slip Gut
Nius The Toronto Star i tok: “Ol saveman i tingting planti long ol man i no save kisim slip inap long skel bilong ol. Ol i tok, sapos olgeta taim yumi wok long lusim slip, dispela pasin inap bagarapim yumi yet na ol man i stap klostu long yumi.”
Wanpela buk i tok: ‘Ol man i no kisim slip, skin bilong ol i no gat strong, na kwiktaim ol i save kros. Man i no slip inap 2-pela de, em i hatwok long putim tingting long wanpela samting inap longpela taim. Em i save popaia planti taim, maski wok em i mekim em i save mekim olgeta taim, na sampela taim tingting bilong em i save wokabaut. Ol man i no save slip inap 3-pela de o sampela de moa, ol i hatwok tru long wokim tingting, na lukim gut ol samting, na harim gut ol tok. Na dispela pasin inap longlongim tingting bilong sampela na ol i ting ol i lukim sampela samting, tasol ol dispela samting i no i stap.’—The World Book Encyclopedia.
Ol saveman i skelim pasin bilong wanpela man long slip. Bihain long em i no slip inap 4-pela de, em inap mekim liklik wok tasol, em ol wok em i save long en. Sapos em i mas tingting gut long wanpela wok o em i mas wokim tingting liklik tasol, em i no inap tru long mekim dispela wok. Tasol i gat sampela hevi i bikpela moa. Bihain long 4 na hap de, ol samting i kamap olsem man i gat sik fiva na ai i raun na tingting i paul, na ol samting em i lukim i olsem samting nogut tru.
Ol bikpela hevi inap painim man i no kisim slip inap long skel bilong em. Taim planti man i draivim ka na ai i slip, bagarap i bin kamap. Na sapos man i no kisim gutpela slip, hevi inap kamap insait long famili na marit. Bai em i kros long ol liklik samting na i hatwok long sindaun gut wantaim em. Olsem na maski sampela man i ting pasin bilong kisim gutpela slip i no bikpela samting—em i bikpela samting.
Kisim Gutpela Slip
Dokta Jeffrey J. Lipsitz, bilong lain Sleep Disorders Centre of Metropolitan Toronto, em i kamapim sampela tok bilong helpim man long kisim gutpela slip long nait. Olsem: Man i mas slip long wanpela gutpela bet long hap em inap stap isi long en; no gat liklik pairap, na ples i tudak. Maski em i no bin slip gut asde long nait, em i no ken kisim liklik slip long apinun; em i mas stap i go inap long taim stret bilong em long i go slip. Paslain long em i laik slip, nogut em i dring wanpela samting i gat marasin kafin long en. Na taim em i slip long bet, nogut em i lukim televisen o kaunim wanpela buk. Na paslain long slip, nogut em i mekim bikpela eksasais o kaikai planti. Olgeta taim em i mas go slip long wankain taim, na skin bai lain long slip na kirap long wankain taim.
I gutpela sapos paslain long yu go slip, olgeta taim yu mekim sampela samting bilong helpim yu long i stap isi. Nogut yu mekim ol samting bilong kirapim tingting bilong yu, olsem yu lukim piksa wokabaut, o televisen, o kaunim buk samting i save kirapim bel na tingting, na nau yu no inap slip. Na sapos paslain liklik long yu laik slip, yu toktok long sampela samting bilong kirapim tingting, dispela tu i mekim na ating yu no inap slip.
Sampela man i save waswas long wara i hat liklik (wara i no ken hat tumas) na dispela i helpim ol, o ol i kaunim wanpela samting i no save kirapim tingting bilong ol. Na ating sampela samting olsem susu i hat liklik, o wanpela kain susu ol i kolim batamilk, o liklik wain, o wanpela kain ti ol i wokim long kain kain lip na sayor samting, ol tu inap helpim yu long slip. Tasol yu no ken dring ti i gat marasin kafin long en.
Tasol ol man i save, pasin bilong mekim sampela samting paslain long yu go slip na yu inap stap isi, dispela tasol i no inap helpim yu. I gat sampela samting inap helpim ol man long kisim gutpela slip long nait olsem: Ol i mas eksasais, na no ken tingim ol hevi, em ol hevi i save kamap long pasin mangal, bel nogut, kros, na resis long winim narapela. Ol i no ken kaikai na dring planti tumas. Sapos ol i pamuk, dispela i mekim na ol i bel hevi na ol i no inap kisim gutpela slip long nait tu.
Na wanpela bikpela samting inap helpim yumi long kisim gutpela slip, em yumi mas kirapim laik long bel bilong yumi long laikim ol samting bilong spirit, olsem ol samting bilong God, na yumi mas kisim ol dispela samting na inapim dispela laik bilong yumi. Dispela save bai helpim yumi long kisim stretpela tingting long ol samting i kamap long graun, na bai yumi wok long bihainim pasin bilong i stap gutpela na i stap amamas. Wanpela gutpela wokboi bilong God i tok, yumi mas kisim na holim strong gutpela tingting na save bilong Jehova, long wanem, dispela bai helpim yumi long kisim ‘gutpela laip na stap amamas.’ Na em i tok: “Long taim bilong slip bai [yumi] no inap pret. Bai [yumi] slip gut tru.”—Sindaun 3:21-24.
[Rait long pes 16]
Klostu olgeta man i mas slip inap 7-pela o 8-pela aua long olgeta nait
[Piksa long pes 16]
Hevi inap painim man i no kisim slip inap long skel bilong em
[Piksa long pes 16]
Planti man i hatwok tru long slip