Mipela i Bin Wok Long Painim Pasin i Stret
EM STORI BILONG ANTONIO VILLA
Long 1836, inap 200 man bilong Teksas em ol man i lukautim wanpela strongpela haus bruder ol i kolim Di Alamo, ol i bin dai taim ol i pait wantaim wanpela ami bilong Meksiko i gat 4,000 soldia long en. Bihain, bilong kirapim ol man long pait bilong kisim independens, ol man i bin mekim wanpela singaut olsem, “Tingim Alamo,” na ol i kisim independens long dispela yia. Olsem na long 1845, dispela hap em bipo Meksiko i bosim, nau Yunaitet Stets i bosim, na ol Meksiko i sindaun long dispela hap ol i gat hevi—ol man i birua long ol. Inap long nau ol man i tingim yet dispela pasin birua i bin i stap namel long tupela lain.
MAMA i karim mi long 1937, klostu long San Antonio, Teksas, em ples dispela strongpela haus bruder Di Alamo i stap long en. Long dispela taim ol ples waswas, na ples bilong kisim wara bilong dring, na sampela ples moa, ol i gat rait olsem: “Ol Waitskin Tasol” na “Ol Narapela.” Kwiktaim mi kisim save olsem “Ol Narapela” i makim mipela ol man i bin kamap insait long lain Meksiko na sampela lain man moa.
Taim mipela i lukim piksa wokabaut long haus piksa, mipela ol Meksiko na blakskin i mas sindaun long ples antap na lukluk i kam daun, ol i no larim mipela i sindaun daunbilo long bikpela hap wantaim ol narapela man. Planti haus kaikai na ples bisnis ol i no bin larim mipela ol Meksiko i go insait long en. Wanpela taim meri bilong mi, Velia, na susa bilong em, ol i go insait long stua bilong katim gras, tasol ol bos bilong stua ol i no laik tok: “Mipela i no amamas long ol Meksiko i kam insait long hia.” Nogat. Ol i lap tasol long tupela inap long Velia na susa bilong em i sem na ol i lusim stua.
Sampela taim ol waitskin man—planti taim em long taim ol i spak—ol i save painim ol meri Meksiko, long wanem, planti bilong ol i ting ol i meri bilong pamuk. Mi ting, ‘Man! Ol i no laik waswas wantaim mipela o kisim wara bilong dring long wankain ples mipela save kisim, tasol ol i orait long slip wantaim ol meri Meksiko.’ Pastaim mi no save stap bel isi long ol dispela pasin i no stret, na bihain mi bikhet.
Sampela Hevi Wantaim Ol Misin
Na mi bel nogut long pasin giaman bilong lotu. Ol waitskin, ol blakskin, na ol Meksiko, ol i gat haus lotu bilong ol yet. Taim mi redi long kisim namba wan Komyunio bilong mi olsem wanpela Katolik, pris i givim sampela skin pas long mi em i bin raitim de long olgeta wan wan, na em i tokim mi long givim long papa bilong mi. Long olgeta wik em i laik mipela i bringim wanpela skin pas i kam bek long em wantaim mani insait long en. Liklik taim bihain pris i tokim mi olsem: “Yu mas tokim papa bilong yu olsem mi no save kisim ol dispela skin pas.” Tok kros bilong papa mi tingim yet: “Ol i save laikim wanpela samting tasol—em mani!”
Planti taim ol pris i mekim pasin nogut na ranawe wantaim ol meri bilong misin na olgeta man i save long en. Kain samting olsem i kamap na planti taim mi save tok: “Lotu i gat tupela wok tasol—em long kisim mani bilong yumi o long kisim meri bilong yumi.” Olsem na taim ol Witnes Bilong Jehova i kam, mi save rausim ol na tok olsem: “Sapos mi gat laik long lotu, orait mi yet bai painim.”
Ami na Marit
Long 1955, mi go insait long ami bilong balus bilong Yunaitet Stets. Mi ting, sapos mi mekim gut wok bilong mi long ami ol man bai tingim mi, em wanpela samting ol man i no save mekim, long wanem, mi wanpela Meksiko. Mi bin wok strong na mi kisim nem, na bihain ol i makim mi bilong bosim wok bilong skelim gut ol samting bilong balus—ol i wokim gut o nogat. Mi bin mekim olsem long sampela narapela dipatmen bilong ami tu.
Long 1959, mi maritim Velia. Velia em i meri bilong tingim lotu. Tasol em i no amamas long kain kain misin em i go long en. Wanpela taim long 1960, em i bel hevi tru na beten olsem: “Plis, God, sapos yu stap, helpim mi long save yu stap tru. Mi laik save long yu.” Long dispela de stret wanpela Witnes Bilong Jehova i kam long haus bilong mipela long Petaluma, Kalifonia.
Tasol liklik taim bihain Velia i no lukim moa ol Witnes, long wanem, ol i senisim ples wok bilong mi long ami. Em i kirap na stadi gen wantaim ol Witnes long 1966 taim mi stap long Vietnam na em i stap long Semenol, Teksas. Mi lusim Vietnam, na taim mi kam bek long ples long 1967 na kisim save olsem Velia i stadi long Baibel wantaim ol Witnes, mi no amamas.
Mi Strong Long Birua
Mi pilim olsem lotu bai giamanim Velia na em bai bel hevi long en. Olsem na mi sindaun long stadi na harim tok inap long mi ken kamapim wanpela tok giaman bilong ol. Taim meri Witnes i tok olsem ol Witnes i no insait liklik long ol samting bilong politik, mi katim tok bilong em na mi tok: “Man bilong yu i save mekim wanem kain wok mani?”
Meri i tok: “Em i save planim koten.”
Mi sutim tok long em olsem: “Ha! Ol i save wokim ol yunifom bilong ami long koten. Olsem na yupela i insait long wok bilong helpim pait!” Mi bikmaus na mi no isi long em.
Long Jun 1967, ami i senisim ples wok bilong mi gen na mipela i go sindaun long wanpela longwe hap, em Mainot, long Not Dakota, tasol ol Witnes i bungim Velia na kirapim gen Baibel-stadi wantaim em. Mi kirap na birua long Velia na mekim pasin olsem bilong pikinini. Olgeta taim mi kam bek long haus long taim bilong stadi na pasim strong ol dua, na mekim lek bilong mi i pairap bikpela taim mi wokabaut i go antap long lata, na mi tromoi su bilong mi i go daun long plua inap long su i ken pairap bikpela, na planti taim mi go nating long toilet na opim wara.
Velia em i meri bilong tok isi na em i stap daun long mi, na em i no save mekim wanpela samting paslain long em i askim mi. Mi no amamas long em i stadi, tasol em i save em bai kisim bikpela hevi moa taim em i laik go long ol miting bilong ol Witnes. Taim ol Witnes i kirapim em long mekim olsem, olgeta taim em i save tok: “Ating nogat. Mi no laik skrapim bel bilong Tony.”
Tasol wanpela taim Velia i kaunim wanpela tok long Baibel olsem: “Yupela i no ken givim bel hevi long Holi Spirit bilong God.” (Efesus 4:30) Em i askim Witnes olsem: “Wanem insait bilong dispela tok?” Witnes i stadi wantaim em i tok: “Spirit holi bilong God i bin kirapim ol man long raitim Baibel. Olsem na sapos yumi no bihainim tok bilong Baibel i olsem yumi givim bel hevi long spirit holi bilong God. Olsem: Sampela i no save go long ol miting maski ol i save Baibel i tok yumi mas mekim olsem.” (Hibru 10:24, 25) Em nau, dispela tok i kirapim gutpela bel bilong Velia. Kirap long dispela taim em i go long olgeta miting maski mi birua long em.
Mi bin tok kros olsem: “Olsem wanem yu inap lusim haus, tasol kaikai bilong mi i no stap long tebol?” Kwiktaim Velia i lain long redim kaikai bilong mi long olgeta taim na kaikai i hat. Olsem na mi kirap na painim ol narapela rot bilong sutim tok long em: “Yu no laikim mi o ol pikinini bilong yumi. Yu save lusim mipela bilong i go long ol miting.” O taim mi save daunim ol bilip bilong ol Witnes, long pasin isi Velia i bin traim long helpim ol dispela bilip, tasol mi bin mekim wok long bocona bilong mi—“bikmaus”—na tokim em, em i wanpela bikhetmeri i save bikmaus nabaut.
Tasol Velia i bin go yet long ol miting, na taim em i lusim haus planti taim em i krai, long wanem, mi bin tok nogut na bagarapim bel bilong em. Tasol mi bin bihainim sampela gutpela pasin. I no gat wanpela taim mi bin paitim em o tingting long lusim em, long wanem, em i gat nupela bilip. Tasol mi bin tingting planti olsem wanpela man i gat naispela skin bai bungim em long ol dispela miting na em i gat laik long kisim Velia. Mi tingting yet olsem lotu i save tingim tupela samting tasol: ‘Mani o meri.’ Taim Velia i redim skin bilong em bilong i go long ol miting, planti taim mi bin toktok planti long em olsem: “Yu tingim narapela man na bilasim skin bilong yu, tasol yu no tingim mi na mekim olsem.” Olsem na namba wan taim mi orait long go long wanpela miting, mi bin tok olsem: “Mi bai go—tasol mi go bilong was long yu!”
Tasol as tru na mi go long ol miting em long painim wanpela samting inap long mi ken sutim tok long ol Witnes. Long wanpela miting mi bin go long en, wanpela tok i kamap long marit olsem yumi mas maritim man o meri i “bilip long Bikpela.” (1 Korin 7:39) Taim mipela kam bek long haus mi tok kros olsem: “Yu save! Ol i wankain olsem ol narapela—ol i bel nogut long man i no gat wankain bilip olsem bilong ol.” Long pasin isi Velia i tok: “Tasol dispela i no tok bilong ol, em tok bilong Baibel.” Kwiktaim mi bekim tok long em na paitim banis na bikmaus olsem: “Em nau, bikhetmeri i toktok gen, a?” Tasol mi bel hevi, long wanem, mi save tok bilong Velia i stret.
Mi go long ol miting na ritim ol buk samting bilong ol Witnes, tasol as tru bilong dispela em long painim wanpela popaia long en. Na mi kirap na bekim tok long miting—tasol mi mekim olsem bilong kamapim klia olsem mi no wanpela “longlong man bilong Meksiko.”
Mi Painim Pinis Pasin i Stret
Long 1971 wok bilong mi long ami i mekim na mipela sindaun long Akansas. Mi go yet wantaim Velia long ol miting. Long Disemba 1969 Velia i bin kisim baptais bilong makim olsem em i dediket long Jehova. Mi no birua moa long em, tasol mi no larim wanpela i stadi long Baibel wantaim mi. Save bilong mi long Baibel i bin go bikpela moa, long wanem, mi ritim ol buk samting bilong Baibel. Tasol dispela save i go long tingting tasol, long wanem, mi gat laik long stap olsem nambawan long olgeta samting mi mekim. Tasol mi bung wantaim ol Witnes Bilong Jehova na isi isi dispela i kirapim bel bilong mi.
Olsem: Mi lukim ol blakskin tu i mekim wok tisa long ol miting Kristen. Tasol pastaim mi bin tokim mi yet olsem: ‘Ah! Ol i mekim olsem long hia tasol.’ Tasol taim mipela go long wanpela kibung long wanpela bikpela stediam, mi kirap nogut long lukim ol blakskin i mekim sampela tok long program tu. Olsem na mi no inap giamanim bel bilong mi moa, mi save, maski ol Witnes i bilong narapela narapela lain na skin, ol i no stap birua birua. Ol i save bihainim pasin i stret.
Bihain mi pilim tru olsem ol Witnes Bilong Jehova i laikim tru ol narapela. (Jon 13:34, 35) Na taim mi bin wok wantaim ol bilong wokim Haus Kingdom, mi save ol i man tasol. Mi lukim skin bilong ol i les, na ol i mekim sampela popaia, na taim wanpela wok i no kamap gutpela ol i kros liklik. Tasol ol dispela pasin kranki i no mekim na mi stap longwe long ol, nogat; bihain mi pilim olsem mi stap bel isi moa wantaim ol. Ating mi kisim save olsem maski mi gat planti pasin kranki i no olsem mi nogut pinis.
Mi Pilim Tru Long Bel
Namba wan taim mi save mi wok long go klostu long Jehova em long 1973 taim wanpela Wastaua i tok, smok em i wanpela ‘pasin doti bilong bodi’ na man i no lusim dispela pasin em inap raus long kongrigesen. (2 Korin 7:1) Long dispela taim mi bin pinisim wanpela o 2-pela karamap smok long olgeta de. Bipo mi bin traim long lusim smok planti taim tasol mi no inap. Tasol bihain long olgeta taim mi gat laik long smok, mi beten long bel na askim Jehova long helpim mi long lusim dispela pasin doti. Olgeta i kirap nogut, long wanem, mi lusim smok olgeta.
Long Julai 1, 1975, em taim bilong mi long lusim wok ami. Mi save sapos mi laik mekim ol samting Baibel i tokaut long en, mi mas dediketim laip bilong mi long Jehova. I no gat wanpela i bin stadi long Baibel wantaim mi, olsem na long Jun 1975 ol elda bilong kongrigesen i kirap nogut taim mi tokim ol mi laik kisim baptais taim mi lusim wok ami. Ol i tokim mi olsem pastaim mi mas bihainim tok bilong Jisas na mekim wok autim tok. (Matyu 28:19, 20) Mi bin mekim olsem long namba wan Sarere long mun Julai. Long dispela de stret mi bung wantaim wanpela elda na bekim ol askim bilong Baibel ol man i laik kisim baptais i mas bekim. Tripela wik bihain mi kisim baptais.
Taim 3-pela pikinini bilong mipela, em Vito, Venelda, na Veronica, ol i lukim mi i kisim baptais, ol i wok long kamap strong long spirit. Insait long tupela yia bihain, 2-pela bikpela pikinini i kisim baptais, na 4-pela yia bihain laspela pikinini i kisim baptais. Taim mi toktok wantaim ol man i save long tok i tru bilong Baibel tasol ol i no save mekim wanpela samting, mi tokim ol long ol hevi bai kamap, long wanem, ol i no kirap na mekim wanpela samting. Mi save tokim ol, maski ol pikinini bilong ol i no tokaut, ol i save tingting olsem: ‘Sapos tok i tru i no bikpela samting long Papa, orait, em i no bikpela samting long mi.’
Autim Tok Long Olgeta De
Mipela famili olgeta i kirap mekim wok painia, olsem autim tok long olgeta de, long Masel, Akansas. Mitupela Velia i kirap long dispela wok long 1979, na ol pikinini i kirap na mekim wantaim mipela taim wan wan i pinis long haiskul long ol yia bihain.
Long 1982 samting, mipela harim tok olsem ol manmeri long Ekwado, Saut Amerika, ol i gat bikpela laik long kisim save long tok bilong Baibel, na mipela putim mak olsem bihain mipela bai go long dispela hap. Long 1989 ol pikinini bilong mipela i bikpela pinis na ol inap lukautim ol yet. Olsem na long dispela yia mipela i go long Ekwado inap liklik taim bilong “lukstil” long dispela hap.—Skelim wantaim Namba 13:1, 2.
Long Epril 1990 mipela kamap long Ekwado, em nupela ples sindaun bilong mipela. Mipela i no gat planti mani—mi save kisim pensen long ami—olsem na mipela i mas skelim gut mani bilong baim ol samting. Tru mipela i no gat planti mani, tasol amamas mipela i bin kisim long wok autim tok long olgeta de long dispela hap em ol manmeri i gat bikpela laik long ol samting bilong spirit, i winim tru hevi bilong mipela long mani. Pastaim mipela i wok long biktaun Manta, na mipela wan wan i bin mekim 10-pela o 12-pela Baibel-stadi long olgeta wik. Long 1992, mi kirap mekim wok olsem wanpela wasman bilong raun, na meri bilong mi i kam wantaim mi. Long olgeta wik mipela i save go lukim wanpela kongrigesen.
Taim Pasin i Stret i Stap Tru
Taim mitupela Velia i tingim ol pasin i no stret i bin painim mipela taim mipela i wok long go bikpela, dispela i save helpim mipela long wok autim tok bilong mipela. Mipela i save tingim tru ol manmeri—mipela i no save daunim ol manmeri i stap rabis o ol i no bin skul olsem mipela o sindaun bilong ol i narapela kain long sindaun bilong mipela, nogat. Na mipela luksave olsem, planti brata sista Kristen bilong mipela ol i kisim bikpela hevi long sindaun bilong ol, winim ol hevi mipela i bin kisim. Tasol ol i no save toktok planti. Ol i save putim ai bilong ol i go long Kingdom bilong God i laik i kam, na mipela tu i bin lain long mekim olsem. Inap longtaim pinis mipela i no traim long painim pasin i stret long dispela taim yumi stap long en, nogat; olgeta taim mipela helpim ol manmeri long save long rot tru bilong stretim ol pasin i no stret—em Kingdom bilong God.—Matyu 24:14.
Na mipela i lain pinis olsem mipela ol man i no bin laik tru long ol pasin i no stret, mipela mas was gut, nogut mipela i ting lain bilong God i mas mekim ol samting i kamap stret olgeta—yumi olgeta i no gutpela olgeta na yumi save popaia. (Rom 7:18-20) Tasol mipela inap tok tru olsem, mipela i painim pinis wanpela lain brata, em ol i bilong olgeta lain na tok ples, na narapela i save laikim narapela, na long olgeta strong bilong ol, ol i wok long mekim ol samting long pasin i stret. Mipela i gat laik long go insait long nupela stretpela taim God bai kamapim wantaim lain bilong Em long olgeta hap.—2 Pita 3:13.
[Rait long pes 20]
Kwiktaim mi bekim tok long em na paitim banis
[Piksa long pes 21]
Mi wantaim Velia taim mi go insait long ami bilong balus
[Piksa long pes 23]
Mi wantaim Velia long 1996