Asprin Long Olgeta De—Mi Mas Kisim o Nogat?

Wanpela dokta i kamapim dispela stori, em stori tru tru i makim wanpela hevi i save kamap planti taim.

FAMILI olgeta i tingting planti. Na dokta tu i tingting planti. Em i tok: “Sapos sampela blut moa i lus, ating mipela mas givim blut long em.”

Inap sampela wik pinis blut i wok long lus long bel bilong dispela man, na ol dokta i bin glasim sik bilong em na ol i tokaut olsem em i gat sua long bel, em wanpela sik ol i save kolim gastritis. Dokta i wok long tingting planti yet na askim dispela man gen: “Yu wok long dring sampela marasin o nogat?”

Na man i tok: “Nogat. Bilong daunim pen bilong atraitis mi save kisim samting mi baim long stua tasol.”

Wantu dispela tok i kirapim tingting bilong dokta na em i tok: “Mi laik lukim.” Taim em i skelim tok i stap long karamap bilong dispela marasin em i painim dispela samting em i bin ting em bai painim. Em wanpela marasin ol i save kolim Acetylsalicylic acid! Em nau, dokta i kisim save pinis long as bilong hevi bilong dispela man. Taim man i no kisim moa dispela marasin i gat asprin long en, na ol i givim marasin ain long em na marasin bilong pinisim sua i stap long bel, nau blut i no wok long lus na isi isi mak bilong hemoglobin long blut i wok long go antap.

Marasin i Mekim na Blut i Wok Long Lus

Marasin i mekim na blut i wok long lus long bel, dispela em i wanpela bikpela hevi tru ol dokta i save lukim i kamap planti taim long nau. Planti marasin inap kamapim dispela hevi, tasol i luk olsem ol marasin bilong daunim pen na atraitis i namba wan as bilong dispela hevi. Sampela marasin olsem, em ol marasin ol i save kolim NSAIDS. Ol narapela narapela kantri i gat ol narapela narapela nem bilong ol dispela marasin.

Planti marasin yu inap baim long stua ol i gat asprin i stap long en, na long planti kantri pasin bilong kisim asprin long olgeta de i wok long go bikpela. Bilong wanem?

As na Ol Man i Laikim Asprin

Long 1995 wanpela pas Harvard Health Letter i bin tok olsem “pasin bilong kisim asprin i save lukautim laip bilong man.” Dispela pas i kamapim tok bilong ol man i bin skelim wok bilong asprin long olgeta hap bilong graun na i tok: “Ol man i bin kisim hat-atek, sik strok, o pen i save kamap long bros, o rop i go long klok i pas na ol dokta i katim ol, i gutpela sapos ol dispela man i kisim wanpela asprin o hap bilong wanpela asprin long olgeta de, sapos asprin i no pait long bodi bilong ol.”a

Sampela narapela lain i bin skelim dispela samting i tok olsem pasin bilong kisim asprin long olgeta de i ken helpim ol man na meri i winim 50 krismas sapos i luk olsem ol inap kisim hat-atek. Na tu, sampela i tok olsem pasin bilong kisim asprin long olgeta de inap daunim sik kensa bilong bel, na pasin bilong kisim planti asprin inap longpela taim i ken daunim suga i stap long blut bilong ol man i gat sik daiabitis.

Olsem wanem asprin inap helpim ol dispela sik olsem ol i tok? Ol i no save long olgeta samting bilong dispela, tasol ol samting ol i skelim i givim tingting long ol olsem asprin i mekim na blut inap ran gut na i no save pas insait long rop. Na ol i gat tingting olsem dispela i save helpim blut long ran gut long ol liklik rop i go long kru na klok, na dispela i save helpim ol hap bilong bodi long i stap gut.

Sapos tru tru asprin i save helpim ol dispela samting, bilong wanem i no olgeta man i save kisim? Wanpela as i olsem, i gat planti samting long dispela pasin bilong kisim asprin em ol i no save tumas long en. Ol i no save gut hamas asprin i gutpela long kisim. Sampela i save tok, kisim wanpela asprin tupela taim long de, na sampela i tok kisim wanpela asprin i liklik, tasol kisim long wanpela de na kalapim wanpela de, i go i go olsem. Olsem wanem? I gutpela sapos meri i kisim wankain mak bilong marasin olsem wanpela man? Ol dokta i no save gut long dispela samting. Sampela asprin ol i wokim i gat wanpela kain skin long en bambai i no inap bagarapim bel, na ol i ting em inap helpim man liklik, tasol ol i wok long toktok yet long dispela samting, olsem em i winim narapela asprin o nogat.

As Bilong Was Gut Long En

Tru, asprin em i wanpela marasin ol i bin kisim long bus​​—⁠ol Indian bilong Amerika i bin kisim sampela hap bilong asprin long skin bilong wanpela diwai​​—⁠tasol asprin inap mekim planti samting i save nogutim skin. Olsem yumi stori pinis, asprin inap mekim na blut i lus long bel, tasol i gat sampela hevi moa, olsem asprin i save pait long skin bilong sampela man. Olsem na pasin bilong kisim asprin long olgeta de i no samting bilong olgeta man long mekim.

Tasol sapos i luk olsem wanpela inap kisim hat-atek, o sik strok, o i gat ol samting i makim olsem em inap tru long kisim, em i ken askim dokta bilong em olsem i gutpela em i kisim asprin long olgeta de o nogat. Na paslain long em i kisim em i mas save olsem blut i no wok long lus long bel bilong em o long narapela hap bilong skin, o asprin i no pait long skin bilong em, o em i no gat sua long bel o long ol rop bilong bel. Na i gutpela sapos pastaim em i ken toktok wantaim dokta long ol hevi inap kamap sapos em i kisim asprin wantaim ol narapela marasin em i save kisim.

Olsem dispela stori i kamapim pinis, asprin na marasin i gat samting olsem asprin i stap long en inap kamapim dispela hevi bilong blut i lus. Na sampela taim bai yu no inap luksave hariap olsem blut i wok long lus, tasol em i mekim mekim na bihain planti blut i lus pinis. Yu mas tingim gut ol narapela marasin tu, na tingim moa yet ol dispela kain marasin bilong daunim pen bilong atraitis samting. Yu mas toksave long dokta bilong yu sapos yu wok long kisim sampela bilong ol dispela narapela kain marasin. Na i gutpela long lusim dispela marasin paslain long ol dokta i katim yu. Ating i gutpela sapos sampela taim ol dokta i ken skelim mak bilong blut bilong yu.

Sapos yumi laik lukautim yumi yet na abrusim sampela hevi inap kamap long bihain, yumi bai bihainim dispela gutpela tok bilong Baibel: “Man i gat gutpela tingting, em i save olsem, hevi i laik kamap long em na em i abrusim. Tasol man i no gat tingting, em i lukim trabel i stap long rot bilong en, na em i go na bungim na karim hevi.” (Sindaun 22:⁠3) Em nau, long dispela samting bilong marasin yumi mas skelim, olsem yumi bai kisim asprin o nogat, yumi laik stap olsem lain i gat gutpela tingting na yumi inap abrusim ol samting i laik bagarapim skin bilong yumi.

[Futnot]

[Blok/Piksa long pes 14, 15]

Husat Inap Tingting Long Kisim Asprin Long Olgeta De

● Ol manmeri i gat sik long klok o long ol bikpela rop bilong blut i stap long nek i wok long pas.

● Ol manmeri i bin kisim sik strok, long wanem, samting i pasim rop bilong blut, na ol manmeri i bin kisim ol liklik strok.

● Man i winim 50 krismas na i gat wanpela o sampela samting i mekim na em inap kisim sik long klok, em ol samting olsem: Pasin bilong smok, mak bilong blut i antap tumas, daiabitis, kolestrol i antap tumas, skin bilong em i patpela tumas, em i save dring planti tumas, o sampela long famili i gat sik long klok o sik strok taim ol i no winim yet 55 krismas, o em i no kisim planti eksasais.

● Ol meri i winim 50 krismas na ol i gat sampela hevi olsem i stap long dispela lista.

Taim yu laik skelim olsem yu bai kisim asprin long olgeta de o nogat, i gutpela sapos pastaim yu toktok wantaim dokta bilong yu.

[Kredit Lain]

Consumer Reports on Health i kamapim dispela lista