Kain Kain Hevi Bilong Ol Papa o Mama Wanpis

“Mi save tingting planti. Planti nait mi stap long rum waswas na mi krai. Em i hatwok tru long mi.”—⁠JANET, WANPELA MAMA WANPIS I GAT TRIPELA PIKININI.

I GAT planti as na man o meri i kamap papa o mama wanpis. Pait, bikpela bagarap olsem guria samting, o sik i mekim na sampela famili i gat papa o mama tasol i stap.

Sampela i kamapim nating pikinini na ol yet i no laik marit. Olsem: Long Swiden klostu 50 pesen bilong olgeta pikinini i kamap long ol papamama i no marit. Pasin bilong katim marit i kamapim ol famili i gat papa na mama tasol i stap. Ol saveman i skelim dispela samting na i tok winim 50 pesen bilong ol pikinini bilong Amerika bai stap long ol famili i gat papa o mama tasol insait long sampela hap taim bilong ol long i go bikpela.

Save Gut Long As Bilong Ol Hevi

Ol mama em i no longtaim i go pinis na man bilong ol i dai, ol i gat bikpela hevi ol i mas karim. Ol i mas kirap mekim ol wok bilong lukautim famili bilong ol taim ol i stap bel hevi yet long man bilong ol i dai pinis. Bilong ol i ken lain long mekim gut wok bilong ol, planti yia o mun i mas lus pastaim, na long wankain taim ol i mas karim ol hevi bilong mani na wok bilong mekim gut bel bilong pikinini bilong ol. Meri em man bilong em i dai pinis inap pilim olsem em i hatwok tru long kirap mekim ol dispela wok. Ating dispela inap mekim na mama i no inap tingim tumas pikinini na helpim em long taim pikinini i laik bai mama i mas putim yau long em na mekim gut bel bilong em.

Planti mama em ol i no bin maritim papa bilong pikinini bilong ol, ol i yangpela tumas na ol i no gat planti save. Ating ol i no bin i gat rot long pinisim skul bilong ol. Sapos ol i no gat save long mekim sampela wok mani, ol inap i stap rabis na mekim ol wok i no gat bikpela pe long en. Sapos ol i no kisim helpim long ol wanblut, olsem papamama bilong ol, ol bai i gat sampela wok moa bilong lukautim pikinini long de olgeta. Na mama i no bin marit inap karim hevi tu bilong tingting planti, pasin bilong sem na i stap wanpis. Ating sampela i pret na ting pikinini i stap na dispela i pasim ol long painim wanpela gutpela poroman bilong marit. Taim ol pikinini bilong dispela kain famili i go bikpela, ol tu inap tingting planti long i stap bilong ol, ating ol i laik save long ol i kamap olsem wanem na ol i laik bai papa o mama i no stap wantaim famili i mas tingim ol.

Na i wankain tu long ol papamama em ol i laik katim marit, ol i karim planti hevi. Sampela papamama ol i katim marit, na dispela i mekim ol i kros nogut tru. Ol i pilim olsem ol i nogut tasol na ol man i no laikim ol moa na dispela kain tingting inap mekim na ol i no inap pilim hevi bilong ol pikinini. Ol mama em namba wan taim bilong ol i mas painim wok, ol inap pilim hatwok long mekim wok bilong lukautim famili. Ol inap pilim olsem ol i no gat taim o strong bilong mekim ol samting bilong helpim pikinini​—⁠em ol tu i mas karim bikpela hevi long ol senis i kamap bihain long papamama i brukim marit.

Ol Hevi Bilong Ol Papamama i Katim Marit

Ol papa o mama wanpis i luksave olsem ol samting ol i gat wok long mekim bilong helpim ol wan wan pikinini i save senis senis olgeta taim. Ol papamama i katim marit na i stap wanpis, ol inap pilim olsem em i hatwok long stretim ol samting na bai i gat rot bilong lukautim pikinini long ol samting bilong spirit.

Olsem: Sampela manmeri em marit bilong ol i bruk pinis na ol i Witnes Bilong Jehova, na ating ol pikinini bilong ol i no save stap wantaim ol. Ol i stretim rot na bai taim bilong pikinini long stap wantaim ol, em long taim bai i gat sampela miting Kristen. Long dispela rot pikinini inap bung wantaim kongrigesen Kristen inap planti taim, dispela em i gutpela rot bilong helpim tru ol pikinini em papamama bilong ol i brukim marit.

Ol papamama em marit bilong ol i bruk pinis, ol i no gat planti rot bilong lukim na toktok wantaim pikinini, ol i mas painim kain kain rot bilong helpim pikinini long save olsem ol i laikim em tru na ol i tingim em. Bilong ol samting i ken kamap gutpela, papa o mama i mas tingim samting i stap long bel na tingting bilong pikinini, em samting i save senis senis. Dispela em i bikpela samting moa taim krismas bilong pikinini i go bikpela na em i kirap tingim ol bung bilong amamas na ol pren.

Na tu, papa o mama bai helpim gut pikinini sapos ol i save gut long mak bilong strong bilong pikinini, ol pasin bilong em, na pasin bilong em long tingting. (Stat 33:13) Papa o mama olsem bai pas gut, toktok gut, na poroman gut wantaim pikinini. Long olgeta taim ol inap toktok gut wantaim. Pikinini i save mekim ol samting wantaim papa o mama na dispela papa o mama i save mekim ol samting wantaim pikinini.

Mas Isi Long Ol

Bihain long papamama i katim marit, sapos pikinini i gat rot long toktok wantaim tupela papamama, dispela bai helpim em. Sapos papamama i gat narapela narapela lotu, olsem wanpela em i wanpela Witnes Bilong Jehova na narapela, nogat. Pasin bilong toktok gut wantaim olgeta taim i helpim ol long abrusim ol liklik kros. Aposel Pol i tok: “Yupela i mas isi isi long olgeta man.” (Filipai 4:⁠5) Ol papamama i mas skulim pikinini long rispektim rait bilong tupela papamama long mekim wok lotu bilong tupela.

Ating papa o mama i no Witnes bai strong long kisim pikinini i go long lotu bilong em. Orait, papa o mama i Witnes i mas mekim wanem? Em tu i ken toktok long ol bilip bilong lotu bilong em long pikinini. Bihain pikinini yet i ken makim lotu em bai bihainim olsem yangpela Timoti i bin mekim, em mama na bubu meri bilong em i bin lainim em long ol stiatok bilong Baibel. (2 Timoti 3:​14, 15) Sapos pikinini i tingting planti long go long narapela lotu, ating em i ken tingim pasin bilong Naman em Baibel i stori long em. Bihain long em i kamap man i lotu tru long God, em i wok yet long mekim wok bilong em long poromanim king taim king i go lotu long haus bilong Rimon. Dispela stori inap strongim pikinini long tingim pasin sori bilong Jehova na pasin bilong em long save gut long bel bilong man, maski em i go long ol bung bilong lotu em i no save long en.​​—⁠2 King 5:​17-​19.

Gutpela papa o mama inap stiaim tingting bilong ol pikinini bilong em na save gut long samting ol i pilim. (Lo 6:⁠7) Tru, ol papa o mama i no bin marit ol inap pilim sem long pasin ol i bin mekim bipo. Tasol ol papa o mama olsem i mas save olsem ol pikinini i kamap long rot bilong papa na mama wantaim. Ol pikinini i laik save long tupela papamama wantaim, na ol i mas save olsem papamama i laikim ol, na i no olsem papamama i kamapim ol nating. Taim papa o mama i no mekim ol tok bilong daunim dispela papa o mama i no stap na ol i bekim ol askim bilong pikinini inap long save bilong em o long ol samting em i gat wok long save long en, long dispela rot papa o mama i ken kamapim long pikinini olsem ol i laikim em.

Papa o mama i mas save olsem namba wan tingting pikinini bai kisim long pasin bilong sori, man i gat namba na strong, em bai kisim long rot bilong pasin papa o mama i mekim long pikinini. Taim ol i mekim wok long namba na strong bilong ol long pasin sori, papa o mama Kristen inap helpim tru pikinini bilong ol long pas gut wantaim Jehova na daun long ol wok bos samting insait long kongrigesen.​—⁠Stat 18:⁠19.

Pikinini i Mas Harim Tok

Ol pikinini i stap insait long ol famili i gat papa o mama tasol i mas save olsem pasin bilong ol long wok gut wantaim papa o mama em i bikpela samting bilong famili i ken stap gut. (Efesus 6:​1-3) Pasin bilong ol long daun long wok bos bilong papa o mama i soim olsem ol i laikim papa o mama bilong ol na i rispektim papa o mama long ol planti wok moa em i save mekim bilong famili i ken i stap gut na amamas. Pasin bilong toktok gut wantaim i no wok bilong wanpela tasol long mekim, olsem na ol pikinini i stap long ol famili i gat papa o mama tasol ol i mas tingim olsem ol tu i gat wok long sapotim hatwok bilong papa o mama long kamapim pasin bilong toktok gut insait long famili.​—⁠Sindaun 1:​8, 4:​1-4.

Ol pikinini olsem i mas kirap mekim ol wok hariap moa, winim ol pikinini i stap long ol famili i gat tupela papamama i save stap wantaim. Sapos papa o mama i sori na i no les kwik long skulim ol pikinini, dispela bai mekim na ol pikinini man na meri ol bai kisim pasin bilong bilip long ol yet na tingim ol yet olsem gutpela samting taim ol i wok long kisim ol save long helpim ol long sindaun gut. Na tu, papa o mama i ken givim sampela wok long ol pikinini bambai ol i ken helpim wok bilong stretim gut ol samting bilong famili.

Dispela i no makim olsem papa o mama wanpis i mekim olsem bilong pikinini i ken lukautim em yet olsem man i bikpela pinis na i no gat wok long papa o mama i stiaim em. Tru tumas, em i no savepasin sapos papa o mama i larim yangpela pikinini i stap wanpis o i no gat man i was long em.

Sampela taim papa o mama wanpis i kisim tingting kranki olsem ol i mas stap olsem pren tasol bilong pikinini. Tru pasin bilong pas gut wantaim pikinini em bikpela samting, tasol papa o mama wanpis i mas save olsem ol pikinini i mas i gat papa o mama, na pikinini i no gat tingting olsem ol bikpela man inap long em i ken stap wankain long papa o mama o stap wanpela gutpela pren em papa o mama inap kamapim hevi bilong ol long em. Ol pikinini i mas i gat wanpela papa o mama i mekim stret wok bilong ol.

Papa o mama wanpis na ol pikinini i wok gut wantaim inap helpim sindaun bilong famili i kamap gutpela. I gat planti pikinini moa i wok long kamap long ol famili i gat papa o mama tasol, olgeta manmeri i mas tingim ol hevi i save painim ol papa o mama wanpis na ol pikinini bilong ol na ol i mas i gat laik long strongim na sapotim ol.

[Blok/Piksa long pes 21]

Ol Hevi i Painim Ol Pikinini

Planti papa o mama wanpis i no gat bikpela hap taim bilong stap wantaim ol wan wan pikinini olsem tupela papamama i stap wantaim. Sampela taim papa o mama wanpis i stap wantaim wanpela man o meri i no poroman marit bilong em. Tasol pasin bilong ol man na meri i sindaun nating wantaim, planti taim ol i no save stap longpela taim olsem ol manmeri i marit. Ol pikinini i stap long ol famili olsem, planti bilong ol i save go bikpela wantaim ol nupela nupela papa o mama.

Sampela i tok “planti ol pikinini i stap long ol famili i gat papa o mama tasol, ol bai i no sindaun gutpela tumas olsem ol pikinini i stap wantaim tupela papamama.” Tasol taim ol man i skelim gut dispela samting, ol i luksave olsem sot long mani “em i namba wan as na tingting na pasin bilong ol pikinini i stap wantaim tupela papamama i no wankain long ol pikinini em ol i no stap long kain famili olsem.” Dispela i no makim olsem ol pikinini i stap long ol famili i gat papa o mama tasol i no inap stap gut, nogat. Long rot bilong gutpela helpim na skul, ol inap winim ol hevi dispela sindaun i kamapim.