Bilong Wanem Ponografi i Kamap Bikpela Long Olgeta Hap?
PASIN bilong kamapim ol piksa samting bilong kirapim bel i bin i stap inap sampela tausen yia. Tasol long bipo ol i hatwok long wokim, olsem na ol maniman na ol bikman olsem lain bilong king tasol i gat rot long kisim. Masin bilong prinim planti samting, nupela samting ol man i kamapim olsem kamera na piksa wokabaut, ol i kamapim bikpela senis. I daunim pe bilong ponografi na i opim rot long ol man nating long kisim.
Masin video dek i mekim na dispela pasin i go bikpela moa. Ol video kaset i isi long lukautim, wokim kopi, na tilim long ol narapela, ol samting bilong lukim piksa wokabaut na olpela poto i no olsem. Na ol video kaset i opim rot long man i ken stap long haus na lukim. Long nau planti kampani bilong kebol TV na Intenet i mekim na em i isi tru long lukim ponografi. Man i no laik bai neiba i lukim em i skelim ol video nogut long stua, em i ken “stap long haus na presim baten tasol bilong makim wanem video em i laik lukim long kebol o satelait TV bilong em,” em tok bilong Dennis McAlpine, man bilong skelim wok bilong TV na redio samting. Em i isi tru long mekim wok long ol dispela kain samting, na McAlpine i tok, dispela i wanpela as na “planti man moa i no gat tok long ponografi.”
Planti i Orait Long Ponografi
Planti i paul long ponografi i gutpela o i nogut, long wanem, long nau bikpela lain manmeri i orait long en. Germaine Greer, man bilong raitim buk, em i tok: ‘Ponografi i mekim bikpela samting long ol man, moa long singsing, danis, na musik samting bilong yumi.’ Tingting bilong ol man long ponografi i stap ples klia long ‘stail klos bilong wok pamuk’ ol lain i gat nem i save werim, na long ol video klip bilong musik i soim ol samting bilong kirapim bel, na long wok bilong yusim ol samting olsem ponografi bilong grisim man long baim samting. McAlpine i tok: “Ol man i orait tasol long ol samting ol lain bilong TV o redio samting i wok long redim bilong ol. . . . Dispela i helpim tingting i kamap olsem i no gat rong long ponografi.” Meri i save raitim ol buk, Andrea Dworkin, em i tok dispela i mekim na “ol man i no kros long dispela samting. I olsem ol i no wari liklik long en.”
Wok Tru Bilong Ponografi
Plisman Roger Young i mekim wankain tok olsem Dworkin, em i tok planti manmeri “i no luksave klia long wok nogut bilong ponografi na ol hevi dispela pasin i kamapim.” Sampela i bilipim tok bilong ol man husat i sapotim ponografi, ol i tok i no gat samting i kamapim ples klia olsem ol piksa bilong ponografi i nogutim man. Wanpela man i save raitim ol buk, F. M. Christensen, em i tok: “Ponografi i olsem driman nating tasol, ol man husat i no laikim ponografi ol i no klia gut long dispela samting.” Tasol sapos driman nating i no gat strong, orait wanem as bilong wok bisnis bilong grisim ol man long baim ol samting? Ol bisnis i save tromoi planti bilion dola bilong kamapim ol tok long TV na video na niuspepa bilong kirapim ol man long driman nating long ol samting ol inap baim, na dispela i save kirapim tru bel na tingting bilong man.
Olsem tok gris bilong kirapim ol man long baim sampela samting, namba wan wok bilong ponografi em bilong kirapim sampela laik em bipo man i no bin i gat. Steven Hill na Nina Silver, em wok bilong tupela long skelim ol samting, ol i tok: “Wok bilong kisim mani i as na ponografi i bikpela, i no narapela samting. Long nau wok bisnis bilong salim ol samting i paul olgeta, olgeta samting i bilong maketim, na moa yet bodi bilong meri na maritpasin.” Greer i tok ponografi i olsem kaikai long haus kai i no gutpela long strongim bodi na ol i putim kain kain samting long en bilong mekim em i swit moa. Em i tok: ‘Ponografi ol bisnis i maketim em i samting bilong giaman . . . Tok gris bilong maketim kaikai i bilong salim kaikai nogut, na tok gris bilong maketim ponografi i bilong salim wanpela samting i no gutpela long man.’
Sampela dokta i tok ponografi inap kalabusim man na i hatwok long em i lusim, winim hatwok bilong lusim drak. Bilong helpim man i lusim kalabus bilong kisim drak, ol i pasim rot bilong em long kisim drak na isi isi drak i lusim skin bilong em. Tasol Dokta Mary Anne Layden bilong Yunivesiti bilong Pennsylvania i tok sapos ponografi i kalabusim man, “dispela i putim ol piksa long tingting i no inap tekewe na i stap pinis long kru.” Dispela em i as na ol man inap lukim klia long tingting ol piksa nogut ol i bin lukim inap planti yia i go pinis. Em i tok: “Dispela em i namba wan samting man inap kalabus long en na i no gat rot long dispela samting i ken lusim em.” Tasol yu ting dispela i makim olsem man i no inap lusim kalabus bilong ponografi? Na ponografi i nogutim man olsem wanem?
[Blok long pes 25]
Ponografi Long Intenet
◼ Klostu 75 pesen bilong ol ponografi long Intenet i kam long Amerika. Na klostu 15 pesen i kam long Yurop.
◼ Sampela i tok 70 milion manmeri i save lukim ponografi long Intenet insait long wanpela wik. Na 20 milion bilong ol i stap long Kanada na Amerika.
◼ Wanpela ripot i soim olsem long wanpela mun i no longtaim i go pinis, namba bilong ol man long Jemani i yusim Intenet bilong lukim ponografi i bikpela moa long ol narapela kantri bilong Yurop, bihain long Jemani, em Gret Briten, Frans, Itali, na Spen.
◼ Long Jemani, ol man husat i save yusim Intenet bilong lukim ponografi ol i lusim 70 minit long olgeta mun bilong lukim ol hap bilong en we i gat ponografi.
◼ Bilong ol lain long Yurop husat i save lukim ponografi long Intenet, ol man i winim 50 krismas i save lusim bikpela hap taim moa long ol arapela long lukim.
◼ Wanpela ripot i tok 70 pesen bilong ol wok bilong lukim ponografi long Intenet i save kamap long taim bilong san.
◼ Sampela i tok i gat samting olsem 100,000 hap bilong Intenet we i gat ol ponografi ol pikinini i insait long en.
◼ Japan i kamapim klostu 80 pesen bilong ol ponografi i gat ol pikinini.
[Ol Piksa long pes 24]
I gat planti rot moa long lukim ponografi