Kisim Blesing Long Pasin Bilong Putim God i Stap Namba Wan
Stori bilong Pierre Worou
“Bonjour!” Mi bin mekim dispela tok Frans kirap long taim mi liklik yet. Tasol long Novemba 1975, ol i arestim mi taim mi mekim dispela tok. Bai mi stori long as na dispela samting i kamap na wanem ol samting i bin kamap kirap long dispela taim.
MAMA i karim mi long Janueri 1, 1944, long Malété, wanpela hap bilong taun Savé, long sentral Benin.a Papamama bilong mi i givim nem Abiola long mi, em wanpela ples nem bilong ol Yoruba. Taim mi liklik yet, mi senisim nem bilong mi i go Pierre—mi ting dispela nem i bilong nau na planti man i save long en.
Ol asples i givim kain kain nem long ol yangpela. Ol i kolim mi Pasto, long wanem, taim mama i karim mi, lukluk bilong mi i wankain olsem wanpela pasto bilong dispela taun. Tasol bikpela laik bilong mi em long pilai soka na i no long i go long ol klas bilong lotu.
Long 1959, mi go sindaun long Sakété, wanpela taun long hap saut bilong kantri bambai mi ken skul yet. Mi stap wantaim kasen bilong mi, Simon, em wanpela tisa na em i bin kirap stadi long Baibel wantaim tupela Witnes Bilong Jehova. Pastaim mi no laik sindaun wantaim ol long stadi. Tasol bihain mi askim narapela kasen brata bilong mi, Michel, long kam wantaim mi long stadi. Em i wanbel, olsem na mitupela i go sindaun long dispela stadi, na dispela em namba wan taim mi harim nem bilong God, em Jehova.
Long wanpela Sande, mi na Simon na Michel, mipela i pasim tok olsem mipela bai i no i go long lotu, tasol mipela bai i go long miting bilong ol Witnes. Taim mipela i kamap, mipela i bel hevi long lukim olsem faipela tasol i bung—tupela Witnes na mipela tripela kasen. Tasol mipela i luksave olsem tok mipela i harim em tok i tru bilong Baibel, olsem na mipela i mekim yet stadi. Michel em namba wan man long kisim baptais bilong kamapim klia olsem em i dediket pinis long God. Nau, em i mekim wok olsem wanpela painia, em nem ol Witnes i save kolim long ol lain i autim tok fultaim.
Simon i go sindaun long hap not long taun Kokoro, na mi go wantaim em. Wanpela kibung bilong ol Witnes bai kamap long Ouansougon. Simon i kalap long PMV, tasol mi ron long baiskol inap 220 kilomita bilong i go long kibung. Mitupela wantaim i kisim baptais long dispela kibung long Septemba 15, 1961.
Ol Hatwok Bilong Wok Autim Tok Fultaim
Mi lukautim mi yet long rot bilong penim na salim ol piksa, na tu, mi wokim gaden. Wanpela wasman raun, Philippe Zannou, i kam visitim kongrigesen bilong mipela na em i askim mi long mi bin tingting long mekim wok painia oltaim o nogat. Mi na pren bilong mi, Emmanuel Fatunbi, i toktok wantaim long dispela samting na mitupela i pasim tok olsem mitupela wantaim bai kirap mekim dispela wok long Februeri 1966. Bihain, mi mekim wok olsem wasman raun na visitim ol kongrigesen i save mekim tok ples Fon, Gun, Yoruba, na Frans.
Bihain mi bungim Julienne, wanpela yangpela sista Kristen husat i gat naispela pasin na em i no gat laik long bungim planti samting bilong skin, wankain olsem mi. Mi maritim Julienne long Ogas 12, 1971, na em i raun wantaim mi long visitim ol kongrigesen. Pikinini man bilong mipela, Bola, i kamap long Ogas 18, 1972. Taim mipela i raun long visitim ol kongrigesen, mi save ronim baiskol na Julienne i save sindaun long baksait na em i save karim Bola long baksait bilong em. Wanpela Witnes long kongrigesen i save karim kago bilong mipela long baiskol bilong em. Inap 4-pela yia mipela i raun olsem bilong visitim ol kongrigesen.
Wanpela taim Julienne i sik na long nait olgeta em i pilim bikpela pen. Long moningtaim, mi wokabaut i go daun long rot bilong kisim helpim. Wantu wanpela teksi i kam kamap—dispela kain samting i save kamap wan wan taim tasol long dispela hap. Na moa yet, i no gat pasindia long en—dispela em narakain samting tru! Mi stori long draiva long ol samting i kamap na mi askim em long kisim mipela i go long Porto Novo, em biktaun i stap longwe olsem 25 kilomita. Em i orait long mekim olsem. Taim mipela i kamap pinis, em i smail na i tok: “Dispela em presen mi givim long yu. Yu no gat wok long baim.”
Inap tupela wik, Julienne i slip tasol long haus bilong wanpela Witnes. Dokta i save kam sekim em long olgeta de. Em i bringim tu ol marasin em Julienne i mas kisim. Long laspela taim em i sekim Julienne, mi pret liklik na askim em long hamas mani mi mas baim. Tasol mi kirap nogut taim em i tok, “Yu no gat wok long baim.”
Ol Bikpela Senis
Long 1975, Dahomey i kamap gavman Komiunis. Ol i senisim nem bilong kantri na kolim olsem Ripablik Bilong Benin. Ol samting i senis tu long i stap bilong ol manmeri. Ol i kamapim nupela pasin bilong tok gude, olsem: “Pour la révolution?” (Yu redi long senis i kamap long gavman?) Olgeta man i mas bekim tok olsem: “Prêt!” (Mi redi!) Maus bilong bel bilong mipela, em Baibel i skulim pinis, i no orait long mipela i kolim ol kain tok olsem bilong sapotim wok politik. Dispela i kirapim ol man long birua tru long mipela.
Long wanpela Sande klostu long pinis bilong yia 1975, ol i arestim mi taim mi wok long autim tok long ol haus klostu long St. Michel. Olsem mi stori pinis, mi bin bekim tok “Bonjour!” long man i tok gude long mi olsem,“Pour la révolution?” Ol i kisim mi i go long polis stesin na ol i paitim mi. Tasol bihain, long dispela de yet, tripela Witnes long dispela hap i stretim tok wantaim ol na ol i larim mi i go fri.
Mi namba wan Witnes Bilong Jehova ol i arestim. I no longtaim na ol i arestim planti arapela Witnes long olgeta hap bilong kantri. Gavman i kisim ol Haus Kingdom na rausim ol misineri long kantri. Ol i pasim brens ofis tu, na planti Witnes i ranawe lusim kantri na i go long Togo long hap wes o long Naijiria long hap is.
Long Naijiria Famili Bilong Mipela i Go Bikpela
Namba tu pikinini man bilong mipela, Kola, i kamap long Epril 25, 1976. Tupela de bihain, namba 111 lo bilong gavman i tambuim wok bilong ol Witnes Bilong Jehova. Mipela i go long Naijiria na kamap long wanpela Haus Kingdom i pulap tru long ol refiuji. Long de bihain, ol i stretim rot bilong salim mipela i go long ol kongrigesen i stap klostu. Taim wanpela grup bilong ol refiuji i lusim Haus Kingdom, narapela grup i save kam kamap. Ol trak i bringim ol nupela grup bilong ol refiuji i go long ol narapela kongrigesen.
Brens ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Naijiria i askim mi long visitim olgeta Witnes em ol i bin lusim Benin na i kam. Ol i makim mi long mekim wok olsem wasman raun bilong ol kongrigesen i mekim tokples Yoruba long Naijiria, na bihain mi mekim dispela wok long ol kongrigesen i mekim tokples Gun. Mipela i save raun long motobaik. Bola i save sindaun long fran bilong mi, na Kola i save sindaun namel long mi na Julienne.
Long 1979 mipela i painimaut olsem mipela bai i gat wanpela pikinini meri, Jemima, na dispela i mekim na mipela i mas lusim wok bilong visitim ol kongrigesen. Liklik susa bilong Julienne, em Pépé, i lusim Benin na i kam i stap wantaim mipela. Famili bilong mipela i wok yet long i go bikpela. Tupela pikinini man i kamap: Caleb long 1983 na Silas long 1987. Olsem na namba bilong lain insait long famili em inap 8-pela olgeta. Mitupela Julienne i laik stap gutpela papamama, tasol mipela i laik insait yet long wok autim tok fultaim sapos mipela inap. Olsem wanem bai mipela inap mekim olsem? Mipela i rentim wanpela hap graun na planim tapiok, kon, na taro. Na bihain mipela i wokim wanpela liklik haus long wanpela ples, nem bilong en Ilogbo-Eremi.
Taim ol pikinini i go pinis long skul, mitupela Julienne i save mekim wok autim tok long moningtaim. Mitupela i save stap pinis long haus long taim bilong kaikai na bai famili olgeta i ken bung na kaikai wantaim. Bihain mipela i save malolo liklik. Malolo pinis, orait mipela i save go wok long gaden. Julienne na Pépé i save salim ol kaikai long maket. Mipela olgeta i save wok hat tru. Em gutpela tru olsem mipela i no bin sik tumas long ol dispela yia.
Ol Blesing Maski Ol i No Kisim Bikpela Skul
Mipela i no save kirapim ol pikinini long i go long ol bikpela skul. Mipela i save olsem pasin bilong wok hat, na putim wok autim tok i stap namba wan, na kamapim ol pasin Kristen, dispela em ol rot bilong kisim gutpela sindaun. Mipela i traim long putim ol dispela tingting long bel bilong ol pikinini bilong mipela. Mi stadi wantaim ol long Baibel, na mipela i kisim bikpela amamas tru taim mipela i lukim olsem ol i laikim tru Jehova na dediketim laip bilong ol long mekim wok bilong em, na kisim baptais bilong makim dediket bilong ol!
Krismas bilong Pépé i winim krismas bilong ol pikinini bilong mipela, olsem na em i namba wan long lusim famili bilong mipela. Taim em i bin i kam stap wantaim mipela, mi bin skulim em long rit. Maski em i no bin kisim gutpela skul, em i save putim gut tingting long Baibel stadi na ol narapela wok bilong lotu. Em i mekim wok painia inap sampela taim, na bihain em i maritim Monday Akinra, wanpela wasman raun, na em i poromanim em long mekim dispela wok. Ol i gat wanpela pikinini man, Timothy. Pépé na Monday i mekim yet wok bilong autim tok fultaim, na Monday i save amamas long mekim planti arapela wok long taim bilong ol kibung.
Bola i mekim wok aprentis long kukim kaikai long wanpela bikpela kampani. I no longtaim na wanpela dairekta i luksave olsem em i gat ol gutpela pasin Kristen, na gutpela pasin bilong wok, na ol narapela inap trastim em. Olsem na bihain liklik ol i givim em wanpela wok i gat namba. Tasol bikpela samting moa, em i stap gutpela man bilong naispela meri bilong em, Jane, na em i stap gutpela papa bilong 3-pela pikinini. Na tu, em i save mekim gut wok elda long wanpela kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova long Lagos, Naijiria.
Kola i kamap aprentis long samapim klos na em i mekim wok painia tu. Em i bin lainim tok Inglis taim em i stap long Naijiria, olsem na long 1995 ol i singautim em i go wok long Dipatmen Bilong Tanim Tok long brens ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Benin. Em i mekim dispela wok inap 13 yia nau.
Wok Autim Tok Bilong Mipela Long Benin
Mipela i amamas tru taim mipela i harim olsem gavman bilong Benin i kamapim wanpela lo long Janueri 23, 1990, na lo i tokaut olsem ol i pinisim strong bilong lo bilong pastaim we i bin tambuim wok bilong ol Witnes. Planti refiuji i go bek long Benin. Na tu, ol nupela misineri i kam long Benin, na ol i opim gen brens ofis. Long 1994, famili bilong mipela i go bek long Benin, tasol Pépé na Bola wantaim famili bilong ol i stap bek long Naijiria.
Mi kisim wanpela wok haptaim. Mipela i kisim liklik rent mani long haus bilong mipela long Naijiria na Bola i helpim gut mipela, na long dispela rot mipela i sanapim wanpela haus bilong mipela 5-pela, klostu long brens ofis. Jemima i bin mekim wok painia winim 6-pela yia na em i lukautim em yet long rot bilong samapim na salim ol klos samting. Bihain em i maritim Kokou Ahoumenou, na long nau tupela i wok long brens ofis bilong Benin. Caleb na Silas ol i skul yet. Helpim i kam long God na pasin bilong famili bilong mipela long wok gut wantaim i mekim na mitupela Julienne i bin mekim wok bilong autim tok fultaim winim 40 yia.
God i blesim tru wok autim tok long Benin. Taim mi kisim baptais long 1961, i gat 871 Witnes Bilong Jehova em ol i autim tok bilong Kingdom long dispela kantri. Long yia ol i arestim mi, namba bilong ol Witnes i go antap 2,381. Taim mipela i kam bek long Benin long 1994, namba i go antap inap 3,858 maski inap 14 yia i bin i gat tambu long wok bilong ol Witnes. Nau namba bilong ol Witnes i go antap tru winim 9,000—na namba bilong ol manmeri i kam long Memorial bilong tingim indai bilong Krais long 2008 em 35,752.
Sampela taim mi save go long dispela hap we ol i bin arestim mi inap 30 yia i go pinis na mi save tingim bek olgeta samting i bin kamap. Mi tenkyu long God long em i bin blesim famili bilong mi. Mipela i no bin sot long wanpela samting. Na mi save tok “Bonjour!” yet bilong tok gude long ol manmeri mi bungim.
[Futnot]
a Long dispela taim ol i kolim Benin olsem Dahomey, em hap bilong Wes Afrika, em Frans i bosim.
[Rait long pes 13]
Em i smail na i tok: “Dispela em presen mi givim long yu. Yu no gat wok long baim.”
[Rait long pes 14]
Mipela i no save kirapim ol pikinini long i go long ol bikpela skul
[Piksa long pes 15]
Mekim wok olsem wasman raun, 1970
[Piksa long pes 15]
Wantaim tupela pikinini man, Bola na Kola, long 1976
[Piksa long pes 15]
Mi wantaim famili bilong mi long nau—meri bilong mi, 5-pela pikinini, tambu meri, 3-pela tumbuna pikinini, na famili bilong Pépé