Sapos Marit i Laik Bruk

1, 2. Taim i gat bikpela hevi insait long marit, ol marit i mas givim wanem askim long ol yet?

LONG 1988 wanpela meri Itali nem bilong em Lusia, em i gat bikpela bel hevi tru.a Em i marit inap 10-pela yia pinis na marit bilong em i bruk. Planti taim em i wok strong long mekim ol samting bilong kamap wanbel gen wantaim man bilong em, tasol em i no inap. Olsem na em i lusim man, long wanem, tupela i no inap sindaun gut wantaim, na nau em wanpela i mas mekim bikpela long tupela pikinini meri bilong em. Lusia i tingting bek long dispela taim na em i tok: “Mi bilip tru olsem i no gat wanpela samting inap helpim marit bilong mipela.”

² Sapos yu gat sampela hevi long marit bilong yu, ating yu inap pilim hevi bilong Lusia. Ating marit bilong yu i gat planti hevi long en na yu tingting, i gat wanpela samting inap helpim marit bilong yu na bai em i no ken bruk o olsem wanem? Sapos olsem, i gutpela yu ken tingim dispela askim: Mi bihainim olgeta gutpela tok God i bin kamapim long Baibel bilong helpim marit long wok gut?​—Song 119:105.

3. Tru, long nau planti ol i save katim marit, tasol ol ripot i soim olsem dispela i mekim wanem long planti manmeri i katim pinis marit na famili bilong ol?

³ Sapos bikpela kros i save kamap namel long man na meri bilong em, ol inap ting olsem gutpela rot bilong pinisim dispela hevi, em ol i ken katim marit. Tru, long planti kantri namba bilong ol famili i bruk em i go antap tru, tasol i no longtaim i go pinis na wanpela lain bilong skelim dispela samting ol i tok, planti man na meri i bin katim marit ol i bel hevi long marit bilong ol i bruk. Planti namel long ol i save kisim planti sik bilong skin na bilong tingting, winim ol man na meri i no bin brukim marit. Taim papamama i katim marit, dispela i save paulim tingting bilong ol pikinini na ol i stap bel hevi, na planti ol i stap olsem i go inap planti yia. Na papamama na ol pren bilong dispela famili i bruk, ol tu i kisim hevi long en. Na God, em As bilong marit, em i ting olsem wanem long pasin bilong brukim marit?

4. Ol marit i mas mekim wanem bilong stretim ol hevi i kamap namel long ol?

⁴ Olsem yumi bin lukim long sampela sapta paslain long dispela, God i laik bai man na meri marit i mas i stap wantaim inap long olgeta yia ol i stap laip. (Stat 2:24) Olsem na i gat wanem as na planti marit i save bruk? Ating dispela i no save kamap wantu tasol. I gat ol hevi i save kamap pastaim. Sampela liklik hevi insait long marit ol inap i go bikpela tru na i olsem i no gat rot bilong stretim. Tasol sapos ol marit i kirap kwik na mekim wok long Baibel bilong stretim ol dispela hevi, bai planti marit i no ken bruk.

KISIM STRETPELA TINGTING

5. Olgeta marit i mas tingim gut wanem samting?

⁵ Wanpela samting i save kamapim hevi insait long marit, i olsem wanpela poroman o tupela wantaim i gat sampela kain tingting long marit i no save kamap tru. Ol buk i stori long man i laikim meri na meri i laikim man, na ol nius em planti ol i save laikim, na ol stori long televisen na long piksa wokabaut, ol inap givim sampela tingting long ol man na meri. Tasol dispela samting ol i tingting na wet long en i olsem driman nating tasol na i narapela kain tru long ol samting i save kamap long i stap bilong ol marit. Orait taim ol dispela samting i no kamap tru, ating man o meri marit bai bel hevi na i no amamas long marit bilong em, na em bai sutim tok long poroman bilong em. Tasol olsem wanem tupela marit i no gutpela olgeta ol inap i stap amamas wantaim? Tupela i mas wok strong bambai marit bilong ol i ken wok gut.

6. (a) Baibel i kamapim wanem stretpela tingting long marit? (b) Wanem sampela as bilong ol kros i kamap insait long marit?

⁶ Baibel i tokaut stret long marit. Em i tok marit i gat sampela amamas long en, tasol em i toksave tu olsem ol manmeri i marit ol “bai i painim planti hevi long laip bilong ol.” (1 Korin 7:28) Olsem yumi tok pinis, tupela marit wantaim i no gutpela olgeta na ol inap mekim sin. Tingting na pasin bilong tupela, na pasin bilong papamama long mekim bikpela long ol, ol dispela samting i narapela narapela kain. Sampela taim tupela marit i no wanbel long ol samting bilong mani, o ol pikinini, o ol tambu. Na sapos tupela i no gat taim bilong mekim sampela samting wantaim, o i gat sampela hevi bilong maritpasin, dispela tu inap kamapim kros insait long marit.b Tru, i no inap stretim ol dispela kain hevi insait long sotpela taim tasol, tasol yu no ken les! Planti marit ol inap karim ol dispela kain hevi na tingim ol samting ol i ken mekim bilong stretim na bai i stret long tupela wantaim.

TOKTOK LONG OL SAMTING YUTUPELA I NO WANBEL LONG EN

7, 8. Sapos wanpela marit i bel hevi long sampela tok o pasin em poroman i bin mekim, Baibel i makim wanem rot bilong stretim dispela hevi?

⁷ Planti marit ol i hatwok long i stap bel isi taim ol i toktok long sampela samting i bagarapim bel bilong ol, olsem wanpela tok em poroman i bin mekim, o sampela pasin kranki bilong poroman. Sampela taim meri i no save tokaut stret na tok, “Mi bel hevi, long wanem, i olsem yu no pilim tingting bilong mi.” Em bai kirap na pulim kain kain tok i kam insait na mekim olsem dispela hevi i bikpela tru. Planti ol i save tok, “Yu save tingim yu yet tasol,” o “Yu no save laikim mi.” Poroman i no laik insait long wanpela tok pait, olsem na em i pasim maus na i no bekim wanpela tok.

⁸ Wanpela gutpela rot bilong bihainim, em ol i mas putim yau long tok bilong Baibel, olsem: “Sapos bel bilong yupela i hat, orait yupela lukaut. Nogut yupela i mekim sin. Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” (Efesus 4:26) Tupela marit em ol i stap amamas, taim ol i marit inap 60 yia sampela i askim tupela, wanem samting i mekim na marit bilong ol i wok gut. Man marit i tok: “Mitupela i lain pinis olsem mipela i no ken i go slip na i gat sampela hevi i stap yet namel long mitupela, nogat. Mitupela i save stretim pastaim, maski ol i liklik hevi tasol.”

9. (a) Baibel i kamapim wanem samting em i bikpela samting tru long pasin bilong toktok gut wantaim? (b) Ol marit i mas mekim wanem, maski ol i mas strongim bel na mekim pasin daun?

⁹ Taim tupela marit i no wanbel long wanpela samting, tupela i mas ‘putim yau kwik long harim tok, tasol no ken hariap long mekim toktok, na no ken kros kwik.’ (Jems 1:19) Taim narapela i putim gut yau long tok bilong narapela, ating nau tupela wantaim bai save ol i mas tok sori long narapela. (Jems 5:​16) Tru, ol i mas i gat pasin daun na strongpela bel na bai ol i ken tok, “Sori tru, mi bin bagarapim bel bilong yu.” Tasol sapos tupela marit i bihainim dispela pasin taim kros i kamap namel long tupela, dispela inap helpim tupela long stretim ol hevi bilong ol na kisim pasin bilong laikim tru poroman na pas gut wantaim, na bai tupela i kisim amamas long i stap wantaim.

SLIP WANTAIM

10. Bilong helpim ol Kristen bilong Korin, Pol i givim wanem tok long ol na i stret long Kristen i ken bihainim long nau?

¹⁰ Aposel Pol i tokim ol Korin, “pasin pamuk i wok long kamap bikpela,” olsem na mobeta olgeta man wan wan i gat meri bilong ol yet. (1 Korin 7:2) Long nau tu, pasin bilong dispela graun i nogut tru, na ating i winim Korin bilong bipo. Ol manmeri bilong nau i save toktok long ol samting i gat sem, na ol i save pasim ol klos i no stret, na ol stori nogut bilong ol nius na buk, na televisen, na ol piksa wokabaut, ol i save kirapim ol laik nogut long bel long mekim pasin pamuk samting. Ol Korin i stap namel long wankain pasin olsem dispela, olsem na aposel Pol i tok: “Mobeta ol i marit. Nogut bel bilong ol i skrap long mekim pasin pamuk.”​—1 Korin 7:9.

11, 12. (a) Man na meri bilong em i gat wanem dinau long narapela narapela? Ol i mas givim dispela dinau long wanem kain pasin? (b) Sapos wanpela i mas pasim skin bilong em inap sotpela taim, tupela i mas mekim wanem pastaim?

¹¹ Long dispela as Baibel i tokim ol marit Kristen: “Bodi bilong man i bilong meri bilong en, na man i no ken pasim. Olsem tasol, bodi bilong meri i bilong man bilong en, na meri tu i no ken pasim.” (1 Korin 7:3) Em nau, Baibel i tok long givim​—i no long kisim tasol. Taim tupela marit i slip wantaim, tupela wantaim bai kisim amamas long en sapos narapela i tingting long mekim gut long narapela na amamasim em. Olsem: Baibel i tokim ol man marit long mekim gutpela pasin long meri bilong ol olsem man i “bihainim gutpela tingting.” (1 Pita 3:7) Dispela i stret tru long taim man i slip wantaim meri bilong em. Sapos man i no mekim gut long meri, bai meri i no inap kisim amamas long slip wantaim em.

¹² Sampela taim ating wanpela marit i mas pasim skin bilong em, olsem long taim meri i gat sik mun o long taim skin bilong em i les olgeta. (Skelim wantaim Wok Pris 18:19.) Na i wankain tu long man taim em i mas stretim wanpela bikpela hevi long ples wok bilong em na dispela i pinisim strong bilong em. Long kain taim olsem, sapos wanpela i laik pasim skin bilong em inap sotpela taim tasol, i gutpela sapos tupela i ken toktok gut wantaim na tupela “i wanbel” long mekim olsem. (1 Korin 7:5) Dispela bai helpim tupela wantaim long abrusim pasin bilong tingting kranki long poroman. Tasol sapos long laik bilong meri yet na em i pasim skin bilong em, o man i no laik mekim maritpasin long gutpela pasin sori, dispela inap opim rot na sampela traim bai painim poroman. Taim kain samting olsem i kamap, sampela hevi inap kamap insait long marit.

13. Ol Kristen i mas mekim wanem bambai ol i ken holim klinpela tingting?

¹³ Olsem olgeta Kristen i mas mekim, ol wokman bilong God i marit pinis ol i mas abrusim ol piksa nogut bilong pasin sem, em inap kamapim ol laik nogut long bel. (Kolosi 3:5) Na man i mas was gut long tingting na pasin bilong em taim em i stap wantaim ol meri, maski ol i husat, na meri tu i mas mekim olsem taim em i stap wantaim ol man. Jisas i mekim tok lukaut olsem: “Sapos wanpela man i lukim wanpela meri na i gat mangal nogut long em, dispela man i mekim pasin pamuk pinis long bel bilong em.” (Matyu 5:28) Sapos tupela marit i bihainim ol tok bilong Baibel long ol samting bilong maritpasin, ol inap abrusim pasin bilong pundaun long traim na mekim pasin pamuk. Tupela i ken wok yet long kisim bikpela amamas long marit bilong tupela na tingim maritpasin i olsem wanpela gutpela presen ol i kisim long Jehova, em i As bilong marit.​—Sindaun 5:​15-​19.

KATIM MARIT NA I STRET LONG BAIBEL

14. Sori tru, wanem samting i save kamap long sampela marit? Bilong wanem i olsem?

¹⁴ Gutpela tru, planti marit Kristen ol inap stretim ol hevi i kamap insait long marit bilong ol. Tasol sampela taim i no olsem. Yumi olgeta man i no gutpela tumas na yumi stap long dispela graun em Satan i bosim na i gat planti pasin nogut long en, olsem na planti hevi i kamap insait long sampela marit na marit i laik bruk. (1 Jon 5:19) Taim dispela kain hevi i painim ol Kristen, ol i ken mekim wanem?

15. (a) Wanem wanpela as tasol em Baibel i kamapim na bai wanpela inap katim marit na bihain em i ken maritim nupela poroman? (b) Bilong wanem sampela i no laik katim marit taim poroman i no stap gut long ol?

¹⁵ Olsem yumi lukim pinis long Sapta 2 bilong dispela buk, Baibel i kamapim wanpela as tasol na man o meri i ken katim marit na bihain em i ken maritim nupela poroman​—em pasin pamuk.c (Matyu 19:9) Sapos yu save tru tru olsem poroman bilong yu i no stap gut long yu, i gat wanpela bikpela samting yu mas skelim. Bai yu stap yet wantaim em o bai yu katim marit? I no gat wanpela lo long dispela. Sampela Kristen i lusim rong bilong poroman bilong ol i bin tanim bel tru na ol i no katim marit, na marit bilong ol i kamap gutpela. Na sampela i tingim ol pikinini na ol i no katim marit.

16. (a) Wanem sampela samting i bin kirapim sampela long katim marit taim poroman bilong ol i mekim pasin pamuk? (b) Taim poroman i no gat asua em i tingting pinis olsem em bai katim marit o em i no ken katim marit, bilong wanem ol narapela i no ken sutim tok long em long samting em i laik mekim?

¹⁶ Taim poroman i mekim rong, ating dispela i mekim na nau pikinini i kamap long bel, o em i kisim wanpela sik bilong pamuk. O ating poroman i bin mekim pasin sem long ol pikinini na mama i mas mekim sampela samting bilong lukautim gut ol. Olsem na i gat planti samting poroman i mas tingim pastaim na bai em inap skelim gut olsem em bai katim marit o nogat. Tasol sapos yu kisim save pinis olsem poroman bilong yu i bin mekim pasin pamuk na bihain yu kirap na slip gen wantaim em, dispela i makim olsem yu lusim pinis rong bilong em na yu laik i stap yet wantaim em. Nau i no gat as bilong katim marit olsem Baibel i makim na bihain yu inap maritim nupela poroman, nogat. I no stret sapos wanpela man o meri i laik insait long dispela samting na em i laik stiaim tingting bilong yu long ol samting yu bai mekim, na i no stret sapos wanpela i sutim tok long yu long samting yu tingting pinis long mekim. Ol hevi i painim yu long samting yu tingting pinis long mekim, yu mas karim ol dispela hevi. “Olgeta man wan wan bai i karim hevi bilong pasin ol yet i mekim.”​—Galesia 6:5.

AS BILONG LUSIM POROMAN

17. Sapos wanpela marit i no bin mekim pasin pamuk na poroman i lusim em o katim marit, Baibel i gat wanem lo long dispela?

¹⁷ Olsem wanem? I gat sampela samting inap mekim na i stret long lusim poroman o katim marit, maski poroman i no bin mekim pasin pamuk? I gat, tasol Kristen i no stap fri long painim wanpela poroman na bai em i ken marit gen, nogat. (Matyu 5:32) Tru, Baibel i givim rot long em long lusim poroman, tasol Baibel i tokaut stret olsem em i mas “i stap nating [olsem no ken marit gen]. Sapos nogat, em i ken i go bek na wanbel gen wantaim man bilong en.” (1 Korin 7:11) Wanem sampela bikpela hevi tru inap kamap na i olsem i gutpela sapos meri i ken lusim man bilong em?

18, 19. Wanem sampela bikpela hevi tru inap kirapim wanpela marit long tingting olsem em i mas i go long kot bilong kisim tok orait long lusim poroman o katim marit, maski em i no inap marit gen?

¹⁸ Wanpela hevi i olsem: Famili i kamap rabis, long wanem, papa em i lesman stret na em i gat sampela pasin i no gutpela.d Ating em i save pilai laki na pinisim mani bilong famili, o em i mekim wok long dispela mani bilong baim ol drak o dring em i mas kisim oltaim. Baibel i tok: “Sapos wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet . . . orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru.” (1 Timoti 5:8) Sapos kain man olsem i no laik senisim pasin bilong em, na ating em i save kisim mani em meri bilong em i kisim long wok mani bilong em na man i mekim ol dispela wok nogut long en, orait meri i ken tingting long go long kot na kisim tok orait long lusim man na bai em i ken helpim sindaun bilong em yet na ol pikinini bilong em.

¹⁹ Na sapos man i save paitim nogut meri bilong em, na ating em i paitim paitim meri planti taim na bikpela sik na bagarap tu inap painim em, orait meri i ken tingting long go long kot na kisim tok orait long lusim man bilong em. Na meri inap tingting long lusim poroman sapos poroman i wok long subim em long mekim wanpela samting i brukim lo bilong God, o sapos hevi i go bikpela tru na meri i pilim olsem em bai bagarap long ol samting bilong spirit. Ating em bai tingting olsem i gat wanpela rot tasol na bai em i ken “bihainim tok bilong God”​—em i mas i go long kot na kisim tok orait long lusim poroman.​—Aposel 5:29.

20. (a) Sapos famili i bruk, ol pren i gat gutpela tingting na ol elda ol inap mekim wanem? Ol i no ken mekim wanem? (b) Ol tok bilong Baibel long lusim poroman na katim marit, ol marit i no ken mekim wok long en bilong mekim wanem?

²⁰ Taim man i paitim nogut tru meri bilong em, ol narapela i no ken subim meri long lusim man o i stap yet wantaim man. Tru, ol pren i gat gutpela tingting o ol elda ol i laik helpim em o givim sampela tok bilong Baibel long em, tasol ol i no inap save long olgeta samting i save kamap namel long man na meri bilong em. Jehova tasol inap lukim. Tru, sapos meri marit Kristen i kamapim ol liklik samting tasol bilong givim rot long em long brukim marit, meri i no litimapim pasin bilong marit em God i bin kamapim. Tasol sapos man i mekim nogut yet long meri na i olsem em bai bagarapim meri, ol narapela i no ken sutim tok long em sapos em i tingting pinis long lusim man bilong em. Na i wankain tu long man Kristen sapos em i tingting pinis long lusim meri bilong em. “Bai yumi olgeta i sanap long kot bilong God.”​—Rom 14:10.

MARIT I BRUK TASOL OL I STRETIM HEVI

21. Wanem stori i kamapim klia olsem ol tok bilong Baibel long marit i save helpim tru ol marit?

²¹ Lusia, em yumi stori pinis long em, em i bin lusim man bilong em na 3-pela mun bihain em i bungim ol Witnes Bilong Jehova na em i kirap stadi wantaim ol long Baibel. Em i tok: “Mi kirap nogut tru taim mi lukim olsem Baibel i kamapim ol tok bilong stretim hevi bilong mi. Mi stadi inap wanpela wik tasol na kwiktaim mi laik go bek long man bilong mi na stretim hevi bilong mitupela. Long nau mi inap tok olsem Jehova i save long rot bilong helpim ol marit i gat bikpela hevi long en na bai ol i ken kamap gutpela gen, long wanem, ol tok bilong em i save helpim ol marit long lain long tingim gut poroman. Sampela i save tok, ol Witnes Bilong Jehova i save brukim ol famili, tasol dispela tok i no tru. Samting i painim mi i narapela kain long dispela.” Lusia i lain long bihainim ol lo bilong Baibel long i stap bilong em.

22. Olgeta marit i mas bilip long wanem samting?

²² Dispela samting i no painim Lusia tasol. Marit i mas i stap olsem gutpela blesing, na i no olsem wanpela hevi ol marit i mas karim. Olsem na long rot bilong Baibel Jehova i kamapim ol gutpela tok tru bilong helpim ol marit​—i no gat narapela buk inap helpim ol olsem. Baibel inap “givim gutpela tingting long ol man i no gat planti save.” (Song 19:​7-11) Em i bin helpim planti marit i laik bruk na ol i kamap gutpela, na em i bin helpim planti ol narapela marit i gat bikpela hevi tru long en na nau ol i wok long kamap gutpela. I gutpela tru sapos olgeta marit i ken bilip tru long ol tok em God Jehova i kamapim bilong helpim marit bilong ol. Dispela tok i save helpim tru ol marit!