Ating Ol Liklik Pikinini i Mas Baptais?
Liklik pikinini i no olsem wanpela sinman. Tasol ol i bihainim dispela pasin bilong bipo yet na givim baptais long em bilong tekewe sin bilong em. Ol i makim wanpela man i olsem papa bilong spirit bilong dispela pikinini na tripela taim em i mas tok, em i sakim Seten na olgeta wok bilong Seten. Nau wanpela pris i kisim wara long liklik kap na kapsaitim wara isi isi long het bilong pikinini tripela taim, na em i tok: “Mi baptaisim yu long nem bilong Papa, na long nem bilong Pikinini, na long nem bilong Spiritu Santu
INAP tu tausen yia pinis ol i bin givim baptais olsem long ol liklik pikinini. Ating ol papamama i pilim olsem ol i mekim gutpela pasin. Tasol olsem wanem? Baibel i tok yumi mas givim baptais long ol liklik pikinini? Ol saveman bilong lotu Katolik yet i tok, Nogat.—Lukim bikpela buk Katolik ol i kolim New Catholic Encyclopedia, Volyum 2, pes 69.
Sapos yu kaunim hap bilong Wok Bilong Ol Aposel long Baibel, kwiktaim bai yu save ol Kristen bilong pastaim i bin givim baptais long ol manmeri ol inap ‘putim yau long ol tok na harim na kisim save,’ na ol inap kisim gut ol tok, na ol inap “tanim bel.” (Aposel 2:14, 22, 38, 41) Ol bebi o liklik pikinini i no inap mekim ol dispela samting, a? Tru, sampela taim Baibel i stori long wanpela man wantaim olgeta famili bilong em ol i kisim baptais, olsem long taim Konilias i bin kisim baptais.a Tasol i no olsem ol bebi o liklik pikinini i insait long dispela lain. Nogat. Ol man “i harim tok bilong God” ol i kisim baptais.—Aposel 10:44-47.
Bilong God o Ol Man?
Ol pop bilong Rom i no inap makim sampela tok bilong Baibel bilong helpim dispela pasin, olsem na ol i tok, ‘pasin bilong givim baptais long ol bebi em i wanpela lo bilong Misin bilong bipo yet.’ Tasol Jisas i putim dispela lo? Nogat. Ol aposel i dai pinis na bihain long dispela taim ol man i kirap givim baptais long ol bebi. Inap olsem 150 yia bihain long taim bilong ol aposel wanpela bikpela man bilong lotu, em Tetulian, em i tok: ‘Yumi mas larim ol pikinini i kamap Kristen taim ol inap save long Krais.’
Tasol aposel Pol i toksave olsem: “Bihain bai ol man i no laik kisim stretpela tok.” (2 Timoti 4:3) Ol aposel i dai pinis na ol i no inap ‘pasim rot moa’ bambai ol pasin i no stret wantaim tok bilong Baibel i kam insait long lotu Kristen. (2 Tesalonaika 2:6) Wanpela pasin olsem i kam insait long lotu Kristen long dispela taim, em pasin bilong givim baptais long ol bebi. Tasol lo bilong dispela i no kamap long dispela taim. Ol i putim lo long dispela samting long yia 450 samting. Long dispela taim bikpela tok pait i kamap na i senisim tru lotu bilong ol man i tok ol i Kristen.
Wanpela bruder bilong Englan, nem bilong em Pelajias i go long Rom. Em i kirap nogut long pasin nogut em i lukim long Rom namel long ol man i tok ol i Kristen. Em i laik kirapim ol long “wok strong moa long bihainim stretpela pasin.” Pelajias i tok, i no rong bilong Adam i mekim na yumi mekim pasin nogut. Nogat. Em i tok, ‘olgeta gutpela samting na olgeta samting nogut . . . em yumi yet yumi mekim; i no olsem samting i stap long skin bilong yumi taim mama i karim yumi i kirapim yumi long mekim.’ Kwiktaim bikpela toktok i kamap long dispela tok bilong Pelajias.
Tasol i no longtaim na ol bikpela man bilong misin i kirap na ol i tok, tok bilong Pelajias i narapela kain na i no stret wantaim tingting bilong Misin. Na nau Pelajias i givim rot long ol bilong daunim em, long wanem em i orait long dispela pasin planti man i kirap pinis long bihainim, em pasin bilong givim baptais long ol bebi o liklik pikinini. Wanpela bisop, nem bilong em Ogastin em i lukim dispela pasin i no stret wantaim tok Pelajias i bin mekim. Ogastin i tok, ‘Sapos ol bebi i mas baptais, orait wanem samting i save painim ol bebi i no baptais?’ Ogastin i tok, sapos ol i dai ol i mas i go long paia bilong hel, olsem long bikpaia, long wanem ol i no bin kisim baptais, a? Na nau em i daunim tru tok bilong Pelajias. Em i tok: ‘Sapos ol bebi i no bin kisim baptais ol i lus long hel, orait wanem as bilong dispela? Em sin ol i bin kisim long Adam, a? No gat narapela samting.’
Tok bilong Pelajias i lus. Bihain Misin i wokim kibung long Katas na ol i tokaut olsem tok bilong Pelajias i sakim tok bilong Misin na i no stret liklik. Nau Misin i kisim tru dispela tingting olsem sin bilong Adam i as bilong ol pasin nogut yumi mekim, olsem ol i kisim tru pasin bilong autim sin long ol pris. Na Misin i kirap pinis long subim planti man long bihainim lotu bilong ol bambai ol i ken abrusim ‘paia bilong hel.’ Olsem na ol i putim lo olsem ol bebi tu i mas kisim baptais bambai ol i no ken lus. Bihain ol lotu Talatala tu i kisim dispela lo.
‘Arere Bilong Hel’
Tasol tok bilong Ogastin i kamapim sampela askim i hatwok long bekim. Olsem: Sapos God i laikim tumas ol man, olsem wanem bai em i putim ol liklik pikinini i no gat asua i go long bikpaia bilong kisim pen? Ol liklik pikinini i no bin kisim baptais, bilong wanem ol i mas kisim strafe nogut wankain olsem bilong ol man i bikpela pinis, em ol i bin mekim planti rong? Ol saveman bilong lotu i hatwok long bekim ol dispela askim. Pris Katolik, nem bilong em Vincent Wilkin i tok: ‘Sampela i tok, ol bebi i no bin kisim baptais ol i go insait tru long paia bilong hel na paia i bagarapim tru ol; tasol sampela i tok, paia i no bagarapim ol, paia i givim pen tasol long ol; na sampela i tok, liklik pen tasol i kisim ol long hel . . . Tasol sampela i laik ting olsem ol i stap long wanpela ples paradais long graun.’b
Tasol planti man i gat tingting olsem: Ol i ting yumi gat tewel na ol liklik pikinini i no baptais taim ol i dai pinis, tewel bilong ol i go long wanpela ples spirit ol i kolim limbo. Insait bilong dispela tok i olsem “arere,” olsem arere bilong sket samting. Olsem na ol i ting ol dispela liklik pikinini i go long wanpela ples i stap arere long bikpaia o hel. Dispela tingting i helpim tru ol saveman bilong lotu, long wanem ol man i no laik ting olsem ol liklik pikinini i karim bikpela pen tru long wanpela ples paia.
Tasol tingting bilong limbo em tingting bilong ol man tasol, olsem na i gat planti askim long en. Olsem: Bilong wanem Baibel i no stori liklik long dispela ples? Na bilong wanem ol liklik pikinini i no gat asua ol i mas i go long kain ples olsem? Yumi tingim ol dispela askim na yumi save bilong wanem Misin i tok, ‘Dispela tok bilong limbo em i no wanpela bilip tru bilong Misin Katolik.’c—Buk New Catholic Encyclopedia.
Tok Pait i Kamap Strong Gen
Inap planti handet yia ol Katolik i bihainim tingting bilong Ogastin na ol i givim baptais long ol liklik pikinini bilong ol bambai ol dispela liklik pikinini i no ken i go long limbo. Tasol kirap long yia 1950 samting bikpela tok pait i kamap gen long dispela pasin bilong givim baptais long ol bebi o liklik pikinini. Sampela saveman bilong lotu Katolik i pilim olsem dispela pasin i no stret wantaim Baibel na ol i tokaut long tingting bilong ol. Na sampela i tok, ol i no inap bilipim tok bilong Ogastin long bikpaia (hel) o long limbo.
Tasol pastaim sampela bikpela man bilong lotu i no laik senisim tingting bilong ol. Long yia 1951 Pop Pius Namba 12 i toktok wantaim sampela meri i save helpim ol meri long karim pikinini. Em i tok, taim man i laik i dai, olgeta sin bilong em i mas tekewe pastaim bambai em i no ken lus taim em i dai pinis. Olsem na em i tok, ol dispela meri i helpim meri long karim pikinini, sapos ol i lukim olsem liklik nupela pikinini i laik i dai, orait ol yet i mas givim baptais long pikinini. Em i tok strong long ol olsem: ‘Yupela i no ken lus long mekim dispela gutpela wok bilong helpim ol pikinini.’ Na olsem tasol long yia 1958 Misin Katolik i putim strongpela tok olsem: “ol liklik pikinini i mas kisim kwik baptais.”
Tasol taim ol i mekim namba tu bikpela kibung bilong Vatiken, bihain i gat bikpela tok pait i kamap long dispela samting. Misin i mekim narapela kain pasin—ol i laik stap namel long ol man i laik senis dispela lo na ol man i no laik senisim.Kibung i tok, ‘Mani mas kisim baptais bambai God i ken kisim bek em.’ Tasol bihain gen ol i tok, ‘Ol man i no save long gutnius bilong Krais na i no asua bilong ol, God i ken kisim bek ol.’d
Bihain Misin i senisim lo liklik long pasin bilong givim baptais long ol bebi. Ol i tok, sapos papamama i no tok promis olsem ol bai mekim bikpela long pikinini insait long lotu Katolik, orait sapos pris i laik em i ken sakim ol na em i no ken givim baptais long pikinini bilong ol. Olsem wanem? Ating nau Misin i lusim tok bilong Ogastin? Sampela i ting olsem na ol i kirap askim olsem: ‘Ating i no gat wok long ol bebi i mas kisim baptais?’
Tasol nau Vatiken i putim wanpela pepa i kolim ol lo bilong givim baptais long ol bebi o liklik pikinini, na pepa i tok: ‘Misin i no save long narapela rot bilong ol liklik pikinini i ken i go insait long amamas bilong oltaim.’ Ol i givim strongpela tok long ol bisop, olsem: ‘Ol man i bin lusim dispela pasin bilong bipo, kirapim ol long bihainim gen.’ Tasol olsem wanem long ol bebi i dai pinis na ol i no bin kisim baptais? Misin i tok: ‘Misin i putim ol long han bilong God tasol na long marimari bilong em.’
Pikinini Bilong Yu na Pasin Bilong Givim Baptais long Ol Bebi
Ating planti gutpela Katolik ol i longlong yet long ol dispela tok. Tasol ating sampela i pilim olsem, Maski Misin i tok wanem, tasol sapos yumi givim baptais long liklik pikinini yumi helpim em long bihainim gutpela rot, em rot bilong lotu. Tasol tru dispela samting i helpim ol? Wanpela mama Katolik i tok: “Mi gat tupela liklik pikinini na tupela wantaim i bin kisim baptais taim ol i bebi yet, tasol mi no lukim dispela i helpim ol long bihainim gutpela pasin. Nogat.”
Sapos yumi givim baptais long liklik pikinini, dispela samting i no helpim em long kisim bilip. Na i no stret wantaim tok bilong Jisas, em i tok: “Yupela i go mekim olgeta lain manmeri i kamap disaipel [o “man bilong lain”] . . . baptaisim ol.” (Matyu 28:19) Man i kisim baptais em i mas bikpela inap long em i ken lain na kamap disaipel, sapos nogat, baptais bilong em i no gat as bilong en. Em i baptais nating tasol. Tru, i gat lo bilong ol man, em bilong bipo yet, long givim baptais long ol bebi. Tasol Jisas i tok, ol man i bihainim lo bilong man, ol i daunim tok bilong God, na long dispela rot ol i mekim pasin nogut.—Matyu 15:6.
Olsem na Baibel i tok, ol papamama i mas lainim ol pikinini long ol samting bilong spirit kirap long taim ol i “stap liklik pikinini yet.” (2 Timoti 3:14-17) Ol Witnes Bilong Jehova i tingim gut dispela tok bilong Baibel na ol i wok long skulim ol pikinini bilong ol “long tok bilong Bikpela.” (Efesas 6:4) Ol i mekim olsem wanem? Ol i save mekim famili-stadi na lainim ol pikinini long ol tok bilong Baibel. Na ol i save lainim ol pikinini long i go long ol miting Kristen na bekim tok long ol miting. (Hibru 10:24, 25) Ol i kirapim ol pikinini long “autim bilip” bilong ol tu. (Rom 10:10) Bihain ating bai ol pikinini i kirap dediket long God Jehova na kisim baptais long wara. Dispela pasin i stret wantaim tok bilong Baibel na i gat as bilong en. I no olsem pasin bilong kapsaitim wara long het bilong liklik pikinini i no gat save, em dispela pasin i no gat as bilong en.
Sapos wanpela pikinini bilong Kristen i no baptais yet na em i dai, papamama i no ken pret na ting em i go i stap long bikpaia o em i stap nating long limbo. Nogat. Long wanem Baibel i tok, yumi no gat tewel. Taim yumi dai yumi dai tru; no gat tingting moa. (Eklisiastis 9:5, 10) Olsem na ol papamama i ken tingim gutpela tok promis bilong Jisas em i tok, “Taim i laik kamap na olgeta man i stap long matmat bai ol i harim maus bilong em, na bai ol i lusim matmat na i kam ausait.” Ol dispela man i kirap bek ol inap kisim laip i stap oltaim long Paradais i kamap bek long graun. (Jon 5:28, 29; Luk 23:43) Baibel em i as bilong dispela gutpela samting yumi wetim i kamap, olsem na em i mekim gut bel bilong yumi. Dispela gutpela tok bilong Baibel i no olsem tok bilong ol man i no gat as bilong en na i save senis senis.
[Ol Futnot]
a Sampela taim Baibel i stori long “olgeta famili” bilong wanpela man, tasol i no makim olsem ol liklik pikinini tu ol i insait long dispela lain. Nogat. Olsem long Taituas 1:11. Dispela ves i tok, ol man i givim baksait long tok i tru ol i paulim tingting bilong sampela man wantaim olgeta famili bilong ol.”—Lukim tu 1 Samuel 1:21, 22.
b Ogastin yet i tok, em i ting ol bebi i no kisim baptais ‘ol i kisim liklik strafe tasol.’
c Long namba 18 senseri wanpela kaunsil bilong ol pris i laik tokaut olsem limbo i olsem ‘tok nating bilong Pelajias.’ Tasol Pop Pius Namba 6 i raitim wanpela pepa i tok, tok bilong dispela kaunsil i no stret na ol i bikhet long Misin. Dispela pepa bilong Pop i no orait olgeta long tok bilong limbo, tasol dispela samting Pop i mekim i helpim dispela tingting na dispela na dispela tingting i stap yet.
d Saveman bilong lotu Katolik, emTad Guzie, em i tok dispela nupela tingting bilong Misin long pasin bilong givim baptais long ol liklik pikinini i makim olsem ol i gat tupela tingting, long wanem ol i tok, baptais i namba wan samting ol pikinini i mas mekim bambai God i ken kisim bek ol, tasol em i laspela samting bilong planti samting ol narapela man i mas mekim bambai God i ken kisim bek ol.
[Sat long pes 7]
Pasin Bilong Givim Baptais long Ol Liklik Pikinini i Kamap Olsem Wanem?
Det (C.E.) Samting i Bin Kamap
Yia 193 samting ․ Tetulian i tok, ol man i bikpela pinis ol i mas baptais.
Yia 253 ․ Kibung long Katas i tok, ‘ol bebi i mas baptais wantu
tasol’
Yia 412-417 ․ Pelajias na Ogastin i tok pait long ‘sin bilong Adam’
Yia 417 ․ Kibung long Katas i tok, tingting bilong Pelajias i
sakim tingting bilong Misin na i no stret. Nau pasin
bilong baptaisim ol bebi i kamap wanpela pasin
bilong lotu Katolik
Yia 1201, 1208 ․ Pop Inosen Namba 3 i raitim sampela tok bilong helpim
pasin bilong baptaisim ol bebi
Yia 1545-1563 ․ Kibung long Trent i tok, man i tok i no stret
ol bebi i baptais, em i mas ‘lus long hel’
Yia 1794 ․ Pepa Pop i raitim (Auctorem Fidei) i tok bung bilong
ol pris (Jansenist Synod) i bikhet long Misin
taim ol i tok, tok bilong limbo i no stret
Yia 1951 ․ Pop Pius Namba 12 i strongim pasin bilong baptaisim
ol bebi, long wanem em i tok ol meri i helpim meri long
karim pikinini, ol yet i mas givim baptais long
nupela pikinini i laik i dai
Yia 1958 ․ Vatiken i tok, ‘ol bebi i mas baptais kwiktaim’
Yia 1963-1965 ․ Namba 2 bikpela kibung bilong Vatiken i tok, man
i mas baptais bambai God i ken kisim bek em.
Ol i tok Misin i mas skelim gen pasin bilong givim
baptais long ol bebi
Yia 1980 ․ Vatiken i strongim pasin bilong baptaisim ol bebi;
ol i tok ol i no save long narapela rot bilong
pikinini i ken i go insait long amamas bilong oltaim