Autim Tok Bilong Jehova na No Ken Les
“Ol man bilong sin bipo ol i birua nogut long Jisas. Tasol em i sanap strong moa. Yupela tingim dispela, olsem na yupela i no ken les, na bel bilong yupela i no ken malumalum.”—HIBRU 12:3.
1, 2. Jisas i mekim wanem bambai ol disaipel i ken save tru, em i kirap bek pinis?
“MI LUKIM Bikpela pinis!” Maria bilong Makdala i tok olsem taim em i go tokim ol disaipel Jisas i kirap bek pinis. Ol disaipel i kirap nogut long dispela tok. (Jon 20:18) Na bihain, inap 40 de kain kain gutpela samting i painim ol dispela disaipel bilong Jisas, em pastaim ol i bel hevi, long wanem em i dai pinis.
2 Jisas i laik bai ol disaipel i ken save tru, em i kirap bek pinis na em i stap laip. Luk i stori olsem: “Pastaim em i karim pen na i dai pinis, na bihain em i kamap long ol aposel. Na em i mekim planti samting, bilong ol i ken save tru, em i stap laip. Long 40 de ol i lukim em.” (Aposel 1:3) Wanpela taim “planti brata wantaim ol i lukim em, namba bilong ol i winim 500.” (1 Korin 15:6) Tru tumas, ol inap save tru Jisas i stap laip!
3. Ol disaipel i givim wanem askim long Jisas long Kingdom? Bilong wanem ol i kirap nogut long tok em i bekim long ol?
3 Long dispela taim ol disaipel bilong Jisas i ting “kingdom bilong God” em i bilong graun na em bai kamap bek long Isrel. (Luk 19:11; 24:21) Olsem na ol i givim askim long Jisas, olsem: “Bikpela, ating nau long dispela taim bai yu kirapim gen kingdom bilong Isrel, o nogat?” Ol i kirap nogut long tok em i bekim long ol, long wanem em i tok: “Em i no samting bilong yupela bai yupela i save long ol taim na ol de Papa i makim. Nogat. Em yet i bosim dispela. Tasol bihain bai Holi Spirit i kam i stap long yupela, na bai yupela i kisim strong. Na bambai yupela i autim tok bilong mi long Jerusalem, na long olgeta Judia, na long Sameria, na i go inap long olgeta hap graun.” (Aposel 1:6-8) Em i givim bikpela wok tru long ol disaipel! Bai ol inap mekim olsem wanem? I no longtaim na narapela kain samting i painim ol na i bekim dispela askim.
Ol i Kirap Mekim Wok
4. Stori long ol samting i bin kamap long de Pentikos.
4 Luk i stori olsem: “De bilong Pentikos i kam pinis, na ol bilipman i bung wantaim long wanpela haus. Na kwik tumas wanpela nois i kam long heven, em i olsem krai bilong strongpela win, na i pulapim tru dispela haus ol i sindaun long en. Na ol i lukim samting olsem lait bilong paia i kamap. Na dispela i bruk bruk na i stap long olgeta wan wan. Na Holi Spirit i pulap long olgeta dispela bilipman. Na ol i stat long mekim tok long kain kain tok ples, olsem Holi Spirit i mekim i kamap long maus bilong ol.” Dispela pairap i kamap, orait planti Juda i kam bung, em ol i bin kam long Jerusalem bilong dispela bikpela de bilong lotu. Ol i kirap nogut long harim ‘tok bilong ol strongpela wok bilong God long ol tok ples bilong ol yet.’—Aposel 2:1-11.
5. I no longtaim na truim bilong wanem hap tok bilong Jisas long Aposel 1:8 em i kamap?
5 Kwiktaim Pita i kirap na autim strong ol tok bambai ol i ken save tru, “Jisas bilong Nasaret” em i dispela “Bikpela” em Devit i bin tok profet long em, olsem: “[Jehova] i tokim Bikpela bilong mi olsem: ‘Yu sindaun long han sut bilong mi. Na bihain bai mi daunim ol birua bilong yu na ol i stap aninit tru long yu.” Dispela tok bilong Pita i sutim tru bel bilong ol man i harim, na ol i tok: “Ol brata, bai mipela mekim wanem nau?” Pita i bekim tok long ol, olsem: “Yupela olgeta wan wan i mas tanim bel na kisim baptais long nem bilong Jisas Krais, na bai God i tekewe sin bilong yupela.” Orait, ol i mekim wanem? Inap 3,000 ol i kirap na kisim baptais! (Aposel 2:14-41) Em nau, wok bilong autim tok i kirap pinis long Jerusalem. Bihain dispela wok i go long olgeta hap bilong Judia, na long Sameria, na bihain tru “i go inap long olgeta hap bilong graun.” Kwiktaim tru wok bilong autim tok bilong Kingdom i go bikpela, olsem na long yia 60 samting bihain long Krais aposel Pol inap tok, ol i “autim [dispela gutnius] long olgeta manmeri i stap long graun.”—Kolosi 1:23.
Wok Bilong Kingdom i Go Bikpela; Ol Man i Mekim Nogut long Ol
6, 7. (a) Long taim bilong ol aposel olsem wanem wok bilong Kingdom i go bikpela na ol man i mekim nogut long ol Kristen? (b) Ol Kristen i stap long Jerusalem ol i mas i gat wanem samting? Ol i kisim long wanem rot?
6 Bihain liklik long de Pentikos bilong yia 33, sampela samting i painim ol disaipel na nau ol i tingim tok bilong Jisas, em i bin tok: “Wokboi em i no antap long bikpela man bilong en. Ol i bin ranim mi, olsem na bai ol i ranim yupela tu.” (Jon 15:20) Ol hetman bilong lotu Juda i belhat, long wanem “tok bilong God i ran i go. Na planti manmeri moa ol i kamap disaipel long Jerusalem.” Sampela man i sutim tok giaman long disaipel Stiven na ol man i tromoi ston long em na kilim em i dai. Orait, nau planti man i kirap mekim nogut long ol disaipel. “Long dispela de ol i stat long mekim nogut tru long [kongrigesen] i stap long Jerusalem. Olsem na olgeta manmeri bilong [kongrigesen] i ranawe i go nabaut long ol hap bilong Judia na Sameria. Tasol ol aposel i stap yet long Jerusalem.”—Aposel 6:7; 7:58-60; 8:1.
7 Nau inap liklik taim ol disaipel i stap gutpela. Tasol i no longtaim na Herot Agripa Namba 1 em i kilim i dai aposel Jems. Ol i tromoi Pita long kalabus, tasol wanpela ensel i opim dua bilong kalabus. Bihain hevi i painim ol brata long Jerusalem na ol i sot long ol samting bilong skin, olsem na ol Kristen long ol narapela hap i salim mani samting i go long ol bilong helpim ol. (Aposel 9:31;12:1-11;1 Korin 16:1-3) Wanpela taim aposel Pol i go long Jerusalem na bikpela lain manmeri i bung na ol i kamapim long ples klia olsem ol i birua long ol man bilong narapela lotu. Ol i singaut strong na ol i tok: “Kilim em i dai! Kain man olsem i no ken i stap long graun! Em i no inap i stap laip!” (Apose1 22:22) Tru tumas, i mas i gat samting bilong strongim ol dispela Kristen i stap long Jerusalem na Judia bambai ol i no ken pret na ol i ken i stap gut long wok bilong autim tok bilong Kingdom. Jisas i bin tok promis long ol disaipel olsem “bai Papa i salim [Helpim tru] i kam” em spirit holi, na dispela bai strongim ol. (Jon 14:26) Tasol long wanem rot bai Papa i strongim ol olsem? Long rot bilong aposel Pol em i mekim hap wok bilong strongim ol.
Pas Pol i Raitim long Ol Hibru
8. (a) Wanem samting i kirapim Pol long raitim pas i go long ol Hibru? (b) Nau yumi laik stori long wanem tok em i bin kamapim long pas bilong em? Bilong wanem yumi laik stori long dispela tok?
8 Long yia 61 samting Pol i stap kalabus long Rom, tasol em i save long ol hevi i painim ol brata bilong em long Jerusalem. Olsem na spirit bilong Jehova i stiaim tingting bilong em na em i raitim pas long taim stret bilong strongim ol dispela brata bilong lain Hibru. Em i wari tru long ol dispela brata sista bilong em na em i raitim dispela pas long ol. Pol i save long ol samting ol i mas mekim bambai ol i ken bilip tru olsem Jehova em i Man bilong helpim ol. Na sapos ol i bilip tru olsem bai ol inap ‘ran strong long resis God i makim bilong ol,’ na ol i ken bilip na tok olsem: “[Jehova] i save helpim mi. Mi no ken pret. Bai ol man inap mekim wanem samting long mi? Nogat.” (Hibru 12:1; 13:6) Nau yumi ken stori long ol tok Pol i bin mekim (long sapta 11-13) bilong strongim ol bambai ol i ken bilip tru olsem. Bilong wanem yumi laik stori long ol dispela tok? Long wanem wankain hevi i painim ol Witnes Bilong Jehova long nau olsem i bin painim ol dispela Kristen Hibru long bipo.
9. I gat wanem bikpela askim ol Kristen bilong bipo i bin tingim na ol Kristen long nau tu i mas tingim? Husat tasol inap sanap strong?
9 Long taim bilong yumi planti planti man ol i bin harim tok bilong Kingdom na ol i bilip na ol i givim ol yet long Jehova, olsem dediket long em, na ol i kisim baptais na kamap Witnes bilong em. Wok bilong lotu tru i go bikpela, olsem na ol man i bin kirap na birua tru long ol Kristen i mekim dispela wok. Ol i bin kilim i dai planti, olsem ol man bilong bipo i bin mekim long Stiven na Jems na sampela Kristen moa ol i bin i stap gut long wok. Olsem na i gat bikpela askim long nau wankain olsem long bipo, em olsem: Husat inap sanap strong na stap gut long wok, maski ol man i birua moa yet long tok bilong Kingdom? Liklik taim nau na “bikpela hevi tru” bai painim olgeta manmeri bilong graun, na bai ol i kirap nogut long ol narapela kain samting i kamap long dispela taim. Orait, husat inap sanap strong taim ol dispela samting i kamap? (Matyu 24:21) Bekim em olsem: Ol manmeri ol i redi pinis long “ran strong long dispela gutpela resis,” em ol i “stap strong long bilip.” Em ol dispela manmeri bihain bai ol inap tok: “Yumi bilip long God, long dispela pasin yumi save winim pait na daunim pasin bilong graun.”—1 Timoti 6:12; 1 Pita 5:9; 1 Jon 5:4.
Ol Bilipman Bilong Bipo i Olsem Gutpela Piksa
10. (a) Pasin bilong bilip em i olsem wanem? (b) God i ting olsem wanem long ol man na meri bilong bipo em ol i bilip?
10 Pasin bilong bilip em i olsem wanem? Pol i tok: “Pasin bilong bilip em i olsem: Bel bilong yumi em i holimpas pinis ol samting yumi wet long God i givim yumi. Na ol samting ai bilong yumi i no lukim, em bel bilong yumi i save tru long dispela i stap. Ol man bilong bipo ol i bilip, olsem na God i tok, ‘Pasin bilong ol em i gutpela.’ ” (Hibru 11:1, 2) Pol i stori pinis long pasin bilong bilip na bihain em i stori long ol wok em bilip i kirapim ol man long mekim. Em i stori long sampela “man bilong bipo” na sampela meri bilong bipo, olsem Sera na Rahap. Baibel i tok, “God i no sem long ol dispela man i tok, ‘Yu God bilong mipela,’ ” na dispela i strongim bel bilong yumi, a? (Hibru 11:16) Olsem wanem? Yumi tu yumi bilip tru na God inap mekim wankain tok long yumi? Long olgeta taim yumi mas was gut long ol samting yumi mekim, na sapos yumi mekim olsem, orait long pinis bilong olgeta de wan wan bai God i no sem long yumi.
11. Sapos yumi tingim pasin bilong ‘ol dispela bilipman bilong bipo,’ dispela inap helpim yumi olsem wanem?
11 Pol i stori long ol dispela man na meri bilong bipo, em ol i bilip, na bihain Pol i tok: “Na yumi olsem wanem? Ol dispela manmeri bilong bipo ol i sanap na raunim yumi olsem bikpela klaut, na ol i soim yumi pasin bilong bilip. Olsem na yumi mas lusim olgeta hevipela samting na olgeta sin i save pas long yumi. Na yumi mas strongim bel na ran strong long dispela resis God i bin makim bilong yumi ran long en.” (Hibru 12:1) Nau ol dispela gutpela witnes bilong bipo i dai pinis na ol i slip long matmat, tasol olsem wanem? Yumi ken tok ol i stap laip long tingting bilong yumi? Sapos yu save long ol na long ol samting i bin painim ol na long pasin ol i bin mekim, orait yu ken tok ol i stap laip long tingting bilong yu. Sapos oltaim yumi stadi long Baibel na taim yumi stadi, yumi pilim long tingting ol samting i bin painim “ol dispela manmeri bilong bipo,” orait bai yumi kisim gutpela pe olsem: Bai yumi save gut long ol na long ol samting ol i bin mekim, na sapos yumi sot liklik long bilip, dispela save inap helpim tru yumi—em inap strongim bilip bilong yumi. Na bai yumi no pret long autim tok, maski wanem kain hevi i painim yumi.
Yumi No Ken Les
12. (a) Gutpela pasin bilong Jisas inap helpim yumi olsem wanem na bai yumi “no les”? (b) Stori long sampela manmeri long nau em ol i no les.
12 Nambawan gutpela piksa bilong bilip em Jisas. Pol i tok: “Yumi mas strongim bel na ran strong long dispela resis God i bin makim bilong yumi ran long en. Ai bilong yumi i mas lukluk i go long Jisas, em i as bilong bilip bilong yumi, na bihain bai em inapim tru bilip bilong yumi. . . .Yupela tingim gut. Ol man bilong sin bipo ol i birua nogut long Jisas. Tasol em i sanap strong moa. Yupela tingim dispela, olsem na yupela i no ken les, na bel bilong yupela i no ken malumalum.” (Hibru 12:1-3) Olsem wanem? Yu “tingim gut” pasin bilong Jisas? Yu “lukluk i go” long em? (1 Pita 2:21) Seten i laik bai yumi ‘les na bel bilong yumi i malumalum.’ Em i laik bai yumi lusim wok bilong autim tok. Em i save mekim wanem bambai yumi les na lusim wok? Sampela taim em i kirapim ol lain bilong lotu na ol gavman long birua nogut long yumi, olsem em i bin mekim long taim bilong ol aposel. Long 1988, long 40 samting kantri i gat tambu long wok bilong autim tok bilong Kingdom. Tasol yu ting dispela i mekim na ol brata bilong yumi i les na lusim wok bilong autim tok? Nogat! Ol i stap gut long wok, na long ol dispela kantri long 1988 planti nupela man i kisim baptais, winim 17,000. Dispela samting i mas kirapim ol brata sista long ol kantri i no gat tambu na ol i mas wok strong moa yet! Tru tumas, yumi no ken les long autim tok bilong Kingdom!
13. (a) I gat wanem ol samting i olsem i stap hait na dispela tu inap mekim na bai yumi les long mekim wok bilong autim tok? (b) Wanem dispela amamas ‘Jisas i laik kisim bihain’? Yumi mas mekim wanem na bai yumi inap bihainim pasin bilong Jisas na amamas long mekim wok?
13 Tasol i gat sampela samting i olsem i stap hait na dispela tu inap mekim na bai yumi les long mekim wok. Olsem: Sapos yumi marit na poroman bilong yumi i no Witnes na em i birua long yumi, o yumi gat hevi long tingting, o yumi gat sik, o ol wanlain i wok long pulim yumi, o taim yumi autim tok ol man i no laik harim, ating dispela inap mekim na bai yumi les. O ating yumi les, long wanem pinis bilong dispela pasin bilong nau i no kamap yet. Orait, wanem samting i bin helpim Jisas na em i karim hevi bilong skin na tingting na em i sanap strong? “Em i tingting long amamas em i laik kisim bihain na em i stap strong.” (Hibru 12:2) Jisas i amamas long mekim ol wok bilong stretim bek nem bilong Papa bilong em na bai Papa i belgut, na em i tingim bikpela amamas em bai kisim bihain, taim em i bosim Kingdom na helpim ol man long kisim ol gutpela blesing, na dispela i helpim em long sanap strong. (Sam 2:6-8; 40:9, 10; Provep 27:11) Olsem wanem? Yumi inap bihainim moa yet dispela pasin bilong Jisas na amamas long mekim wok? Na yumi mas tingim tok bilong Pita long 1 Pita 5:9, em i tok: “Olgeta brata bilong yupela, ol i stap long olgeta hap graun, ol i save karim pen olsem yupela.” Sapos yumi save, Jehova i pilim ol hevi bilong yumi, na yumi save ol brata bilong yumi long olgeta hap ol i karim wankain hevi na ol i sori long yumi, na yumi tingim gut ol amamas yumi inap kisim taim Kingdom i bosim graun, orait dispela olgeta samting bai helpim yumi na bai yumi bilip na yumi no les long mekim wok bilong Jehova—bai yumi stap gut long wok bilong autim tok nau long taim las de i klostu pinis.
Bilong Wanem Jehova i Stretim Yumi?
14. Sapos yumi karim hevi na sanap strong long traim, wanem gutpela samting inap kamap?
14 Pol i laik bai yumi save, i gat wanem as na traim i save painim yumi na yumi karim hevi. Orait em i stori long dispela na em i tok, yumi ken tingim dispela samting i olsem samting bilong stretim yumi. Em i tok: “Pikinini bilong mi, sapos [Jehova] i mekim wanpela pasin long yu bilong stretim yu, yu no ken ting dispela em i samting nating. Sapos em i givim hevi long yu bilong stretim yu, orait bel bilong yu i no ken bagarap. Yu save, sapos [Jehova] i laikim wanpela man, orait em i save stretim pasin bilong en.” (Hibru 12:5, 6) Jisas tu “em i karim pen, na dispela i skulim em tru long pasin bilong bihainim tok.” (Hibru 5:8) Yumi tu yumi mas lain long bihainim tok, a? Olsem na taim God i mekim wanpela pasin bilong stretim yumi, sapos yumi larim dispela samting i stretim yumi na skulim yumi, orait dispela inap helpim yumi. Pol i tok: “Em i stretim yumi pinis na bai i mekim gutpela samting i kamap olsem: Yumi save mekim stretpela pasin, na bel bilong yumi i stap isi.” Dispela tok i strongim tru bel bilong yumi, a?—Hibru 12:11.
15. Olsem wanem yumi ken bihainim tok bilong Pol em i tok yumi mas “wokabaut stret”?
15 Taim Jehova i “stretim” yumi, sapos yumi tingim gutpela samting inap kamap, orait bai yumi bihainim gutpela tok Pol i givim long yumi, olsem: “Sapos han bilong yupela i no gat strong na i olsem i hangamap nating, maski, yupela i mas taitim rop bilong en na yupela i wok. Na sapos skru bilong lek i olsem i dai pinis, maski, yupela i mas sanap strong. Yupela i mas wokabaut stret long lek bilong yupela.” (Hibru 12:12, 13) Sampela taim i no hatwok long yumi lusim ‘liklik rot i go long laip.’ (Matyu 7:14) Bipo aposel Pita na sampela moa long Antiok ol i gat asua long dispela samting. Ol i mekim wanem na ol i gat asua olsem? “Ol i no wokabaut stret inap long tok tru bilong gutnius.” (Galesia 2:14) Long nau, oltaim yumi mas wok long harim ol tok bilong Bikpela Tisa bilong yumi, em God Jehova. Yumi mas mekim wok long ol samting bilong helpim yumi, em yumi kisim long rot bilong ‘gutpela wokboi.’ Olsem bai yumi save long stretpela rot yumi mas bihainim na bai yumi “wokabaut stret.”—Matyu 24:45-47; Aisaia 30:20, 21.
16. (a) Olsem wanem wanpela “diwai i karim kaikai i gat pait” em inap kamap insait long kongrigesen? (b) Bilong wanem Pol i stori long pasin pamuk taim em i stori long pasin bilong givim baksait long God? Na yumi mas mekim wanem bilong sakim ol dispela kain pasin?
16 Bihain Pol i toksave olsem: “Yupela i mas was gut. Nogut wanpela brata i pundaun na i lusim marimari bilong God. Na nogut wanpela brata i kamap namel long yupela em i olsem diwai i karim kaikai i gat pait, na i givim hevi long yupela na mekim yupela i kamap doti long ai bilong God.” (Hibru 12:15) Sapos yumi les o bel nogut na toktok planti long pasin bilong mekim ol samting insait long kongrigesen, bai yumi kamap olsem “wanpela diwai i karim kaikai i gat pait.” Dispela kain tingting kranki inap i go nabaut kwiktaim na bagarapim gutpela tingting bilong ol narapela long kongrigesen. Sapos yumi gat kain tingting kranki olsem, yumi mas wok long tingim ol gutpela blesing yumi bin kisim long rot bilong bihainim tok i tru. (Sam 40:5) Narapela samting yumi mas was gut long en, em olsem: Nogut yumi tingting long mekim pasin i no stret, olsem mekim pasin pamuk samting, na nogut yumi “givim baksait long God, olsem bipo Iso i mekim”; yumi mas tingim gut ol samting bilong God. (Hibru 12:16) Dispela tupela pasin bilong pundaunim yumi em Pol i bungim tupela wantaim, long wanem narapela inap kirapim yumi long bihainim narapela. Olgeta Kristen inap sanap strong na sakim ol dispela laik nogut bilong skin sapos ol i bihainim tok bilong Pita, em i tok: “Yupela i mas i stap strong long bilip na sakim [Seten].”—1 Pita 5:9.
“Ol Samting Ai Bilong Yumi i No Lukim”
17. Ol narapela kain samting i bin kamap long Maunten Sainai, skelim dispela wantaim ol samting ol Kristen i kam klostu long en long nau.
17 I gat planti samting “ai bilong yumi i no lukim” na em i as bilong bilip bilong yumi. (Hibru 11:1) Sampela bilong ol dispela samting em Pol i stori long en long Hibru 12:18-27. Em i stori long ol narapela kain samting i bin kamap long Maunten Sainai taim God yet i toktok wantaim ol Isrel na Moses i bin tok: “Mi pret tumas na mi guria nogut tru.” Bihain Pol i tok: “Yupela i no bin kamap long samting olsem. Nogat. Yupela i kamap pinis long maunten Saion, na long biktaun bilong God i stap laip. Dispela em i Jerusalem i stap long heven. Yupela i kamap pinis long tausen tausen ensel ol i bung na amamas i stap.” Taim God i toktok wantaim ol Isrel long Maunten Sainai, Pol i tok maus bilong God i mekim graun i guria. Tasol nau God i tokim yumi, “bai mi sakim graun wanpela taim moa. Na i no graun tasol. Bai mi sakim graun na skai wantaim.” Ol dispela tok em bilong ol Kristen God i bin makim ol long spirit holi, tasol ol narapela Kristen, em ol i ‘bikpela lain’ na ol i kain olsem sipsip, ol tu i mas tingim gut ol dispela tok. (Revelesen 7:9) Yu pilim tru tok bilong Pol? Em i tok, yumi sanap long ai bilong ol tausen tausen ensel ol i bung i stap, na yumi sanap tu long ai bilong Jehova. Na Krais Jisas i stap long han sut bilong em. Tru tumas, yumi mas pret moa yet na yumi gat bikpela wok moa, winim ol Isrel long Maunten Sainai! Na yumi mas save, long Armagedon bai God i sakim graun na skai wantaim—bai graun nogut na heven nogut i pinis. Tru tumas, dispela taim nau em i no taim bilong “sakim” tok bilong God—em taim bilong bihainim tok bilong em!
18. Yumi mas mekim wanem na bai yumi no les long autim tok bilong Jehova?
18 Nau yumi stap long bikpela taim tru, winim olgeta taim bipo. Yumi Witnes Bilong Jehova na Jehova i bin salim yumi i go bilong autim gutpela tok bilong Kingdom bilong em long olgeta hap bilong graun. Bilong mekim dispela wok, yumi mas i gat strongpela bilip, em bilip i no save les na i larim Jehova i stretim yumi. Sapos yumi gat kain strongpela bilip olsem, orait bai yumi insait long lain bilong ol manmeri i kisim marimari bilong God, long wanem ol i ‘lotu long em long pasin em yet i laikim, na ol i litimapim nem bilong em na pret long em.’ (Hibru 12:28) Olsem na bai yumi wok yet long autim tok bilong Jehova na yumi no ken les.
Bai Yu Bekim Wanem Tok?
◻ Olsem wanem pas Pol i bin raitim long ol Hibru inap helpim yumi?
◻ I gat wanem bikpela askim ol Kristen i mas tingim long nau?
◻ Ol man bilong bipo i bin stap gut long wok bilong autim tok bilong God, olsem wanem pasin bilong ol inap helpim yumi?
◻ Bilong wanem Jehova i save stretim ol man em i laikim ol?
◻ I gat wanem as na yumi inap autim tok bilong God na yumi no ken les long mekim?