Wok Long Strongim Narapela

“Yupela i no ken larim ol kain kain tok nogut i kamap long maus bilong yupela. Nogat. Gutpela tok tasol i mas kamap, inap long strongim ol man i slek.”​—⁠EFESUS 4:⁠29.

1, 2. (a) Olsem wanem pasin bilong toktok i wanpela gutpela samting tru? (b) Yumi mas tingim wanem samting maus i save mekim?

WANPELA rait i tok, ‘Pasin bilong toktok em i gutpela samting bilong mekim ol pren na famili na olgeta man i stap wanbel. Tingting i wok wantaim tang na dispela i kirapim maus bilong man long toktok, na em i autim tok inap long kirapim ol man long mekim pasin sori, o pasin mangal, o pasin daun, o sampela ol narapela pasin.’​—⁠Hearing, Taste and Smell.

² Maus na tang i no bilong kaikai tasol o bilong traim swit bilong ol samting, nogat. Maus i ken kamapim tingting bilong yumi long narapela man. Jems i tok: “Maus em i liklik hap tasol bilong bodi . . . Long maus yumi save mekim tok bilong litimapim nem bilong Bikpela, em Papa bilong yumi. God i bin mekim yumi olgeta manmeri i kamap olsem em yet, tasol long maus yumi save mekim tok nogut bilong bagarapim ol arapela manmeri.” (Jems 3:​5, 9) Yumi ken mekim gutpela wok long maus, olsem litimapim nem bilong Jehova. Tasol sin i stap long skin bilong yumi olgeta, olsem na sampela taim yumi save autim tok i givim hevi long man, o sampela tok i no gutpela tumas. Jems i tok: “Ol brata bilong mi, dispela kain pasin em i no gutpela pasin.”​—⁠Jems 3:⁠10.

3. Wanem tupela samting bilong maus na yumi ken stori long en?

³ I no gat wanpela man inap bosim maus bilong em olgeta, tasol yumi mas wok strong long bihainim gutpela pasin. Aposel Pol i tok: “Yupela i no ken larim ol kain kain tok nogut i kamap long maus bilong yupela. Nogat. Gutpela tok tasol i mas kamap, inap long strongim ol man i slek. Dispela kain tok i save bringim marimari bilong God i kam long ol man i harim.” (Efesus 4:29) Pol i kolim wanpela samting yumi no ken mekim, na wanpela samting yumi mas mekim. Orait, yumi ken stori long dispela tupela samting.

No Ken Tok Nogut

4, 5. (a) Olsem wanem na i hatwok long Kristen long abrusim tok nogut? (b) Long tok piksa, wanem samting i olsem tok nogut?

⁴ Efesus 4:29 i tok: “Yupela i no ken larim ol kain kain tok nogut i kamap long maus bilong yupela. Nogat.” Tasol ating bai i hatwok long mekim olsem, long wanem, ol man nabaut ol i save mekim ol tok nogut. Ol yangpela Kristen i save harim ol wanskul i tok nogut, na ol dispela wanskul i ting sapos ol i tok olsem ol i kamap olsem man tru i gat strong. I hatwok long abrusim ol dispela kain tok, tasol yumi mas wok long pasim yau o pasim tingting bilong yumi na bai dispela ol tok i no ken pas long maus bilong yumi tu. Yumi mas putim tambu long maus bilong yumi na bai em i no ken autim tok nogut o tok sem.

⁵ Tok nogut i olsem samting i sting pinis na i smel nogut, olsem stingpela pis o kaikai samting. Yumi ken tingim wanpela man, em i les long sampela samting, na bihain em i kros, na bihain moa em i belhat na em i autim ol tok nogut nogut, na dispela tok i olsem ol stingpela pis o kaikai i kam ausait long maus bilong em na em i tromoi i go long ol man na i pas long skin na klos bilong ol. Nogut dispela man em i wanpela bilong yumi, a? Olsem na yumi tingim tok bilong Pol em i tok, yumi mas was gut na bai yumi “no ken larim ol kain kain tok nogut i kamap long maus bilong” yumi.

6. Olsem wanem Efesus 4:29 i sutim stret pasin bilong daunim tok bilong narapela man?

⁶ Na Efesus 4:29 i kolim narapela kain tok tu, em pasin bilong toktok planti o daunim tok bilong narapela man. Tru, yumi olgeta i gat ol laik na tingting bilong yumi yet, na yumi save toktok long sampela samting yumi save laikim o yumi no laikim, tasol nogut long olgeta taim yumi daunim tok o laik bilong ol narapela man, na taim ol i kolim sampela samting ol i save laikim, yumi kirap na tok, dispela samting i no gutpela tumas. (Lukim Rom 12:9; Hibru 1:⁠9.) Kain toktok olsem i save daunim tok bilong ol narapela man na bagarapim bel bilong ol. (Buk Song 10:7; 64:​2-4; Sindaun 16:27; Jems 4:​11, 12) Man i mekim dispela kain tok em i wankain olsem ol man em Malakai i stori long en. (Malakai 3:​13-15) Sapos wanpela man i tokim em, “Tok bilong yu i olsem stingpela pis o kaikai,” em bai kirap nogut!

7. Yumi mas skelim wanem pasin bilong yumi?

⁷ Yumi inap pilim taim man i mekim ol tok i save daunim o nogutim narapela man o i skelim skelim ol tok samting em i mekim, tasol olsem wanem long yumi yet? Yumi tu i save mekim kain tok olsem? I gutpela sapos yumi skelim tingting bilong yumi taim yumi laik mekim wanpela tok: Tok yumi laik mekim, em i daunim tok na laik na tingting bilong ol narapela man, o nogat? Yumi kain olsem 3-pela pren giaman bilong Jop? (Jop 2:11; 13:​4, 5; 16:2; 19:⁠2) Yumi mas mekim gutpela tok long ol samting, na sapos ol narapela i stori long ol samting i no gutpela tumas o i save daunim o nogutim man, yumi ken senisim stori na stiaim toktok i go long sampela gutpela stori i save strongim man.

8. Wanem gutpela pasin bilong ol dispela manmeri em Malakai 3:16 i stori long ol? Yumi ken mekim wanem na bai yumi bihainim pasin bilong ol?

⁸ Malakai 3:16 i stori long pasin bilong mekim gutpela toktok, na i tok olsem: “Ol manmeri i save stap aninit long Bikpela na i harim tok bilong en, ol i toktok long ol yet, na Bikpela i harim toktok bilong ol. Na Bikpela i tok, na long heven ol i raitim wanpela buk i gat nem bilong ol manmeri i save stap aninit long Bikpela na i tingting long em oltaim.” God i amamas long gutpela tok bilong ol i helpim na strongim ol man i save toktok wantaim ol na i no mekim ol i bel hevi, nogat. Dispela i ken lainim yumi long mekim gutpela tok tasol long olgeta taim, “na dispela pasin i mas i stap olsem ofa yumi save givim long God.”​—⁠Hibru 13:⁠15.

Strongim Ol Narapela

9. Wanem gutpela wok yumi ken mekim long ol miting?

⁹ Long miting bilong kongrigesen tu yumi ken mekim ol “gutpela tok tasol . . . inap long strongim ol man i slek. Dispela kain tok i save bringim marimari bilong God i kam long ol man i harim.” (Efesus 4:29) Yumi ken mekim dispela samting taim yumi mekim tok long Baibel, o yumi insait long wanpela soim, o yumi bekim tok. Yumi ken truim tok bilong Sindaun 20:15 i tok: “Sapos tok bilong man i givim gutpela tingting long ol manmeri, em i [gutpela] samting tru.” Ol man inap pilim ol dispela gutpela tok na i ken strongim bel bilong ol.

10. Sapos yumi skelim husat ol man yumi bin toktok wantaim ol, ating yumi mas mekim wanem? (2 Korin 6:​12, 13)

¹⁰ Paslain long miting na bihain long miting em i gutpela taim bilong toktok wantaim ol man long ol samting ol i amamas long harim na i ken helpim na strongim ol. Ating long kain taim olsem yumi laik toktok wantaim famili o sampela pren bilong yumi. (Jon 13:23; 19:26) Tasol sapos yumi tingim tok bilong Efesus 4:29 yumi ken save, i gutpela sapos yumi toktok wantaim sampela ol narapela tu. (Lukim Luk 14:​12-14.) Sapos yumi tok gude tasol long ol nupela man na ol lapun na ol yangpela, i no gutpela tumas. Yumi ken tingim na redim sampela tok yumi ken toktok wantaim ol long en, na yumi ken sindaun wantaim ol yangpela na pren gut wantaim ol. Sapos yumi tingim ol na toktok wantaim ol long sampela samting bilong strongim ol, dispela bai helpim ol narapela na bai ol inap mekim wankain tok olsem Devit i mekim long Buk Song 122:⁠1.

11. (a) Long ol miting, wanem pasin bilong sampela long sindaun? (b) Bilong wanem sampela i save senisim ples sindaun bilong ol?

¹¹ Na yumi ken senisim ples sindaun bilong yumi na bai yumi ken toktok gut wantaim ol narapela narapela. Ating mama i gat nupela pikinini em i laik sindaun long baksait na bai em i ken bringim pikinini i go ausait o long toilet samting, na ating sikman bai sindaun long arere. Tasol yumi ol narapela i save sindaun we? Planti ol i save sindaun long wanpela hap tasol, olsem pisin i save go bek long nait na slip long hap em i lain pinis long en. (Aisaia 1:3; Matyu 8:20) Tasol yumi inap sindaun long wanem hap yumi yet i laikim, olsem na i gutpela sapos yumi senisim ples sindaun bilong yumi long sampela taim na bai yumi ken toktok wantaim ol narapela narapela man. Tru i no gat lo long dispela samting, tasol ol elda na ol narapela strongpela brata i ting sapos ol i sindaun nabaut wantaim ol narapela narapela manmeri ol inap toktok wantaim ol long sampela tok bilong helpim na strongim ol.

Mekim Long Pasin Bilong God

12. Wanem pasin nogut sampela man i bin mekim?

¹² Kristen i mas bihainim pasin bilong God long strongim ol brata, maski putim planti ol lo long ol olsem ol man i save mekim.a Ol man i save bosim strong ol narapela man, na sampela bilong lain bilong God i bin mekim olsem. (Stat 3:16; Saveman 8:⁠9) Long taim bilong Jisas, ol bikman bilong lain Juda ‘ol i putim planti hevi long ol man na ol i hatwok long karim,’ tasol ol dispela bikman yet i no helpim ol long karim. (Matyu 23:⁠4) Ol i subim ol man long bihainim ol pasin bilong tumbuna na ol i putim ol lo long mekim olsem. Tasol ol bikman i kalapim ol bikpela lo bilong God. Dispela i no bin helpim ol man, na i no pasin bilong God tu.​—⁠Matyu 23:​23, 24; Mak 7:​1-13.

13. Bilong wanem i no gutpela tumas long putim planti lo long ol narapela Kristen?

¹³ Ol Kristen i gat laik long bihainim lo bilong God, tasol ating yumi sampela i laik putim planti lo tumas long ol narapela i mas bihainim, long wanem, yumi olgeta i gat ol narapela narapela laik na tingting, na samting yumi no save laikim, em ol narapela i ting em i gutpela. Na tu, sampela i kamap strong long spirit, na sampela i no strong tumas. Tasol sapos yumi putim planti lo long ol man bambai ol i ken kamap strong, yu ting dispela em i pasin bilong God? (Filipai 3:15; 1 Timoti 1:19; Hibru 5:14) Sapos man i bihainim pasin yumi ting i no gutpela, yu ting ol lo yumi putim long em i gutpela bilong stretim em? God i tok, i gutpela sapos ol strongpela brata i ken toktok isi wantaim em bilong stretim em.​—⁠Galesia 6:⁠1.

14. Bilong wanem God i givim ol lo long lain Israel?

¹⁴ Tru God i putim planti handet lo long ol Israel long ol samting bilong haus lotu, na bilong ofa, na bilong klinim ol samting, long wanem, ol i mas i stap narapela kain. Na planti lo i makim ol samting bai kamap bihain, na dispela i helpim ol long tingim Krais bai kam. Pol i tok: “Lo i stap olsem waspapa bilong yumi, bilong bringim yumi i kam long Krais, bai yumi ken bilip long gutnius na God i ken kolim yumi ol stretpela manmeri. Na nau taim bilong bilip i kamap pinis, na yumi no i stap aninit long dispela waspapa moa.” (Galesia 3:​19, 23-25) Taim Krais i dai long pos, dispela i tekewe ol dispela lo, na bihain God i no givim planti lo olsem long ol Kristen bilong strongim bilip bilong ol, nogat.

15. God i givim wanem samting long ol Kristen na i bilong helpim na stiaim na strongim ol?

¹⁵ Tasol i no olsem yumi no gat lo. God i tok, yumi no ken lotuim god giaman, o pamuk, o brukim lo bilong blut, o kilim man i dai, o tok giaman, o mekim wok marila samting, o kain rong olsem. (Aposel 15:​28, 29; 1 Korin 6:​9, 10; Kamapim Tok Hait 21:⁠8) Na Baibel i tok klia long planti samting bilong stiaim wokabaut bilong yumi, olsem na bikpela wok bilong yumi em bilong lainim na bihainim ol lo bilong Baibel. Ol elda i ken helpim ol manmeri long save long ol dispela tok na tingim gut, na em bai strongim ol, na maski painim o kamapim sampela lo moa ol i mas bihainim.

Ol Elda i Strongim Ol Narapela

16, 17. Ol aposel i makim wanem gutpela pasin bilong putim lo?

¹⁶ Pol i tok: “Gutpela pasin yumi kisim pinis, em yumi mas holimpas strong.” (Filipai 3:16) Em yet i mekim, na em i strongim ol brata. Wanpela taim ol i toktok long mit ating pastaim i bin i stap long haus lotu bilong god giaman, i stret ol i kaikai o nogat, tasol Pol i no kolim sampela lo ol i mas bihainim, nogat. Em i save sampela i gat gutpela save na sampela nogat, na sampela i wok long kamap strong hariap na sampela i isi isi, na sapos bel i orait long ol i kaikai dispela mit o nogat, em samting bilong ol. Tasol Pol i laik i stap olsem gutpela piksa ol narapela i ken bihainim.​—⁠Rom 14:​1-4; 1 Korin 8:​4-13.

¹⁷ Baibel i makim olsem ol aposel i bin givim sampela tok long ol brata bilong helpim ol long sampela samting bilong ol yet, olsem samting bilong klos na bilas bilong ol, tasol ol i no putim lo long ol dispela samting na bai olgeta man i mas bihainim. Ol elda bilong nau i ken bihainim dispela pasin tu​—⁠ol i laik bai ol brata i ken kamap strong. God i bin mekim wankain pasin long ol Israel bilong bipo.

18. Wanem kain lo bilong klos Jehova i givim long ol Israel?

¹⁸ God i no bin putim planti lo tumas long lain Israel long wanem kain klos ol i mas pasim. Ating ol manmeri i save pasim wankain klos liklik, tasol ating klos bilong ol meri i gat liklik bilas long arere bilong en na i gat kala kala. Ol manmeri i save pasim wanpela kain singlis samting ol i kolim sa·dhinʹ. (Hetman 14:12; Sindaun 31:24; Aisaia 3:23) Tasol man i no ken putim klos bilong meri, na meri i no ken putim bilong man, nogut dispela i kirapim ol long mekim pasin sem olsem pasin sodom samting. (Lo 22:⁠4) Na ol Israel i mas pasim ol sotpela hap liklik rop long arere bilong klos bilong ol, na antap long en i mas i gat wanpela blupela rop na ating liklik bilas, na dispela bai makim ol i narapela kain long ol narapela lain nabaut. (Namba 15:38-41) Em tasol, no gat sampela lo moa long klos.

19, 20. (a) Baibel i givim wanem tok long ol Kristen long ol samting bilong klos na bilas? (b) Ol elda i mas ting olsem wanem long putim lo long ol brata sista long ol klos na bilas samting?

¹⁹ Yumi ol Kristen i no stap aninit long Lo God i bin givim long ol Israel, na Baibel i no toktok tumas long wanem kain klos yumi mas pasim. Tasol sampela tok bilong Baibel i ken givim tingting long yumi long klos. Pol i tok: “Mi laik bai ol meri i mas putim ol gutpela klos samting, inap tasol long ol. Ol i no ken hambak na bilasim gras na skin bilong ol long ol kain kain bis na bilas gol na ol klos i dia tumas. Nogat.” (1 Timoti 2:⁠9) Na Pita i tok, ol meri Kristen i no ken tingting tumas long bilasim skin bilong ol, nogat. Em i tok: “Mobeta yupela i bilasim insait bilong yupela tu long olkain bilas i no inap long bagarap. Dispela kain bilas em pasin bilong i stap belgut na i stap bel isi.” (1 Pita 3:​3, 4) Pita i bin tok olsem, long wanem, ating sampela meri Kristen i bin bilasim tumas skin bilong ol. Tasol ol dispela aposel i no bin tambuim sampela pasin bilong bilas; ol i givim sampela tok tasol long ol bilong helpim ol.

²⁰ Ol man i save, ol Witnes Bilong Jehova i no man bilong hambak na putim planti bilas tumas, tasol long narapela narapela kantri ol manmeri i gat narapela narapela kain klos na bilas bilong ol, na insait long wanpela hap tu, ol wan wan man na meri i gat pasin bilong ol yet long bilas, na long ol narapela narapela kongrigesen tu i olsem. Ating wanpela elda i gat strongpela tingting bilong em yet long wanem kain klos na bilas famili i mas pasim, na em i subim ol long bihainim dispela. Tasol em i no ken mekim olsem long ol narapela; em i mas tingim tok bilong Pol, em i tok: “Mi no tok olsem mipela i bosim bilip bilong yupela. Nogat. Long bilip yupela i sanap strong pinis. Mipela i save wok wantaim bilong kamapim amamas bilong yupela.” (2 Korin 1:24) Ol elda i mas was gut, nogut ol i putim planti lo long ol brata sista. Ol i mas tingting tasol long strongim bilip bilong ol.

21. Sapos elda i ting klos o bilas bilong sampela brata sista i no stret, em i ken givim wanem kain tok long ol?

²¹ Sampela taim nupela brata o sista o wanpela i no strong em i putim klos o bilas i no gutpela tumas. Sapos olsem, ol elda i ken lukim Galesia 6:1 na ol i ken helpim em. Sapos elda i ting klos o bilas bilong wanpela brata o sista i no stret, elda i ken toktok wantaim narapela elda em i no save dispela narapela i gat wanem tingting long dispela samting. Sapos sampela brata sista i bihainim pasin bilong ol man bilong graun long ol samting bilong bilas, na dispela i putim hevi long kongrigesen, orait, ol elda i ken bung na toktok wantaim long samting ol i ken mekim bilong helpim kongrigesen, olsem long pasin sori ol elda i ken givim tok long kongrigesen o long dispela brata o sista yet. (Sindaun 24:6; 27:17) Ol i ken mekim olsem 2 Korin 6:3 i tok: “Mipela i no laik . . . mekim wanpela samting i save sutim lek bilong ol dispela man na bai ol i pundaun.”

22. (a) Sapos ol wan wan kongrigesen i gat sampela liklik pasin bilong ol yet long mekim ol wok, olsem wanem dispela i no gat rong long en? (b) Pol i bihainim wanem gutpela pasin?

²² Ol elda i save ‘lukautim lain bilong God ol i stap long han bilong ol,’ na ol i laik bihainim tok bilong Pita, em i tok, “no ken i stap olsem ol bikman na daunim dispela ol manmeri God i bin putim long han bilong yupela.” (1 Pita 5:​2, 3) Sampela kongrigesen i gat narapela narapela pasin long mekim ol samting. Long sampela kongrigesen, brata i kaunim ol paragraf bilong Wastaua em i save sanap na kaunim, tasol long sampela kongrigesen em i save sindaun na kaunim. Tru olgeta kongrigesen i bihainim wankain pasin long mekim ol wok, olsem ol wok bilong autim tok samting, tasol sapos wanpela i gat narapela pasin liklik long mekim wanpela wok, i no gat rong sapos em i mekim olsem. Ol elda i gat pasin sori ol i laik bai ol i ken “bihainim stret ol gutpela pasin bilong” helpim na strongim kongrigesen, olsem Pol i bin mekim. (1 Korin 14:​12, 40) Em i no putim planti lo long ol brata na bai ol i mas mekim ol samting i wankain stret. Em i tok: “Bikpela i bin givim namba long mipela bilong mekim dispela wok. Em i laik bai mipela i strongim bilip bilong yupela, na em i no laik bai mipela i bagarapim yupela.”​—⁠2 Korin 10:⁠8.

23. Wanem sampela pasin bilong Pol yumi ken bihainim bilong strongim ol narapela?

²³ Pol i bin givim gutpela tok long ol brata bilong strongim ol. Em i no bin pren wantaim sampela tasol, nogat. Em i save go lukim planti brata sista, em sampela i strong na sampela nogat na em i mas strongim ol. Em i no laik putim planti lo long ol, nogat. Em i ting pasin bilong sori i winim ol lo, olsem na em i tok: “Pasin bilong givim bel . . . long ol arapela man, dispela i save mekim yumi i kamap strongpela Kristen.”​—⁠1 Korin 8:⁠1.

[Ol Futnot]

Liklik Rivyu

◻ Ating wanem senis yumi mas mekim long maus bilong yumi sapos yumi man bilong daunim tok o tingting bilong narapela man?

◻ Yumi ken mekim wanem bilong strongim ol brata sista?

◻ Olsem wanem long pasin bilong putim planti lo?

◻ Wanem samting bai helpim ol elda na ol i no ken putim planti lo?