Bihainim Lo Bilong Krais
“Yupela i mas helpim ol arapela long karim hevi bilong ol. Long dispela pasin bai yupela inapim tru lo bilong Krais.”—GALESIA 6:2.
LONG Ruanda, ol Witnes Bilong Jehova bilong lain Hutu na Tutsi ol i bin mekim ol samting ol inap kisim bagarap long en bilong helpim narapela narapela taim bikpela pait i bin kamap long kantri bilong ol, em narapela lain i laik pinisim narapela lain. Na ol Witnes Bilong Jehova long Kobe, Japan, bel bilong ol i bagarap stret taim sampela long famili bilong ol i bagarap long bikpela guria i bin kamap. Tasol kwiktaim ol i kirap na i wok long helpim ol narapela manmeri i kisim nogut long dispela guria. Tru tumas, ol gutpela samting ol i mekim long olgeta hap bilong helpim ol manmeri, dispela i kamapim klia olsem lo bilong Krais i wok i stap long nau. Em i gat bikpela strong bilong kirapim man long mekim ol gutpela wok.
2 Tasol nau long dispela taim yet, i gat wanpela tok profet bilong Baibel i wok long kamap tru, em i toktok long planti hevi bai kamap long dispela “taim bilong las de.” Planti man ol i save “bihainim pasin bilong God long skin tasol,” na ‘ol i no save liklik long bikpela strong i stap long pasin tru bilong God.’ (2 Timoti 3:1, 5) Long ol lain bilong lotu, na moa yet long ol lain i gat nem Kristen, lotu em i samting bilong mekim long ai bilong man tasol, na i no samting bilong bel. Olsem wanem? Ating i hatwok tumas long bihainim lo bilong Krais? Nogat. Jisas i no inap givim wanpela lo long yumi sapos yumi no inap bihainim. Ol lotu i gat nem Kristen ol i no bin kisim gut as bilong lo bilong Krais. Ol i no bin bihainim tok bilong Baibel olsem: “Yupela i mas helpim ol arapela long karim hevi bilong ol. Long dispela pasin bai yupela inapim tru lo bilong Krais.” (Galesia 6:2) Yumi save “inapim tru lo bilong Krais” taim yumi helpim ol narapela long karim hevi bilong ol, na i no long bihainim pasin bilong ol Farisi na putim sampela hevi moa long ol brata bilong yumi.
3 Olgeta tok Krais Jisas i bin givim long yumi, ol i insait long lo bilong Krais—maski em i tok long yumi mas autim tok na skulim ol man, o ai bilong yumi i mas gutpela, o yumi mas wok long i stap wanbel wantaim ol narapela man, o yumi mas rausim pasin nogut i stap insait long kongrigesen. (Matyu 5:27-30; 18:15-17; 28:19, 20; KTH 2:14-16) Ol Kristen i gat wok long bihainim olgeta tok bilong Baibel em bilong ol disaipel bilong Krais i mas bihainim. Na i no dispela samting tasol. Oganaisesen bilong Jehova na olgeta wan wan kongrigesen tu ol i mas putim ol lo na pasin bambai ol samting i ken wok stret. (1 Korin 14:33, 40) Sapos ol Kristen i no gat lo long wanem taim o wanem ples ol i mas mekim ol miting bilong ol, o ol i mas mekim olsem wanem, ol i no inap bung wantaim, a? (Hibru 10:24, 25) Na yumi bihainim ol lo em ol man i bin kisim namba insait long oganaisesen ol i bin putim bilong stiaim yumi—dispela tu em i wanpela wok yumi mas mekim bilong inapim tru lo bilong Krais.—Hibru 13:17.
4 Tasol ol Kristen tru i no save larim lotu bilong ol i kamap olsem wanpela lotu i gat planti lo i no gat as bilong en. Ol i no save lotuim Jehova long wanem wanpela man o wanpela oganaisesen i tokim ol long mekim, nogat. Ol i laikim tru Jehova na dispela samting yet i kirapim ol long lotuim em. Pol i tok: “Krais i bin givim bel bilong en long mipela, na dispela i save kirapim mipela long wok.” (2 Korin 5:14) Jisas i givim lo long ol disaipel olsem narapela i mas laikim tru narapela. (Jon 15:12, 13) Yumi mas redi long daunim laik bilong yumi bilong laikim tru ol narapela—dispela em i as bilong lo bilong Krais, na em i save kirapim ol Kristen tru bilong olgeta hap, insait long famili na insait long kongrigesen tu. Orait nau yumi ken stori long dispela samting.
Insait Long Famili
5 Aposel Pol i tok: “Yupela man, yupela i mas laikim tumas ol meri bilong yupela, olsem Krais i laikim tumas sios na i givim laip bilong em yet bilong helpim sios.” (Efesus 5:25) Taim man marit i bihainim pasin bilong Krais na em i mekim gut long meri bilong em olsem em i laikim em tru na em i save pilim tingting bilong meri, em inapim wanpela bikpela samting bilong lo bilong Krais. Na tu, Jisas i kamapim long ples klia olsem em i laikim tru ol liklik pikinini—em i holim ol na putim han antap long ol na em i askim God long mekim gut long ol. (Mak 10:16) Ol papamama em ol inapim lo bilong Krais, ol i save mekim gut long ol pikinini bilong ol. Tru, sampela papamama i hatwok long bihainim pasin bilong Krais long dispela samting. Ol i no save kamapim bel bilong ol. Tasol yupela ol papamama, yupela no ken larim dispela kain tingting i pasim yu long soim ol pikinini bilong yu olsem yu laikim tru ol! Nogut yu save yu laikim tru ol. Ol tu i mas save. Na ol i no inap save sapos yu no kamapim long ples klia olsem yu laikim ol tru.—Skelim wantaim Mak 1:11.
6 Tasol ol pikinini i mas i gat samting bilong stiaim ol. Olsem na papamama i mas putim sampela lo long ol pikinini, na sampela taim ol i mas stretim ol pikinini sapos ol i no bihainim ol dispela lo. (Hibru 12:7, 9, 11) Tasol papamama i mas mekim sampela samting moa: Ol i mas wok long helpim ol pikinini long save long as bilong ol dispela lo: papamama i laikim tumas ol. Na ol i mas kisim save olsem, dispela pasin bilong laikim tru narapela em i nambawan as na ol i mas bihainim tok bilong papamama. (Efesus 6:1; Kolosi 3:20; 1 Jon 5:3) Ol papamama i gat gutpela tingting ol i wok strong long skulim ol pikinini long mekim wok long “stretpela tingting” na bihain bai ol yet inap skelim gut ol samting ol i mas mekim. (Rom 12:1, NW; skelim wantaim 1 Korin 13:11.) Tasol papamama i no ken putim planti lo tumas, na ol i no ken mekim hatpela pasin long stretim ol pikinini. Pol i tok: “Yupela papa, yupela i no ken mekim ol pikinini bilong yupela i kros, nogut ol i pilim olsem ol i no inap mekim wanpela gutpela wok.” (Kolosi 3:21; Efesus 6:4) Taim lo bilong Krais i stap insait long famili, papamama i no save belhat nogut tru taim ol i stretim pikinini, o givim hatpela tok tru long pikinini i bagarapim bel bilong em. Long kain famili olsem, ol pikinini i save stap bel isi, na ol i no pilim olsem papamama i putim bikpela hevi long ol o daunim ol.—Skelim wantaim Song 36:7.
7 Sampela ol i bin i go lukim ol haus Betel i stap long ol narapela narapela kantri na ol i tok, ol dispela haus Betel i stap olsem gutpela piksa long pasin bilong putim ol lo i stret long wanpela famili. Tru, olgeta manmeri i stap long ol dispela haus Betel ol i bikpela pinis, tasol ol i wok olsem wanpela famili.a I gat kain kain wok ol i save mekim long ol haus Betel, olsem na i mas i gat planti lo bilong mekim ol dispela wok, winim ol lo i stap long wanpela famili tru. Tasol ol elda i go pas long famili bilong Betel na long ol ofis na haus faktori bilong Betel, ol i wok strong long bihainim lo bilong Krais long bosim ol samting bilong dispela famili. Ol i mas stretim ol wok, na ol i mas helpim ol wanwok bilong ol long kamap strong long ol samting bilong spirit na “amamas long Bikpela.” (Nehemia 8:10) Olsem na ol i laik mekim ol samting long pasin i save strongim ol narapela na i isi long ol. (Efesus 4:31, 32) Olsem na ol famili bilong Betel i gat nem olsem ol lain bilong amamas!
Insait Long Kongrigesen
8 Insait long kongrigesen tu yumi gat laik long strongim ol narapela narapela na mekim long pasin bilong laikim tru ol. (1 Tesalonaika 5:11) Olsem na olgeta Kristen i mas was gut, nogut ol i strong long ol narapela i mas bihainim tingting bilong ol long ol samting ol yet i mas tingim, na long dispela pasin ol i putim sampela hevi moa long ol brata. Sampela taim sampela i save salim pas long Sosaiti Was Taua na ol i askim Sosaiti long putim sampela lo long ol samting, olsem ol i mas i gat wanem tingting long sampela piksa wokabaut, o buk, o ol samting bilong ol pikinini long pilai. Tasol Sosaiti i no bin kisim wok bilong skelim ol dispela kain samting na putim lo long en. Long planti samting olsem, em samting bilong ol wan wan yet o bos bilong famili i mas skelim, na pasin bilong em long laikim tru ol lo bilong Baibel i helpim em long skelim gut ol dispela samting. Sampela taim Sosaiti i save kamapim sampela tok bilong wanpela samting o sampela tok bilong stiaim tingting bilong ol brata, tasol sampela i save mekim olsem dispela em i wanpela lo yumi mas bihainim. Olsem: Long Wastaua bilong Mas 15, 1996, i gat wanpela gutpela tok bilong kirapim ol elda long i go lukim ol brata sista bilong kongrigesen long haus bilong ol bilong strongim ol. Tasol yu ting Sosaiti i laik bai dispela tok i kamap olsem wanpela lo? Nogat. Tru, taim ol elda i mekim dispela wok, ol i lukim olsem gutpela samting i save kamap long en. Tasol sampela elda i no inap mekim olsem. Na tu, stori bilong “Askim” long Wastaua bilong Epril 1, 1995, i toktok long sampela pasin i no gutpela long mekim long taim sampela i kisim baptais, olsem mekim ol pati nogut i no gat sampela lo i bosim, o wokim ol narapela kain bung bilong makim olsem ol dispela lain i kisim baptais ol i winim pinis mak. Tasol sampela i lukim dispela gutpela tok bilong Wastaua na ol i kamapim wanpela lo long en, olsem i no stret long salim wanpela kat bilong strongim bel bilong man i bin kisim baptais!
9 Na yumi mas tingim narapela samting tu, olsem: Sapos yumi laik bai “dispela lo i save . . . mekim yumi i stap fri” em i ken i stap insait long lain bilong yumi, yumi mas save, maus bilong bel bilong olgeta wan wan Kristen i no wankain. (Jems 1:25) Orait, sapos sampela i tingting pinis long mekim wanpela samting na dispela i no brukim lo bilong Baibel, yu ting i stret yumi ken toktok planti long dispela samting? Nogat. Sapos yumi mekim olsem, dispela inap mekim na kongrigesen i no stap wanbel moa. (1 Korin 1:10) Taim Pol i toksave olsem yumi no ken skelim pasin bilong narapela Kristen, em i tok: “Sapos em i sanap strong long wok bilong en, o sapos em i pundaun, dispela em i samting bilong Bikman bilong em yet. Tasol em bai i sanap strong, long wanem, Bikpela yet inap long strongim em na mekim em i sanap strong.” (Rom 14:4) Sapos yumi sutim tok long narapela long ol samting em maus bilong bel bilong man yet i mas skelim, dispela inap mekim na God i no amamas long yumi.—Jems 4:10-12.
10 Na yumi mas tingim tu olsem ol elda i gat wok long lukautim lain bilong God. (Aposel 20:28) Ol i stap bilong helpim yumi. Yumi no ken surik long i go askim ol long sampela tok bilong helpim yumi, long wanem, ol i gat save long ol tok bilong Baibel na ol i save long ol tok i bin kamap long ol buk na nius bilong Sosaiti Was Taua. Taim ol elda i lukim pasin bilong wanpela long kongrigesen na ol i ting dispela bai kirapim em long brukim ol lo bilong Baibel, ol i save givim sampela tok long em bilong helpim em, na ol i no pret long mekim. (Galesia 6:1) Ol brata sista insait long kongrigesen ol i bihainim lo bilong Krais taim ol i wok gut wantaim ol dispela gutpela wasman, em ol i go pas long mekim ol wok.—Hibru 13:7.
Ol Elda i Bihainim Lo Bilong Krais
11 Ol elda i laik tru long inapim lo bilong Krais insait long kongrigesen. Ol i go pas long autim gutnius, na ol i skulim ol man long ol tok bilong Baibel bambai dispela tok i ken go daun long bel bilong ol, na long pasin sori na pasin isi olsem gutpela wasman, ol i save toktok wantaim ol manmeri i gat bel hevi. (1 Tesalonaika 5:14) Ol i save abrusim ol tingting i no bilong Kristen, em ol i stap insait long planti lotu i gat nem Kristen. Tru, pasin bilong dispela graun i wok long go nogut tru, na olsem Pol i bin mekim, sampela taim ol elda tu i save tingting planti long pasin bilong lukautim gut lain bilong God; tasol ol i save bihainim stretpela tingting taim ol i mekim ol dispela wok bilong ol.—2 Korin 11:28.
12 Yumi ken tingim kain samting olsem: Ating wanpela Kristen i laik toktok wantaim elda long wanpela bikpela samting i no gat wanpela tok stret bilong dispela long Baibel, o ol i mas skelim ol narapela narapela lo Kristen bilong dispela samting. Ating bos i laik givim gutpela wok moa long em i gat bikpela pe moa, tasol em i mas mekim bikpela wok moa. O papa bilong wanpela yangpela Kristen i no bilip, na em i strong long pikinini bilong em i mas mekim sampela samting na nau pikinini i no inap mekim gut wok bilong em long autim tok. Long ol kain samting olsem, elda i no save kamapim tingting bilong em yet. Ating em bai opim Baibel na helpim Kristen long skelim ol tok i olsem as lo bilong stiaim tingting bilong man. Ating elda bai mekim wok long buk Watch Tower Publications Index sapos i gat, bambai em i ken painim sampela tok em “wokboi i gat gutpela tingting” i bin mekim long dispela samting insait long ol Wastaua na ol narapela buk samting bilong yumi. (Matyu 24:45) Orait, olsem wanem sapos bihain dispela Kristen i pasim tok long bel long mekim wanpela samting na elda i ting em i no bihainim gutpela tingting? Sapos samting Kristen i tingting pinis long mekim i no brukim tru sampela lo bilong Baibel, elda i save, i stret Kristen yet i ken tingim samting em i laik mekim, long wanem, “olgeta man wan wan bai i karim hevi bilong pasin ol yet i mekim.” Tasol Kristen i mas tingim dispela samting: “Yu planim pikinini bilong wanem kain kaikai, em dispela kain kaikai tasol bai i kamap long gaden bilong yu.”—Galesia 6:5, 7.
13 Bilong wanem dispela elda i mekim olsem? I gat olsem tupela as. Namba wan i olsem: Pol i bin tokim wanpela kongrigesen olsem em i no ‘bosim bilip bilong ol.’ (2 Korin 1:24) Taim elda i helpim brata bilong em long skelim ol tok bilong Baibel na nau em yet i ken tingim ol samting em i mas mekim i stret long dispela save em i bin kisim, elda i bihainim pasin bilong Pol. Em i save, wok bos bilong em i gat mak bilong en na em i no ken kalapim dispela mak, olsem Jisas tu i bin save, wok bos bilong em i gat mak bilong en na em i no ken kalapim. (Luk 12:13, 14; Jut 9) Tasol ol elda i amamas long helpim man long sampela tok bilong Baibel, o givim strongpela tok bilong Baibel long man sapos em i mas mekim olsem. Na namba 2 samting i olsem: Elda i skulim dispela wanwok Kristen. Aposel Pol i tok: “Strongpela kaikai em i bilong ol man i kamap bikpela pinis. Ol kain man olsem ol i bin traim planti taim long skelim wanem ol pasin i gutpela na wanem ol pasin i nogut, na nau ol i save gut pinis na tingting bilong ol i klia.” (Hibru 5:14) Olsem na bilong kamap strongpela Kristen, yumi mas mekim wok long stretpela tingting bilong yumi, nogut oltaim yumi wetim narapela i tokim yumi long ol samting yumi mas mekim. Taim elda i soim wanwok Kristen long pasin bilong skelim ol tok bilong Baibel na kisim tingting long en, elda i helpim em long kamap strong.
14 Yumi ken bilip olsem long rot bilong spirit holi bilong em, God Jehova bai stiaim bel bilong ol man i lotu tru long em. Olsem na ol strongpela Kristen i laik helpim ol brata na bai bel bilong ol yet i kirapim ol, olsem aposel Pol i bin mekim. (2 Korin 8:8; 10:1; Filemon 8, 9) Pol i save, ol man i no stret ol yet i mas i gat planti lo bilong mekim ol i stap gut—ol stretpela man, nogat. (1 Timoti 1:9) Pol i no tingting nogut long ol brata—em i bilip long ol. Em i raitim pas long wanpela kongrigesen olsem: “Mipela i save gut olsem, yupela i mekim olgeta pasin mipela i tok long yupela i mas mekim.” (2 Tesalonaika 3:4) Pol i bilip tru long ol dispela Kristen, na ating dispela em i wanpela bikpela samting i bin kirapim ol. Ol elda na wasman bilong raun, ol tu i laik mekim olsem. Yes, ol dispela gutpela wasman i save givim nupela strong long lain bilong God taim ol i lukautim ol long pasin sori!—Aisaia 32:1, 2; 1 Pita 5:1-3.
Bihainim Lo Bilong Krais
15 Yumi olgeta i mas skelim yumi yet long olgeta taim bambai yumi ken save, yumi bihainim lo bilong Krais na yumi wok long kirapim ol narapela long bihainim, o nogat. (2 Korin 13:5) Yumi ken givim ol askim long yumi yet olsem: ‘Ol tok bilong mi i save strongim ol brata o i save sutim bel bilong ol? Mi save isi long ol o mi strong long ol i mas bihainim tingting bilong mi yet? Mi save tingim ol narapela, o mi strong long mekim ol samting i orait long mi ken mekim?’ Kristen i no save tokim strong ol brata long samting ol i mas mekim sapos i no gat wanpela tok stret bilong dispela samting long Baibel.—Rom 12:1; 1 Korin 4:6.
16 Long dispela taim bilong planti hevi, em i bikpela samting long yumi wok long painim rot bilong strongim bel bilong ol narapela. (Hibru 10:24, 25; skelim wantaim Matyu 7:1-5.) Yumi save tingim tru ol gutpela pasin bilong ol brata sista bilong yumi, na yumi no save tingim tumas ol liklik pasin kranki bilong ol, a? Long ai bilong Jehova, olgeta wan wan i olsem gutpela samting tru. Tasol sori tumas, i no olgeta i gat dispela kain tingting, na ol i no gat dispela tingting long ol yet tu. Planti ol i save lukim tasol ol liklik pasin kranki na popaia bilong ol yet. Bilong strongim bel bilong ol kain manmeri olsem—na ol narapela tu—i gutpela yumi ken toktok wantaim wanpela o tupela long olgeta wan wan miting, na yumi ken tokim ol, taim yumi lukim ol long miting, dispela i save strongim yumi na em i save helpim tru kongrigesen. Bai yumi amamas tru long mekim gut bel bilong ol na inapim tru lo bilong Krais!—Galesia 6:2.
Lo Bilong Krais i Wok Yet!
17 Lo bilong Krais i wok i stap insait long kongrigesen Kristen. Yumi inap lukim dispela samting long olgeta de—olsem taim ol wanwok Kristen i givim bel long autim gutnius, na taim ol i mekim gut na strongim bel bilong ol narapela, na taim ol i strong long mekim wok bilong Jehova, maski ol i gat ol bikpela hevi i givim hatwok long ol, na taim ol papamama i wok strong long skulim ol pikinini long laikim tru Jehova long bel bilong ol na amamas long em, na taim ol elda i skulim kongrigesen long Tok Bilong God na ol i mekim long pasin sori na gutpela pasin, na ol i wok long kirapim lain bilong God bambai ol i gat strongpela laik tru long mekim wok bilong Jehova inap oltaim oltaim. (Matyu 28:19, 20; 1 Tesalonaika 5:11, 14) Taim yumi olgeta wan wan i bihainim lo bilong Krais long i stap bilong yumi, bel bilong Jehova i amamas tru! (Sindaun 23:15) Jehova i laik bai olgeta manmeri i laikim tumas lo bilong em i stret olgeta, ol i ken i stap oltaim oltaim. Long Paradais bai kamap bihain, bai yumi lukim wanpela taim i kamap na olgeta manmeri bai gutpela olgeta, na i no gat ol man bilong brukim lo, na long dispela taim yumi inap bosim olgeta tingting i stap long bel. Em gutpela pe tru bilong ol man i save bihainim lo bilong Krais!
[Futnot]
a Ol dispela haus Betel i no olsem ol haus bruder bilong ol misin. I no gat ol man ol i kolim olsem “abot” o “papa.” (Matyu 23:9) Famili bilong Betel i save daun long ol brata i gat wok long bosim ol samting, tasol ol lo i stiaim wok bilong ol dispela brata i wankain olsem ol lo i save bosim olgeta elda.
Yu Ting Olsem Wanem?
◻ I gat wanem as na ol lotu i gat nem Kristen ol i no bin kisim gut as bilong lo bilong Krais?
◻ Olsem wanem yumi ken bihainim lo bilong Krais insait long famili?
◻ Bilong bihainim lo bilong Krais insait long kongrigesen, yumi mas abrusim wanem pasin? Yumi mas mekim wanem?
◻ Olsem wanem ol elda i ken bihainim lo bilong Krais insait long kongrigesen?
[Askim Bilong Stadi]
1. Olsem wanem yumi ken tok, lo bilong Krais i gat strong long kirapim ol man long mekim ol gutpela pasin long nau?
2. Olsem wanem na ol lotu i gat nem Kristen ol i no bin kisim gut as bilong lo bilong Krais? Yumi ken mekim wanem bilong inapim lo bilong Krais?
3. (a) Wanem sampela lo i insait long lo bilong Krais? (b) Bilong wanem i no stret long ting, kongrigesen i mas i gat ol lo bilong Krais tasol na i no ol narapela lo tu?
4. Wanem samting i save kirapim man long lotu tru long Jehova?
5. (a) Olsem wanem papamama i ken inapim lo bilong Krais insait long famili? (b) Wanem nambawan bikpela samting papamama i mas mekim long pikinini? Bilong mekim olsem, sampela papamama i mas daunim wanem pasin?
6. (a) Ol pikinini i mas i gat ol lo bilong papamama o nogat? I gat wanem as na yu bekim tok olsem? (b) Ol pikinini i mas save, i gat wanem as na i mas i gat ol lo bilong bosim famili? (c) Taim ol i bihainim lo bilong Krais insait long famili, dispela i helpim ol long abrusim wanem ol samting nogut?
7. Olsem wanem ol haus Betel i stap olsem gutpela piksa long pasin bilong putim ol lo bilong bosim famili?
8. (a) Long olgeta taim yumi mas i gat laik long mekim wanem insait long kongrigesen? (b) Sampela i laik kisim o putim lo long wanem ol samting?
9. Bilong wanem yumi no ken skelim skelim pasin bilong narapela olsem em i stap long kot?
10. Husat ol i kisim wok bilong lukautim kongrigesen? Yumi mas mekim wanem bilong helpim ol long mekim dispela wok?
11. Ol elda i save mekim wanem bilong inapim lo bilong Krais insait long kongrigesen?
12. Taim wanpela Kristen i askim elda long helpim em, ating elda bai mekim wanem?
13. Taim Kristen i gat wanpela askim, bilong wanem ol elda i laik kirapim em long skelim ol samting long tingting bilong em yet, na ol i no laik bekim stret dispela askim o kamapim tingting bilong ol yet?
14. Olsem wanem ol strongpela Kristen i ken kamapim klia olsem ol i bilip long Jehova?
15. Yumi ken givim wanem ol askim long yumi yet bambai yumi ken save, yumi bihainim lo bilong Krais long ol samting yumi mekim long ol brata o nogat?
16. Sapos sampela i no gat gutpela tingting long ol yet, yumi ken mekim wanem bilong helpim ol na bai yumi inapim wanpela bikpela samting insait long lo bilong Krais?
17. Yu lukim lo bilong Krais i wok insait long kongrigesen long wanem ol rot?
[Piksa long pes 23]
Nambawan bikpela samting yu mas mekim long pikinini bilong yu, em yu mas laikim em tru
[Piksa long pes 24]
Ol gutpela wasman bilong yumi ol i save givim nupela strong long yumi!