Lait i Kamap Long Taim Bilong Ol Aposel
“God i save givim lait long ol stretpela manmeri, na i save mekim bel bilong ol i amamas.”—SONG 97:11.
YUMI ol Kristen tru i pilim tru tok bilong Song 97:11! ‘God i givim lait’ long yumi planti taim, na inap planti yia sampela bilong yumi i bin lukim dispela lait Jehova i wok long salim i kam. Dispela i kirapim yumi long tingim tok bilong Sindaun 4:18, em i tok: “Rot bilong ol stretpela man i lait olsem san i kamap long moningtaim, na lait i wok long kamap strong moa, inap long belo.” Yumi ol Witnes Bilong Jehova i no tingim tok yumi bin kisim long ol tumbuna—yumi tingim tok bilong Baibel, na long dispela pasin yumi wankain olsem ol Kristen bilong bipo. Tingting bilong ol i kamap ples klia long ol tok bilong Nupela Testamen na long ol pas bilong en Jehova i bin kirapim ol man long raitim.
2 Wanpela lait ol disaipel bilong Jisas long bipo i bin kisim pastaim, em ol samting bilong Mesaia. Andru i bin tokim brata bilong em Saimon Pita: “Mipela i lukim pinis Mesaia.” (Jon 1:41) Bihain Papa long heven em inapim aposel Pita long tokaut long tingting bilong em long dispela samting, taim em i tokim Krais Jisas: “Yu dispela man God i bin makim bilong kisim bek ol manmeri bilong en. Yu Pikinini Bilong God i gat laip.”—Matyu 16:16, 17; Jon 6:68, 69.
Lait Long Wok Bilong Autim Tok
3 Taim Krais Jisas i kirap bek pinis long matmat, em i givim lait long ol disaipel bilong em long wok olgeta disaipel i mas mekim. Em i bin givim tok long 500 disaipel ol i bung long Galili, olsem: “Yupela i mas i go mekim olgeta lain manmeri i kamap disaipel bilong mi. Na yupela baptaisim ol long nem bilong Papa na bilong Pikinini na bilong Holi Spirit. Na yupela lainim ol long bihainim olgeta tok mi bin givim long yupela. Harim. Mi save stap wantaim yupela olgeta de, i go inap long dispela taim i pinis.” (Matyu 28:19, 20; 1 Korin 15:6) Kirap long dispela taim, olgeta disaipel bilong Krais i mas mekim wok bilong autim tok, na bilong mekim dispela wok ol i no ken i go tasol long “ol sipsip bilong lain Israel, ol i lus pinis.” (Matyu 10:6) Na ol i no ken givim baptais bilong Jon long ol man, em i bilong makim ol i tanim bel na God i ken lusim ol sin bilong ol. Ol i mas baptaisim ol man “long nem bilong Papa na bilong Pikinini na bilong Holi Spirit.”
4 Taim Jisas i laik i go antap long heven, 11-pela gutpela aposel bilong em i askim em: “Bikpela, ating nau long dispela taim bai yu mekim kantri Israel i kamap strong gen na i gat king i bosim em, o nogat?” Jisas i no bekim dispela askim bilong ol. Em i givim sampela tok moa long ol long wok bilong ol long autim tok. Em i tokim ol: “Bihain Holi Spirit bai i kam i stap long yupela, na yupela bai i kisim strong. Na yupela bai i autim tok bilong mi long Jerusalem, na long olgeta hap bilong Judia, na long distrik Samaria, na i go inap long olgeta hap bilong graun.” Paslain long dispela taim, ol i bin i stap witnes bilong Jehova tasol, tasol nau ol i mas i stap witnes bilong Krais tu.—Aposel 1:6-8.
5 Orait, tenpela de tasol bihain long dispela, ol disaipel bilong Jisas i kisim bikpela lait tru! Long de Pentikos bilong yia 33, em namba wan taim ol i bin kisim gut tok bilong Joel 2:28, 29, em Jehova i tok: “Bihain bai mi kapsaitim spirit bilong mi long olgeta manmeri. Na ol pikinini man na pikinini meri bilong yupela bai i autim tok bilong mi olsem ol profet. Na bai ol lapun man bilong yupela i driman, na ol yangpela man bai i lukim ol samting olsem driman. Na long dispela taim bai mi kapsaitim spirit bilong mi tu long ol wokboi na ol wokmeri nating.” Ol disaipel bilong Jisas i lukim spirit holi i olsem paia i kamap, i wankain olsem tang bilong man, na i sindaun antap long het bilong olgeta wan wan—inap olsem 120 man na meri, em ol i bung long Jerusalem.—Aposel 1:12-15; 2:1-4.
6 Na tu, long de Pentikos ol disaipel i kisim gut tok bilong Song 16:10 na ol i save em i makim Krais Jisas taim em i kirap bek pinis. Man bilong raitim Song i bin tok: “Bai yu [God Jehova] no larim mi i go i stap long ples bilong ol man i dai pinis. Na bai yu no larim man bilong yu yet i sting long matmat.” Nau ol disaipel i save, dispela tok i no inap makim King Devit, long wanem, matmat bilong em i stap yet inap long dispela de Pentikos. Olsem na taim dispela 3,000 manmeri i bin harim ol aposel i kamapim klia dispela nupela lait, ol i bilip tru long en na ol i kisim baptais long dispela de stret!—Aposel 2:14-41.
7 Inap planti handet yia ol Israel i pilim tru ol tok God i bin mekim long ol, em i tok: “I gat planti lain manmeri i stap long graun. Tasol mi makim yupela tasol bilong i stap lain bilong mi.” (Amos 3:2) Olsem na aposel Pita na ol disaipel i bin go wantaim em long haus bilong Kornilius ol i kisim bikpela lait tru taim spirit holi i kam daun long namba wan taim long ol bilipman bilong ol arapela lain ol i no bin katim skin. Long dispela taim tasol God i givim spirit holi long ol man taim ol i no baptais yet—i no gat narapela taim em i bin mekim olsem. Tasol dispela samting i mas kamap long dispela taim. Sapos nogat, Pita i no inap save, ol dispela man bilong ol arapela lain i no bin katim skin ol inap tru long kisim baptais. Pita i pilim tru dispela narapela kain samting i bin kamap na em i tok: “Ol dispela lain i kisim pinis Holi Spirit wankain olsem yumi. Olsem na husat inap tambuim yumi long baptaisim ol long wara?” I no gat wanpela namel long ol inap tok, em i no wanbel long dispela, olsem na ol dispela man bilong ol arapela lain ol i kisim baptais.—Aposel 10:44-48; skelim wantaim Aposel 8:14-17.
Lo Bilong Katim Skin i Pinis
8 Narapela lait bilong tok i tru i kamap long pasin bilong katim skin. Dispela pasin i bin kirap long yia 1919 paslain long Krais, taim Jehova i wokim kontrak wantaim Abraham. Orait, nau God i tokim Abraham, em wantaim olgeta man long lain bilong em ol i mas katim skin. (Stat 17:9-14, 23-27) Olsem na pasin bilong katim skin i kamap olsem wanpela mak bilong ol lain tumbuna pikinini bilong Abraham, i makim ol i narapela kain long ol narapela lain. Ol i hambak tru long dispela! Olsem na taim ol i laik daunim sampela man, ol i save tok, em ol man “i no klin,” olsem ol i no bin katim skin. (Aisaia 52:1; 1 Samuel 17:26, 27) Em nau, yumi inap save, bilong wanem ol Juda Kristen bilong bipo ol i laik holim yet dispela mak. Sampela i bin mekim bikpela tok wantaim Pol na Barnabas long dispela samting. Bilong stretim dispela tok, Pol na sampela moa ol i go long Jerusalem bilong askim lain bilong bosim ol Kristen.—Aposel 15:1, 2.
9 Ol dispela Kristen bilong bipo i kisim lait na ol i save dispela lo bilong katim skin i no stap moa long ol wokboi bilong Jehova, tasol ol i no kisim dispela lait long rot bilong wanpela mirakel. Ol i skelim gut ol tok bilong Baibel, na ol i larim spirit holi i stiaim tingting bilong ol, na ol i harim stori bilong Pita na Pol long ol man bilong ol arapela lain i tanim bel. (Aposel 15:6-21) Tok ol aposel i pasim i kamap long wanpela pas ol i bin raitim, i tok: “Holi Spirit i stap wantaim mipela na mipela i pasim tok olsem, mipela i no laik putim planti hevi long yupela. Olsem na yupela i mas bihainim ol dispela pasin tasol. Yupela i no ken kaikai abus ol i bin kilim bilong mekim ofa long ol giaman god. Na yupela i no ken kaikai abus i gat blut i stap yet long en, olsem na yupela i no ken kaikai abus ol man i bin pasim nek bilong en na kilim i dai. Na yupela i mas abrusim olkain pasin pamuk.” (Aposel 15:28, 29) Em nau, ol Kristen bilong pastaim i no gat wok moa long bihainim lo bilong katim skin na ol narapela lo insait long Lo Bilong Moses. Olsem na Pol inap tokim ol Kristen long Galesia: “Krais i bin mekim yumi i kamap fri, bilong yumi no ken i stap aninit long lo.”—Galesia 5:1.
Lait Long Fopela Gutnius
10 Gutnius Matyu i raitim long yia 41 samting i kamapim planti lait bilong helpim ol man i kaunim ol dispela tok. Long taim bilong ol aposel, i no gat planti Kristen i bin i stap na harim ol tok Jisas i bin mekim. Gutnius Matyu i raitim i kamapim strong olsem bikpela as tok Jisas i bin autim, em tok bilong Kingdom. Na Jisas i toktok strong tu olsem stretpela tingting i mas kirapim ol Kristen long mekim wok! Na Jisas i givim bikpela lait tru long ol man taim em i mekim bikpela tok antap long maunten, na long ol tok piksa bilong em (olsem i stap long sapta 13), na long bikpela tok profet bilong em long Matyu sapta 24 na 25! Ol Kristen bilong pastaim i bin kisim dispela lait long stori bilong Gutnius Matyu i bin raitim olsem 8-pela yia samting tasol bihain long Pentikos bilong yia 33.
11 Inap 15 yia samting bihain, Luk i raitim Gutnius bilong em. Tru, sampela tok bilong en i wankain olsem bilong Matyu, tasol i gat planti tok long en, inap 59 pesen, i no stap long Gutnius Matyu i raitim. I gat 6-pela mirakel bilong Jisas em Luk tasol i raitim stori bilong en, na em i kamapim planti tok piksa moa bilong Jisas, em ol narapela man bilong raitim Gutnius ol i no bin kolim. Ating inap sampela yia tasol bihain, Mak i bin raitim Gutnius bilong em, na em i mekim bikpela tok long Jisas em i man bilong mekim wok, na em i man bilong wokim ol mirakel. Planti stori Mak i bin raitim, em Matyu na Luk i raitim pinis, tasol em i bin raitim wanpela tok piksa bilong Jisas em Matyu na Luk i no bin raitim. Long dispela tok piksa, Jisas i tok, Kingdom bilong God i kain olsem pikinini kaikai, isi isi em i kru na kamap bikpela na i karim kaikai.a—Mak 4:26-29.
12 Jon i bin raitim Gutnius bilong em olsem 30 yia samting bihain long taim Mak i raitim Gutnius bilong em. Jon i kamapim bikpela lait tru long ol wok Jisas i bin mekim, na long bikpela tok Jon i bin mekim long i stap bilong Jisas taim em i no kam daun yet long graun! Jon tasol i stori long taim Jisas i bin kirapim bek Lasarus, na Jon tasol i kamapim planti gutpela tok Jisas i bin givim long ol disaipel i stap gut long em, na Jon tasol i kamapim dispela beten Jisas i bin mekim long nait Judas i kamapim em long ol birua, olsem i stap long sapta 13 i go inap sapta 17. Sampela i tok, klostu olgeta tok long Gutnius Jon i raitim, olsem 92 pesen, i no stap long Gutnius ol narapela i bin raitim.
Lait i Stap Long Ol Pas Bilong Pol
13 Jehova i mekim bikpela wok long rot bilong aposel Pol long bringim lait bilong tok i tru long ol Kristen i stap long taim bilong ol aposel. Yumi ken tingim pas Pol i bin raitim long ol Rom long yia 56 samting—em olsem wankain taim Luk i bin raitim Gutnius bilong em. Long dispela pas, Pol i kamapim klia olsem, long sori bilong God na long rot bilong bilip long Krais Jisas, God i save kolim man olsem stretpela man. Pol i kamapim strong dispela samting, olsem na sampela man i tingim dispela pas em i raitim long ol Rom i olsem namba 5 Gutnius.
14 Pol i raitim tok bilong sampela samting i givim hevi long ol Kristen long Korin. Pas em i bin raitim long ol Korin i kamapim planti gutpela tok em spirit holi i bin kamapim na i bin helpim ol Kristen i kam inap long taim bilong yumi. Namba wan samting, em Pol i mas kamapim klia long ol Korin olsem ol i mekim pasin kranki taim ol i litimapim sampela man olsem bikpela bilong ol. Aposel Pol i stretim tingting bilong ol na em i tokaut strong long ol olsem: “Ol brata, long nem bilong Bikpela bilong yumi Jisas Krais mi tokaut strong long yupela olsem, yupela olgeta i mas wanbel long ol toktok yupela i mekim. Yupela i no ken bruk nabaut. Yupela i mas i stap wanlain tru long wankain tingting na wankain laik.”—1 Korin 1:10-15.
15 Long kongrigesen Kristen long Korin, wanpela pasin pamuk nogut tru i kamap namel long ol na ol i larim i stap. Wanpela man i bin kisim meri bilong papa bilong em, na dispela em i “kain pasin nogut tru ol haiden yet i no save mekim.” Pol i tokaut long pas olsem: “Yupela i mas rausim dispela man nogut i stap namel long yupela.” (1 Korin 5:1, 11-13) Dispela pasin bilong rausim man em i nupela samting long kongrigesen Kristen. Na i gat narapela samting tu em kongrigesen Kristen i mas kisim lait long en. Sampela i save putim ol brata spirit bilong ol long ol kot bilong dispela graun bilong stretim kros bilong ol. Pol i krosim ol strong long dispela pasin ol i mekim.—1 Korin 6:5-8.
16 Na i gat narapela pasin i givim hevi long kongrigesen long Korin—em ol samting bilong maritpasin. Long 1 Korin sapta 7 Pol i tokaut olsem, pasin pamuk i kamap bikpela, olsem na i gutpela sapos olgeta man i gat meri bilong ol yet, na olgeta meri i gat man bilong ol yet. Na Pol i kamapim tu olsem: Ol singel inap mekim wok bilong Jehova na i no gat planti samting bilong pulim nabaut tingting bilong ol, tasol i no olgeta inap i stap singel. Na sapos man bilong wanpela meri i dai, em i ken marit gen, tasol “em i mas maritim man i bilip long Bikpela.”—1 Korin 7:39.
17 Na Bikpela i givim bikpela lait tru long Pol bilong kamapim klia pasin bilong kirap bek long matmat. Ol Kristen God i bin makim bilong i go long heven, ol bai kisim wanem kain bodi taim ol i kirap bek? Pol i tok: “Bodi yumi planim, em i bilong graun. Bodi i kirap bek, em i bilong heven.” I no gat wanpela man bai go antap long heven wantaim skin bilong graun, long wanem, “man bilong dispela graun i no inap i go insait long kingdom bilong God.” Na Pol i tok, i no olgeta man bilong i go long heven ol bai slip long matmat, nogat. Taim Bikpela i kam i stap pinis, sampela bai kirap bek wantu tasol taim ol i dai, na ol bai kisim laip i stap oltaim oltaim na i no inap i dai moa.—1 Korin 15:43-53.
18 Long pas Pol i raitim long ol Kristen long Tesalonaika, Bikpela i mekim wok long Pol bilong kamapim lait long ol samting bai kamap bihain. De bilong Jehova bai kam olsem stilman i kam long nait. Na Pol i tok: “Ol manmeri bai i tok olsem, ‘Nau em i gutpela taim tru. Yumi stap gut,’ na wantu tasol samting bilong bagarapim ol bai i kamap long ol, olsem pen i save kamap long meri i laik karim pikinini. Na ol bai i no inap abrusim dispela samting.”—1 Tesalonaika 5:2, 3.
19 Taim Pol i raitim pas long ol Hibru, em i givim lait long ol Kristen bilong pastaim i stap long Jerusalem na Judia. Em i tokaut strong olsem pasin bilong ol Kristen long lotuim God i winim tru pasin bilong lotuim God long Lo Bilong Moses! Ol Kristen i no bihainim Lo Moses i kisim long maus bilong ol ensel; ol i bilip long wanpela rot bilong kisim bek ol man, em Pikinini bilong God i bin tokaut long en pastaim, na em i winim tru ol dispela ensel. (Hibru 2:2-4) Moses em i wanpela wokboi tasol long haus bilong God, tasol Krais Jisas i bosim dispela haus olgeta. Krais em i wanpela hetpris kain olsem Melkisedek—em i gat bikpela namba, na wok pris bilong em i winim tru wok pris bilong lain bilong Aron. Na Pol i tokaut tu olsem ol Israel i no inap i go insait long malolo bilong God, long wanem, ol i no gat bilip, na ol i no bihainim tok bilong God. Tasol ol Kristen inap i go insait long en, long wanem, ol i gat bilip na ol i bihainim tok bilong God.—Hibru 3:1–4:11.
20 Na nupela kontrak i winim tru kontrak bilong Lo. Olsem Jeremaia 31:31-34 i bin tok profet long en inap 600 yia paslain long en, ol man i insait long nupela kontrak, God i raitim lo bilong em long bel bilong ol, na em i lusim tru sin bilong ol. Bipo ol Israel i gat wanpela hetpris i mas wokim ofa long olgeta yia bilong tekewe sin bilong em yet na bilong ol manmeri. Tasol ol Kristen i no gat wanpela hetpris olsem. Krais Jisas em i Hetpris bilong ol na em i no gat sin, na em i wokim ofa wanpela taim tasol bilong tekewe sin, na em inap long olgeta taim bihain. Bilong givim dispela ofa, em i no go insait long wanpela haus lotu ol man i bin wokim. Em i go insait long heven stret, na em i kamap long ai bilong Jehova. Na tu, ol ofa ol i wokim long ol animal long kontrak bilong Lo Bilong Moses, ol i no inap tekewe tru sin bilong ol man; sapos ol inap tekewe tru sin bilong ol, ol i no ken wokim ofa long olgeta yia. Tasol ofa bilong Krais, em i wokim wanpela taim tasol, em inap tru long tekewe sin. Dispela save i givim lait long yumi na bai yumi ken save long bikpela haus lotu spirit, na insait long banis bilong en lain remnan wantaim “ol arapela sipsip” ol i mekim wok bilong Jehova long nau.—Jon 10:16; Hibru 9:24-28.
21 Yumi no gat spes bilong stori long sampela samting moa, olsem ol lait yumi inap lukim long ol pas bilong aposel Pita na bilong disaipel Jems na Jut. Tasol ol samting yumi stori pinis long en inap soim yumi olsem truim bilong Song 97:11 na Sindaun 4:18 i bin kamap long taim bilong ol aposel. Pastaim tok i tru i olsem piksa tasol, tasol bihain truim bilong en i kamap na em i samting tru—em i no piksa moa.—Galesia 3:23-25; 4:21-26.
22 Taim ol aposel bilong Jisas i dai pinis na sampela i kirap lusim bilip na kisim ol bilip giaman olsem Baibel i tok profet long en, lait bilong tok i tru i liklik tasol. (2 Tesalonaika 2:1-11) Tasol olsem Jisas i tok promis long en, planti handet yia bihain Bikman i kam bek na em i lukim “wokboi i gat gutpela tingting” em i wok long givim kaikai long “ol arapela wokboi” long taim Bikman i makim. Olsem na Krais Jisas i makim dispela wokboi bilong “bosim olgeta samting bilong en.” (Matyu 24:45-47) Bihain long dispela taim, wanem ol lait i kamap? Long stori i kamap bihain long dispela, bai yumi toktok long dispela samting.
[Ol Futnot]
a Long dispela tok piksa, graun i makim pasin em Kristen i laik i stap namel long en na kamapim ol pasin bilong em.—Lukim Wastaua, Oktoba 1, 1981, pes 12-13.
Yu Inap Tingim?
◻ Wanem ol hap bilong Baibel i makim olsem tok i tru i wok long kamap klia moa i go i go?
◻ Wanem sampela lait i kamap long hap bilong Aposel long Baibel?
◻ Wanem lait i stap long 4-pela Gutnius?
◻ Wanem lait i stap long ol pas bilong Pol?
[Askim Bilong Stadi]
1. Olsem wanem ol Witnes Bilong Jehova long nau i kain olsem ol Kristen bilong pastaim?
2. Wanem sampela lait ol disaipel bilong Jisas i bin kisim pastaim?
3, 4. Taim Jisas i kirap bek pinis, em i givim wanem lait long ol disaipel long wok ol i mas mekim bihain?
5, 6. Long de Pentikos ol disaipel bilong Jisas i kisim wanem lait?
7. Aposel Pita i kisim wanem bikpela lait taim em i go lukim wanpela ofisa long ami bilong Rom, em Kornilius?
8. Bilong wanem sampela Kristen bilong pastaim i hatwok long lusim lo bilong katim skin?
9. Lain bilong bosim ol Kristen bilong pastaim i kisim wanem lait, olsem yumi lukim long Aposel sapta 15?
10. Wanem sampela lait i kamap long Gutnius Matyu i raitim?
11. Olsem wanem long Gutnius em Luk na Mak i raitim?
12. Wanem lait i kamap long Gutnius Jon i raitim?
13. Bilong wanem sampela i ting pas Pol i raitim long ol Rom i olsem wanpela Gutnius?
14-16. (a) Long pas Pol i raitim long ol Kristen long Korin, em i kamapim klia wanem lait long ol i mas i stap wanbel? (b) Long Namba Wan Korin i gat wanem lait moa i kamap long pasin ol i no ken bihainim?
17. Pol i kamapim wanem lait long tok bilong kirap bek long matmat?
18. Namba wan pas Pol i raitim long ol Tesalonaika i kamapim wanem lait long ol samting bai kamap bihain?
19, 20. Ol Kristen long Jerusalem na Judia i kisim wanem lait long pas Pol i raitim long ol Hibru?
21. Dispela tok yumi bin mekim i givim wanem save long yumi long truim bilong Song 97:11 na Sindaun 4:18 long taim bilong ol aposel?
22. Taim ol aposel i dai pinis, wanem samting i kamap? Tok i kamap bihain long dispela bai stori long wanem samting?