Stap Amamas Namel Long Ol Man i No Amamas
WANPELA stori long nius The New York Times bilong Janueri 26, 1995, em i kirap olsem: “Yumi ken tok, Satan i bosim dispela taim nau yumi stap long en. Long nau ol man i gat strongpela laik tumas long kilim i dai planti milion man, long wanem, ol i gat narapela skin o lotu o sindaun. Tasol bipo i no olsem.”
Ol manmeri i no gat asua na ol i bin kalabus long ol banis kalabus nogut tru bilong ol Natsi, nau em namba 50 yia bilong ol i stap fri, na dispela i kirapim sampela niusman long raitim kain tok olsem long nius. Tasol kain pasin olsem bilong kilim i dai man, em i stap yet long sampela hap bilong Afrika na Isten Yurop.
Kilim i dai ol lain ol i no save laikim, kilim i dai wanpela lain olgeta, narapela lain i kilim i dai ol man bilong narapela lain, dispela i kamapim bikpela bel hevi tru. Tasol namel long ol samting i stap nogut tru i gat sampela man i stap amamas. Yumi ken tingim ol samting i bin kamap long Jemani long yia 1930 i go inap 1939 samting.
Long Epril 1935, Hitler na lain bilong em i tambuim ol Witnes Bilong Jehova long holim wanpela wok bilong gavman. Na ol i holim ol, na kalabusim ol, na ol i putim ol long ol banis kalabus nogut, long wanem, ol i bihainim ol lo bilong Krais na ol i no laik insait long ami. (Jon 17:16) Long pinis bilong Ogas bilong yia 1936, ol i bin holim planti Witnes Bilong Jehova. Planti tausen bilong ol, ol i putim long ol banis kalabus nogut, na planti bilong ol i bin i stap long dispela kalabus i go inap long 1945, sapos ol i bin abrusim bagarap. Tasol ol Witnes i mekim wanem long taim ol man i mekim nogut tru long ol long ol dispela kalabus? Ol i bin stap amamas maski ol i stap namel long ol samting nogut. Yumi kirap nogut long dispela, a?
“Strongpela Ston Long Graun Malumalum”
Christine King, em wanpela meri Inglan i save raitim stori bilong ol samting i kamap, em i bin toktok wantaim wanpela meri Katolik i bin stap long wanpela banis kalabus nogut. King i tok: “Meri hia i bin mekim wanpela tok mi no inap lusim tingting long en. Em i bin stori long ol planti samting nogut tru i bin kamap, na long ol samting nogut tru i bin painim em. Na em i tok em i bin save long sampela Witnes, na ol i bin stap olsem wanpela strongpela ston long graun malumalum. Ol i bin stap olsem strongpela ples namel long ol dispela samting nogut. Em i tok, ol Witnes tasol ol i no bin spet long graun taim ol was bilong haus kalabus i abrusim ol i go. Ol tasol i bin karim ol hevi long kalabus long pasin sori na ol i bin wetim gutpela samting long bihain, na ol i pilim olsem i gat as bilong ol dispela hevi ol i karim; ol i no bin bel nogut tru na karim ol hevi.”
Wanem samting i bin helpim ol Witnes Bilong Jehova long stap olsem “strongpela ston long graun malumalum”? Ol i gat strongpela bilip long God Jehova na Pikinini bilong em, Krais Jisas. Olsem na Hitler i no inap pinisim sori Kristen na amamas bilong ol.
Harim stori bilong tupela Witnes i no bin bagarap long banis kalabus nogut, na 50 yia bihain ol i tingim gen dispela bikpela hevi i bin traim bilip bilong ol. Wanpela i tok: “Mi amamas tru long save, mi bin inap long kamapim klia olsem mi laikim tumas Jehova na tenkyu long em, maski mi bin karim bikpela pen na hevi long mekim olsem. I no gat wanpela man i subim mi long mekim olsem! Ol man i laik subim mipela em ol birua bilong mipela. Ol i mekim strongpela tok long mipela i mas bihainim tok bilong Hitler, na mipela i no ken bihainim tok bilong God. Tasol mipela i sanap strong! Mi stap amamas long nau, na mi bin stap amamas long taim mi stap long banis kalabus, long wanem, bel bilong mi i no gat tok.”—Em tok bilong Maria Hombach, em i gat 94 krismas.
Narapela Witnes i tok: “Mi tingim bek taim mi stap long kalabus, na mi tenkyu na amamas. Ol yia mi stap long kalabus na long banis kalabus nogut long taim bilong Hitler i bin hatwok na planti traim i painim mi. Tasol mi amamas long mi bin karim ol dispela hevi, long wanem, dispela i bin skulim mi long bilip tru long Jehova na wetim em.”—Em tok bilong Johannes Neubacher, em i gat 91 krismas.
“Bilip tru long Jehova na wetim em”—dispela em i as na ol Witnes Bilong Jehova i bin amamas. Ol i amamas, maski ol i stap namel long ol man i no amamas. Amamas bilong ol i bin kamap ples klia long “Amamas Long Litimapim Nem Bilong God” Kibung Distrik long sampela mun i go pinis. Gutpela yumi ken stori long sampela tok bilong ol dispela bung bilong amamas.
[Piksa long pes 4]
Maria Hombach