Tiofilus Bilong Antiok Em i Husat?
“YU SAVE kolim mi Kristen, olsem em i wanpela nem nogut mi holim. Mi tokaut olsem mi wanpela Kristen, na mi holim dispela nem God i laikim tumas, bambai mi ken mekim wok bilong God.”
Tiofilus i mekim dispela tok long kirap bilong wanpela rait bilong em i gat 3-pela hap bilong en, nem bilong en Theophilus to Autolycus. Long dispela rait em i laik kamapim rong bilong ol man i bin i stap wan handet yia samting bihain long Krais na ol i lusim bilip Kristen tru. Tiofilus i tokaut strong olsem em i wanpela disaipel bilong Krais. I olsem em i laik mekim olgeta samting na bai “God i laikim tumas” em. Dispela i stret wantaim insait bilong nem bilong em long tok Grik. Orait yumi laik save, Tiofilus em i husat? Em i bin sindaun long wanem hap? Em i bin mekim wanem ol wok?
Stori Bilong Em
Yumi no save tumas long stori bilong Tiofilus. Papamama bilong em i no Kristen. Tasol Tiofilus i stadi gut long tok bilong Baibel na bihain em i kamap Kristen. Em i kamap bisop bilong kongrigesen long Antiok bilong Siria. Nau ol i kolim dispela taun Antiok olsem Antakya, em i stap long Turki.
Ol Kristen long taim bilong ol aposel ol i bihainim tok bilong Jisas na ol i autim tok long ol manmeri bilong Antiok. Luk i raitim stori bilong gutpela wok ol i bin mekim, na em i tok: “Strong bilong Bikpela i stap long ol, olsem na planti manmeri i bilip na i tanim bel na i kamap disaipel bilong Bikpela.” (Aposel 11:20, 21) Olsem God i tok long mekim, ol disaipel bilong Krais Jisas ol i kisim nem Kristen. Ol i bin kisim dispela nem pastaim long Antiok bilong Siria. (Aposel 11:26) Aposel Pol i bin i go long Antiok bilong Siria, na dispela taun i kamap olsem ples bilong em long kirap na mekim ol raun bilong em. Barnabas na Pol na Jon Mak ol i bin kirap long Antiok na ol i mekim namba wan raun bilong ol long wok misineri.
Taim ol aposel i go long Antiok, ating ol i strongim tru ol Kristen i bin i stap long dispela ples. Na lain bilong bosim ol Kristen bilong pastaim ol i go lukim ol dispela lain long Antiok, na yumi save, dispela i bin strongim bilip bilong ol na kirapim ol tru long givim bel long tok i tru bilong Baibel. (Aposel 11:22, 23) Ating bel bilong ol i kirap tru taim ol i lukim planti manmeri bilong Antiok i dediket long God Jehova! Tasol Tiofilus i sindaun long Antiok inap wan handet yia samting bihain long dispela taim.
Yusibias, em man bilong raitim stori bilong ol samting i bin kamap bipo, em i tok, Tiofilus em i namba 6 bisop bilong Antiok sapos yumi kaunim ol bisop kirap long taim bilong ol aposel bilong Krais. Tiofilus i bin raitim planti tok em i bin mekim bilong daunim tok bilong ol man i bin lusim bilip na kisim ol bilip giaman. Em i wanpela bilong ol 12-pela Kristen o sampela moa long taim bilong em ol i bin tokaut long dispela samting.
Ol Tok Em i Bin Raitim
Bilong bekim sampela tok i bin kamap pastaim, Tiofilus i raitim tok i go long wanpela haiden, em Otolikus, na em i kirapim tok olsem: “Pasin bilong mauswara na gutpela pasin bilong toktok, em i save grisim na litimapim nem bilong ol man . . . em tingting bilong ol i paul pinis, na ol i save amamas nating long dispela tok.” Na Tiofilus i tok moa olsem: “Man i laikim tumas tok i tru, em i no save putim yau long ol tok ol i save bilasim gut—em i save skelim gut as tru bilong dispela tok . . . Yu bin givim planti tok nating long mi, na yu hambak long ol god bilong yu ol i wokim long diwai na ston na ain, na ol i sapim na wokim, na ol i no inap lukluk o harim tok, long wanem, ol i imis tasol, na ol man tasol i bin wokim.”—Skelim wantaim Song 115:4-8.
Tiofilus i kamapim klia pasin kranki bilong lotuim ol imis. Em i bihainim pasin bilong em long bilasim gut tok na em i stori long pasin bilong God tru, olsem: “Yumi no inap stori long God i wanem kain—em i narapela kain olgeta na yumi ol man bilong graun i no inap lukim em long ai bilong yumi. Yumi no inap save liklik long gutpela lait Em i stap long en, na biknem bilong Em i no gat mak bilong en, na em i antap tru, na strong bilong Em i winim strong bilong olgeta narapela god, na i no gat wanpela i gat gutpela save na tingting olsem bilong Em, na gutpela pasin bilong Em i win tru, na pasin bilong Em long mekim gut long ol man i narapela kain tru na yumi no inap stori gut long en.”
Tiofilus i stori moa long pasin bilong God na em i tok: “Tasol em i Bikpela, long wanem, Em i save bosim heven na graun; em i Papa, long wanem, taim olgeta samting i no kamap yet, em i bin i stap; em i Man bilong tingim mak bilong ol samting na Man bilong wokim ol samting, long wanem, Em i bin kamapim olgeta samting long heven na graun; em i Antap Olgeta, long wanem, Em i stap antap tru long olgeta samting; em God i Gat Olgeta Strong, long wanem, Em Yet i stap Bos na olgeta samting i stap aninit long em.”
Orait nau Tiofilus i stori long sampela bikpela wok bilong God, na em i bihainim yet pasin bilong em long bilasim gut na kolim gen ol tok. Em i tok olsem: “Em yet i bin wokim heven, graun Em yet i bin wokim, solwara em wok bilong han bilong Em; Em i bin wokim ol man na ol i kamap olsem Em yet; san na mun na ol sta, Em yet i bin kamapim, na em i wokim bilong i stap olsem mak, na bilong makim taim bilong san na taim bilong kol, na ol de, na ol yia, bambai ol i ken mekim wok bilong ol man olsem wokboi bilong ol; na olgeta samting i stap, em God i bin wokim long ol samting i no bin i stap, bambai olgeta man i ken save na pilim tru biknem bilong Em.”
Tiofilus i mekim sampela tok moa bilong daunim ol god giaman i stap long taim bilong em, na em i tokim Otolikus: “Nem bilong ol dispela god yu tok yu lotuim, em nem bilong ol man i dai pinis. . . . Na ol i wanem kain man? Satun em i man bilong kaikai man, na em i bagarapim na kaikai ol pikinini bilong em yet. Na sapos yu kolim nem bilong pikinini man bilong em Jupita, . . . wanpela meme i bin givim susu long em . . . na ol narapela pasin bilong em—olsem mekim pasin sem long ol wanblut, na pasin pamuk bilong em, na em i strong tru long mekim ol laik nogut bilong bel.”
Tiofilus i stori moa bilong strongim tok bilong em long daunim pasin bilong lotuim ol god bilong ol haiden. Em i tok: “Olsem wanem? Mi mas stori yet long ol planti planti animal ol Isip i save lotuim, em ol snek, na bulmakau, na ol animal bilong bus, na ol pisin, na ol pis bilong wara . . . Ol Grik na ol narapela lain ol i save lotuim ol ston na hap diwai, na ol narapela samting bilong graun.” Na Tiofilus i tok: “Tasol mi save lotuim God, em God tru i gat laip.”—Skelim wantaim 2 Samuel 22:47; Aposel 14:15; Rom 1:22, 23.
Ol Bikpela Tokaut Bilong Em
Long dispela rait bilong Tiofilus i gat 3-pela hap bilong en, em i givim strongpela tok long Otolikus bilong givim tingting long em, na em i daunim tok bilong em long planti samting na em i kolim ol liklik liklik samting bilong en. Ol narapela rait bilong Tiofilus i sutim Hermogenes na Masian. Na em i raitim ol buk i gat ol tok bilong skulim na givim save long ol man, na em i mekim sampela tok long ol hap bilong Baibel ol i kolim Gutnius. Tasol dispela 3-pela buk em i bin raitim i go long Otolikus—em wanpela rait tasol—dispela tasol i stap yet.
Namba wan buk, em Tiofilus i raitim i go long Otolikus bilong helpim lotu Kristen. Namba 2 buk em i raitim i go long Otolikus, em i bilong daunim lotu haiden, na ol toktok nating i no gat as bilong en, na ol man i kamapim save bilong dispela graun, na ol man bilong raitim ol tok olsem singsing. Long namba 3 buk bilong em, Tiofilus i skelim ol rait bilong ol haiden wantaim tok bilong Baibel.
Taim Tiofilus i kirap long raitim namba 3 buk, i olsem Otolikus i tingting yet olsem ol tok i tru bilong Baibel em ol stori nating tasol i no gat as bilong en. Tiofilus i sutim tok long Otolikus na em i tok: “Yu amamas long harim tok bilong ol longlong man. Sapos nogat, ol man i no gat tingting ol i no inap kirapim yu long putim yau long ol tok nating na bilipim dispela tok win.”
Wanem “dispela tok win”? Tiofilus i kamapim as bilong dispela tok. Ol man bilong krungutim gutnem bilong man “ol i sutim ol tok giaman long mipela ol man i save lotuim God na mipela i holim nem Kristen, na ol i tok, mipela i save senisim meri bilong mipela bilong slip wantaim ol; na mipela i save mekim pasin sem wantaim ol susa bilong mipela, na wanpela tok nogut tru ol i sutim long mipela, em ol i tok, mipela i save kaikai man.” Tiofilus i wok strong long daunim ol dispela tingting kranki tru bilong ol haiden long ol man bilong dispela taim bipo i tok ol i Kristen. Em i mekim wok long tok i tru bilong Baibel i olsem lait.—Matyu 5:11, 12.
Planti taim Tiofilus i kamapim tok bilong Ol Skripsa Hibru na Ol Skripsa Grik bilong Baibel, na dispela i kamapim klia olsem Tiofilus i save gut long tok bilong Baibel. Em i paslain long planti man long stori gut long ol tok i stap long hap bilong Gutnius long Baibel. Em i kamapim planti tok bilong Baibel na dispela i givim save long yumi long tingting bilong ol man i stap long taim bilong em. Em i mekim wok long save bilong em long Baibel bilong kamapim long ples klia olsem ol dispela tok i winim tru tok bilong ol haiden.
Pasin bilong Tiofilus long bungim ol stori bilong em, na pasin bilong em long kolim ol tok i olsem bilong skulim man, na em i kolim ol tok planti taim, ating sampela man i no laikim tumas dispela pasin bilong em long raitim tok. Na pasin bilong planti man long lusim bilip na kisim ol bilip giaman, olsem Baibel i bin tok profet long en, ating dispela i mekim na sampela tingting bilong em i no stret olgeta, em yumi no save. (2 Tesalonaika 2:3-12) Tasol i kam inap long taim em i dai long yia 182 samting, em i wok strong tru long raitim ol tok bilong helpim lotu Kristen, na ol Kristen tru long taim bilong yumi ol i laik save long ol dispela rait bilong em.
[Piksa long pes 30]
Tiofilus i no pret long daunim ol tok bilong Otolikus
[Piksa Kredit Lain long pes 28]
Illustrations on pages 28 and 30 reproduced from Illustrirte Pracht - Bibel/Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments, nach der deutschen Uebersetzung D. Martin Luther’s