Toktok Gut Wantaim—Em Olsem Ki Bilong Helpim Marit Long Wok Gut
Long yia 1778, Robet Baron em i wokim wanpela kain lok i narapela kain. Lok dispela man bilong Inglan i wokim, em i as bilong ol lok bilong nau ol i save mekim wok long en long ol strongpela bokis mani. Dispela lok i gat samting insait long en olsem tupela han na ol i mas mekim wok long wanpela ki tasol bilong apim dispela tupela han wantaim.
NA i olsem tu long marit. Bilong marit i ken wok gut, man na meri marit i mas wok gut wantaim. Olsem na bilong i stap amamas na kisim ol gutpela samting insait long marit, wanpela bikpela samting em pasin bilong toktok gut wantaim.
Samting Yumi Mas Mekim Bilong Toktok Gut Wantaim
Bilong toktok gut wantaim, yumi mas mekim wanem? Wanpela buk dikseneri i tok, pasin bilong toktok i makim olsem ‘narapela i kamapim tingting bilong em long narapela, o bilong kisim sampela save long rot bilong toktok, o long pasin bilong rait, o long pasin bilong wokim han samting.’ Olsem na taim yumi toktok wantaim narapela, yumi mas autim tingting bilong yumi na kisim tingting bilong narapela. Na taim yumi toktok gut wantaim, yumi bai toktok long ol samting i save strongim man, na givim nupela strong long em, na i klin na i stret, na ol samting yumi inap litimapim nem bilong en, na i mekim gut bel bilong man.—Efesus 4:29-32; Filipai 4:8.
Yumi inap toktok gut wantaim sapos narapela i bilip long narapela na narapela i save gut long tingting bilong narapela. Ol dispela pasin i save kamap taim tupela marit i tingim marit bilong ol olsem samting bilong i stap inap long taim ol i dai, na ol i wok strong long helpim marit bilong ol long wok gut. Josep Adison, em wanpela man bilong raitim buk na em i bin stap long yia 1672 i go inap yia 1719, em i tok: ‘Man na meri, em narapela i makim narapela namel long olgeta manmeri bambai em i ken mekim gut bel bilong narapela na givim amamas long em; taim tupela i mekim olsem, dispela i olsem tok promis long ol bai belgut, na mekim gutpela pasin, na bihainim gutpela tingting, na lusim rong bilong narapela, na i no les long narapela, na amamas—ol bai mekim olsem long ol liklik pasin kranki bilong narapela na long ol pasin bilong em i nambawan tru, i go inap long taim tupela i dai.’ Taim tupela marit i stap olsem, ol i stap amamas! Na ol dispela gutpela pasin inap kamap insait long marit bilong yu, long wanem, yu inap kisim ol dispela pasin long rot bilong toktok gut wantaim.
Ol Samting i Save Pasim Ol Long Toktok Gut Wantaim
Klostu olgeta man na meri i laik marit, ol i save ting ol gutpela samting bai kamap long marit bilong ol, na ol bai amamas tru. Tasol amamas bilong planti marit i save pinis kwiktaim, na bilip bilong ol long ol gutpela samting bai kamap insait long marit bilong ol, dispela i save stap sotpela taim tasol. Em nau, narapela inap les long narapela, na kros, na bel nogut, o narapela i nolaik tru long narapela. Olsem na marit bilong tupela i kamap olsem samting bilong karim ol hevi tasol i go inap long taim indai i pinisim marit bilong ol. Bilong marit i ken wok gut ol marit i mas toktok gut wantaim, olsem na bilong helpim o strongim yet dispela pasin i gat sampela hevi ol marit i mas winim.
Wanpela hevi em inap pasim ol marit long toktok gut wantaim, em wanpela bai pret long poroman marit bai ting olsem wanem taim em i kisim save long wanpela samting o long laik bilong poroman bilong em. Olsem: Taim wanpela marit i kisim save olsem wanpela bikpela sik i wok long kamap long skin bilong em, em inap pret, nogut poroman bai givim baksait long em. Olsem wanem wanpela marit inap tokim poroman bilong em olsem wanpela samting ol dokta i mas mekim bai senisim tru skin bilong em o pasim em long mekim sampela samting? Long kain samting olsem, ol marit i mas toktok gut wantaim—no ken haitim tok—na ol i mas tingting gut long ol samting bilong helpim sindaun bilong ol long bihain. Man o meri marit i mas tokim poroman bilong em i gat sik samting, olsem em i laikim em yet, na planti taim em i mas mekim sampela samting bilong kamapim dispela laik; dispela bai kamapim klia olsem em i tingim tru poroman bilong em, na dispela bai helpim tupela long i stap amamas wantaim long marit bilong ol. Insait long marit dispela savetok bilong Baibel i mas kamap tru: “Pren tru i save laikim yumi long olgeta taim, na em i olsem brata i save sambai long helpim yumi long taim bilong hevi.”—Sindaun 17:17, NW.
Pasin bilong bel nogut long poroman em narapela samting i save pasim ol marit long toktok gut wantaim. Sampela man i save tok, ol marit i save lusim tingting long rong bilong poroman, ol i save stap amamas. Bilong mekim olsem, tupela marit bai wok strong long bihainim gutpela tok bilong aposel Pol, em i tok: “Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” (Efesus 4:26) Bilong tupela marit i ken bihainim dispela tok na ol i no larim kros o bel nogut i stap i stap, ol i mas toktok wantaim long pasin daun. Tupela marit i stap amamas, ol i no save kros, na tok pait, na tingim tingim rong bilong poroman long olgeta taim, nogat. (Sindaun 30:33) Ol i wok strong long bihainim pasin bilong God, em i no save tingim tingim wanpela rong na bel nogut i stap. (Jeremaia 3:12) Tru tumas, narapela i save lusim tingting long rong bilong narapela, na bel i kirapim tupela long mekim olsem.—Matyu 18:35.
Wanpela samting tru bilong pasim ol marit long toktok wantaim em pasin bilong pasim maus na i no toktok long poroman. Ating ol bai pes drai, o pulim win strong, o mekim ol samting olsem wanpela masin i wok, o wanpela tasol i toktok. Poroman marit i save mekim kain samting olsem, em i kamapim klia olsem em i no amamas. Tasol man o meri i kamapim tingting bilong em long poroman marit na tokaut stret long en long gutpela pasin, em bai helpim marit bilong em, winim pasin bilong pes drai na pasim maus.
Taim man o meri i toktok na poroman bilong em i no putim gut yau o em i no laik harim tok bilong em, dispela em narapela hevi tupela i mas winim bambai ol i ken toktok gut wantaim insait long marit bilong ol. Sampela taim skin bilong yumi i les o yumi gat planti wok, olsem na yumi hatwok long kirapim tingting na bel bilong yumi long harim gut tok bilong poroman bilong yumi. Tok pait inap kamap long wanpela tok em man o meri i ting em i bin kamapim gut long poroman bilong em tasol poroman i tok em namba wan taim em i bin harim dispela tok. Yumi save pinis, as bilong dispela kain hevi em tupela marit i no toktok gut wantaim.
Rot Bilong Kirapim Pasin Bilong Toktok Gut Wantaim
Em i bikpela samting long tupela marit i lusim hap taim bilong toktok gut wantaim long gutpela pasin bilong sori! Sampela marit i lusim bikpela hap taim long lukim i stap bilong ol narapela man long televisen, na ol i no gat taim bilong tingim i stap bilong ol yet. Olsem na sapos ol marit i laik toktok gut wantaim, ol i mas pasim televisen.
I gat taim stret bilong toktok, tasol i gat taim bilong pasim maus tu. Wanpela saveman i tok: “Olgeta samting i kamap long dispela graun, i save kamap long taim bilong em yet. . . . Taim bilong pasim maus na taim bilong toktok.” Tru tumas, na i gat ol gutpela tok bilong mekim tu. “Sapos . . . yu wetim gutpela taim na yu mekim wanpela gutpela tok long ol [man], orait bai yu amamas.” (Saveman 3:1, 7; Sindaun 15:23) Olsem na yu mas tingim wanem taim em i gutpela taim bilong kamapim tok o kamapim bel bilong yu long poroman. Askim yu yet: ‘Skin bilong poroman bilong mi i les o tingting bilong em i stap isi? Samting mi laik toktok long en inap kamapim kros pait? Laspela taim mipela i bin toktok long dispela samting, poroman bilong mi em i no amamas long wanem kain tok mi bin mekim?’
Yumi no ken lusim tingting olsem, ol manmeri bai orait long bihainim wanpela tok taim ol i save dispela tok bai helpim ol yet. Sapos wanpela hevi i bin kamap namel long tupela marit, ating wanpela bai tok: “I gat wanpela samting mi bel hevi long en na yumi bai stretim dispela samting nau tasol!” Ating i gutpela moa long mekim kain tok olsem: “Lewa, mi tingting long dispela samting yumi bin toktok long en bipo na olsem wanem yumi ken stretim dispela samting.” Yu ting poroman bilong yu bai laikim wanem kain tok?
Tru tumas, pasin bilong mekim tok, dispela i bikpela samting. Aposel Pol i tok: “Oltaim yupela i mas mekim gutpela tok tasol, em olkain tok ol man i save laik long harim.” (Kolosi 4:6) Nek bilong yu i mas kamapim olsem yu laik toktok gut na mekim ol gutpela tok. Tingim: “Man i mekim gutpela tok long wantok bilong en, orait wantok bai i belgut tru.”—Sindaun 16:24.
Sampela marit i save wok wantaim long sampela wok bilong haus na dispela i gutpela taim bilong ol i ken toktok wantaim. Taim tupela i wok olsem, dispela inap helpim tupela long pilim olsem narapela i helpim narapela, na ol i gat taim bilong toktok gut wantaim. Tasol sampela marit i laik bai tupela tasol i stap na ol i laik stap isi na toktok wantaim—long kain taim olsem ol i no laik mekim sampela wok. Ol i ting dispela i gutpela moa na i save helpim ol long toktok gut wantaim.
Taim yu skelim pasin bilong tupela marit, em laik na tingting bilong ol i wankain, yu ken lain long planti samting, olsem pasin bilong ol long toktok gut wantaim. Wanem samting i mekim na ol i stap olsem? Ating ol i stap wanbel na toktok gut wantaim, long wanem, ol yet i bin wok strong long kisim dispela pasin, na narapela i no les kwik long narapela, na long pasin sori narapela i tingim gut narapela. Yumi save, bipo tupela yet i mas lain long planti samting, long wanem, marit i wok gut i no save kamap nating. Olsem na i bikpela samting long pilim tingting bilong poroman bilong yu, na tingim ol samting poroman i mas kisim, na taim wanpela hevi i laik kamap, mekim gutpela tok bilong pasim dispela hevi. (Sindaun 16:23) Orait, sapos yu marit, wok long mekim ol samting na bai poroman i amamas long i stap wantaim yu na em i no hatwok long tok sori long yu. Dispela bai helpim tru marit bilong yu long kamap gutpela.
God Jehova i laik bai marit bilong ol man i wok gut na ol i kisim amamas insait long en. (Stat 2:18, 21) Tasol ki bilong helpim marit, em i stap long han bilong ol man na meri i marit pinis. Bilong opim dua bambai marit i ken wok gut, tupela marit, em narapela i laikim tru narapela na ol i wok gut wantaim, ol i mas lain long toktok gut wantaim.
[Piksa long pes 22]
Sapos ol i pasim televisen ol i gat hap taim moa bilong toktok wantaim
[Ol Piksa long pes 23]
Pasin bilong toktok gut wantaim i save helpim ol marit long pas gut wantaim na narapela i laikim tru narapela i go inap oltaim