Ol i Mekim Nogut Long Ol Lapun
WANPELA sekiuriti i mekim raun bilong em long nait na em i kirap nogut tru long samting em i lukim. Ausait long wanpela naispela haus i gat ol flet, em i lukim bodi bilong tupela lapun marit i slip long graun. Tupela i bin kalap i kam daun long windo bilong flet bilong ol i stap long namba 8 plua. Yumi kirap nogut long as na tupela i kilim i dai ol yet. Long poket bilong klos bilong man i gat liklik pas i tok: “Mitupela i laik pinisim laip bilong mipela, long wanem, oltaim pikinini man bilong mipela wantaim meri bilong em ol i save birua na mekim nogut tru long mipela.”
Tru, dispela stori i narakain liklik, tasol dispela kain hevi i save kamap planti taim. Tru tumas, pasin bilong mekim nogut long ol lapun i save kamap long olgeta hap. Tingim ol dispela ripot:
• Wanpela ripot i tok, inap 4 pesen bilong ol lapun long Kanada i bin kisim nogut long han bilong wanpela long famili. Tasol planti lapun i sem o i pret long tokaut long dispela. Olsem na sampela saveman i tok, ating inap olsem 10 pesen bilong ol lapun i gat dispela hevi.
• Nius India Today i tok: “Kantri India i gat nem olsem ol famili i save pas gut wantaim, tasol dispela pasin i wok long pinis, long wanem, i gat planti lapun moa em pikinini bilong ol i les long ol.”
• Wanpela lain (National Center on Elder Abuse) long Amerika i gat wok long helpim ol lapun i tok: “Inap 1 i go inap 2 milion lapun long Amerika i winim pinis 65 krismas, ol i bin kisim hap bagarap, o narapela i mekim pasin i no stret long ol, o ol i bin kisim nogut long han bilong wanpela i gat wok long lukautim ol.” Wanpela loya long San Diego, California, i tok, pasin bilong mekim nogut long ol lapun “em i wanpela bikpela hevi tru ol polis samting i gat wok long stretim.” Na em i tok moa: “Mi lukim olsem dispela hevi bai i go bikpela moa insait long ol yia bihain.”
• Long Canterbury, Nu Silan, ol i tingting planti long ol lapun i kisim hevi long han bilong sampela insait long famili, na moa yet long ol famili husat i save kisim drak, dring planti, o pilai laki. Long yia 2002 long Canterbury, ol i kisim ripot long 65 lapun i bin kisim nogut long han bilong sampela long famili, tasol long 2003 dispela namba i go bikpela inap olsem 107. Ol i bin kamapim wanpela lain i gat wok long stopim dispela kain pasin, na nambawan bos bilong ol i tok, namba tru bilong ol lapun i bin kisim nogut em i bikpela moa, winim tru namba ol i kamapim long ripot.
• Long nius The Japan Times, ripot bilong wanpela lain (Japan Federation of Bar Associations) i tok olsem “ol lapun i save kisim nogut long han bilong famili, yumi mas helpim ol moa yet, winim ol pikinini o ol narapela i save kisim nogut long han bilong famili.” Bilong wanem? Dispela nius i tok, wanpela as i olsem, taim ol pikinini o meri marit i kisim nogut long han bilong wanpela long famili, dispela samting i save kamap ples klia hariap, tasol taim ol lapun i kisim nogut, dispela i no save kamap ples klia hariap, long wanem, taim ol lapun i kisim nogut long han bilong ol pikinini bilong ol, ol i ting ol i gat hap asua long dispela. Na tu, gavman na ol bikman bilong ples i no bin painim rot bilong stretim dispela hevi.
Ol dispela stori bilong ol samting i wok long kamap long graun i kirapim yumi long askim olsem: Bilong wanem ol i save mekim nogut long planti lapun? Yumi ken ting ol man bai stretim dispela hevi? Wanem samting inap mekim gut bel bilong ol lapun?