Ol Man i Laik Painim Laip i Stap Oltaim
KIRAP long bipo yet ol man i gat bikpela laik long i stap oltaim oltaim. Tasol ol i no inapim yet dispela laik—i no gat wanpela man i painim pinis rot bilong daunim dai. Tasol long nau ol dokta na saientis i kamapim gen tingting olsem ol inap painim rot bilong ol man i ken i stap longpela taim moa. Yumi ken skelim sampela samting ol saientis i traim.
Ol saveman i save olsem ol sel i save kamap nupela nupela i go inap sampela yia, tasol bihain ol sel i pinis long mekim olsem. Olsem na ol i wok long traim marasin telomerase bilong strongim ol sel long kamap nupela i go inap longpela taim. Ol saientis i save, bodi i save rausim ol olpela sel na i kamapim ol nupela sel. Insait long ol yia yumi stap laip, planti hap bilong bodi i save kamap nupela gen inap sampela taim. Em nau, ol saveman i ting, sapos ol sel inap mekim olsem, “bodi bilong man inap kamap nupela gen i go inap longpela taim tru—ating inap oltaim oltaim.”
Ol saientis i traim long kisim wanpela liklik sel long skin bilong sikman na wokim lewa, o kidni, o klok samting long en na putim insait long bodi bilong sikman bilong senisim lewa o klok samting i bagarap pinis.
Ol saveman i traim long wokim ol liklik masin olsem sais bilong wanpela liklik sel, na ol i ting bihain ol dokta inap putim dispela liklik masin i go insait long rop bilong blut bilong painim na bagarapim ol sel i gat sik kensa o ol narapela samting nogut. Na ol i traim long mekim sampela wok long ol jin bilong pasim o oraitim sampela sik. Sampela i bilip olsem, bihain dispela tupela kain pasin bai helpim bodi bilong man long i stap longpela taim tru.
Na sampela saientis i traim pasin bilong putim skin bilong man i dai pinis long frisa na em i ken i stap inap long taim ol saientis i painim rot bilong helpim ol dokta long oraitim ol sik, na stopim man long go lapun, na nau ol inap givim laip na strong gen long dispela man. Nius American Journal of Geriatric Psychiatry i tok, dispela “i olsem pasin ol Isip bilong bipo i bin mekim long bodi bilong man i dai pinis na bai i no ken bagarap.”
Ol man i painim painim rot na bai ol i no ken i dai, na dispela i soim olsem yumi ol man i no laik ting yumi mas i dai. Orait yu ting bihain ol man inap i stap oltaim oltaim? Baibel i tok wanem long dispela samting? Stori i kamap bihain long dispela bai bekim ol dispela askim.