Ol Retpela Sel Bilong Blut Ol i Narakain Tru
DISPELA STORI I KAM LONG SAUT AFRIKA
I gat wanpela kain sel i stap long blut bilong yumi, namba bilong ol i winim ol narapela sel i stap long blut, na ol dispela sel i mekim kala bilong blut i kamap retpela. Olsem na ol i save kolim dispela kain sel retpela sel. Insait long wanpela liklik hap blut i gat planti handet milion kain sel olsem. Taim yu lukim ol long maikroskop ol i luk olsem liklik donat i no gat hul. Olgeta wan wan sel i gat planti handet milion molekiul hemoglobin insait long en. Na olgeta wan wan molekiul hemoglobin i raunpela na insait long en i gat 10,000 atom haidrojen, kabon, naitrojen, oksijen, na salfa, na 4-pela atom ain, na dispela i mekim na blut inap karim oksijen i go long olgeta hap bilong bodi. Hemoglobin i save helpim blut long kisim kabon daioksait long olgeta hap bilong bodi na karim i go long waitlewa na waitlewa i rausim long bodi.
Narapela hap bilong ol retpela sel bilong blut em skin bilong ol. Dispela skin i mekim na sel inap senisim sais bilong en i go liklik na longpela. Long dispela rot ol inap go insait long olgeta liklik liklik rop blut na helpim olgeta hap bilong bodi long i stap laip.
Gris i stap insait long ol bun i save kamapim ol retpela sel bilong blut. Taim nupela sel i go insait long ol rop blut, em bai raun raun long klok na rop blut inap 100,000 taims. Ol narapela sel i gat wanpela hap namel ol i kolim nuklias, ol retpela sel nogat. Dispela i mekim na ol i gat bikpela spes bilong karim oksijen na ol i no hevi tumas, dispela i helpim klok long pamim planti trilion retpela sel i go long olgeta hap bilong bodi. Tasol ol i no gat nuklias, so ol i no inap stretim ol hap bilong ol i bagarap. Olsem na bihain long 120 de, ol retpela sel i wok long bagarap na ol i no inap senisim sais moa. I gat ol bikpela waitpela sel bilong blut i save kaikaim ol dispela olpela retpela sel na ol i rausim ol atom ain. Ol dispela atom ain i go bek long gris bilong bun na ol bai kamap insait long ol nupela retpela sel. Long olgeta wan wan seken, winim 2 milion nupela retpela sel i save lusim gris bilong bun na ol i go insait long blut bilong yumi!
Sapos wantu olgeta trilion trilion retpela sel i no wok moa, yumi bai dai insait long sampela minit tasol. Yumi mas tenkyu tru long God Jehova long dispela gutpela samting em i bin wokim bilong helpim yumi long i stap laip na kisim amamas long i stap bilong yumi! Ating yu wanbel long tok bilong man bilong raitim song, em i tok: “Bikpela, yu skelim pinis bel bilong mi, na yu save tru long mi. Mi pret long yu, olsem na mi save litimapim nem bilong yu. Olgeta samting yu wokim i narakain na i nambawan tru. Mi save gut long dispela samting na mi pilim tru.”—Song 139:1, 14.
[Sat long pes 26]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
Retpela sel bilong blut
Skin
Hemoglobin (piksa i bikpela)
Oksijen