Go Long Lait
OL LAITHAUS i bin helpim planti man na ol i no kisim bagarap. Long wanpela man i raun long longwe hap tru na skin i les, taim em i lukim wanpela lait i stap longwe tru, dispela lait i no makim tasol ol rip, nogat. Lait i makim olsem ples i stap klostu pinis. Na i wankain tu long ol Kristen long nau, ol i wokabaut long wanpela longpela rot na klostu ol i kamap long pinis bilong en. Ol i wokabaut namel long ol manmeri bilong dispela graun em ol i no save long God. Long Baibel, ol manmeri—em ol manmeri i stap longwe long God—ol i olsem “solwara i bruk oltaim na i bringim ol kain kain pipia na rabis samting i kam bagarapim nambis.” (Aisaia 57:20) Lain bilong God i stap namel long ol kain manmeri olsem. Tasol ol i bilip na wet long God bai kisim bek ol, na dispela i stap olsem lait i soim rot long ol. (Maika 7:8) Yumi tenkyu tru long Jehova na Tok bilong em, em long dispela rot “God i save givim lait long ol stretpela manmeri, na i save mekim bel bilong ol i amamas.”—Song 97:11.a
Sampela Kristen i larim ol samting bilong pulim tingting i pulim ol i go longwe long lait bilong Jehova, na ol samting olsem rip—planti mani samting, pasin pamuk, o pasin apostet—i bagarapim bilip bilong ol. Wankain olsem long taim bilong ol aposel, long nau tu ‘bilip bilong sampela i bagarap olgeta olsem sip i bruk long rip.’ (1 Timoti 1:19; 2 Pita 2:13-15, 20-22) Nupela taim God bai kamapim em i olsem wanpela pasis em yumi wok long i go long en. Nupela taim i stap klostu tru nau, olsem na em bai nogut tru sapos yumi mekim wanpela samting na Jehova i no ken orait long yumi!
Abrusim Ol Samting Bilong Bagarapim Bilip
Planti handet yia bipo, ol sip i save raun gut long biksolwara, tasol sampela taim ol i save painim birua long ol rip taim ol i kam insait long pasis. Taim sip i mekim laspela raun bilong kam sua, planti taim hevi i save kamap. Olsem tasol planti man long nau i pilim olsem dispela laspela haptaim bilong “las de,” em i wanpela taim nogut long i stap bilong ol man. Baibel i stori long planti manmeri bai hatwok tru long karim ol hevi bilong dispela haptaim, moa yet ol Kristen i dediket pinis long God.—2 Timoti 3:1-5.
Bilong wanem taim bilong las de bai i gat planti hatwok long en? Satan i save olsem em i gat “sotpela taim” tasol i stap bilong mekim pait long lain bilong God. Olsem na em i kamapim planti hevi nogut tru bilong bagarapim bilip bilong ol. (KTH 12:12, 17) Tasol yumi gat man bilong helpim yumi na stiaim yumi. Long olgeta taim Jehova i stap olsem ples hait bilong ol man husat i save bihainim lo bilong em. (2 Samuel 22:31) Long rot bilong Baibel, Jehova i kamapim long yumi planti stori i olsem tok lukaut na i kamapim klia ol pasin trik bilong Satan. Yumi ken skelim tupela stori bilong ol lain Israel long taim ol i kamap klostu long Graun Bilong Promis.—1 Korin 10:11; 2 Korin 2:11.
Kamap Klostu Long Graun Bilong Promis
Moses i go pas long ol Israel olsem na ol inap ranawe long Isip. I no longtaim na ol i kam klostu long boda i stap long hap saut bilong Graun Bilong Promis. Moses i salim 12-pela man i go lukstil long dispela graun. Tenpela man bilong lukstil i no bringim gutpela ripot i kam, ol i tok olsem ol Israel i no inap daunim ol Kenan, long wanem, ol Kenan “ol i longpela bun tru” na ol i gat strongpela ami tru. Dispela ripot i mekim wanem long ol Israel? Baibel i tokim yumi olsem ol i kirap toktok planti long Moses na Aron olsem: “Bilong wanem Bikpela i laik kisim mipela i go long dispela kantri? Sapos mipela i go long en, bai ol i kilim mipela long pait na bai ol i kisim ol meri na pikinini bilong mipela olsem kalabus. . . . Goan, yumi makim wanpela hetman na em i ken kisim yumi i go bek long Isip.”—Namba 13:1, 2, 28-32; 14:1-4.
Tingim! Dispela lain i bin lukim Jehova i daunim na semim tru strongpela kantri Isip—nambawan gavman long dispela taim bipo—taim em i salim dispela 10-pela hevi nogut long en na wokim dispela bikpela mirakel long solwara Retsi. Na ol i stap klostu pinis long Graun Bilong Promis, olsem na ol i mas i go stret long en, kain olsem sip i wok long ron i go long lait i makim ples em bai sua long en. Tasol ol i no bilip olsem Jehova inap daunim Kenan em kantri i no strongpela olsem Isip. Pasin ol i kamapim i no bin amamasim God na dispela tupela man bilong lukstil em ol i gat strongpela bel, em Josua na Kalep, em tupela i ting olsem ol Kenan i olsem “abus bilong [Israel]”! Dispela tupela man i bin lukim stret ol dispela samting long ai na tupela i bin wokabaut raunim Kenan olgeta. Ol manmeri i no bin go insait long Graun Bilong Promis, na Josua na Kalep i mas wokabaut planti yia gen long ples nating. Tasol tupela i no dai long dispela ples nating wantaim ol dispela lain i no gat bilip. Tru tumas, Josua na Kalep i bin helpim Moses long stiaim ol nupela lain long lusim ples drai nating na i go klostu long Graun Bilong Promis. (Namba 14:9, 30) Long dispela namba 2 taim, ol Israel i bungim narapela traim na ol bai mekim wanem?
Long rot bilong giaman profet Balam, King Balak bilong Moap i laik mekim ol tok bilong bagarapim ol Israel. Tasol Jehova i paulim dispela samting na Balam i mekim gutpela tok long God i blesim ol Israel na em i no bin mekim ol tok bilong bagarapim ol. (Namba 22:1-7; 24:10) Maski Balam i bin popaia long namba wan taim, em i go het yet long wokim narapela samting nogut. Em i laik mekim na lain bilong God i no inap kisim dispela graun. Em i mekim olsem wanem? Em i mekim long rot bilong kirapim ol long mekim pasin pamuk na lotuim Bal. Tru plen olgeta bilong em i no bin wok stret, tasol dispela samting i mekim na 24,000 Israel i bin pundaun. Ol i bin mekim pasin pamuk wantaim ol meri Moap na ol i lotuim giaman god Bal long Peor.—Namba 25:1-9.
Tingim! Planti bilong ol dispela Israel i bin lukim Jehova i bringim gut ol i kam ausait long dispela “ples i nogut tru, dispela traipela ples wesan nating.” (Lo 1:19) Tasol klostu long dispela graun em ol bai kisim, 24,000 manmeri bilong God i pundaun long bihainim ol laik nogut bilong ol yet na Jehova i kilim ol i dai. Em wanpela tok lukaut long ol wokboi bilong God long nau, em ol i wok long kam klostu long dispela nupela taim, em samting i winim tru Graun Bilong Promis!
Long laspela traim bilong Satan long stopim ol wokboi bilong Jehova long nau long kisim dispela gutpela prais, i no gat wok long em i kamapim ol nupela pasin trik, nogat. Pasin trik Satan i mekim i kirapim yumi long tingim samting i bin painim lain Israel long namba wan taim ol i go klostu long Graun Bilong Promis. Planti taim Satan i laik pretim ol wokboi bilong God na ol i kisim tupela tingting. Em i mekim olsem long rot bilong ol man i mekim ol tok bilong bagarapim ol, o mekim nogut long ol na tok bilas long ol. Sampela Kristen i larim ol dispela samting i daunim ol. (Matyu 13:20, 21) Narapela pasin trik Satan i mekim wok long en i olsem, em i kirapim ol man long bihainim ol dotipela pasin. Long bipo sampela man i bin kam insait long kongrigesen Kristen na ol i traim long bagarapim pasin bilong ol manmeri em ol i no strong long lotu, na ol i no wokabaut strong long lait bilong God.—Jut 8, 12-16.
Ol man i pas gut tru wantaim God na ol i luksave long ol samting em Baibel i givim tok lukaut long en, ol i save olsem pasin nogut bilong dispela graun i go nogut moa yet na stretpela pasin i wok long pinis, dispela i soim olsem Satan i gat bikpela laik tru long daunim lain bilong God. Tru tumas, Satan i save olsem klostu nau em bai i no gat strong moa long daunim ol gutpela wokboi bilong God. Olsem na nau em taim bilong yumi mas pas gut wantaim God na was i stap na luksave long ol pasin trik bilong Satan.
Rot Bilong Was i Stap
Aposel Pita i tok, ol tok profet bilong God i olsem “lam i lait i stap long ples tudak,” long wanem, em i helpim ol Kristen long kliagut long ol samting God i tingting pinis long mekim. (2 Pita 1:19-21) Ol man em ol i save laikim tru Tok Bilong God na ol i save larim dispela tok i stiaim ol, ol i kisim save olsem Jehova bai helpim ol long wokabaut long stretpela rot. (Sindaun 3:5, 6) Ol manmeri i bilip na wet long gutpela samting bai kamap, “ol i singim ol song bilong amamas,” long wanem, ‘bel bilong ol i pulap long amamas.’ Tasol ol man em ol i no save long Jehova o ol i no bihainim tok bilong em, ‘bel bilong ol i pulap long sori na tingting bilong ol bai i pas.’ (Aisaia 65:13, 14) Long rot bilong stadi gut oltaim long Baibel na bihainim ol dispela tok yumi bin lainim, yumi inap long putim ol samting yumi bilip na wet long en i stap nambawan samting, na yumi no painim ol amamas bilong nau i bilong sotpela taim tasol.
Pasin bilong beten em i bikpela samting tu bilong helpim yumi long pas gut wantaim God na was i stap. Taim Jisas i stori long pinis bilong pasin nogut bilong nau, em i tok: “Oltaim oltaim yupela i mas was i stap. Na yupela i mas beten oltaim long God i givim strong long yupela. Olsem na bai yupela i abrusim olgeta dispela samting i laik kamap, na bai yupela i sanap long ai bilong Pikinini Bilong Man.” (Luk 21:34-36) Jisas i kolim dispela tok “beten oltaim,” na dispela i makim olsem yumi mas beten strong oltaim. Jisas i save olsem long dispela taim bilong planti hevi tru, planti man inap lus long kisim laip oltaim. Olsem wanem? Ol beten bilong yu i kamapim bikpela laik bilong yu long was i stap na stap strong long ol samting bilong lotu?
Yumi no ken lusim tingting olsem long dispela laspela hap taim bilong wokabaut bilong yumi long rot i go long laip oltaim, em i wanpela haptaim i gat planti hevi tru. Olsem na em bikpela samting long yumi mas lukluk yet long dispela lait, em rot bilong stiaim yumi na helpim yumi long abrusim bagarap.
Was Gut Long Ol Giaman Lait
Bipo long taim ol sip i save ron long sel, ol man nogut i save wet long taim mun i no lait na ol i save mekim wanpela samting bilong paulim ol boskru long taim ol i hatwok long lukim nambis. Ol dispela man nogut i save putim ol lait long ol hap bilong nambis i gat ol rip, bilong trikim ol kepten bilong sip long stiaim sip i go long ol dispela hap. Samting nogut i painim ol man em ol i giamanim ol, olsem sip bilong ol i bagarap long rip, ol i stilim ol kago bilong ol, na laip bilong sampela i lus.
Long wankain pasin, Satan, em i giaman “ensel bilong lait,” i laik bagarapim pasin bilong lain bilong God long pas gut wantaim Em. Ating Satan bai mekim wok long ol “giaman aposel” na ol apostet, em ol i mekim olsem ol i “wokman bilong stretpela pasin,” bilong giamanim ol manmeri bilong God em ol i no was i stap. (2 Korin 11:13-15) Olsem kepten na boskru em ol i save was oltaim na ol i save gut long wok bilong ol, ol giaman lait i no inap trikim ol. Olsem tasol ol Kristen em “ol i bin traim planti taim long skelim wanem ol pasin i gutpela na wanem ol pasin i nogut, na nau ol i save gut pinis na tingting bilong ol i klia,” ol i no inap larim ol man i save skulim ol man long ol bilip giaman na ol tingting kranki bilong ol man i paulim ol.—Hibru 5:14; KTH 2:2.
Ol man bilong raun long solwara ol i gat wanpela lista bilong ol laithaus. Lista i gat mak bilong ol wan wan laithaus, na tu, kain sain, olsem signol bilong lait. Buk The World Book Encyclopedia i tok: “Ol man bilong raun long solwara inap save long wanem laithaus ol i lukim—olsem na ol inap save long ples ol i go long en—taim ol i lukim mak bilong laithaus na skelim long lista.” Olsem tasol Tok Bilong God i helpim ol man i gat gutpela bel long save long lotu i tru na save long ol man i bihainim lotu i tru. Dispela tok i helpim ol nau long taim bilong las de, em taim we Jehova i mekim lotu i tru i go bikpela winim lotu giaman. (Aisaia 2:2, 3; Malakai 3:18) Tok bilong Aisaia 60:2, 3, i soim klia olsem lotu tru na lotu giaman i no wankain. Em i tok: “Ol blakpela klaut na bikpela tudak i karamapim olgeta arapela lain manmeri bilong graun. Tasol mi Bikpela, mi kam long yu, na bikpela lait bilong mi i lait strong antap long yu. Ol arapela lain manmeri bai i lukim dispela lait bilong yu na ol bai i kam long yu. Na ol king tu bai i lukim dispela strongpela lait bilong yu, na ol bai i kirap i kam.”
Planti milion manmeri bilong olgeta kantri i wok long larim lait bilong Jehova i stiaim ol, olsem na bilip bilong ol i no inap bagarap long dispela laspela hap bilong rot ol i wokabaut long en. Ol bai wokabaut gut long dispela hap taim bilong lasde, i go inap long ol i go insait long nupela taim i gat bel isi long en.
[Futnot]
a Baibel i mekim wok long “lait” long planti tok piksa. Olsem: Baibel i tok God em i lait. (Song 104:1, 2; 1 Jon 1:5) Ol save bilong God i stap long Baibel i olsem lait. (Aisaia 2:3-5; 2 Korin 4:6) Long taim Jisas i mekim wok bilong God hia long graun, em i stap olsem lait. (Jon 8:12; 9:5; 12:35) Jisas i tokim ol disaipel bilong em long ol i mas larim lait bilong ol i lait long ai bilong ol manmeri.—Matyu 5:14, 16.
[Piksa long pes 15]
Olsem ol man bilong raun long solwara, ol Kristen i was gut na bai giaman lait i no ken trikim ol