Rot Bilong Famili i Ken Stap Amamas

Stretim Ol Hevi

Man i tok: “Ol pikinini meri bilong yumi i stap we?”

Meri i tok: “Ol i go long stua bilong baim sampela nupela klos.”

Man i tok: [Em i no amamas na tok strong] “Man! Ol i go baim wanem kain klos gen? Las mun tasol ol bin baim ol nupela klos!”

Meri i tok: [Em i bel hevi na pilim olsem man i sutim tok long em] “Ol i putim prais i go daun. Na tu, ol i bin askim mi pastaim na mi tok ol i ken go.”

Man i tok: [Em i belhat na bikmaus] “Yu save pinis mi nolaik tru long ol pikinini i tromoi nating mani na ol i no askim mi! Olsem wanem na yu tok orait long ol i go na yu no askim mi pastaim?”

YU TING tupela marit em mipela i kamapim tok bilong ol antap, ol i mas stretim wanem ol hevi? Em i klia tru olsem man i hatwok long bosim gut bel na daunim belhat. Tasol narapela samting tu, ating tupela marit i no wanbel long pasin bilong larim ol pikinini long mekim ol samting long laik bilong ol. Na i luk olsem tupela i no save toktok gut wantaim.

I no gat wanpela marit i gutpela olgeta. Olgeta marit bai i gat sampela kain hevi. Maski em i bikpela o liklik hevi, em i bikpela samting long man na meri marit i mas lain long stretim ol hevi. Bilong wanem?

Long wanem, bihain ol hevi em ol i no bin stretim ol inap kamap olsem banis i pasim tupela long toktok gut wantaim. Saveman King Solomon i tok: “Sapos tupela man i tok pait na i no sekan, dispela bai i pasim rot bilong tupela . . . olsem strongpela dua i pasim rot bilong man, na em i no inap i go insait long haus.” (Sindaun 18:19) Yupela inap mekim wanem na bai yupela i toktok gut wantaim long taim yupela i stretim ol hevi?

Klok na waitlewa i bikpela samting bambai blut i ken mekim wok bilong en, olsem tasol pasin laikim na pasin rispek i bikpela samting bilong man na meri i ken toktok gut wantaim insait long marit. (Efesus 5:33) Taim ol i stretim ol hevi, pasin laikim bai kirapim tupela marit na ol i no tingim rong poroman i mekim bipo​—na bel hevi dispela i bin kamapim​—ol bai tingim ol hevi nau i kamap. (1 Korin 13:​4, 5; 1 Pita 4:8) Ol marit i gat pasin rispek, ol i larim poroman i kamapim tingting bilong em na ol i no harim tasol tok poroman i mekim, ol bai wok strong long kisimgut insait bilong tok.

Fopela Rot Bilong Stretim Ol Hevi

Tingim fopela rot mipela i kamapim daunbilo, na skelim olsem wanem ol stiatok bilong Baibel inap helpim yupela long stretim ol hevi long pasin laikim na long pasin rispek.

1. Makim taim bilong toktok long ol hevi. “Olgeta samting i kamap long dispela graun, i save kamap long taim bilong em yet. . . . Taim bilong pasim maus na taim bilong toktok.” (Saveman 3:​1, 7) Olsem dispela tok pait bilong tupela marit mipela i kamapim long kirap bilong stori, sampela hevi inap bagarapim tru bel. Sapos dispela samting i kamap, orait bosim gut bel bilong yu na larim liklik taim i lus​—olsem “pasim maus”​—na bai yu yet o poroman i no ken belhat. Yupela inap abrusim bikpela hevi insait long marit sapos yupela i bihainim tok bilong Baibel: “Man i kirapim wanpela tok kros, em i wankain olsem man i wokim liklik hul long banis i pasim bikpela wara. Mobeta em i lusim dispela pasin na i no gat bikpela kros i ken kamap.”​—Sindaun 17:14.

Tasol i gat “taim bilong toktok” tu. Ol hevi, olsem ol gras nogut, ol i save kamap planti taim ol man i no rausim. Olsem na no ken larim hevi i stap na ting olsem em yet bai pinis. Sapos yupela i tok long wet liklik taim pastaim, orait soim rispek long poroman bilong yu na makim wanpela taim long sampela de bihain bilong toktok long dispela hevi. Dispela tok promis inap helpim yutupela long bihainim tok bilong Baibel, olsem: “Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” (Efesus 4:26) Na yu mas bihainim tok promis bilong yu.

TRAIM MEKIM OLSEM: Makim wanpela taim long olgeta wik long toktok long ol hevi bilong famili. Sapos yu luksave olsem i gat wanpela hap taim long de we planti taim yu save laik tok kros​—olsem, ating long taim yu kam kamap long haus bihain long wok o paslain long yu kaikai​—orait yupela i mas wanbel long yupela i no ken toktok long ol hevi long dispela hap taim. Makim wanpela taim we bel bilong yutupela wantaim i save stap isi.

2. Kamapim stret tingting long pasin rispek. “Yupela olgeta i mas mekim tok tru tasol long ol arapela.” (Efesus 4:25) Sapos yu marit, orait dispela “arapela” i stap klostu long yu, em poroman marit bilong yu. Olsem na mekim tok tru na kamapim stret ol tingting bilong yu taim yu toktok long poroman bilong yu. Margaretaa i marit inap 26 yia, em i tok: “Taim mi marit nupela, mi bin ting olsem taim wanpela hevi i kamap man bilong mi i save pinis long mi pilim olsem wanem. Tasol mi kisim save olsem dispela tingting i no tru. Nau mi traim long kamapim klia long em ol tingting na ol samting mi pilim.”

Tingim, taim yu toktok wantaim poroman bilong yu long wanpela hevi, yu no laik winim pait o daunim wanpela birua, nogat, yu laik bai poroman bilong yu i save long tingting bilong yu. Bilong kamapim gut tingting bilong yu, kamapim wanem samting yu ting i as bilong hevi, na tokaut long wanem taim dispela hevi i kamap, na nau stori long dispela i mekim na yu pilim olsem wanem. Olsem: Sapos poroman bilong yu i no save putim gut ol samting long haus na dispela i skrapim bel bilong yu, orait long pasin rispek yu ken tok: ‘Taim yu kam long haus bihain long wok na lusim ol klos bilong yu long plua [em wanem taim na wanem samting], mi pilim olsem yu no ting hatwok bilong mi long lukautim haus i bikpela samting [kamapim stret yu pilim olsem wanem].’ Orait nau, long gutpela pasin kamapim wanem samting yu ting inap stretim dispela hevi.

TRAIM MEKIM OLSEM: Bilong helpim yu, skelim gut ol tingting bilong yu paslain long yu toktok long poroman marit bilong yu, na raitim samting yu ting i as bilong hevi na yu laik stretim olsem wanem.

3. Putim gut yau na pilim tingting bilong poroman. Disaipel Jems i tok ol Kristen i mas ‘putim yau kwik long harim tok, tasol no ken hariap long mekim toktok, na no ken kros kwik.’ (Jems 1:19) Sapos poroman i pilim olsem yu no pilim gut tingting bilong em, dispela inap kamapim bikpela hevi insait long marit, i no gat planti samting inap kamapim bikpela hevi moa. Olsem na wok strong long no ken givim dispela tingting long poroman bilong yu.​—Matyu 7:12.

Wolfgang i marit inap 35 yia, em i tok, “Taim mipela i toktok long ol hevi, bel bilong mi i no save stap isi, na moa yet taim mi pilim olsem meri bilong mi i no kliagut long tingting bilong mi.” Dianna, em i marit inap 20 yia, i tok, “Planti taim mi toktok planti long man bilong mi olsem em i no save putim gut yau long mi taim mipela i toktok long ol hevi.” Olsem wanem yupela i ken winim dispela hevi?

No ken ting olsem yu save pinis long tingting bilong poroman bilong yu o yu save pinis em i pilim olsem wanem. Baibel i tok: “Bikhetpasin i save kamapim kros na pait. Tasol sapos man i larim ol arapela man i givim tingting long em, orait dispela man i gat gutpela tingting na save.” (Sindaun 13:10) Rispektim poroman bilong yu na larim em i kamapim tingting bilong em na no ken katim tok. Bilong kamapim olsem yu kliagut long tok bilong em, kolim long tok bilong yu yet ol tok em i bin mekim, na taim yu mekim olsem, no ken mekim long pasin olsem yu tok bilas o kros. Larim em i stretim yu sapos yu no kliagut long samting em i toktok long en. No ken ting olsem yu tasol inap kamapim tingting bilong yu na samting yu pilim. Yutupela wantaim i mas i gat sans long putim yau na kamapim ol tingting bilong yupela inap yupela i wanbel olsem narapela i kliagut long tingting bilong narapela na pilim samting em i pilim.

Tru, yu mas i gat pasin daun na pasin bilong i no les kwik bambai yu ken putim gut yau long poroman bilong yu na kisimgut tingting bilong em. Tasol sapos yu rispek long poroman bilong yu, orait em bai rispek long yu.​—Matyu 7:2; Rom 12:10.

TRAIM MEKIM OLSEM: Taim yu kolim gen ol tok bilong poroman bilong yu, no ken kolim stret olgeta wan wan tok em i bin mekim. Long gutpela pasin, traim long kamapim wanem tingting yu kisim long tok bilong em na em i pilim olsem wanem.​—1 Pita 3:8.

4. Wanbel long rot bilong stretim hevi. “Sapos tupela man i stap wantaim, em i gutpela. Sapos tupela man i poroman long wok, orait bai wok bilong tupela i kamap gutpela moa. Sapos wanpela i pundaun, orait narapela i ken litimapim em gen.” (Saveman 4:​9, 10) Tupela marit inap stretim ol hevi insait long marit sapos tupela i wok wantaim na narapela i helpim narapela.

Tru, Jehova i makim man olsem het bilong famili. (1 Korin 11:3; Efesus 5:23) Tasol dispela i no makim olsem em i mas stap hatpela bos, nogat. Gutpela man marit bai kisim tingting bilong meri paslain long em i wokim disisen. David i marit inap 20 yia, em i tok: “Mi traim long painim ol samting em mi na meri bilong mi i wanbel long en na mekim disisen em mitupela wantaim bai sapotim.” Tanya i marit inap sevenpela yia, em i tok: “Em i no samting bilong tok husat i tok stret na husat i rong. Sampela taim i gat narapela narapela tingting long rot bilong stretim wanpela hevi. Mi kisim save olsem, bilong stretim gut hevi tupela i mas redi long senisim tingting na isi long narapela.”

TRAIM MEKIM OLSEM: Kamapim pasin bilong wok gut wantaim long rot bilong yutupela wantaim i raitim wanpela lista long ol kain kain rot em yupela i ting em inap helpim yupela long stretim ol hevi. Sapos yupela i no save long sampela rot moa, lukim gen lista bilong yupela na bihainim wanpela rot bilong stretim hevi em yutupela wantaim i wanbel long en. Orait, makim wanpela taim long sampela de bihain na yupela i ken sekim olsem yupela i bin bihainim tok yupela i bin pasim na dispela i bin helpim yupela o nogat.

Wok Wantaim, No Ken Wok Wanpis

Jisas i tok marit i olsem wanpela plang. (Matyu 19:6) Long taim bilong Jisas, plang em i wanpela diwai ol i pasim tupela animal wantaim bilong ol i ken mekim wok. Sapos tupela animal i no wok gut wantaim, ol bai mekim liklik wok tasol na plang bai skrapim nek bilong ol. Sapos tupela i wok gut wantaim, ol inap pulim samting i gat bikpela hevi o brukim graun bilong wokim gaden.

Olsem tasol, man na meri marit em ol i no wok gut wantaim, hevi bilong marit, olsem plang, bai mekim na ol i no amamas. Tasol sapos ol i lain long wok gut wantaim, ol inap stretim klostu olgeta kain hevi na gutpela samting i kamap. Wanpela man marit nem bilong em Kalala, em i stori long dispela pasin olsem, “Inap 25 yia, mi na meri bilong mi i bin stretim ol hevi long rot bilong tokaut stret long ol tingting bilong mipela, pilim tingting na hevi em narapela i pilim, beten long Jehova i helpim mipela, na bihainim ol stiatok bilong Baibel.” Olsem wanem? Yu inap mekim wankain pasin?

ASKIM YU YET . . .

▪ Wanem hevi em mi gat laik tru long toktok wantaim poroman bilong mi long en?

▪ Olsem wanem mi ken save olsem mi kisimgut tingting bilong poroman bilong mi long dispela samting?

▪ Sapos oltaim mi save strong long bihainim tingting bilong mi yet tasol, mi inap kamapim wanem hevi?

[Ol Futnot]