Bilip Bilong Mi i Helpim Mi Long Karim Ol Hevi
Stori bilong Soledad Castillo
Sampela taim long laip bilong mi, hevi bilong stap wanpis inap daunim mi olgeta—tasol dispela samting i no kamap. Taim mi gat 34 krismas, gutpela man bilong mi i dai. Sikspela yia bihain papa bilong mi i dai, na 8-pela mun bihain long Papa i dai, mi painimaut olsem pikinini man bilong mi i gat sik em ol marasin i no inap oraitim.
NEM bilong mi Soledad, mining bilong en i olsem “Stap Wanpis.” Tasol maski mi gat dispela kain nem, i no gat wanpela taim mi pilim olsem mi stap wanpis olgeta. Taim bikpela hevi i painim mi, mi bilip olsem Jehova i save stap wantaim mi, ‘na em i save sambai long mi na helpim mi na mi no ken pret.’ (Aisaia 41:13) Mi laik stori long olsem wanem mi winim ol hevi bilong mi yet na olsem wanem dispela i helpim mi long go klostu moa long Jehova.
Stap Amamas na No Gat Planti Hevi
Mama i karim mi long Barcelona, Spen, long Me 3, 1961. Mi wanpela pikinini tasol bilong papamama bilong mi, José na Soledad. Taim mi gat 9-pela krismas, mama bilong mi i kisim save long tok i tru bilong Baibel. Em i bin wok long painim bekim bilong ol askim em i gat long Baibel, tasol em i no amamas long ol bekim lotu bilong em i kamapim. Wanpela de, tupela Witnes Bilong Jehova i kam lukim em long haus na bekim olgeta askim bilong em long Baibel. Na em i amamas long ol i mekim Baibel stadi wantaim em.
Insait long sotpela taim, mama bilong mi i kisim baptais na kamap wanpela Witnes Bilong Jehova, na sampela yia bihain, papa bilong mi i bihainim em na kisim baptais. Eliana husat i stadi wantaim mama bilong mi, i luksave hariap long bikpela laik bilong mi long kisim save long Baibel. Na maski mi liklik yet, Eliana i tok i gutpela sapos em i kirap stadi wantaim mi tu. Em i helpim mi na mama i strongim mi, olsem na mi kisim baptais taim mi gat 13 krismas.
Long taim mi yangpela, planti taim mi save beten long Jehova—na moa yet long taim mi mas wokim ol disisen. Mi no gat planti hevi tumas long dispela taim. Insait long kongrigesen mi gat planti poroman, na mi pas gut wantaim papamama bilong mi. Long 1982, mi maritim Felipe, em wanpela Witnes husat i laik mekim bikpela wok moa bilong Jehova, olsem mi.
Mipela i Skulim Pikinini Long Laikim Jehova
Faipela yia bihain, mi karim wanpela naispela pikinini man na mipela i givim nem Saúl long em. Mi na Felipe i amamas tru long mipela i gat wanpela pikinini. Mipela i laik taim Saúl i kamap bikpela em bai i gat strongpela skin na i bihainim gutpela tingting na i laikim God. Mitupela Felipe i lusim bikpela hap taim wantaim Saúl, na lainim em long Jehova, kaikai wantaim, kisim em i go long pak, na pilai wantaim em. Saúl i save amamas long go wantaim Felipe long autim tok i tru bilong Baibel long ol man, na Felipe i kirapim em long insait long dispela wok kirap long taim em i liklik yet, na lainim em long paitim dua na givim ol liklik nius long ol man.
Saúl i bihainim gut olgeta tok mipela i lainim em na em i pilim pasin bilong mipela long laikim em. Taim em i gat 6-pela krismas, em i save autim tok wantaim mipela oltaim. Em i save amamas long harim ol Baibel stori, na em i amamas long wetim neks famili stadi. I no longtaim bihain long em i stat long skul, em i kirap wokim ol liklik disisen bilong em yet i stret wantaim save em i gat long Baibel.
Tasol taim Saúl i gat 7-pela krismas, sindaun bilong famili bilong mipela i senis tru. Felipe i kisim wanpela sik long waitlewa bilong em. Inap 11-pela mun, em i karim hevi bilong dispela sik, em i no inap wok na planti taim em slip tasol long bet. Taim man bilong mi i gat 36 krismas, em i dai.
Mi save krai yet taim mi tingim dispela yia mi hatwok tru. Mi lukim dispela sik i daunim man bilong mi isi isi, na mi no inap long mekim wanpela samting. Long dispela taim Felipe i sik, mi traim long strongim bel bilong em, tasol insait tru long bel bilong mi, mi save ol samting mi gat laik long en bai i no inap kamap. Mi ritim ol nius bilong Baibel long em, na ol dispela stori i strongim mipela taim mipela i no inap go long ol miting Kristen. Taim em i dai, bel bilong mi i bagarap stret.
Tasol Jehova i strongim mi. Oltaim mi save askim em long givim holi spirit bilong em long mi. Mi tenkyu long God long ol yia mitupela Felipe i stap amamas wantaim na long mi ken lukim em gen taim em i kirap bek. Mi askim God long helpim mi long kisim amamas taim mi tingim ol dispela yia mi na man bilong mi i bin stap wantaim, na long givim mi savetingting long lainim pikinini bilong mipela long kamap trupela Kristen. Dispela i mekim gut bel bilong mi, maski mi gat bikpela bel hevi.
Papamama bilong mi na ol bratasista long kongrigesen i givim bikpela helpim long mi. Tasol mi mas go pas long stadi long Baibel wantaim Saúl na lainim em long mekim wok bilong Jehova. Wanpela bos bilong mi long bipo i laik givim mi gutpela wok long ofis, tasol mi laik mekim wok bilong klinim ol ofis samting na bai mi gat bikpela hap taim moa long stap wantaim Saúl na stap wantaim em taim em i pinis long skul long olgeta de.
Wanpela skripsa i kamapim klia long mi olsem em i bikpela samting long lainim Saúl long bihainim rot God i makim, em i tok: “Skulim pikinini bilong yu long bihainim gutpela pasin, na em bai i wokabaut long dispela rot inap long em i lapun tru.” (Sindaun 22:6) Dispela skripsa i strongim mi long bilip olsem sapos mi toktok wantaim Saúl long ol tok bilong God, Jehova bai i blesim hatwok bilong mi. Tru, mi kisim wok i no gat bikpela pe, tasol mi mas i gat taim bilong stap wantaim pikinini bilong mi, na dispela i bikpela samting moa winim ol gutpela samting bilong skin.
Taim Saúl i gat 14 krismas, papa bilong mi i dai. Dispela i bagarapim tru bel bilong Saúl, long wanem, dispela i bringim bek bel hevi em i bin gat long taim papa bilong em i dai. Papa bilong mi tu i bin stap olsem gutpela piksa long pasin bilong laikim Jehova. Taim papa i dai, Saúl i pilim olsem nau em wanpela tasol em “man” insait long famili, na em i gat wok bilong lukautim mama na bubu meri bilong em.
Karim Hevi Bilong Sik Lukimia
Etpela mun bihain long papa i dai, dokta bilong famili bilong mipela i tokim mi long kisim Saúl i go long haus sik, long wanem, bodi bilong em i no gat strong tru. Ol dokta i wokim ol tes na bihain ol i tokim mi olsem Saúl i gat sik lukimia.a
Insait long 2 na hap yia, Saúl i wok long i go i kam long haus sik, em i hatwok tru long karim hevi bilong sik kensa na bilong kimoterapi em ol dokta i givim bilong pinisim dispela sik. Namba wan taim em i kisim kimoterapi inap 6-pela mun, na em i no sik inap 18 mun samting. Tasol kensa i kam bek, na Saúl i kisim gen kimoterapi na dispela i pinisim tru strong bilong em. Dispela i daunim kensa inap sotpela taim tasol, na Saúl i no inap kisim kimoterapi namba tri taim. Saúl i bin dediketim laip bilong em long God na em i kamapim laik bilong em long kisim baptais na kamap wanpela Witnes Bilong Jehova, tasol em i dai bihain tasol long em i gat 17 krismas.
Planti taim ol dokta i tok i gutpela long givim blut bilong helpim sikman taim em i kisim strongpela kimoterapi. Tasol blut ol i givim i no inap oraitim dispela sik. Namba wan taim ol dokta i tok Saúl i gat sik lukimia, mitupela i mas kamapim klia long ol olsem mipela i no orait long kisim blut, long wanem, mipela i laik bihainim lo bilong Jehova long “no ken kisim . . . blut.” (Aposel 15:19, 20) Planti taim Saúl i mas kamapim long ol dokta taim mi no stap, olsem em i wokim disisen bilong em yet long dispela samting. (Lukim blok long pes 31.)
Bihain ol dokta i tok tingting bilong Saúl i olsem bilong man i bikpela pinis na em i ken wokim ol disisen bilong em yet, na em i kliagut long sik bilong em bai mekim wanem long em. Maski olgeta taim ol i traim long senisim tingting bilong mipela, ol i wanbel long rispek long bilip bilong mipela na ol i redi long helpim Saúl na i no mekim wok long blut. Mi amamas tru long Saúl taim mi harim em i kamapim bilip bilong em long ol dokta. Dispela i kamapim klia olsem em i pas gut wantaim Jehova.
Long taim mipela i kisim save long sik bilong Saúl, ol i tokaut long buk Go Klostu Long Jehova long kibung distrik bilong mipela long Barcelona. Dispela gutpela buk i kain olsem anka i strongim mipela taim mipela i gat tupela tingting na i no save long wanem samting bai painim mipela. Long taim mipela i stap long haus sik, mipela i save ritim sampela hap bilong buk wantaim. Bihain, taim ol bikpela hevi i painim mipela, mipela i save tingim ol tok bilong dispela buk. Long dispela taim tok bilong Aisaia 41:13 i stap long tok i go pas bilong dispela buk, i kamap bikpela samting long mipela. Em i tok: “Mi God, Bikpela bilong yupela. Mi save sambai long yupela na mi tokim yupela olsem, yupela i no ken pret. Bai mi helpim yupela.”
Ol Narapela i Pilim Tru Bilip Bilong Saúl
Tingting bilong Saúl i olsem bilong man i bikpela pinis na em i save tingim ol gutpela samting, na ol dokta na nes long haus sik Vall d’Hebrón i pilim tru dispela samting. Olgeta lain husat i bin lukautim em i laikim em tru. Nambawan dokta bilong blut husat i lukautim ol sikman i gat kensa, i save helpim ol narapela pikinini bilong ol Witnes i gat sik lukimia, na em i save rispek na mekim gut long ol. Dispela dokta i tingim pasin bilong Saúl long strong long holimpas bilip bilong em maski dai i laik painim em, na pasin bilong em long stap amamas. Ol lain nes i tokim Saúl olsem em i nambawan gutpela sikman ol i bin lukautim long dispela haus sik. Ol i tok em i no save toktok planti na i no bin lusim pasin bilong em long lap na amamas—maski em i laik i dai.
Dokta bilong skelim tingting i tok, taim pikinini i gat kain sik bilong i dai, planti ol i save bikhet long ol dokta na papamama, long wanem, ol i pilim pen na ol i bel hevi. Em i lukim olsem Saúl i no mekim olsem. Dokta i kirap nogut long lukim Saúl i stap isi na tingim gutpela samting bai kamap. Dispela i opim rot long mitupela Saúl long autim tok long em na kamapim bilip bilong mipela.
Na tu, mi tingim pasin bilong Saúl long helpim wanpela Witnes long kongrigesen bilong mipela. Dispela Witnes i bin karim sik bilong bel hevi inap 6-yia, na marasin em kisim i no bin stretim sik bilong em. Planti taim, em i save stap long haus sik na lukautim Saúl long nait. Em i tokim mi olsem em i pilim tru pasin bilong Saúl long karim hevi bilong sik lukimia. Em i luksave olsem maski skin bilong Saúl i no gat strong, em i traim long strongim olgeta husat i kam lukim em. Dispela Witnes i tok, “Saúl i stap gutpela piksa na i givim mi strong long winim sik bilong mi long bel hevi.”
Saúl i dai 3-pela yia i go pinis, tasol bel hevi bilong mi i stap yet. Mi no strong, tasol God i givim mi “bikpela strong.” (2 Korin 4:7) Mi bin lainim olsem long taim bilong bikpela hevi na pen, gutpela samting inap kamap. Mi lain long karim hevi bilong man bilong mi i dai, papa i dai, pikinini i dai, na dispela i helpim mi na mi no tingim mi yet tasol, na mi inap pilim hevi bilong ol narapela i karim pen. Tasol bikpela samting moa, em dispela i mekim mi i go klostu moa long Jehova. Mi inap lukluk i go long taim bihain na mi no pret, long wanem, Papa bilong mi long heven i save helpim mi, na em i save holim yet han bilong mi.
[Futnot]
a Saúl i gat limfoblastik lukimia,wanpela kain sik kensa bilong blut i save bagarapim ol waitpela sel bilong blut.
[Blok/Piksa long pes 31]
YU LAIK SAVE?
Ating yu bin harim olsem ol Witnes Bilong Jehova i no save orait long kisim blut. Yu bin tingting bilong wanem i olsem?
Planti i kisim tingting kranki long dispela bilip bilong ol em Baibel i as bilong en. Sampela man i ting ol Witnes Bilong Jehova i sakim olgeta kain marasin o ol Witnes i ting laip i no bikpela samting. Dispela tok i no tru, nogat. Ol Witnes Bilong Jehova i save painim ol nambawan gutpela marasin i stap bilong helpim ol na famili bilong ol. Tasol ol i painim ol narapela rot bilong helpim sikman na i no mekim wok long blut. Bilong wanem ol i mekim olsem?
As bilong bilip bilong ol em wanpela lo God i bin givim long ol manmeri. Bihain tasol long Bikpela Tait long taim bilong Noa, God i givim tok orait long Noa na famili bilong em long kaikai abus. God i tambuim wanpela samting tasol: Ol i no ken kaikai blut. (Stat 9:3, 4) Olgeta lain man i kamap long rot bilong Noa, olsem na dispela lo i go long olgeta lain manmeri. Dispela lo i no bin senis. Winim 800 yia bihain, God i kolim gen dispela lo long ol lain Israel, em i kamapim klia olsem blut em i holi, na i makim laip. (Wok Pris 17:14) Winim 1,500 yia bihain, ol aposel i tokim olgeta Kristen long ol i ‘mas abrusim blut.’—Aposel 15:29.
Sapos ol Witnes Bilong Jehova i larim ol dokta i givim blut long ol, long tingting bilong ol, ol i save ol i no abrusim blut. Ol i laik ol dokta i helpim ol long narapela rot na i no mekim wok long blut. Dispela bilip em Baibel i as bilong en i mekim na planti taim ol i kisim gutpela helpim moa. Long dispela as, planti man husat i no Witnes Bilong Jehova, ol tu i laik bai ol dokta i givim ol marasin samting na i no mekim wok long blut.
[Piksa long pes 29]
Mi wantaim man bilong mi, Felipe, na pikinini bilong mipela, Saúl
[Piksa long pes 29]
Papamama bilong mi, José na Soledad
[Piksa long pes 30]
Saúl wanpela mun paslain long em i dai