“Stap Wanbel Wantaim Olgeta Man”

“Oltaim yupela i mas painim rot bilong i stap wanbel wantaim olgeta man.” ​​—RO. 12:18.

1, 2. (a) Jisas i givim wanem tok lukaut long ol disaipel bilong em? (b) Wanem hap long Baibel i stori long pasin yumi mas mekim taim ol man i birua long yumi?

JISAS i givim tok lukaut long ol disaipel bilong em olsem ol lain bilong dispela graun bai birua long ol, na long nait paslain long em i dai, em i tokim ol long as na em i mekim dispela tok. Em i tokim ol aposel: “Sapos yupela i stap olsem ol man bilong dispela graun, orait ol manmeri bilong graun ol inap laikim yupela olsem ol lain bilong ol yet. Tasol yupela i no man bilong dispela graun. Nogat. Mi makim yupela pinis bai yupela i lusim pasin bilong dispela graun. Olsem na ol manmeri bilong graun i save birua long yupela.”​​—Jo. 15:19.

² Dispela tok bilong Jisas i bin kamap tru long aposel Pol. Long namba 2 pas em i raitim long yangpela poroman bilong em Timoti, Pol i tok: “Yu save pinis . . . mi stap strong na karim hevi. Yu save long olgeta pasin nogut ol man i bin mekim long mi na long olgeta pen mi bin karim.” Pol i tok moa: “Tru tumas, olgeta man i laik pas wantaim Krais Jisas na i bihainim pasin bilong God, ol man bai i mekim nogut long ol.” (2 Ti. 3:10-​12) Long sapta 12 bilong pas Pol i raitim long ol Kristen long Rom, em i tokim ol long pasin ol i mas mekim taim ol man i birua long ol. Tok bilong em inap stiaim yumi nau long dispela taim bilong las de.

“Mekim Pasin i Gutpela”

3, 4. Olsem wanem yumi inap bihainim tok bilong Rom 12:17 (a) insait long famili we sampela i no wanbilip? (b) long ol neiba?

³ Ritim Rom 12:17. Pol i tok, taim ol man i mekim nogut long yumi, yumi no ken bekim pasin nogut long ol. Dispela tok i bikpela samting long bihainim insait long ol famili we sampela i no lotuim Jehova. Sapos poroman marit bilong Kristen i mekim hatpela tok o sampela pasin i no gutpela long em, em i no ken bekim. Pasin bilong ‘bekim nogut’ i no save kamapim gutpela samting. Kain pasin olsem i save mekim hevi i go bikpela tasol.

⁴ Pol i kolim wanpela gutpela rot yumi ken bihainim taim hevi i kamap: “Mekim pasin i gutpela long ai bilong olgeta man.” Insait long famili, sapos meri i mekim gutpela pasin long poroman marit i toknogutim bilip bilong em, orait dispela inap mekim kol bel bilong man na kros i no ken kamap. (Snd. 31:12) Carlos, nau em i wok long Betel, em i stori olsem mama bilong em i bin daunim pasin birua bilong papa bilong em long rot bilong mekim gutpela pasin na lukautim gut haus. “Mama i save strongim mipela ol pikinini long soim rispek long Papa long olgeta taim. Em i strong long mi go pilai boules (wanpela pilai bal bilong ol Frans) wantaim Papa, maski dispela i no feverit gem bilong mi. Dispela i mekim Papa i amamas.” Bihain, em i kirap stadi long Baibel na em i kisim baptais. Planti taim ol Witnes Bilong Jehova i bin daunim pasin birua taim ol i mekim “pasin i gutpela long ai bilong olgeta man” na helpim ol neiba taim bikpela bagarap i kamap long hap bilong ol.

“Hatpela Sit Bilong Paia” Inap Daunim Pasin Birua

5, 6. (a) Olsem wanem yumi ken hipim “hatpela sit bilong paia” antap long het bilong birua? (b) Kamapim wanpela ekspiriens i bin kamap long hap bilong yumi, em i soim olsem pasin bilong bihainim tok bilong Rom 12:20 inap kamapim gutpela samting.

⁵ Ritim Rom 12:20.a Taim Pol i raitim dispela ves, i luk olsem em i kamapim tok bilong Sindaun 25:​21, 22: “Sapos birua bilong yu i hangre, orait yu mas givim kaikai long em. Sapos em i dai long wara, orait yu mas givim wara long em. Sapos yu mekim olsem, bai yu mekim em i sem tru long ol pasin nogut bilong en na Bikpela bai i mekim gut tru long yu.” Taim yumi tingim ol tok bilong Pol long Rom sapta 12, yumi ken save dispela tok piksa long “hatpela sit bilong paia” i no makim samting bilong givim pen long birua o mekim em i sem. Dispela tok piksa i kam long wanpela pasin bilong bipo long hatim ain na mekim i kamap malumalum. Wanpela saveman bilong Inglan i bin stap olsem 200 yia i go pinis, em Charles Bridges, em i tok: “Putim strongpela hap ain antap long paia, na tu, hipim hatpela sit bilong paia antap na aninit long en. Bel bilong sampela man i strong tru, tasol pasin bilong stap isi na mekim gut long ol bai daunim hatpela pasin bilong ol na bel bilong ol i kamap malumalum.”

⁶ Olsem “hatpela sit bilong pait,” gutpela pasin yumi mekim long man i birua, dispela inap daunim hatpela pasin bilong em. Taim yumi mekim gut long narapela, dispela inap kirapim em long kisim gutpela tingting long lain bilong Jehova na ol tok bilong Baibel yumi autim. Aposel Pita i tok: “Yupela i mas wokabaut stret namel long ol haiden. Na sapos ol i tok nogut long yupela, bihain ol bai i lukim gutpela pasin bilong yupela, na ol bai i litimapim nem bilong God long dispela de em bai i kam bilong kotim ol manmeri.”​​—1 Pi. 2:12.

“Stap Wanbel Wantaim Olgeta Man”

7. Wanem dispela bel isi ol disaipel bilong Krais i kisim? Dispela bel isi i mas kirapim yumi long mekim wanem?

⁷ Ritim Rom 12:18. Long laspela nait Jisas i stap wantaim ol aposel, em i tokim ol: “Mi laik lusim yupela, na mi givim bel isi long yupela bai em i ken i stap long yupela.” (Jo. 14:27) Dispela bel isi Krais i givim ol disaipel bilong em, em dispela bel isi ol i kisim taim ol i pilim olsem God Jehova na Pikinini bilong em i laikim ol na i orait long ol. Dispela kain bel isi i mas kirapim yumi long stap wanbel wantaim ol narapela. Ol Kristen tru i save laikim pasin wanbel na ol i wok strong long kamapim dispela pasin.​​—Mt. 5:​9.

8. Olsem wanem yumi inap kamapim pasin wanbel insait long famili na kongrigesen?

⁸ Wanpela rot bilong kamapim pasin wanbel insait long famili, em long kirap hariap long stretim kros, nogut yumi larim kros i stap na i kamap bikpela. (Snd. 15:18; Ef. 4:​26) Na i wankain insait long kongrigesen Kristen. Aposel Pita i bungim pasin bilong stap wanbel wantaim pasin bilong bosim maus. (1 Pi. 3:​10, 11) Na bihain long Jems i givim strongpela tok long pasin bilong bosim maus na sakim pasin bilong bel nogut long ol narapela, em i tok: “Ol man i kisim kain gutpela tingting na save i kam long God, ol i save . . . stap wanbel wantaim ol arapela, na ol i save isi long ol, na ol i save harim tok bilong ol arapela . . . Sapos yumi stap wanbel, . . . ol stretpela pasin [bai] kamap long laip bilong yumi.”​​—Jem. 3:​17, 18.

9. Taim yumi wok strong long i “stap wanbel wantaim olgeta man,” yumi mas tingim wanem samting?

⁹ Tok bilong Pol long Rom 12:​18 i no makim pasin bilong stap wanbel insait long famili na kongrigesen na em tasol, nogat. Em i tok yumi mas i “stap wanbel wantaim olgeta man.” Olsem ol neiba, ol wanwok, ol wanskul, na ol man yumi bungim long wok autim tok. Na Pol i mekim dispela tok tu: “Yupela i mas painim rot bilong i stap wanbel.” Tru, yumi mas mekim olgeta samting yumi inap mekim bambai yumi ken i “stap wanbel wantaim olgeta man,” tasol bilong mekim olsem, yumi no ken brukim ol stretpela stiatok bilong God.

Bekim Rong Em Wok Bilong Jehova

10, 11. Pol i tok wanem long Rom 12:19? Bilong wanem dispela tok i stret long bihainim?

¹⁰ Ritim Rom 12:19. Maski man i “sakim” ol tok yumi autim o em i birua long yumi, yumi mas “daunim belhat” na mekim pasin “isi.” (2 Ti. 2:​23-​25) Pol i tokim ol Kristen ol i no ken bekim rong em ol narapela i mekim long ol, ol i mas “larim God i belhat long ol.” Yes, yumi ol Kristen i save olsem i no wok bilong yumi long bekim rong. Man bilong raitim song i tok: “Yu no ken kros, na yu mas lusim pasin bilong belhat. Yu no ken wari long ol samting na kirap nogut. Dispela pasin em inap pulim yu long mekim pasin nogut.” (Sng. 37:8) Na Solomon i tok: “Yu no ken tingting long bekim rong narapela man i bin mekim long yu. Nogat. Yu mas bilip long Bikpela bai i helpim yu. Na em bai i pinisim dispela hevi bilong yu.”​​—Snd. 20:22.

¹¹ Sapos ol birua i mekim nogut long yumi, yumi mas larim Jehova i givim strafe long ol sapos em i ting i stret long mekim na long taim i stret long em i mekim. Pol i kamapim klia dispela samting, em i tok: “Buk bilong God i gat tok olsem, ‘Bekim rong, em i wok bilong mi. Mi yet bai mi bekim rong bilong ol na mekim save long ol.’ ” (Skelim Lo 32:35.) Sapos yumi traim long bekim rong, yumi mekim hambakpasin, long wanem, yumi laik mekim wok em Jehova tasol i mas mekim. Na tu, yumi bai soim olsem yumi no bilip long promis bilong Jehova: “Mi yet bai mi bekim rong.”

12. Long wanem taim Jehova bai kamapim ples klia belhat bilong em? Em bai mekim olsem wanem?

¹² Long kirap bilong pas Pol i raitim long ol Rom, em i tok: “God i stap long heven na em i kamapim ples klia belhat bilong en. Em i bekim pe nogut long olgeta man i givim baksait long em na i mekim pasin nogut. Long dispela pasin nogut bilong ol, ol i wok long daunim tok i tru.” (Ro. 1:​18) Long rot bilong Pikinini bilong em, Jehova bai kamapim long ples klia dispela belhat bilong em long taim bilong “bikpela hevi” tru. (KTH 7:​14) Dispela bai kamapim ples klia olsem “[God] i mekim stretpela pasin tasol,” olsem Pol i tok long narapela pas bilong em: “God bai i mekim stretpela pasin olsem. Em bai i bekim hevi long ol man i save givim hevi long yupela. Na em bai i pinisim dispela hevi nau yupela i karim, na givim malolo long yupela na long mipela wantaim. God bai i mekim olsem long taim Bikpela Jisas wantaim olgeta strongpela ensel bilong en i lusim heven na i kamap ples klia. Em bai i kam long bikpela paia tru na em bai i mekim save long ol man i no laik save long God na i no bihainim gutnius bilong Jisas, Bikpela bilong yumi.”​​—2 Te. 1:​5-8.

Mekim Gutpela Pasin na Daunim Pasin Nogut

13, 14. (a) Bilong wanem yumi no kirap nogut taim ol man i birua long yumi? (b) Yumi mas mekim wanem pasin long ol man i mekim nogut long yumi?

¹³ Ritim Rom 12:​14, 21. Yumi bilip tru olsem Jehova bai inapim ol samting em i tingting pinis long mekim, olsem na yumi ken wok strong long mekim dispela wok em i bin givim long yumi​​—wok bilong autim “gutnius bilong kingdom” long “olgeta hap bilong graun.” (Mt. 24:14) Yumi save olsem dispela wok Kristen bai kirapim ol birua long kros long yumi, long wanem, Jisas i tok: “Olgeta lain manmeri bai ol i bel nogut tru long yupela, long wanem, nem bilong mi em i stap long yupela.” (Mt. 24:9) Olsem na yumi no kirap nogut o bel hevi taim ol man i birua long yumi. Aposel Pita i tok: “Ol brata tru, wanpela traim olsem paia i wok long kamap long yupela. Tasol yupela i no ken kirap nogut na ting em i narakain samting tru i kamap long yupela. Nogat. Long dispela traim yupela i karim pen olsem Krais i bin karim, olsem na yupela i mas amamas.”​​—1 Pi. 4:​12, 13.

¹⁴ Yumi no bel nogut long ol man i mekim nogut long yumi, nogat, yumi wok long helpim ol long kisim save, long wanem, yumi save olsem sampela bilong ol i no gat stretpela save na ol i mekim dispela pasin birua. (2 Ko. 4:4) Yumi wok strong long bihainim dispela tok bilong Pol: “Sapos ol man i mekim nogut long yupela, orait yupela i mas prea long God i ken mekim gut long ol. . . . Yupela i no ken prea long em i bagarapim ol.” (Ro. 12:14) Long Bikpela Tok Long Maunten, Jisas i tok: “Yupela i mas laikim ol birua bilong yupela, na yupela i mas mekim gutpela pasin long ol man i save bel nogut long yupela. Na sapos sampela man i tok long God i ken bagarapim yupela, yupela i mas askim God long mekim gut long ol. Na yupela i mas beten bai God i marimari long ol man i mekim nogut long yupela.” (Lu. 6:​27, 28) Long samting i bin painim em yet, aposel Pol i save olsem man i birua long ol Kristen, em inap kamap gutpela disaipel bilong Krais na gutpela wokboi bilong Jehova. (Ga. 1:​13-​16, 23) Long narapela pas, Pol i tok: “Ol i save tok bilas long mipela, tasol mipela i save askim God long mekim gut long ol. Ol i save mekim nogut long mipela, na mipela i save pasim maus tasol na karim ol dispela hevi. Ol i save tok nogut tru long mipela, tasol mipela i save bekim gutpela tok long ol.”​​—1 Ko. 4:​12, 13.

15. Wanem nambawan gutpela rot long daunim pasin nogut?

¹⁵ Ol Kristen tru i save bihainim tok i stap long laspela ves bilong Rom sapta 12: “Yu no ken larim pasin nogut i winim yu. Nogat. Yu mas mekim gutpela pasin na bai yu daunim pasin nogut.” As bilong olgeta pasin nogut, em Satan. (Jo. 8:​44; 1 Jo. 5:​19) Long tok hait aposel Jon i bin kisim, Jisas i tok ol brata bilong em God i bin makim, ol i bin “kisim strong long blut bilong Pikinini Sipsip na ol i strong long autim tok bilong em, . . . na long dispela pasin ol i winim pait na daunim [Satan].” (KTH 12:11) Dispela samting i soim olsem nambawan gutpela rot long winim Satan na pasin nogut em i pulim ol man long mekim, em long rot bilong mekim gutpela pasin na autim gutnius bilong Kingdom.

Amamas Long Samting Yu Bilip na Wetim

16, 17. Rom sapta 12 i bin skulim yumi (a) long givim laip bilong yumi long mekim wanem? (b) long mekim wanem pasin insait long kongrigesen? (c) long mekim wanem pasin long ol man i birua long yumi?

¹⁶ Sapta 12 bilong pas em Pol i raitim long ol Kristen long Rom i bin kirapim yumi long tingim planti samting. Yumi bin kisim save olsem yumi ol wokboi bilong Jehova i dediket pinis i mas amamas long givim sampela samting long God olsem ofa. Spirit bilong God i kirapim yumi, na yumi amamas long givim ol samting, long wanem, yumi bin yusim gut tingting na yumi save tru olsem em laik bilong God long yumi mekim olsem. Yumi larim holi spirit i kirapim yumi na yumi givim bel long yusim ol kain kain save yumi bin kisim, olsem presen. Yumi mekim wok bilong God long pasin daun, na yumi wok strong long helpim pasin wanbel insait long kongrigesen. Yumi bihainim pasin bilong mekim gut long ol arapela, na yumi pilim tru samting narapela i pilim long bel.

¹⁷ Na tu, Rom sapta 12 i tokim yumi long pasin yumi mas mekim taim ol man i birua long yumi. Yumi no ken bekim pasin nogut long ol. Yumi mas traim long daunim hatpela pasin long rot bilong mekim gutpela pasin. Yumi mas mekim olgeta samting yumi inap mekim bilong i stap wanbel wantaim olgeta man, tasol bilong mekim olsem, yumi no ken kalapim ol stiatok bilong Baibel. Yumi mas mekim olsem insait long famili na kongrigesen, long ol neiba, long ples wok, long skul, na long wok autim tok. Maski ol man i mekim nogut tru long yumi, yumi traim bes long mekim gutpela pasin na daunim pasin nogut​—yumi save olsem wok bilong bekim rong, em wok bilong Jehova.

18. Rom 12:12 i kolim wanem 3-pela samting moa yumi mas mekim?

¹⁸ Ritim Rom 12:12. Bilong bihainim ol dispela gutpela tok, Jehova i mas helpim yumi, olsem na Pol i kolim 3-pela samting moa yumi mas mekim. Pol i tok yumi mas “beten long olgeta taim.” Dispela bai helpim yumi long ‘sanap strong taim hevi i kamap long yumi.’ Na laspela samting, yumi mas putim tingting i go long ol gutpela samting Jehova i tok promis long kamapim na ‘amamas long samting yumi wetim,’ em laip oltaim, maski em long heven o long graun.

[Futnot]

Sampela Askim

• Yumi mas mekim wanem kain pasin taim ol man i birua long yumi?

• Yumi mas wok long kamapim pasin wanbel wantaim husat, na olsem wanem yumi inap mekim olsem?

• I gat wanem as na yumi no ken traim long bekim pasin nogut?

[Piksa long pes 8]

Ol gutpela helpim yumi givim long ol neiba inap daunim pasin birua

[Piksa long pes 9]

Yu save wok strong long kamapim pasin wanbel insait long kongrigesen?