Nupela Sindaun Bihain Long Divos
“Mi pilim olsem mi pundaun i go daun long wanpela klif. Ol samting long laip i gutpela, tasol wantu tasol olgeta dispela samting i lus.”—MARK,a divos inap wanpela yia.
“Man bilong mi i slip wantaim wanpela meri i gat wankain krismas olsem pikinini meri bilong mipela. Taim mipela i divos, mi amamas olsem man bilong mi i no inap kros pait moa long mi, tasol mi pilim sem na mi pilim olsem mi samting nating.”—EMMELINE, divos inap 17 yia.
Sampela i divos na ting ol bai stap gut moa, ol narapela i laik stap yet long marit bilong ol, tasol ol i no inap mekim poroman marit bilong ol i stap yet long dispela marit. Tasol klostu olgeta husat i divos i painimaut olsem sindaun bilong ol bihain long divos i hatwok moa long samting ol i bin ting long en. Sapos yu divos i no longtaim i go pinis, ating yu pilim bikpela bel hevi long dispela winim ol narapela hevi i bin kamap long yu. Olsem na i gutpela long skelim sampela gutpela tok bilong Baibel we inap helpim yu long karim na winim ol hevi bilong divos.
HEVI 1: BEL HEVI.
Hevi bilong mani, wok bilong lukautim ol pikinini, na pasin bilong stap wanpis inap putim presa long yu na daunim yu tru, na ol dispela presa i no save pinis hariap. Wanpela savemeri i dai pinis, em Judith Wallerstein, em i bin painimaut olsem ol yia bihain long divos, sampela i save bel hevi yet olsem poroman marit i no stap gut long ol na i lusim ol, dispela i mekim na ol i pilim olsem “laip i no fea, i gat planti hevi, na ol i stap wanpis.”
SAMTING YU KEN MEKIM
Krai sori long samting yu lusim. Ating bai yu misim poroman na yu laikim em yet. Maski marit bilong yu i bin gat hevi, ating bai yu krai sori olsem marit bilong yu i no gat amamas, em samting yu gat laik long en. (Sindaun 5:18) No ken sem long makim “taim bilong krai.”—Saveman 3:1, 4.
Abrusim pasin bilong stap wanpis. Yu nidim sampela taim bilong stap wanpis na krai sori, tasol em i no gutpela long stap wanpis longpela taim. (Sindaun 18:1) Stori long ol gutpela samting taim yu stap wantaim ol pren, bikos pasin bilong komplein oltaim long poroman marit bilong yu, maski i gat as na yu mekim, dispela inap subim ol pren i go longwe long yu. Sapos yu mas mekim wanpela bikpela disisen bihain tasol long yu divos, orait kisim helpim long wanpela pren em yu trastim.
Lukautim helt bilong yu. Planti taim ol presa bilong divos inap kamapim ol sik olsem hai blut presa o strongpela het pen. Olsem na kaikai gut, eksasais, na kisim gutpela slip.—Efesus 5:29.
Rausim ol samting we inap kirapim yu long belhat long olpela poroman bilong yu o ol samting yu no nidim, tasol lukautim gut ol divos pepa na ol narapela pepa olsem. Sapos ol samting olsem weding piksa i mekim yu bel hevi, orait putim ol i go insait long boks na larim i stap bilong ol pikinini bilong yu.
Wok strong long daunim bel hevi. Olga, husat i divosim man bilong em bihain long man i mekim pasin adaltri, i tok: “Mi wok long askim mi yet, ‘Dispela meri i gat wanem samting em mi nogat?’” Bihain, Olga i luksave olsem pasin bilong tingim tingim kain bel hevi olsem inap mekim ‘tingting i bagarap.’—Sindaun 18:14.
Planti manmeri i pilim olsem taim ol i raitim ol samting ol i tingting long en, dispela i helpim ol long luksave na kontrolim tingting bilong ol. Sapos yu mekim olsem, traim long tingim wanpela nupela samting we i gutpela na inap daunim dispela olpela tingting kranki yu bin gat. (Efesus 4:23) Tingim tupela eksampel:
Olpela: Em asua bilong mi na poroman marit bilong mi i no stap gut long mi.
Nupela: Ol pasin kranki bilong mi i no givim rait long poroman marit bilong mi long paul raun wantaim narapela.
Olpela: Mi westim laip bilong mi wantaim wanpela rong man.
Nupela: Bai mi amamas moa sapos mi tingim ol samting bai kamap bihain, na mi no ken tingim ol samting bilong bipo.
No ken tingim ol tok i bagarapim bel. Ating sampela pren o wanblut bai mekim ol tok we i no stret o i bagarapim bel bilong yu, olsem: ‘Em i no wanpela gutpela poroman,’ o ‘God i heitim divos.’b Em as na Baibel i tok: “Yu no ken harim olgeta toktok bilong ol manmeri.” (Saveman 7:21) Martina, em i divos inap 2-pela yia, i tok: “Mi no laik tingim tingim ol tok i bagarapim bel, mi laik tingim ol samting olsem God i tingim. Tingting bilong God i winim tru tingting bilong yumi ol man.”—Aisaia 55:8, 9.
Beten long God. God i kirapim olgeta wokman bilong em long ol “i mas putim olgeta hevi bilong [ol] long han bilong em.”—1 Pita 5:7.
TRAIM MEKIM OLSEM: Raitim ol ves bilong Baibel we inap helpim yu, na putim long ol hap em yu ken lukim planti taim. Mipela i kamapim pinis sampela ves bilong Baibel, tasol hia em sampela narapela ves we planti manmeri husat i bin divos i kisim helpim long en: Song 27:10; 34:18; Aisaia 41:10; na Rom 8:38, 39.
Larim Tok Bilong God i strongim yu long taim nogut
HEVI 2: PASIN YU MEKIM LONG OLPELA POROMAN MARIT.
Juliana, husat i marit inap 11-pela yia, i tok: “Mi wok long askim man bilong mi planti taim long mipela i no ken divos. Tasol bihain long em i lusim mi, mi belhat tru long em na nupela meri bilong em.” Planti husat i divos i save belhat long poroman marit bilong ol inap planti yia. Tasol planti taim ol i mas subim ol yet long toktok wantaim, na moa yet sapos ol i gat ol pikinini.
SAMTING YU KEN MEKIM
Mekim gutpela pasin long olpela poroman marit bilong yu. Toktok long ol bikpela samting na mekim tok i sotpela na i stret. Planti i luksave olsem taim ol i mekim olsem, ol i stap bel isi.—Rom 12:18.
No ken mekim ol tok i bagarapim bel. Moa yet taim yu pilim olsem narapela i sutim tok long yu, bihainim dispela tok bilong Baibel olsem: “Man i gat planti save, em i no save toktok planti.” (Sindaun 17:27) Sapos yu lukim olsem yu kirap kros na yu no inap bosim yu yet, orait tokim poroman olsem: “Bai mi tingting gut long samting yu tok long en na toktok wantaim yu bihain.”
Seperetim ol samting bilong yu long olpela poroman bilong yu, em ol samting bilong kot, mani, na ol medikal bil samting.
TRAIM MEKIM OLSEM: Neks taim yu toktok wantaim olpela poroman marit, luksave long ol samting i soim olsem yu o poroman i strongim sait o i no redi long senisim tingting. Sapos inap, makim narapela taim bilong toktok o toktok long rot bilong E-meil.—Sindaun 17:14.
HEVI 3: HELPIM PIKININI LONG LAIN LONG NUPELA SINDAUN.
Maria i tingim bek ol samting i kamap bihain tasol long em i divos na i tok: “Laspela pikinini meri bilong mi i save krai olgeta taim na i kirap pispis gen long bet taim em i slip. Na bikpela pikinini meri bilong mi i traim long haitim ol filings bilong em, tasol mi inap luksave long ol senis long em tu.” Sori tru, ating yu pilim olsem yu no gat taim na bel i no gat strong long helpim ol pikinini bilong yu taim ol i nidim yu.
SAMTING YU KEN MEKIM
Kirapim ol pikinini bilong yu long toktok wantaim yu long ol filings bilong ol, maski ol i “mekim planti toktok nabaut.”—Jop 6:2, 3.
Tingim gut ol wok bilong yupela. Ating yu laik bai wanpela i strongim yu long karim ol hevi bilong yu na ating pikinini bilong yu i redi long mekim olsem, tasol i no stret long askim pikinini bilong yu long karim ol hevi bilong man i bikpela pinis. (1 Korin 13:11) Abrusim pasin bilong kamapim hevi bilong yu long pikinini o yusim em olsem man bilong karim tok namel long yu na olpela poroman bilong yu.
Helpim i stap bilong pikinini bilong yu i kamap gutpela moa. Stap long wanpela haus na bihainim wanpela sediul inap helpim yupela, tasol bikpela samting moa em yupela i mas mekim ol samting bilong stap pren bilong God, olsem ritim Baibel wantaim na mekim famili lotu.—Lo 6:6-9.
TRAIM MEKIM OLSEM: Sampela taim long dispela wik, tokim ol pikinini bilong yu olsem yu laikim ol na i no asua bilong ol na yu wantaim poroman bilong yu i divos. Bekim ol askim bilong ol na no ken sutim tok long poroman marit bilong yu.
Yu inap go het wantaim nupela sindaun bihain long divos. Melissa, husat i marit inap 16 yia, i tok: “Taim mi divos, mi tingting, ‘Mi no bin ting laip bilong mi bai kamap olsem.’” Tasol nau em i stap belgut maski wanem samting i kamap long i stap bilong em. Em i tok: “Taim mi lusim pasin bilong traim senisim ol samting i bin kamap bipo, mi stap belgut moa.”
a Mipela i bin senisim sampela nem long dispela stori.
b God i heitim tru pasin bilong giaman na divos nating. Tasol sapos poroman marit bilong wanpela i mekim pasin pamuk, orait God i orait long poroman i no gat asua long em i ken mekim disisen olsem em i laik divos o nogat. (Malakai 2:16; Matyu 19:9) Lukim atikol “The Bible’s Viewpoint—What Kind of Divorcing Does God Hate?” long Awake! bilong Februeri 8, 1994, em ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
ASKIM YU YET . . .
Olsem wanem? Mi lusim sampela haptaim bilong stap mi yet na krai sori long dispela divos?
Olsem wanem mi inap lusim pasin bilong bel hevi long olpela poroman marit bilong mi?