Zaptı Nefs Meyvesini Geliştirmek
“Ruhun semeresi sevgi, sevinç, selâmet (barış), tahammül, lûtuf (inayet), iyilik, sadakat (iman), hilim (huy yumuşaklığı), zaptı nefstir; bu gibi şeylere karşı şeriat yoktur.”—GALATYALILAR 5:22, 23.
1. Zaptı nefs konusunda kimler bize en iyi örneği verdiler ve bu hangi ayetlerden görülür?
YEHOVA Tanrı ve İsa Mesih bize zaptı nefs konusunda en iyi örneklerdir. İnsanın Aden bahçesindeki itaatsizliğinden beri, Yehova bu niteliği göstermektedir. (İşaya 42:14 ile karşılaştır.) İbranice Kutsal Yazılarda O’nun ‘geç öfkelendiğini’ dokuz kez okuyoruz. (Çıkış 34:6) Bu, zaptı nefs gerektirir. Tanrı’nın Oğlu da şüphesiz büyük zaptı nefs göstermişti, çünkü “tahkir (hakaret) olunduğunda ona karşı tahkir (hakaret) etmezdi.” (I. Petrus 2:23) Oysa, İsa, gökteki Babasından kendisini koruması için “on iki lejiyondan fazla melek” göndermesini isteyebilirdi.—Matta 26:53.
2. Kutsal Yazılarda, nakâmil insanların hangi mükemmel zaptı nefs örneklerine rastlıyoruz?
2 Kutsal Yazılarda nakâmil insanların da zaptı nefs gösterdiğine ilişkin mükemmel örnekler bulunmaktadır. Örneğin, ata Yakub’un oğlu Yusuf bu niteliği yaşamında dikkate değer bir olayda göstermişti. Potifar’ın karısı onu baştan çıkarmaya çalıştığında, Yusuf ne büyük bir zaptı nefs göstermişti. (Tekvin 39:7-9) Musa Kanunundaki yasaklamalar nedeniyle zaptı nefs gösterip Babil kralının nefis yemeklerini yemeyi reddeden dört İbrani gencin örneği de vardır.—Daniel 1:8-17.
3. Hangi grup mükemmel davranışıyla dikkati çeker ve hangi beyanlar bunu gösterir?
3 Zaptı nefs konusunda çağdaş bir örnek olarak Yehova’nın Şahitlerini grup olarak gösterebiliriz. Onlar, New Catholic Encyclopedia’da—“dünyadaki en iyi davranan gruplardan biri oldukları”—konusunda yapılan övgüyü hak etmişlerdir. Filipinler’de bir üniversitede bir öğretmen, “şahitlerin Kutsal Yazılardan öğrendiklerini titizlikle tuttuklarını” söylemişti. Polonyalı bir gazeteci, Şahitlerin 1989 yılında Varşova’da yaptıkları kongre ile ilgili şunları yazdı: “55.000 kişi üç gün boyunca bir tek sigara bile içmedi! . . . . Bu insanüstü disiplin gösterisi karşısında korku ile karışık bir hayranlık duydum.”
Tanrı’dan Korkmak ve Kötüden Nefret Etmek
4. Zaptı nefs göstermek için en büyük yardımlardan biri nedir?
4 Zaptı nefs geliştirme yönünde en büyük yardımlardan biri, Tanrı korkusu, yani gökteki sevgi dolu Babamızı memnun etmemeye karşı duyduğumuz sağlıklı korkudur. Tanrı’ya duyduğumuz saygı ve korkunun ne denli önemli olduğu, Kutsal Yazıların bundan birçok kez söz etmesinden bellidir. İbrahim, oğlu İshak’ı kurban etmek üzereyken, Tanrı ona “elini çocuğa uzatma, ve ona bir şey yapma; çünkü şimdi bildim ki, sen Allahtan korkuyorsun, ve kendi biricik oğlunu benden esirgemedin” demişti. (Tekvin 22:12) Kuşkusuz büyük bir duygusal baskı altında olduğundan, İbrahim, sevgili oğlu İshak’ı öldürmek üzere bıçağını kaldıracak kadar Tanrı’nın emrine uyabilmek için pek çok zaptı nefs göstermiş olmalıydı. Evet, Tanrı korkusu zaptı nefs göstermemize yardım edecektir.
5. Kötüden nefret etmek, zaptı nefs göstermemizde nasıl rol oynar?
5 Yehova korkusunun kötüden nefret etmekle yakın ilişkisi vardır. Süleymanın Meselleri 8:13’te şunları okuyoruz: “ RAB (Yehova) korkusu şerden (kötüden) nefret etmektir.” Kötüden nefret etmek de zaptı nefs göstermemize yardım eder. Kutsal Yazılar, kötüden nefret etmemizi—evet, tiksinmemizi—bize tekrar tekrar söyler. (Mezmur 97:10; Amos 5:14, 15; Romalılar 12:9) Kötü olan şeyler, çoğu kez bize öylesine zevkli, öylesine baştan çıkarıcı, öylesine ayartıcı gelir ki, ona karşı kendimizi kuvvetlendirebilmek için, ondan nefret etmemiz şarttır. Kötüye karşı duyduğumuz bu nefret, zaptı nefs göstermek üzere kararlılığımızı pekiştirecek, böylece bizim için bir korunma olacaktır.
Zaptı Nefs, Hikmet Yoludur
6. Zaptı nefs gösterip bencil eğilimlerimizi dizginlememiz neden hikmetli bir davranıştır?
6 Zaptı nefs gösterme yönünde başka bir yardım da, bu niteliği göstermenin hikmetini anlamaktır. Yehova, kendi yararımız için zaptı nefs göstermemizi istiyor. (İşaya 48:17, 18 ile karşılaştır.) Sözü, zaptı nefs göstererek bencil eğilimlerimizi dizginlemenin ne denli hikmetli olduğunu gösteren öğütlerle doludur. Tanrı’nın değişmez kanunlarından kaçamayız. Onun Sözü bize “bir adam ne ekerse, onu biçer. Çünkü kendi bedenine eken, bedenden çürüme biçecektir; fakat Ruha eken, Ruhtan ebedî hayat biçecektir” der. (Galatyalılar 6:7, 8) Bunun belirgin bir örneği, yemek ve içmek konusunda görülür. İnsanların aşırı yiyip içmeleri birçok hastalığa yol açar. Bir kimsenin bu konularda bencilliğine boyun eğmesi kendine saygısını yitirmesine neden olur. Üstelik, başkalarıyla ilişkilerini zedelemeden bencilliğine boyun eğemez. Fakat hepsinden de önemlisi, zaptı nefs eksikliği gökteki Babamızla ilişkimizi zedeler.
7. Süleymanın Meselleri kitabının başlıca konusu nedir ve hangi ayetler bunu gösterir?
7 Öyle ise, bencilliğin yenilgiye uğramamızla sonuçlanacağını sürekli olarak göz önünde bulundurmalıyız. Kendine hakim olma üzerinde duran Süleymanın Meselleri kitabında, bencilliğin hiçbir yarar sağlamadığı ve zaptı nefs göstermekte hikmet olduğu özellikle konu edilir. (Süleymanın Meselleri 14:29; 16:32) Ayrıca, zaptı nefsin kapsamına salt kötüden kaçmaktan çok daha fazlasının girdiğine de dikkat etmeliyiz. Kendine hakim olma veya zaptı nefs doğru olanı yapmamız için de gereklidir; günahkâr eğilimlerimiz buna karşı olduğundan bu konuda zorluk çekebiliriz.
8. Hangi tecrübe, zaptı nefs göstermenin hikmetini vurgular?
8 Zaptı nefs göstermenin hikmetini şu örnekle açıklayabiliriz: Banka gişesi kuyruğunda bekleyen Yehova’nın bir Şahidini bir adam itip önüne geçti. Şahit biraz kızdıysa da, zaptı nefs gösterdi. Aynı gün, bir İbadet Salonunun planlarını imzalatmak için bir mühendisi görmesi gerekti. Acaba karşısına mühendis olarak kim çıktı? Bankada onu iten adam! Mühendis ona sadece dostça davranmakla kalmadı, ondan normalden onda bir daha düşük ücret aldı. Şahit birkaç saat önce zaptı nefs gösterip, tahrik karşısında hiddetlenmemiş olduğu için ne kadar sevindi!
9. Hizmette hakaret görürsek, hikmetli davranış nedir?
9 Tanrı’nın Gökteki Krallığının iyi haberini kapı kapı vaaz ederken veya bir cadde köşesinde durup gelen geçenlerin dikkatini mesajımıza çekmeye çalışırken, sık sık hakaretle karşılaşıyoruz. Böyle durumlarda hikmetli davranış nedir? Süleymanın Meselleri 15:1’de şu öğüt veriliyor: “Yumuşak cevap gazabı yatıştırır.” Yani başka sözlerle, zaptı nefs göstermeliyiz. Bunun doğru olduğunu sadece Yehova’nın Şahitleri değil, başkaları da kabul etmektedir. Doktorlar, zaptı nefsin iyileştirici bir değeri olduğunun giderek daha çok bilincine varmaktadırlar.
Bencil Olmayan Sevgi Yardım Eder
10, 11. Sevgi, zaptı nefs göstermekte neden gerçek bir yardımdır?
10 Sevginin Pavlus tarafından I. Korintoslular 13:4-8’de yapılan tanımı, onun gücünün zaptı nefs göstermemize yardımcı olabileceğini belirtir. “Sevgi çok sabreder (tahammül eder).” Tahammül, zaptı nefsi gerektirir. “Sevgi haset etmez (kıskanmaz); sevgi övünmez, kibirlenmez.” Sevgi niteliği, düşünce ve duygularımızı denetim altında tutmamıza, kıskanma, övünme ya da kibirlenme gibi eğilimlerimizi dizginlememize yardım eder. Sevgi, bizi tam tersine davranmaya, İsa gibi, alçakgönüllü olmaya sevk eder.—Matta 11:28-30.
11 Pavlus devamen, sevgi “çirkin muamele etmez” der. Her zaman iyi davranmak için zaptı nefs gerekir. Sevgi niteliği, bizi açgözlülükten, yalnızca ‘kendi faydamızı aramaktan’ da uzak tutar. Sevgi “hiddetlenmez.” Başkalarının söyleyip yaptıkları şeyler karşısında hiddetlenmek ne kadar kolaydır! Fakat sevgi, zaptı nefs göstermemize ve daha sonra pişman olacağımız şeyler söyleyip yapmamamıza yardım edecektir. Sevgi, “kötülük saymaz.” İnsan doğası kin beslemeye, hınç duymaya eğilimlidir. Fakat sevgi, böyle düşünceleri zihnimizden atmamıza yardımcı olacaktır. Sevgi, “haksızlığa sevinmez.” Pornografi ve alçaltıcı TV dizileri gibi haksızlıklardan zevk almamak için zaptı nefs göstermek gerekir. Sevgi, aynı zamanda, “her şeye katlanır” ve “her şeye sabreder.” Her şeye katlanmak, denemeler veya sıkıntılar karşısında tahammül etmek ve bunların cesaretsizliğe düşüp misilleme yapmamıza ya da Yehova’ya hizmetten vazgeçmemize neden olmasına izin vermemek için yine zaptı nefs göstermemiz gerekir.
12. Yehova Tanrı ve İsa Mesih’in bizim için tüm yaptıklarına takdirimizi göstermenin bir yolu nedir?
12 Eğer gökteki Babamızı gerçekten seviyor ve şahane niteliklerini ve bizim için tüm yaptıklarını takdir ediyorsak, her zaman zaptı nefs göstererek O’nu memnun etmek isteyeceğiz. Ayrıca, eğer Rabbimiz ve Efendimiz İsa Mesih’i gerçekten seviyor ve bizim için tüm yaptıklarını takdir ediyorsak, onun, ‘işkence direğini yüklenip ardınca gitmemiz’ için verdiği emre de uyacağız. (Markos 8:34) Bu da şüphesiz zaptı nefs göstermemizi gerektirir. İsa’yı takip eden kardeşlerimize duyduğumuz sevgi de, bencilce davranarak onlara zarar vermemize engel olacaktır.
İman ve Alçakgönüllülük Yardımcıdır
13. İman, zaptı nefs göstermemize neden yardım edebilir?
13 Zaptı nefs göstermekte başka büyük bir yardım da Tanrı’ya ve vaatlerine imandır. İman, Yehova’ya güvenmemizi ve O’nun meseleleri düzeltmek için uygun gördüğü vakti beklememizi mümkün kılar. Romalılar 12:19’da: “Ey sevgililer, kendiniz için öç almayın . . . . çünkü yazılmıştır: ‘Rab (Yehova) diyor: Öç benimdir, karşılığını ben vereceğim’” sözlerini kaydeden resul Pavlus da aynı noktayı belirtmişti. Alçakgönüllülük de bu yönde bize yardımcı olabilir. Alçakgönüllü isek, biri bize kanımızca veya gerçekten bir haksızlık yaptığında hemen darılmayacağız. Başka bir deyişle aceleyle hakkımızı kendi elimizle almaya kalkmayacak, fakat zaptı nefs gösterecek ve Yehova’yı beklemeye hazır olacağız.—Mezmur 37:1, 8.
14. Hangi tecrübe, zaptı nefs göstermekte büyük eksiklik gösterenlerin bile bu niteliği geliştirebileceklerini gösterir?
14 İnsanın zaptı nefs göstermeyi öğrenebileceğini, zorlu bir tabiata sahip olan bir adamın deneyiminden görüyoruz. O, öyle bir tabiata sahipti ki, bir keresinde babasıyla beraber çıkardığı gürültü patırtıdan dolayı polis çağrıldığında, başkaları onu zapt edene kadar üç polisi yumrukla yere yıkmıştı. Fakat bir süre sonra, Yehova’nın Şahitleriyle temasta bulundu ve Tanrı’nın ruhunun bir meyvesi olan zaptı nefsi göstermeyi öğrendi. (Galatyalılar 5:22, 23) 30 yıl sonra, bugün o adam hâlâ Yehova’ya sadakatla hizmet etmeye devam ediyor.
Aile Çevresinde Zaptı Nefs
15, 16. (a) Bir kocanın zaptı nefs göstermesine ne yardımcı olacaktır? (b) Zaptı nefs hangi durumda özellikle gereklidir ve bunu hangi tecrübeden görüyoruz? (c) Evli bir kadının da neden zaptı nefse ihtiyacı vardır?
15 Aile çevresinde şüphesiz zaptı nefs göstermek gerekir. Zevcesini kendi bedeni gibi seven bir koca, düşünce, söz ve davranışlarını tam olarak denetim altında tutmalıdır. (Efesoslular 5:28, 29) Evet, kocaların, resul Petrus’un I. Petrus 3:7’deki: “Karılarınızla beraber akıl dairesinde oturun” sözlerini tutmaları için zaptı nefs göstermeleri gerekir. Özellikle zevcesi hakikate iman etmeyen biriyse, imanlı bir erkeğin zaptı nefs göstermesi gerekir.
16 Örneğin, bir ihtiyarın hakikate iman etmeyen çok geçimsiz bir hanımı vardı. Fakat o zaptı nefs gösterdi ve bu ona o kadar iyi geldi ki, doktoru ona “John, ya siz yaradılıştan çok, ama pek çok sabırlı bir adamsınız, ya da dininizin üzerinizde çok güçlü bir etkisi var” dedi. Bizim gerçekten güçlü bir dinimiz var, çünkü “Allah bize korkaklık ruhunu değil, fakat kudret ve sevgi ve nefsi zaptetme ruhunu vermiştir” ve bu bizim zaptı nefs göstermemizi mümkün kılar. (II. Timoteos 1:7) Ayrıca, bir kadının, özellikle hakikate iman etmeyen kocasına tabi olabilmesi için zaptı nefs göstermesi gerekir.—I. Petrus 3:1-4.
17. Ana-baba-çocuk ilişkisinde zaptı nefs neden önemlidir?
17 Ana-baba-çocuk ilişkisinde de zaptı nefs gereklidir. Ana-babalar çocuklarının zaptı nefs göstermesini istiyorlarsa, her şeyden önce kendileri bu yönden iyi örnek olmalıdırlar. Çocuklarını herhangi bir şekilde disiplin etmeleri gerektiğinde, bunu her zaman, gerçekten zaptı nefs gösterilmiş sakin bir tutumla ve sevgiyle yapmaları gerekir. (Efesoslular 6:4; Koloseliler 3:21) Çocuklar da ana-babalarını gerçekten sevdiklerini göstermek istiyorlarsa, söz dinlemelidirler ve söz dinlemek şüphesiz zaptı nefs gerektirir.—Efesoslular 6:1-3; I. Yuhanna 5:3.
Tanrı’nın Sağladığı Yardımdan Yararlanmak
18-20. Zaptı nefs göstermemize yardımcı nitelikleri geliştirebilmek için, hangi üç ruhi olanaktan yararlanmalıyız?
18 Tanrı korkusu, bencil olmayan sevgi, iman, kötüden nefret ve zaptı nefs geliştirebilmek için Yehova Tanrı’nın sağladığı tüm yardımlardan yararlanmamız gerekir. Zaptı nefs göstermemize yardım eden üç ruhi olanağı ele alalım. Her şeyden önce değerli dua imtiyazını sayabiliriz. Dua edemeyecek kadar asla meşgul olmamalıyız. Evet, ‘durmadan dua etmek’, ‘duada gayretle devam etmek’ istemeliyiz. (I. Selânikliler 5:17; Romalılar 12:12) Zaptı nefs geliştirmeyi duamızın konusu haline getirelim. Fakat zaptı nefs göstermekte eksik bulunduğumuz zaman, pişmanlık duyup gökteki Babamıza bizi bağışlaması için yakaralım.
19 Zaptı nefs göstermemize yardımcı olan ikinci olanak da, Tanrı’nın Sözü ve Kutsal Yazıları anlayıp uygulamamızı sağlayan yayınlarla beslenmedir. Kutsal hizmetimizin bu yönünü ihmal etmemiz çok kolaydır! Zaptı nefs göstererek, Mukaddes Kitaptan ve ‘sadık ve basiretli kölenin’ sağladığı yayınlardan daha önemli hiçbir yayının olmadığını devamlı kendimize hatırlatıp onları okumaya öncelik vermeliyiz. (Matta 24:45-47) Yerinde olarak ‘hayatın şunu ve bunu yapmaktan değil, şunu veya bunu yapmaktan ibaret olduğu’ söylenilmiştir. Acaba gerçekten ruhi düşünüşe sahip bir kadın ya da erkek miyiz? Eğer ruhi ihtiyaçlarımızın farkında isek, televizyonu kapatıp ibadetlere hazırlanmak veya en son aldığımız Kule dergisini okumak için gereken zaptı nefsi göstereceğiz.
20 Üçüncüsü, haftalık cemaat ibadetlerini bölge ve çevre ibadetlerini takdir etme meselesidir. Acaba bütün bu ibadetlere katılmaya kesinlikle zorunlu muyuz? Onlara hazırlıklı olarak gidiyor ve cevap verme fırsatımız olduğunda bunu yapıyor muyuz? İbadetlerimizi takdir ettiğimiz oranda her koşul altında zaptı nefs gösterme kararlılığımızda kuvvetlenmiş olacağız.
21. Ruhun zaptı nefs meyvesini geliştirmekle hangi ödülleri kazanabiliriz?
21 Her zaman zaptı nefs göstermeye gayret edersek, ne gibi ödüller kazanmayı bekleyebiliriz? Bir kere, bencilliğin acı meyvelerini asla biçmeyeceğiz. Onurumuzu koruyup temiz vicdana sahip olacağız. Kendimizi birçok sıkıntıdan kurtaracak ve hayat yolunda kalacağız. Üstelik, başkalarına mümkün olan en büyük iyiliği de yapabileceğiz. Fakat en önemlisi, Süleymanın Meselleri 27:11’e göre hareket edeceğiz: “Oğlum, hikmetli ol, ve yüreğimi sevindir, ta ki, beni ayıplıyana cevap vereyim.” Gökteki sevgi dolu Babamız Yehova’nın yüreğini sevindirme imtiyazı, kazanacağımız en büyük ödüldür!
Hatırlıyor musunuz?
◻ Tanrı korkusu, zaptı nefs göstermemize nasıl yardım eder?
◻ Sevgi, zaptı nefs göstermemize neden yardım eder?
◻ Aile ilişkisinde zaptı nefs nasıl yardım eder?
◻ Zaptı nefs geliştirmek istiyorsak, hangi yardımlardan yararlanmalıyız?
[Sayfa 25’teki resim]
Yusuf iğvayla karşılaştığında zaptı nefs gösterdi