Çocuklarınızı Kazalardan Koruyun
ÜÇ YAŞLARINDAKİ Hanna, ana-babası Karl-Erik ve Birgitta ölen komşularının evini temizlerken onlarla birlikteydi. Bir süre sonra Hanna, elinde bir ilaç şişesiyle odadan çıktı. Haplardan bazılarını yutmuştu. Birgitta şişeyi kontrol ettiğinde dehşete kapıldı; bu, komşularının kalp ilacının şişesiydi.
Hanna’yı hemen bir hastaneye götürdüler; çocuk bütün geceyi yoğun bakımda geçirdi. İlacın dozu çocuğun sağlığında kalıcı hasarlar meydana getirebileceği halde, yan etkiler görülmedi. Neden? Çünkü hapları yutmadan önce bir tabak yulaf lapası yemişti. Çocuk kustuğunda çıkardığı bu yemek zehrin bir kısmını emmişti.
Hanna’nın başına gelenlerin ender rastlanan bir olay olduğu söylenemez. Her gün, dünya çapında binlerce çocuk, bir doktora veya hastaneye gidilmesini gerektiren kazalar geçiriyor. İsveç’te her yıl, 8 çocuktan 1’i geçirdiği kazadan sonra tıbbi tedavi görüyor. Bu nedenle, aynı şeylerin sizin çocuğunuzun başına gelme olasılığı da çok yüksektir.
Çocuklar çok defa, ev ve evin çevresi gibi iyi bilinen yerlerde yaralanırlar. Büyüdükçe, yaralanma türleri değişir. Bir bebek, bezinin değiştirildiği masadan kolayca düşebilir veya boğazına takılan bir parça yemek ya da küçük bir nesneyle boğulabilir. Küçük bir çocuk bir yerlere tırmanırken çok defa düşer veya uzandığı şeylere dokunduğunda ya da tattığında yanar veya zehirlenir. Okul çağındaki çocuklar ise çok defa trafik kazalarında veya sokakta oynarken yaralanırlar.
Bu kazaların birçoğu önlenebilir. Biraz öngörü ve çocuğunuzun gelişme düzeyi hakkındaki bilgi sayesinde, yaralanmaları, hatta ölümcül kazaları önlemekte rolünüz olabilir. İsveç’te çocuklar için düzenlenmiş bir güvenlik programının 1954’ten beri uygulanması sayesinde, kazaların önlenebilir olduğu ispatlandı. Bu tarihten önce her yıl kazalarda 450’den fazla çocuk ölürken; bugün bu sayı yılda yaklaşık 70’e düştü.
Evin İçinde
Çocuk psikologu Kerstin Bäckström şöyle diyor: “Bir, iki veya üç yaşlarındaki çocuklara tehlikeden kaçınmayı öğretseniz bile bunları hatırlayacağından emin olamazsınız.” Dolayısıyla, çocuğunuzu kazalardan koruma sorumluluğu, ana-baba olarak size veya çocuğun ara sıra birlikte kalacağı diğer yetişkinlere aittir.
İşe, evinizi araştırmakla başlayın. Arka sayfadaki çerçeveyi kullanabilirsiniz. Belki bazı güvenlik araçları her ülkede bulunmayabilir veya fiyatı uygun olmayabilir. Yine de, biraz yaratıcılık ve hayal gücüyle, muhtemelen şartlarınıza uygun çözümler bulabilirsiniz.
Örneğin, mutfağınızdaki çekmecelerin kulpları halka şeklindeyse, halkaların içinden bir sopa geçirerek çekmecelerin açılmasını önleyebilirsiniz. Fırının kapağı için de aynı önlemi alabilirsiniz. Plastik torbaları düğümleyip saklarsanız daha az tehlikeli olur.
Belki evin içinde ve çevresinde kazaları önlemek için başka basit yöntemler düşünebilir ve bunları küçük çocukları olan arkadaşlarınızla ve tanıdıklarınızla paylaşabilirsiniz.
Dışarda
Çocuğunuzun oynadığı yerleri kontrol edin. Dört yaşından büyük çocukların maruz kaldığı yaralanmaların çoğu dışarda oynarken meydana gelir. Düşüp yaralanırlar veya belki de bisikletlerinden düşerler. Üç ila yedi yaşlarındaki çocukların dışarda geçirdikleri en ölümcül kazalar trafik kazaları ve boğulmalardır.
Oyun alanlarını denetlerken, çocuğunuzun yaralanmasına neden olmaması için, oyun araçlarının sağlam olup olmadığını kontrol edin. Çocuğunuz düştüğünde yaralanmaması için salıncakların, tırmanma iskelelerinin ve benzer oyun araçlarının altındaki zemin gevşek kum gibi yumuşak bir malzemeden mi oluşuyor?
Evinizin yakınında havuz veya akarsu var mı? Sadece beş-on santim derinlikteki su bile, bir veya iki yaşındaki bir çocuğun boğulmasına neden olabilir. Çocuk psikologu Bäckström’ün dediğine göre, “Küçük bir çocuk havuza yüzüstü düştüğünde yön duygusu kaybolur; neyin aşağıda, neyin yukarıda olduğunu anlayamaz. Çocuk bu durumda tekrar kolayca ayağa kalkamaz.”
Bu nedenle, en temel kural şudur: Yanında kendisini denetleyecek bir yetişkin olmadan, bir ila üç yaşındaki bir çocuğun sokakta tek başına oynamasına asla izin vermeyin. Civarda su varsa, çocuk iyice büyüyene kadar bir yetişkinin gözetimi olmadan sokakta oynamasına izin vermeyin.
Trafikte
Evinizin çevresinde trafik varsa, aynı şeyler geçerlidir. Bäckström’ün söylediğine göre, “okul çağında olmayan çocuklar sadece net ve kesin işaretleri anlayabilirler ve dikkatlerini ancak tek bir şey üzerinde toplayabilirler. Ancak trafik, onlar için anlaşılması güç kavramlarla ve belirsiz mesajlarla doludur.” Çocuğunuzun okul çağına gelmeden caddede tek başına karşıdan karşıya geçmesine izin vermeyin. Uzmanlara göre, çocuklar en azından 12 yaşına gelmeden, trafiğin yoğun olduğu yerlerde tek başına bisiklete binecek kadar büyümemişlerdir.
Çocuğunuza güvenliği için, bisiklete ya da ata binerken, patenle veya kızakla kayarken kask takmasını öğretin. Kafa travmalarını tedavi etmek zordur; bunlar kalıcı veya ölümcül hasarlara bile yol açabilirler! Bir çocuk hastanesinde, bisiklet kazası sonucu tedavi edilen çocukların yüzde 60’ında kafa ve yüz travmaları vardı; ancak kask takanlarda ciddi bir kafa travması yoktu.
Aynı zamanda, çocuğunuzun arabayla yolculuk yaparken de güvende olduğundan emin olun. Birçok ülkenin kanunları, küçük çocukların güvenlikleri için özel olarak tasarlanmış koltuklarda emniyet kemerleri bağlanmış şekilde oturtulmalarını talep eder. Bu önlem, trafik kazası geçiren çocukların yaralanma ve ölüm oranını önemli ölçüde azalttı. Yaşadığınız yerde bu tür güvenlik koltukları bulunuyorsa, bunlardan birini kullanmanız yaşam güvenliğini sağlayabilir. Ancak koltuğun modelinin standartlara uygun olduğundan emin olun. Bebekler için hazırlanmış koltukların, üç yaşlarındaki çocuklar için hazırlanmış olanlardan farklı olduğuna dikkat edin.
Çocuklarımız Yehova’dan gelen değerli hediyelerdir ve onlarla her bakımdan ilgilenmek istiyoruz. (Mezmur 127:3, 4) Hanna’nın olayından önce olduğu gibi sonra da, Karl-Erik ve Birgitta iyi bir ana-baba olarak çocuklarının korunmasıyla hep ilgilendiler. Karl-Erik şunu kabul ediyor: “Fakat bu olaydan sonra elbette daha da tedbirli olduk.” Birgitta sözlerini şöyle bitiriyor: “Şimdi torunlarımız var ve ilaçlarımızı kilitli bir yerde bulundurmaya her zaman dikkat ediyoruz.”
[Sayfa 22’deki çerçeve]
Evinizde Güvenliği Sağlayın
• İlaçlar: Onları çocukların erişemeyeceği kilitli bir dolapta tutun. Aynı şey reçetesiz satılan ve bitkisel ilaçlar için de geçerlidir. Aynı zamanda, evinizde kalan konuklarınıza da ilaçlarını çocukların erişemeyeceği bir yere koymasını söyleyin.
• Evdeki kimyasal maddeler: Onları çocukların erişemeyeceği kilitli bir dolapta saklayın. Kolaylıkla tanıyabilmeniz için orijinal ambalajlarında tutun. Bu ürünleri kullanırken gözünüzü üstünden ayırmayın ve onları daima kaldırın; sadece kısa bir süre için odadan ayrılsanız bile böyle yapın. Bulaşık makinenizde asla deterjan artıkları bırakmayın.
• Fırın: Tavaların saplarını her zaman ocağın iç tarafına doğru çevirin. Eğer varsa, ocağınıza, çocukların saplı tencerelere uzanmasını önleyen bir çerçeve takın. Çocuğunuz açık fırın kapağının üstüne çıkıyorsa, güvenlik için fırının devrilmesini önleyen bir düzenek kullanın. Fırının kapağına bir kilit takılmalıdır. Çocuğunuz fırının kapağına dokunursa yanabilir mi? O halde, sıcak kapağa dokunmaması için bir koruyucu şey veya kafes takın.
• Tehlikeli ev aletleri: Bıçaklar, makaslar ve tehlikeli aygıtlar kilitli veya sürgülü dolaplarda ve çekmecelerde tutulmalı veya çocuğun erişemeyeceği bir yerde saklanmalıdır. Bu tür aletleri kullandığınızda ve geçici olarak bir kenara koyduğunuzda, masanın veya tezgâhın kenarına değil, çocuğun erişemeyeceği kadar uzağa koyun. Aynı zamanda, kibritler ve plastik torbalar da küçük çocuklar için tehlikeli maddelerdir.
• Merdivenler: Merdivenlerin her iki ucuna, en az 70-75 cm yüksekliğinde, çocuğun geçemeyeceği parmaklıklar taktırın.
• Pencereler ve balkon kapıları: Çocuğunuzun pencereleri ve balkon kapılarını açmasını ya da odayı havalandırırken bunlar açık olduğunda aralarından geçmesini önleyen güvenlik sürgüleri, zincirler veya başka donanımlar yükseğe takılmalıdır.
• Kitap rafları: Çocuğunuz tırmanmayı ve bir şeylere asılmayı seviyorsa, kitap raflarının ve duvarda duran diğer yüksek mobilyaların düşmelerini önlemek için onları duvara sabitleştirin.
• Elektrik prizleri ve kabloları: Kullanılmayan prizlere bir tür kilit takılmalıdır. Çocuğunuzun masa lambasını çekip başına düşürmemesi için lambaların ve benzeri şeylerin kabloları duvara veya mobilyaya sabitleştirilmelidir. Aksi takdirde, bu lambaları kaldırın. Ütüyü asla ütü masasının üstünde bırakmayın ve kordonunun masadan aşağıya sarkmasına izin vermeyin.
• Sıcak su: Sıcak suyunuzun derecesini ayarlayabiliyorsanız, çocuğunuzun musluğu açtığında yanmaması için suyun sıcaklığını 50 santigrat dereceden daha düşük bir ısıda tutmalısınız.
• Oyuncaklar: Sivri kenarlı veya köşeli oyuncakları atın. Çocuğunuz ağzına soktuğunda boğulmasına neden olabilecek küçük veya küçük parçalara ayrılabilen oyuncakları atın. Oyuncak ayıların gözlerini ve burunlarını iyice sabitleştirin. Ağabeylerine ve ablalarına, bebek yerdeyken küçük oyuncaklarını kaldırmalarını öğretin.
• Şekerler ve çerezler: Sert şekerler ve fıstık gibi şekerleme ve çerezleri erişebilecekleri yerlere bırakmayın. Bunlar çocuğunuzun boğazına takılıp kalabilir.
[Tanıtım notu]
Kaynak: Çocuklarla İlgili Şikâyet Bürosu
[Sayfa 22’deki çerçeve]
Bir Kaza Durumunda
• Zehirlenme: Çocuğunuz bir miktar zehirli sıvı içmişse, ağzını suyla iyice çalkalayın ve bir iki bardak su veya süt içirin. Sonra, bir doktora veya zehirlenmelerle ilgili bir danışma merkezine müracaat edin. Çocuğunuzun gözüne tahriş edici bir şeyler kaçmışsa, gözlerini derhal en az on dakika bol suyla yıkayın.
• Yanıklar: Küçük yanıklarda yaranın üstüne en az 20 dakika soğuk (çok soğuk değil) su uygulayın. Yanığın boyutu çocuğunuzun avucundan büyükse veya yüzü, eklemi , karnının alt kısmı ve üreme organları yanmışsa, çocuğunuzu hastanenin acil servisine götürmelisiniz. Ciltteki derin yanıklar daima bir doktor tarafından tedavi edilmelidir.
• Boğulma: Çocuğunuzun nefes borusuna bir şey kaçtıysa, bu nesneyi acilen dışarı çıkarmanız gerekir. Başvurabileceğiniz etkili bir yol, Heimlich yöntemidir. Bunda, yabancı cismi nefes borusundan çıkartmak için karnın üst kısmından daha üst bölümlere doğru elle ani basınç uygulanmaktadır. Bunu yapmayı bilmiyorsanız, daha fazla bilgi almak için doktorunuzla görüşün veya bu yöntemin öğretildiği ilk yardım kurslarına katılın.
[Tanıtım notu]
Kaynak: İsveç Kızılhaçı
[Sayfa 23’teki resim]
Bisiklete binerken koruyucu kask takın
[Sayfa 23’teki resim]
Böyle bir araba koltuğu güvenlidir