Bölüm 21

Bilgilendirici Malzeme, Onun Net Sunuluşu

1-3. Konuşmanın bilgilendirici olmasını sağlamak için neden belirli malzeme gereklidir?

¹ Değerli konuşmalar çok çalışarak hazırlık yapmakla başlar ve çaba ve vakit ister; fakat bunun ödülü ne kadar büyüktür! Böylece bilgi dağarcığını genişletebilir ve sahip olduğun faydalı şeyleri dinleyicilerinle paylaşabilirsin. Çok genel şeylerden bahsetmektense onlara aydınlatıcı ayrıntılar sunabilir ve kendin de söylediklerinin doğru olduğundan emin olabilirsin. Bu, dinleyicilerin Tanrı’nın Sözüne karşı takdirini geliştirip Yehova’ya şeref verir. Bilgilendirici malzeme noktasında özellikle konuşmanda neler söylediğine önem verilir. Bunun değişik yönlerini kısaca göz önünde tut. Konuşmalar için Nasihat fişindeki birinci nokta budur.

² Belirli malzeme. Çok genel şeylerden bahseden bir konuşma ağırlık ve otorite sağlamak bakımından yetersiz ve belirsizdir. Dinleyicileri kararsız bir durumda bırakmaktadır. Fikirlerin dinleyiciler tarafından hatırlanması isteniyorsa, onların belirli ve tam olması gerekir. Bu, konu hakkında araştırma yapılıp bilgi edinildiğini ispatlar.

³ Bu niteliğe, hazırlık yaparken şu soruları sormakla sahip olunabilir: Neden? Ne zaman? Nerede? v.b. Bir olaydan bahsetmek, genellikle yeterli değildir. Olayların geçtiği yerlerden, adlarından, tarihlerinden ve mümkünse nedenlerinden söz etmelisin. Bazı hakikatleri söylemek yetmez. Bunların neden doğru ve bilinmesinin neden yararlı olduğunu göstermelisin. Öğretirken bir şeyin nasıl yapılması gerektiğini anlatmalısın. Bu tür açıklamalarda ne kadar ileri gideceğin dinleyicilerin bilgi seviyesine bağlıdır. Böylece hangi ayrıntıların gerekli olduğunu saptamak için dinleyicilerini düşünmelisin.

4-6. Konuşmanın, hitap ettiğin dinleyici grubu için bilgilendirici bir konuşma olması için hangi etkenleri zihninde tutmalısın?

⁴ Dinleyiciler için bilgilendirici malzeme. Bir dinleyici grubuna bilgi kazandırabilen malzeme, başka bir grubun bilgisine hiçbir şey katmayabilir, hatta onları tamamıyla karanlıkta bile bırakabilir. Bundan açıkça görüldüğü gibi malzeme belirli bir dinleyici grubuna uygun olmalıdır. Örneğin, Yehova’nın Şahitlerinin faaliyetinin nasıl yapıldığını anlatan bir konuşmada malzeme, Tanrısal Hizmet ibadetinde veya kendisini Yehova’ya vakfetmeye hazır duruma gelen bir kimseyle konuşulduğunda veya bu konuda hiç bilgisi olmayan bir gruba hitap edildiğinde tamamıyla değişik şekillerde ele alınmalıdır.

⁵ Bu etkenler Konuşma Yeteneğini Geliştirme programında yerine getirilen tahsislerde de göz önünde tutulmalıdır. Tahsis olarak verilen herhangi bir konuşmanın malzemesi, dinleyiciler, seçilen durum, konuşmanın amacı düşünülerek sunulmalıdır. Bütün bunlar, konuşmanın türüne ve konuşmacının seçtiği duruma göre belirlenecektir. Tabii, öğretim konuşması hazır bulunanların tümüne hitaben verilecektir. Diğer konuşmalar bundan değişik şekilde verilebilir; durum, dinleyiciler ve konuşmanın amacına göre seçilmelidir. Hem konuşmacı hem de nasihat eden kendilerine her zaman şu soruları sorabilirler: Acaba malzeme dinleyici grubu için uygun mudur? Dinleyicilere bilgi kazandıracak ve eğitim verecek midir?

⁶ Hazırlık yaparken kendine şöyle sor: Bu konuşmada neyi başarmak istiyorum? Söylemek istediğim şeylerin ne kadarı zaten bu kişi veya grup tarafından biliniyor? Bu noktaların anlaşılabilmesi için nasıl bir temel kurmalıyım? Tamamıyla değişik bir gruba bunları başka şekilde nasıl söyleyebilirdim? Karşılaştırmalar, görüşlerimizi çok defa aydınlatabilir. Hazırlık yaparken konuyu değişik gruplara değişik şekillerde açıklamaya çalış. Bunun amacı, dinleyicilerini düşünmeni ve belirli bir dinleyici grubuna sunacağın malzemenin bilgilendirici olması için taşıması gereken özellikleri fark etmeni sağlamaktır.

7, 8. Konuşmalarımızın uygulanabilir değerde olmasını nasıl sağlayabiliriz?

⁷ Uygulanabilir değerde malzeme. Öğrenilmesi gereken çok şey vardır, fakat hepsi uygulanabilir değildir. Yehova’nın Şahitleri için bilgilendirici malzeme, Mukaddes Kitaba uygun yaşayışı ve tarla hizmetleri için gereken bilgileri içine almaktadır. Edindikleri bilgileri nasıl kullanabileceklerini öğrenmek isterler.

⁸ Hazırlık yapan konuşmacı ve nasihat eden bu noktayı şunları sormakla göz önünde bulundurabilirler: Konuşmada hangi yol gösterici prensipler bulunmaktadır? Bu malzeme kararlar vermek üzere kullanılabilir mi? Sunulan malzeme tarla hizmetine uyarlanabilir mi? Tanrı’nın Sözünü yüceltip, O’nun amacına işaret eder mi? Pek az konuşma bütün bu bilgileri verebilir, fakat sunulan malzemenin uygulanabilir değerde olması için dinleyiciler tarafından belirli bir şekilde kullanılabilmelidir.

9-11. İfadelerin doğru ve tam olması neden çok önemlidir?

⁹ İfadelerin doğru ve tam olması. Yehova’nın Şahitleri bir hakikat toplumudur. Hakikati söylemek ve her durumda, her ayrıntıda yanılmadıklarından kesinlikle emin olmak isterler. Bu yalnız öğretilerde değil, yaptıkları alıntılarda, başkaları hakkında söyledikleri sözlerde veya onları tanıtma tarzlarında, ayrıca bilimsel verilerde veya günün olaylarıyla ilgili konularda da geçerlidir.

¹⁰ Yanlış ifadeler tekrarlanabilir ve hatta büyütülebilir. Dinleyicilerin yanlış olduğunu fark ettikleri ifadeler konuşmacının başka noktalardaki güvenilirliği hakkında sorular doğurur; hatta mesajın hakikatinden bile şüphelenilmesine yol açabilir. Daha önce değişik bir görüşün belirtildiğini duyup da daha sonra bu gibi ifadeleri işiten, yeni ilgi gösteren biri Yehova’nın Şahitleri arasında görüş birliğinin olmadığı sonucuna varabilir ve hatta hiçbir sebep söylemeksizin onlarla ilişkisini bile kesebilir.

¹¹ Nasihat eden, konuşmacının her ifadesi üzerinde tek tek durmamalı; özellikle konuşmacı hakikatte yeni olduğundan Tanrı’nın Sözünün daha derin hususlarında bütünüyle köklenmemişse, bunu yapmamalıdır. Bunun yerine konuşmacının düşünüşüne şekil vermek için ona takt ile yardım edecek ve ifadelerinin titiz bir hazırlık sonucu nasıl doğru olabileceğini gösterecektir.

12, 13. Aydınlatıcı ek malzemenin değeri nedir?

¹² Aydınlatıcı ek malzeme. Konuyu derinlemesine düşünerek veya daha fazla araştırma yaparak derlenip sunulan düşünceler, bir konuşmaya çok katkıda bulunabilir ve dinleyicilerin zaten alışmış oldukları malzemelerin öğretici olmayan bir tekrarının yapılması önlenebilir. Bu, konuşmanın sunuluşuna tazelik katar, dinleyicilerin ilgisini canlandırır ve çoktan beri bilinen bir konu da olsa, yine de zevkle dinlenmesini sağlayabilir. Ayrıca konuşmacıya güven de verir. O kimse, konuşmasına değişik bilgiler sunacağını bilmekten doğan bir coşkuyla başlar.

¹³ Kaçınılması gereken bir tehlike kişisel tahmin ve varsayımlarda bulunmaktır. Yehova’nın Şahitlerinin inancını yansıtan yayınlar kullanılmalı ve onlara dayanılmalıdır. Bu yayınlara ve indekslere başvur. Sözlerinin yanıltıcı değil, aydınlatıcı oluduğundan emin olmalısın.

**********

14-16. Düşünceleri basit bir şekilde ifade edebilmek için bir konuşma nasıl hazırlanmalıdır?

¹⁴ Malzemeni hazırlarken söylemek istediğin şeyleri nasıl söyleyeceğine özellikle dikkat etmen de önemlidir. Konuşmalar için Nasihat fişi buna “Net, anlaşılır” olarak değinmektedir. Bu noktaya yeterince dikkat etmemen, dinleyicilere erişmeni önleyebilir veya onlar senden işittiklerini daha sonra hatırlamakta güçlük çekebilirler. Bu meselenin başlıca üç yönü göz önünde bulundurulmalıdır.

¹⁵ Basit bir şekilde ifade etmek. Bu, sözlerin önceden tasarlanması gerektiği anlamına gelmez. Ne var ki, sunulacak fikirler önceden incelenmeli ve bazı etkenler göz önünde tutulmalıdır. Bu, genellikle konuşmanın özlü olmasıyla ve düşüncelerin basit bir şekilde ve açık bir dille ortaya konulmasıyla sonuçlanır. Bir konu, konuşmacının zihninde karmaşık ise, sunulurken de karmaşık olacaktır.

¹⁶ Son dakikada hazırlık yapmaktan kaçınılmalıdır. Konuşmanın her noktası, konuşmacı için basit ve net olana kadar irdelenmelidir. Konuşmaya hazırlanılırken bu noktaları tekrarlamak, onları zihne o derece yerleştirecektir ki, sözler istenildiğinde ağızdan kolayca çıkacak ve konuşmacı için olduğu kadar dinleyiciler için de aynı şekilde net olacaktır.

17, 18. İyi bilinmeyen terimler neden açıklanmalıdır?

¹⁷ Bilinmeyen terimlerin açıklanması. Mukaddes Yazıları ve Yehova’nın Şahitlerinin inancını yansıtan yayınları incelemenin sonucunda, bizi tanımayanlara garip gelen bir terim hazinesine sahip olduk. Eğer bu terimleri kullanarak Mukaddes Kitabın hakikatlerini belirli dinleyici gruplarına anlatacak olsaydık, söylediklerimizin büyük bir kısmı ya kaybolacak ya da sözlerimiz hiçbir şekilde anlaşılamayacaktı.

¹⁸ Dinleyicilerini düşün. Anlayış seviyeleri nedir? Faaliyetimizden ne derece haberdardırlar? Bu terimlerin kaçını senin kadar kolayca başkalarına da anlatacaklardır? “Teokrasi”, “mütebaki”, “başka koyunlar”, hatta “Armagedon” ve “Gökteki Krallık” gibi terimler, belki dinleyicinin zihnine ya değişik bir anlam getirecek ya da onun için hiçbir şey ifade etmeyecektir. Eğer dinleyicilerinin Yehova’nın Şahitlerinin faaliyetleriyle ilgili az bilgileri varsa, “can”, “cehennem” ve “ölümsüzlük” gibi terimler bile açıklanmalıdır. Fakat konuşma cemaate sunuluyorsa bu gibi terimlerin açıklanmasına gerek yoktur. Böylece, içinde bulunulan durum göz önüne alınmalıdır.

19, 20. Fazla malzeme kullanmaktan nasıl kaçınabiliriz?

¹⁹ Fazla malzeme kullanmamak. Bir konuşmada çok fazla bilgi vermek, dinleyicilerin büyük bir malzeme yağmuruna tutulması ve sonunda anlayışlarının körlenmesi veya tamamıyla kaybedilmesiyle sonuçlanabilir. Konuşmanın varılmak istenen amaca ulaşabilmesi için, ayrılan vakitte açıkça sunulabilecek malzemeden daha fazlası kullanılmamalıdır. Dinleyicilerin rahatça sindirebileceklerinden daha fazlası söylenmemelidir. Üstelik bir yabancıya veya yeni ilgi gösteren birine sunulan malzeme aynı konuda cemaate sunulan malzemeye oranla çok daha basitleştirilmiş olmalıdır. Bu hususta nasihat eden de konuşmacının hitap ettiği dinleyicileri göz önünde bulundurmalıdır.

²⁰ Acaba bir konuşmacı, konuşmasında ne kadar malzeme işleyebileceğini nasıl bilebilir? Hazırlanırken bir karşılaştırma yapmak yararlı olacaktır. Neleri sunman gerektiğini iyice incelemelisin. Dinleyiciler, bu noktalardan kaç tanesini hiç değilse kısmen biliyorlar? Kaç tanesi onlar için tamamıyla yeni olacaktır? Önceden sahip olunan bilgi temeli çok geniş ise, belirli bir zaman içinde o temele dayanılarak daha fazla bilgi verilebilir. Fakat ele alınacak konunun hemen hemen hiçbir yönü bilinmiyorsa, hem söylenecek şeylerin miktarı, hem de dinleyicilerin sunulacak düşünceleri tamamıyla kavramalarını sağlamanın ne kadar vakit alacağı gibi hususlara büyük bir dikkat gösterilmelidir.