Kutsal Kitaptaki Sırası 64​—3. Yuhanna

Yazarı: Yuhanna

Yazıldığı Yer: Efesos ya da dolayları

Tamamlanma Tarihi: MS y. 98

1. Üçüncü Yuhanna kime yazılmıştır? Bu kişi hakkında ne biliyoruz?

YUHANNA bu mektubu çok sevdiği sadık bir Hıristiyan olan Gayus’a yazmıştır. Gayus adı o dönemde yaygın bir isimdi. Yunanca Kutsal Yazıların diğer kısımlarında dört kez geçen bu isim üç ya da dört farklı kişiye atfen kullanılır (Elçi. 19:29; 20:4; Rom. 16:23; 1. Kor. 1:14). Bu kişilerden herhangi birinin Yuhanna’nın hitap ettiği Gayus olup olmadığına dair hiçbir kesin bilgi yoktur. Tüm bildiğimiz Gayus’un Hıristiyan cemaatinin bir ferdi ve Yuhanna’nın özel bir arkadaşı olduğu, ayrıca hitap şeklinden anlaşıldığı gibi mektubun ona özel yazıldığıdır.

2. Üçüncü Yuhanna’nın yazarı, yazıldığı zaman ve yer hakkında hangi bilgiler var?

² Mektubun başındaki dilek ve sonundaki selam sözlerinin üslubu İkinci Yuhanna’nınkine çok benzer ve yazar yine kendini “bu ihtiyar” diye tanıtır (2. Yuhn. 1). Dolayısıyla bu mektubu da Yuhanna’nın yazdığına dair hiçbir kuşku yoktur. İçerik ve dil benzerliği de bu mektubun diğer iki mektup gibi MS yaklaşık 98’de, Efesos ya da civarında yazıldığı fikrini uyandırır. Kısa bir mektup olduğundan eski yazarlar tarafından nadiren alıntılanmıştır, ancak İkinci Yuhanna’yla birlikte Kutsal Yazıların ilk listelerinde yer alır.a

3. (a) Yuhanna bu mektubunda neyi dile getirir? (b) Birinci yüzyıldaki kardeşler topluluğu hakkında ne öğreniriz?

³ Yuhanna bu mektubunda Gayus’un seyahat eden kardeşlere gösterdiği konukseverliğe takdirini dile getirir ve hırslı Diotrefis’in yarattığı bazı sıkıntılardan söz eder. Anlaşılan kayıtta adı geçen Dimitrios mektubu Gayus’a getirmiştir. Bu durumda Dimitrios muhtemelen Yuhanna tarafından gönderilmişti ve yolculuğu sırasında Gayus’un konukseverliğine muhtaçtı, mektup da bunu sağlayacaktı. Gayus gibi Diotrefis ve Dimitrios hakkında da mektupta yazılanlardan başka bir şey bilmiyoruz. Ancak mektup birinci yüzyıldaki uluslararası kardeşler topluluğundaki sıcak ilişkiler hakkında bir fikir edinmemizi sağlar. Örneğin, kardeşlerin “Tanrı’nın adı uğrunda” seyahat eden kişilere, şahsen tanımasalar da konukseverlik göstermesinin âdet olduğunu öğreniriz (7. ayet).

ÜÇÜNCÜ YUHANNA KİTABININ İÇERİĞİ

4. (a) Yuhanna Gayus’u neden övdü? (b) Hangi tutumu kınadı ve hangi öğüdü verdi?

⁴ Elçinin konukseverlik ve iyi işlerle ilgili öğütleri (1-14. ayetler). Yuhanna Gayus’un “hakikat yolunda” devam ettiğini duyunca çok sevinmiştir (4. ayet). Onu, seyahat eden kardeşlerle sevgiyle ilgilenerek gösterdiği sadakatinden dolayı över. Şöyle der: “Hepimiz bu gibi kişilere konukseverlik göstermek zorundayız. Böylece, hakikat yolunda birlikte çalışan iş arkadaşları olabiliriz” (8. ayet). Yuhanna daha önce cemaate yazmıştır, fakat üstünlük taslayan Diotrefis elçiden veya diğer sorumlu kişilerden gelen hiçbir şeyi saygıyla kabul etmemektedir. Yuhanna oraya gelince Diotrefis’ten kendilerini ‘kötülemesinin’ hesabını soracaktır (10. ayet). Sevgili Gayus’a ‘kötüyü değil iyiyi örnek almasını’ öğütler (11. ayet). Dimitrios’tan örnek biri olarak söz eder. Yuhanna çok şey yazmak yerine yakında Gayus’la yüz yüze görüşmeyi umduğunu söyler.

KİTABIN YARARLARI

5. (a) Yuhanna ne yönden örnek bir gözetmendi? (b) Cemaatin hangi tutumu koruması önemliydi? (c) Yuhanna neden Diotrefis’i açıkça kınadı? (d) Hangi konuda gayretli olmalıyız? Bu, Yuhanna’nın belirttiği hangi ilkeyle uyumludur?

⁵ Yuhanna, cemaati kirletici etkilerden korumak için gösterdiği gayretle örnek bir gözetmendi. Cemaatin sevgi dolu ve konuksever tutumu övgüye değerdi. Ve aslında kardeşler bu mutlu ortamı korumakla yükümlüydüler. Yanlarına gelen ‘tanımadıkları’ kardeşlerle “hakikat yolunda birlikte çalışan iş arkadaşları” olarak hizmet etmeleri ancak böyle bir ortamda mümkün olacaktı (5, 8. ayetler). Ne var ki Diotrefis Yehova’nın nefret ettiği bir özelliğe sahipti: Üstünlük taslıyordu. Teokratik düzene saygısızdı, hatta Yuhanna’yı kötülüyordu (Özd. 6:16, 17). Cemaatin konukseverlik göstermesine engel olmaya çalışıyordu. Yuhanna’nın çok net ifadelerle bu kötü davranışı kınaması ve cemaatteki içten sevgiyi savunması hiç şaşırtıcı değil. Bugün biz de alçakgönüllü tutumumuzu korumak, hakikat yolunda yürümek, Tanrı’nın istediği türden bir sevgi ve cömertlik göstermek konusunda onun gibi gayretli olmalıyız. Bu sayede Yuhanna’nın dile getirdiği şu ilkeye göre davranmış oluruz: “İyi olanı yapan Tanrı’dandır. Kötü olanı yapan ise Tanrı’yı görmemiştir” (3. Yuhn. 11).

[Dipnot]