14. BÖLÜM
Doğallık
KENDİNİZİ doğal bir şekilde ifade etmeniz başkalarının güvenini kazanmanıza yardım eder. Sizinle bir maske arkasından konuşan kişinin söylediklerine güvenir misiniz? Maskenin konuşmacının kendi yüzünden daha güzel olması durumu değiştirir mi? Herhalde hayır. O halde farklı bir kisveye bürünmektense kendiniz olun.
Doğallık özensizlikle karıştırılmamalı. Cümle düşüklüğü, yanlış telaffuz ve boğuk, anlaşılmaz konuşma tarzı uygun değildir. Argo sözcükler kullanmaktan da kaçınılmalı. Her zaman, hem konuşmamız hem de tavrımızla uygun bir saygınlık yansıtmak isteriz. Böyle bir doğallık sergileyen kişi ne fazla resmi olur ne de başkalarını etkilemek konusunda aşırı bir kaygı duyar.
Tarla Hizmetinde. Şahitlik amacıyla bir eve yaklaştığınızda ya da halka açık bir yerde birinin yanına gittiğinizde tedirginlik hissediyor musunuz? Çoğumuz hissederiz, ancak bu duygu bazılarında diğerlerinde olduğundan daha uzun sürer. Gerginliğin sonucu olarak ses, yapay ya da titrek çıkabilir veya tedirginlik ellerin ya da başın garip hareketleriyle kendini gösterebilir.
Bir müjdeci çeşitli nedenlerle bu sorunla karşı karşıya kalabilir. Belki nasıl bir izlenim bırakacağını düşünüyor ya da sunuşunun başarılı olup olmayacağını merak ediyor olabilir. Bunlar birçok insanın aklından geçen düşüncelerdir, ancak bu tür şeylere çok fazla dikkat edildiğinde sorunlar çıkar. Tarla hizmetine katılmadan önce tedirginlik duyuyorsanız size ne yardım edebilir? Dikkatli bir hazırlık ve Yehova’ya hararetle dua etmek. (Res. İşl. 4:29, 30) Yehova’nın insanları Cennette kusursuz bir sağlıkla sonsuz yaşama davet ederek gösterdiği büyük merhameti düşünün. Yardım etmeye çalıştığınız kişileri ve onların iyi haberi duymaya ihtiyaçları olduğunu düşünün.
Ayrıca, insanların özgür iradeleri olduğunu, dolayısıyla da mesajı kabul ya da reddedebileceklerini aklınızda tutun. İsa eski İsrail’de şahitlik ettiğinde de böyleydi. Göreviniz yalnızca vaaz etmektir. (Mat. 24:14) İnsanlar konuşmanıza izin vermediğinde, oradaki varlığınızla bile bir şahitlikte bulunursunuz. Yehova’nın, iradesini yerine getirmek üzere sizi kullanmasına izin verdiğiniz için görevinizi başarmış olursunuz. Bir şeyler anlatma fırsatı bulduğunuz zamanlar konuşmanızı özellikli kılan ne olacak? Konuşma tarzınızın çekici ve doğal olması için düşüncelerinizi karşınızdakilerin ihtiyaçları üzerinde yoğunlaştırmalısınız.
Şahitlikte bulunurken, günlük faaliyetlerinizdeki gibi konuşup davranmanız dinleyicilerinizi rahatlatır. Hatta, Mukaddes Kitaptan onlarla paylaşmak istediğiniz düşünceleri daha kolay kabul edebilirler. Nutuk atarcasına konuşmaktansa, onlarla sohbet edin. Dostça davranın. Onlarla ilgilenin, görüşlerini dile getirmelerini olumlu karşılayın. Elbette, konuşulan dilin ya da yöresel kültürün, tanımadığınız kişilerle konuşurken saygı ifadesi olarak birtakım kurallar getirdiği yerlerde bunlara uymak istersiniz. Yine de, her zaman rahat bir şekilde gülümsemeye hazır olabilirsiniz.
Kürsüde. Bir gruba hitap ederken, genellikle en iyisi, doğal, sohbet tarzında bir konuşma yapmaktır. Tabii, dinleyici kitlesi büyükse sesin herkese erişmesi için kuvveti ve netliği daha iyi ayarlanmalı. Eğer konuşmanızı ezberlemeye çalışırsanız ya da notlarınız fazla ayrıntılıysa, muhtemelen özenle seçilmiş sözcükler kullanma konusunda aşırı kaygılanıyorsunuz. Sözcükleri özenle seçmek önemlidir, fakat buna fazla dikkat edilirse, konuşma fazla resmi ve zorlama olur. Doğallığını yitirir. Belirteceğiniz düşünceler önceden dikkatle düşünülüp taşınılmış olmalı; ancak dikkatiniz daha çok sözcük seçiminde değil, düşünceler üzerinde olsun.
Bir ibadette söyleşiye katıldığınızda da aynı şey geçerlidir. İyi hazırlanın, fakat cevaplarınızı okumayın ya da ezberlemeyin. Cevaplarınızı doğal bir konuşmanın çekiciliğine sahip olacak şekilde, yapmacıksız bir ses değişimiyle verin.
Arzu edilen konuşma nitelikleri bile aşırıya vardırıldığında dinleyicide doğallıktan uzak bir izlenim bırakabilir. Örneğin, anlaşılır şekilde ve doğru telaffuzla konuşmalısınız; ancak bunu konuşmanızın resmi ya da yapay bir tarz alacağı noktaya vardırmayın. Vurgulayıcı ya da tarif edici jestler iyi yapıldığında konuşmanızı canlandırabilir; katı ve abartılı jestler ise dikkati söylediklerinizden uzaklaştırır. Sesiniz yeterli kuvvette olsun, fakat aşırı yüksek sesle konuşmamaya çalışın. Ara sıra konuşmayı hararetlendirmek iyidir, fakat tumturaklı sözlerden kaçınmalısınız. Ses değişimi, coşku ve duygular, dikkati kendi üzerinize çekmeyecek ya da dinleyiciyi rahatsız etmeyecek şekilde kullanılmalı.
Bazı kişilerin, yalnızca bir konuşma sunarken değil, herhangi bir şey söylerken de doğal olarak özenli bir tarzları vardır. Başkalarının tarzı ise günlük konuşma diline daha yakındır. Önemli olan her gün düzgün konuşmak ve İsa’nın takipçisine yakışır şekilde, saygın davranmaktır. O zaman kürsüdeyken çekici bir doğallıkla konuşmanız ve davranmanız kolaylaşacak.
Topluluk Önünde Okurken. Topluluk önünde okurken doğallık sergilemek çaba gerektirir. Bunu başarmak için okuyacağınız malzemedeki başlıca düşünceleri saptayın ve bunların nasıl geliştirildiğini izleyin. Bunları net olarak aklınızda tutun; aksi halde sözcükleri okumaktan öteye geçemeyeceksiniz. Size yabancı gelen sözcüklerin telaffuzuna bakın. Doğru tonlama yapabilmek ve düşünceleri net aktaracak şekilde sözcükleri gruplandırıp okumak üzere yüksek sesle okuma alıştırmaları yapın. Bunu, okumanız akıcılık kazanana dek tekrarlayın. Malzemeyi öyle benimseyin ki, onu yüksek sesle canlı bir sohbet niteliğinde okuyabilesiniz. Doğallık budur.
Kuşkusuz, topluluk önünde yaptığımız okuma çoğunlukla Mukaddes Kitaba dayalı yayınlarımızdan olur. Vaizlik Eğitim İbadetindeki okuma görevlerimizin yanı sıra, tarla hizmetinde ve kürsüde konuşurken de ayetler okuruz. Biraderlere Gözcü Kulesi incelemesinde ya da Cemaat Kitap Tetkikinde ele alınan malzemeyi okuma görevi verilir. Yeterlik sahibi bazı biraderler de büyük ibadetlerde dinleyici kitlesinin önünde metin okuma görevi alabilirler. İster Mukaddes Kitabı, ister başka malzemeyi okuyor olun, tırnak içindeki kısımları malzemeyi canlı kılacak tarzda okuyun. Birden fazla kişinin sözleri alıntılanıyorsa her biri için sesinizde biraz değişiklik yapın. Bir uyarı: Okumanızı aşırı dramatikleştirmeden, doğal şekilde canlandırın.
Doğal bir okuma sohbet şeklindedir. Kulağa yapay gelmez, inanç yansıtır.