İlginç Sorulara Cevaplar

Matta’nın sözlerine göre, İsa, boşanmak için uygun sebepleri ele alırken, neden “fuhuş” (YD) ve “zina” gibi iki farklı kelime kullandı? Mukaddes Yazılara uygun bir boşanmanın tek nedeni, bu terimden de genel olarak anlaşıldığı üzere, “zina” değil midir?

Matta 5:32’de İsa’nın şu sözleri kayıtlıdır: “Fakat ben size derim ki, fuhuştan (YD) [Yunanca porneia] başka bir sebepten karısını boşıyan adam onu zaniye [Yunanca: moihheia] eder, ve kim boşanmış kadınla evlenirse, zina eder.” Benzer şekilde Matta 19:9’da şunları okuyoruz: “Ben size derim: Kim fuhuştan (YD) [porneia] ötürü olmayıp karısını boşar ve başkası ile evlenirse, zina [moihheia] eder.”

Görüldüğü gibi, kayıtta iki ayrı kelime kullanılmıştır. İlk önce onların ne anlama geldiklerini gördükten sonra kullanılışlarının önemini ele alalım.

Matta’nın kaydında kullanılan terimlerden biri olan moihheia aslında bir şeyi çürütmek veya bozmak ve kutsal bir ilişkiye sadakatsiz olmak anlamına gelir. Tıpkı bir maddenin, ona yabancı bir şey katıldığı takdirde saflığını kaybettiği ve böylece bozulduğu gibi, evlilikte eşlerden biri de bu ilişkinin dışında olan biriyle ilişkide bulunursa evlilik ilişkisini kirletir; böylece o evlilik bozulur, saflığı kaybolur. “Nikâhsız cinsel ilişki” veya “kanun dışı cinsel birleşme” anlamında tanımlanan “zina” kelimesinde de bu düşünceler mevcuttur. Dolayısıyla hem Yunanca’da, hem de Türkçe’de kanun dışı cinsel ilişkilerin evlilik ilişkisi üzerindeki etkisi kanunun ana noktası haline getirilir; şöyle ki zina eden eş, o ilişkiye başkasını sokarak sadece karı-koca kapsamına giren evliliği bozmaktan suçlu olur.

Kullanılan diğer terim hakkında ne denilebilir? “Fuhuş” kelimesi cinsel ahlaksızlığın evlilik ilişkisi üzerinde yarattığı etkiye değil, cinsel faaliyetin mahiyetine veya niteliğine dikkati çeker. Hem Türkçe “fuhuş” kelimesi, hem de Matta’nın kaydında kullanılan Porneia kelimesi bunu ifade eder. Tabii, ilk başta İncil yazarının kullandığı Yunanca terimle ilgileniyoruz. Çünkü “fuhuş” kelimesi, Türkçe konuşanlar tarafından genellikle nasıl anlaşılırsa anlaşılsın, asıl önemli olan ve kesinlik taşıyan husus, Mukaddes Kitapta kullanılan kelimenin hem yazarı, hem de o zaman yaşayan insanlar için ne anlama geldiğidir.

Bugün “fuhuş”tan bahsedildiği zaman, insanlar genellikle karşı cinsten kişiler, arasında evlilik dışı olmakla beraber, ‘olağan’ veya tabii şekilde yapılan cinsel ilişkilerin söz konusu olduğunu düşünürler. Böylece birçokları, İsa’nın boşanmanın tek sebebinin “fuhuş [porneia]” olduğunu söylediği zaman bununla sadece bir zevce ile kocası olmayan bir erkek arasında, veya bir kocayla zevcesi olmayan bir kadın arasında tabii şekilde yapılan cinsel ilişkilere değindiği sonucuna varmışlardır. Acaba durum böyle midir? Matta’nın kaydında kullanılan porneia kelimesi sadece tabii şekilde yapılan cinsel ilişkilere mi atfeder? Yoksa aynı cinsten olanlar arasındaki ilişkileri, veya karşı cinsten kişiler arasında sapık cinsel ilişki şekillerini, yani tüm ahlaksız cinsel ilişki şekillerini de mi içine alır? İsa, yeryüzünde bulunduğu zaman birinci yüzyıldaki insanlar porneia kelimesini acaba nasıl anladılar?

Bu meselenin itinalı bir tetkiki, porneia kelimesinin tüm ahlaksız cinsel ilişki şekillerine atfettiğini gösterir. Bu, geniş kapsamlı bir terimdir, porneia veya ona bağlantılı bulunan porneuo fiilinden türetilen “pornografi” gibidir. Yunan dilinin sözlükleri bunun böyle olduğunu açıkça gösterirler.

Bu sözlükler porneia kelimesinin “satmak” anlamına gelen bir kökten geldiğini ve (evlilik bağlarına sadık kalma engeli gibi) engel tanımayan dizginsiz, kanun dışı cinsel ilişkileri tanımladığını gösterirler. Buna göre, bu kelimenin, Mukaddes Kitabın yazıldığı zamanda nasıl kullanıldığı hakkında Thayer’s Greek-English lexicon of the New Testament (Thayer’in Yeni Ahit Üzerindeki Yunanca-İngilizce Sözlüğü) porneia’nın “genel olarak kanun dışı cinsel ilişkileri” tanımladığını belirtir. Moulton anda Milligan’s The Vocabulary of the Greek New Testament (Moulton ve Milligan’ın Yunanca Yeni Ahdin Kelime Dağarcığı) bunun “genel olarak kanuna aykırı cinsel ilişkiler” olduğunu söyler. Theological Dictionary of the New Testament’in (Yeni Ahdin Teolojik Sözlüğü) Altıncı cildi porneia’nın “daha kesin bir tanımı olmaksızın genel [olarak] ‘cinsel ilişkiler’” anlamına gelebildiğini iddia eder.

Porneia (birçok Türkçe konuşanların zihninde “fuhuş” kelimesi) daha geniş kapsamlı olduğu için, birçok Mukaddes Kitap mütercimleri onu tercüme ederken “ağır ahlaksızlık”, “cinsel ahlaksızlık” “cinsel günahlar” gibi veya benzer ifadeler kullanırlar.

Acaba bu, homoseksüellerin kurdukları gayri tabii ve sapık ilişilerin, İsa’nın sözlerini kaydeden resullerin kullandıkları bu terimin anlamının içinde olduğu mu demektir? Evet, bu anlama gelir. Bunun böyle olduğu, İsa’nın üvey kardeşi olan Yahuda’nın Sodom ve Gomorralı erkeklerin gayri tabii cinsel hareketlerine değindiği zaman porneia kelimesini nasıl kullandığından anlaşılabilir. (Yahuda 7) Birinci yüzyılın başlarında Yunanca konuşan Yahudilerin porneia’yı nasıl kullandıkları hakkında Theological Dictionary of the New Testament’in (Yeni Ahdin Teoloji Sözlüğü) altıncı cildi şöyle der: “[porneia] aynı zamanda ‘gayri tabii, iffetsizlik,’ lutilik olabilir.”

Öyleyse, Mukaddes Kitapta bu terimler hangi anlamda kullanılıyor ve bu Mukaddes Kitapça boşanmak için geçerli bir sebep teşkil etmekle ilgili neyi gösteriyor? Evli olan herhangi bir kimse evlilik bağı dışında, ya karşı cinsten biriyle, ya da aynı cinsten bir kişiyle, gerek tabii, gerekse de gayri tabii ve sapık şekilde olsun ahlaksız cinsel ilişkilerde bulunursa, Mukaddes Kitabın gösterdiği anlamda porneia veya “fuhuş” işlemekten suçlu olur. Böyle cinsel münasebetler, öpüşme, okşama veya kucaklaşma gibi bir kimsenin yapabileceği küçük akılsız hareketleri kastetmez, fakat tabii veya gayri tabii olsun herhangi bir şekilde ilişkide bulunmak üzere cinsel organların ahlaksız tarzda kullanılışını atfeder.

Kanun ahdinde bununla ilgili kapsamlı bir görüş açısını desteleyen prensipler buluruz. Kanun altında bir eş, gayri tabii olanlar olmak üzere ciddi cinsel günahlar işlediği zaman, onun evliliği feshedilirdi; çünkü Tanrı’nın talimatına göre böyle bir eş öldürülürdü.—Çıkış 22:19; Levililer 18:22, 23, 29; 20:10-16; Tesniye 22:22; ayrıca Hıristiyan resulün Romalılar 1:24-27, 32’deki sözleriyle de karşılaştır.

Bundan dolayı, İsa’nın sözlerinde gösterilen anlamlara göre, bir eş ciddi cinsel ahlaksızlıktan suçluysa, masum olan eş isterse, Mukaddes Yazılara dayanarak suçlu olanı boşayabilir. Mukaddes Kitabın gösterdiği sebeplere uygun olarak boşanan suçsuz kişi yeniden evlenmek için Mukaddes Kitap açısından serbest olur. Kendisi artık zina işlemekle suçlanamaz.