Bölüm 6
‛Kendini Aleni Okumaya Ver’
1, 2. Aleni okuma için hangi fırsatlara sahibiz?
1 Resul Pavlus, Timoteos’u şöyle teşvik etti: “Kendini . . . . aleni okumaya vermeye devam et.” Tanrısal hizmet için gerekli olan bu ve başka yetenekleri, hizmet arkadaşlarına da öğretmesi için Timoteos’a talimat verdi. (I. Timoteos 4:13) Bu ilham edilmiş nasihat, bugün de Tanrı’nın tüm hizmetçileri için yerindedir ve buna uymamız gereklidir.
2 Tanrı’nın hizmetçisinin sık sık alenen okuması istenir. Kule Dergisinin tetkikinde ve Cemaat Kitap Tetkikinde ayetler ve paragraflar okunmalı. Tanrısal Hizmet ve Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetlerinde ve tarla hizmetinde de Mukaddes Kitap ayetleri okunur. Bunun için Tanrı’nın her hizmetçisinin başarılı bir şekilde alenen okumayı bilmesi, hem kendisinin hem de dinleyenlerin yararınadır.
3. Hazırlık neden önemlidir?
3 Aleni okuma, başka insanların yararlanması için yüksek sesle yapılan bir okumadır. Fakat okuyan, belirli sözcükleri kekeleyerek okursa veya doğru olmayan bir şekilde telaffuz ederse veyahut sözcükleri düşüncenin anlamını belirtmeyecek şekilde vurgularsa, dinleyiciler gerçekten yararlanacaklar mı? Coşku eksikliğiyle tekdüze bir şekilde okursa, dinleyiciler dikkat edecekler mi? Bir gruba iyi bir şekilde okumak için önceden hazırlık yapmak gerekir. Hiçbir zaman, Cemaat Kitap Tetkikindeki okuma da dahil olmak üzere, verilen bir tahsise malzemeyi okumadan ve hazırlık yapmadan gitmemek iyidir; aksi halde dinleyiciler gereği kadar yararlanamayacakları gibi sözcüklerin yanlış söylenişini dahi benimseyecekler. Evet, Tanrı’nın hizmetçisi kendini aleni okuma işine hazırlamalıdır.—Habakkuk 2:2.
4, 5. Aleni okumanın dinleyicileri harekete geçirmesi ve kolayca anlaşılabilmesi için hangi nitelikler gereklidir?
4 Gerekli nitelikler. Yüksek sesle okuduğun zaman, coşkulu ol. Sözcüklerde ifade edilen duyguları yansıtarak okumana sıcaklık kat. Bunu yapmakla, okumayı, soğuk ve cansız bir şekilde sunmaktan kaçınmış olacaksın. Dinleyicilerin önemli ifadeleri duyamayacağı kadar da alçak sesle okumamak için dikkat et. Sesin, kullanılan oda veya salonun her köşesine gidecek kadar kuvvetli olmalıdır. Bir tek sözcüğü bile kaçırmamak için, hiç kimse kendini zorlama gereğini duymamalıdır.
5 Bütün sözcükleri açıkça ve net olarak, heceleri ayırt ederek telaffuz etmelisin. Sözcüklerdeki bazı harfleri yutma, sözcükleri birbirine karıştırma ve doğru hecele, çünkü buna dikkat etmezsen, okuduğun anlaşılmaz. Diğer taraftan, her harfi aşırı hecelemekle dikkati mesajdan çok sunuş şekline çekme. Net ve iyi telaffuz edilen bir okumada, dinleyici okuduğun sözcükleri tam olarak anlar; boşlukta kalmaz. Okuma net değilse, çok defa bu, okuyanın sesini dinleyicilere doğru yöneltmemesinden kaynaklanır; bunun için, okurken başını kaldırmayı alışkanlık edin. Sesinin hiçbir engelle karşılaşmadan çıkabilmesi için, ağzını iyi aç.
6. Yerinde olan vurgu nasıl belirlenir? Ara vermek vurgulamaya nasıl yardım eder?
6 Doğru vurgu önemlidir. Doğru vurgu, okuduğunun anlaşılmasını sağlayan bir anahtar gibidir. Vurgulama nedeniyle dinleyicilere tamamen farklı bir düşünce iletiliyorsa vurgunun yanlışlığı ortaya çıkar. Bazen belirli tek sözcük vurgulanmalı, fakat sık sık bir sözcük grubu veya bütün bir cümlecik vurgulanmalıdır. Neyin vurgulanması gerektiğini sunulan düşünce belirler ve bu husus, yalnız cümlenin diğer kısmına değil, müzakere edilen bütün konuya da bağlıdır. Yerinde verilen aralar, vurgunun hayati bir kısmıdır. Kısa aralar, sözcüklerin anlamlı bir şekilde gruplandırılmasına yardım eder ve kilit düşüncelere dikkati çeker; daha uzun aralar ise, müzakere edilen konunun bir ana kısmının sonuna işaret eder.
7. Okumanın bir konuşma gibi olmasını hangi husus temin eder?
7 İyi okumaya çalışırken, ses tonunun yüksekliğine ve konuşma hızının değişikliğine de dikkat edilmelidir. Bunlar olmadan okuma sıkıcı ve nahoş olacak. Fakat bu hususlar uygun şekilde uygulanırsa, ortaya çıkan ifade değişikliği, okumanın doğal ve canlı bir konuşma olmasına yardım edecektir.
8. Bir konuşmanın yazılı metinden verilmesi ne zaman uygundur?
8 Yazılı metinden okumak. Kişilere okumakla ilgili en önemli durumlardan biri, yazılı bir metinden bir konuşma vermektir. Bu sunuş şeklinin de yeri vardır. Örneğin, Yönetim Kurulu ara sıra, belirli bir ülkede, Tanrı’nın kavminin bütün cemaatlerinin aynı anda aynı bilgiyi duymaları için tanzimler yapabilir. Başka durumlarda, örneğin büyük ibadet programlarında konuşmaların bazı kısımlarından basının alıntı yapması mümkün ise veya karmaşık bir malzemenin tam olarak sunulması gerekiyorsa, konuşmayı metinden vermek yerinde olur.
9, 10. Bir konuşma yazılı metinden verildiği zaman, yenilmesi gereken en önemli güçlük nedir? Bu güçlük nasıl yenilebilir?
9 Bir metin okunurken, yenilmesi gereken zorluk, sözleri sohbet şeklinde dizilmiş gibi okumaktır. Fakat ses tonu kuvvetlendirilmeli. Çoğu kez kullanılan cümleler, senin kişisel üslubundan farklıdır; belki cümleler daha uzun ve daha karmaşıktır. İfade tarzı ve ritim, normal olarak konuşurken kullandığından farklı olabilir. Belki de malzemeyi kendi seçeceğin sözcüklerle daha iyi bir şekilde sunabileceğini düşünüyorsun. Fakat alıştırma ve tecrübe, yazılı metinden konuşmalar vermekte belirli bir oranda gelişmene olanak sağlayacak.
10 Başarı için anahtar önceden yapılan hazırlıktır. Metni iyice bilmek için vakit harcanmalı. Temel düşünceleri zihnine iyice yerleştirmek için, malzemeyi birkaç defa okumalısın. Alışmadığın sözcükleri iyi bir sözlükte ara ve nasıl telaffuz edilmeleri gerektiğini not et. Sonra, kendini yazarın sunuş şekline alıştırmak için, konuşmayı yüksek sesle prova et. Bazı konuşmacılar, konuşmayı bir aynanın önünde yüksek sesle prova etmekle, dinleyicilerle ilişki kurabilme yeteneğini geliştirdiklerini fark ettiler. Dinleyicilerle iyi bir ilişki kurmak, konuşmanın küçük bir salonda verildiği zamanlarda önemlidir.
11. Yazılı metinde hangi işaretler yardımcıdır?
11 Vurgulanmak istenen kilit sözcüklerin altını çizmek veya onlara bir vurgu işareti koymak yararlıdır. Bazı konuşmacılar, cümlecikleri birbirinden ince bir dikey çizgiyle ayırıyorlar. Ayrıca, alışık olmadığın şekilde gruplaştırılmış, fakat birbirine bağlı olarak söylenmesi gereken sözcükler de bir bağlantı işaretiyle birbirine bağlanabilir. Bu şekilde, bu sözcük grubunun sonuna gelmeden önce duraklamaman gerektiğini hatırlayacaksın. Sonuç olarak, doğal olmayan ifadelerden ve anlam kaybından sakınmış olursun. Uzun duraklamalar yapılmasının gerektiği yerler de metinde işaretlenebilir. Ara vermek, bekleyiş yaratabilir, vurgu etkisi yapar ve malzemenin sindirilmesi için vakit verir. Ayrıca, konuşmanın doruk noktasını saptamak önemlidir. Konuşmayı bu noktaya doğru ilerletmek ve sonra konuşma hızını değiştirmek amacıyla gereken yerleri işaretleyebilirsin.
12-15. Önceden yapılan hazırlık, Mukaddes Kitaptan okuduğumuz zaman neden özellikle önemlidir?
12 Mukaddes Kitabı okumak. Mukaddes Kitabı okumak, hem gençler, hem de yaşlılar için hayatidir. Birçok durumda Mukaddes Kitaptan yüksek sesle okumak gerekmektedir. Böyle tahsisler Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetinde verilir. Hepimiz tarla hizmetinde insanlarla konuşurken de ayetler okuyoruz. Fakat bunları iyi okuyor muyuz? Kekelememek, konumuzla ilgili olan kısımları vurguyla okumak ve sohbet niteliğinde, doğal bir okuma sunabilmek için ayetlerle ilgili bir alıştırma yaptık mı?
13 Mukaddes Kitaptan okumakla ilgili olarak hazırlık yapmak kesinlikle gereklidir. Bunun, Tanrı’nın Sözü olduğunu; olağanüstü güzelliğe, duyguya sahip kısımlarla, doğru ve mantıksal yargılarla dolu olduğunu unutma. Bu hususları, dinleyicilerin yarar görmesi için, uygun şekilde yansıtarak okumalıyız. Mukaddes Kitaptan okuyacağımız bölümü önceden bildiğimiz zaman, alışık olmadığımız sözcükler, cümlecikler ve anlatım biçimi üzerinde de, kekelemekten sakınmamız için, dikkatli bir hazırlık yapmalıyız.
14 Tanrı’nın sözlerine hararetle dikkat etmek üzere, Yeruşalim’in Su Kapısının karşısındaki meydanda toplanan sürgünden dönen İsraillilerle ilgili heyecan verici olayı düşün. Görevli Levililer Yehova’nın sözlerini sunarken, bunu hazırlıksız bir şekilde dikkatsizce ve üstünkörü mü yaptılar? Kayıt şöyle cevap verir: “Ve kitaptan, Allahın şeriatinden açıkça okudular; ve manasını verdiler, ve okuduklarını onlara anlattılar.” (Nehemya 8:8) Bu okuyanlar, ibadete katılanlara Yüce Olan’ın sözlerini iletirken, O’na karşı derin hürmete sahip idiler.
15 Şahsen, aile çevrende, İbadet Salonunda ya da herhangi birinin kapısının önünde, kısaca, nerede olursa olsun, yüksek sesle okuduğun zaman, bunu, asıl malzemeyi sadık bir şekilde yansıtmak üzere duygu katarak ve imanı geliştiren bir kuvvetle yap. Aleni okumanın harekete geçirici bu kudretinin önemi, resul Yuhanna’nın şu sözleriyle gösterilmektedir: “Okuyana, ve peygamberliğinin sözlerini dinliyenlere, ve onda yazılmış olan şeyleri tutanlara ne mutlu; çünkü vakit yakındır.”—Vahiy 1:3.