Langutelo Ra Bibele

Xana Vatekani Va Fanele Va Tshama Swin’we Vutomi Bya Vona Hinkwabyo?

UXI vutisela yini xivutiso xexo? Loko hi tshaha swihlambanyo swa vatekani swa le Vupela-dyambu, xana a hi swona leswaku vukati “byi fanele byi ya emahlweni eswiyin’weni leswinene ni swo biha” naswona “kukondza rifu ri hi hambanisa”? Ina, hi ntolovelo swihlambanyo swa vukati swi vula leswaku mutekiwa ni muteki va tiboha vutomi bya vona hinkwabyo. Kambe vo tala a va ha tivoni va bohiwe hi switshembiso sweswo swi hlambanyiweke. Vatekani vo tala swinene va hambana—van’wana endzhaku ka tin’hweti ti nga ri tingani kasi van’wana endzhaku ka makume ya malembe. Ha yini vanhu va nga ha byi xiximi vukati? Bibele yi nyikela nhlamulo.

Hi kombela u kambisisa 2 Timotiya 3:1-3, kutani u yi pimanisa ni leswi u swi xiyaka emisaveni namuntlha. Xiphemu xa tindzimana teto xi ri: “Emasikwini yo hetelela ku ta fika minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona. Hikuva vanhu va ta va lava tirhandzaka, varhandzi va mali, . . . lava nga nkhensiki, lava nga tshembekiki, lava nga riki na xinakulobye xa ntumbuluko, lava nga laviki ntwanano hambi wu ri wihi, . . . lava nga tikhomiki.” Vuprofeta byebyo byi be nhloko ya mhaka. Moya wolowo wu onhe ni ku tsanisa vuxaka bya vatekani emisaveni hinkwayo, leswi swi vonaka hi ku kula ka nhlayo ya lava dlayaka vukati.

Entiyisweni, vanhu vo tala a va ha byi xiximi vukati. Hikwalaho ka leswi, hi nga vutisa: Xana vukati byi fanele byi langutiwa byi ri bya nkoka swinene? Xana wu kona nchumu lowu vuriwaka vukwetsimi bya vukati? Xana Vakreste va fanele va byi languta njhani vukati? Hi wihi mpfuno lowu Bibele yi wu nyikelaka vatekani namuntlha?

Xana Langutelo Ra Xikwembu Ri Cincile?

Eku sunguleni, Xikwembu a xi vulanga leswaku swiboho swa vukati i swa xinkarhana. Mhaka ya loko xi hlanganisa wanuna ni wansati wo sungula yi hlamuseriwe eka Genesa 2:21-24, naswona kwalaho a ku vekiwanga nhlawulo wa ku dlaya vukati kumbe wa ku hambana. Ematshan’weni ya sweswo, ndzimana 24 yi ri: “Wanuna u ta siya tata wakwe ni mana wakwe naswona u fanele ku namarhela nsati wakwe, kutani va fanele va va nyama yin’we.” Xana tsalwa leri ri vula yini?

Ehleketa hi miri wa munhu, ndlela leyi tinyama takwe ti hlanganeke ha yona kambe ku nga vonaki nsomo ni ndlela leyi marhambu ma hlanganeke ha yona emahlanganweni lama tiyeke, lama nga khuhlaniki. Mawaku vun’we byonghasi! Mawaku ku tiya konghasi! Kambe, ku va ni nhlomulo lowukulu loko swiphemu sweswo leswi nga pimanisiwiki ni nchumu swi vaviseka! Hikwalaho, eka Genesa 2:24, xiga lexi nge “nyama yin’we” xi kandziyisa vuxaka lebyikulu ni ku tshama hilaha ku nga riki na makumu ka vukati. Xi tlhela xi nyikela xitsundzuxo lexikulu xa ku vava lokukulu loku nga vaka kona loko xiboho xexo xi honisiwa.

Hambileswi mimoya ya ku hundzuka eka magidi ya malembe lama hundzeke yi cinceke langutelo ra munhu, Xikwembu xa ha languta vukati byi ri xiboho xa vutomi hinkwabyo. Emalembeni ya kwalomu ka 2 400 lama hundzeke, vavanuna van’wana lava nga Vayuda va sungule ku tshika vasati va vona lava xiteko kutani va teka vasati lava ha riki vantshwa. Xikwembu xi xi sorile xiendlo lexi, hi muprofeta wa xona Malakiya xi te: “N’wina mi fanele mi tilangutela malunghana ni moya wa n’wina, naswona ku nga tshuki ku va ni loyi a xengaka nsati wa vuntshwa bya wena. Hikuva xi venge ku dlaya vukati,” Yehovha Xikwembu xa Israyele u vurile”—Malakiya 2:15, 16.

Endzhaku ka loko se ku hundze malembe-xidzana ya mune, Yesu u tiyisekise langutelo ra Xikwembu ro sungula mayelana ni vukati loko a tshaha Genesa 2:24 kutani a nyikela nkongomiso lowu: “Leswi Xikwembu xi swi paneke swin’we, ku nga tshuki ku va ni munhu la swi hambanisaka.” (Matewu 19:5, 6) Endzhaku ka malembe, muapostola Pawulo u lerise leswaku “wansati a nga hambani ni nuna wa yena” nileswaku “wanuna a nga fanelanga a tshika nsati wa yena.” (1 Vakorinto 7:10, 11) Matsalwa lawa ma ri kombisa kahle langutelo ra Xikwembu hi vukati.

Xana ku kona laha Bibele yi pfumelaka leswaku vukati byi herisiwa? Ina, vukati bya hela loko un’wana a fa. (1 Vakorinto 7:39) Vuoswi na byona byi nga herisa vukati loko munghana loyi a nga riki na nandzu a lava ku byi herisa. (Matewu 19:9) Handle ka leswi, Bibele yi khutaza mimpatswa leswaku yi tshama swin’we.

Ndlela Yo Endla Leswaku Vukati Byi Nga Hahluki

Xikwembu xi lava leswaku vukati byi tshama hilaha ku nga heriki, ku nga ri nyimpi ntsena ya leswaku byi ya emahlweni, kambe byi tsakisa. Xi rhandza leswaku wanuna ni wansati va tlhantlha swiphiqo swa vona kutani va tsakela ku va swin’we. Rito ra xona ri nyikela nkongomiso wa vukati lebyi tisaka ntsako ni lebyi nga heriki. Hi kombela u xiya matsalwa lama landzelaka.

Vaefesa 4:26: “Dyambu ri nga peli ma ha ri eka xiyimo xa ku kariha.”a Wanuna un’wana loyi a tsakeke evukatini byakwe u kholwa leswaku tsalwa leri ri pfuna yena ni nsati wakwe ku tlhantlha timholovo hi ku hatlisa. U ri: “Loko u tsandzeka ku etlela endzhaku ka loko mi holovile, swi vula leswaku ku na leswi fambaka ximatsi. U nga xi pfumeleli xiphiqo xexo xi ya emahlweni.” Minkarhi yin’wana yena ni nsati wakwe va bule hi swiphiqo swa vona kukondza ku va nivusiku ngopfu. Kambe swa pfuna. Wa engetela: “Ku tirhisa misinya ya milawu ya Bibele swa pfuna swinene.” Hi ku endla tano, wanuna loyi ni nsati wakwe va ve ni vukati lebyi va tiseleke ntsako ku ringana malembe ya 42.

Vakolosa 3:13: “Hambetani mi lehiselana mbilu ni ku rivalelana hi ku ntshunxeka.” Wanuna un’wana u hlamusela ndlela leyi yena ni nsati wakwe va tirhiseke ndzimana leyi ha yona: “Vatekani va nga ha nyenyetsana hambiloko va nga endlanga nchumu lexi hoxeke, tanihi leswi un’wana ni un’wana a nga ni swihoxo ni mikhuva leyi nga ha nyenyetsaka vanhu van’wana. Hi lehiselana mbilu hi ku ka hi nga pfumeleli swilo leswi swi hi kavanyeta.” Handle ko kanakana, marito lawa ma pfune mpatswa lowu emalembeni ya 54 wu tekanile!

Ku tirhisa misinya ya milawu ya Matsalwa yo tano swi tiyisa xiboho lexi hlanganisaka vavanuna ni vavasati. Hikwalaho vukati bya vona byi nga tsakisa, byi enerisa ni ku tshama hilaha ku nga heriki.

[Nhlamuselo ya le hansi]