Ndzi Tshike Ku Va Socha Ra SS Ndzi Va Nandza Wa Xikwembu Xa Ntiyiso

Hi ku vula ka Gottlieb Bernhardt

A ndzi ri socha ra SS ra le Jarimani, ku nga ntlawa wa varindzi vo hlawuleka va Hitler, naswona a ndzi tirha eka Xihondzo xa Wewelsburg. Hi April 1945, ndzi lerisiwe ku dlaya vakhotsiwa ekampeni ya nxaniso leyi a yi ri ekusuhi ni kwalaho. Vakhotsiwa volavo a ku ri Timbhoni ta Yehovha. Masocha ya SS a ma yingisa swileriso hinkwaswo leswi humaka eka varhangeri wa wona. A ndzi fanele ndzi hlawula exikarhi ko yingisa xileriso xexo kumbe ku endla leswi nga swinene. Mi nge ndzi mi hlamusela leswaku ha yini a ndzi fanele ndzi endla xiboho xexo.

NDZI velekiwe hi 1922 emutini lowu nga ekusuhi ni Nambu wa Rhine eJarimani. Hambileswi vunyingi bya vaaki va ndhawu yoleyo a ku ri Makhatoliki, ndyangu wa ka hina a wu nghena kereke ya Ma-piety, ku nga vukhongeri lebyi sunguleke hi lembe-xidzana ra vu-17. Hi 1933, loko ndzi ri ni malembe ya 11, Hitler u sungule ku fuma eJarimani. Leswi a ndzi tlharihile exikolweni ni le ka mintlango, ndzi hlawuriwe ku ya nghena xikolo ekusuhi ni doroba ra Marienburg, leri sweswi ri vitaniwaka Malbork, le Poland. Exikolweni xexo lexi nga ekule ni le kaya hi madzana ya tikhilomitara, ndzi dyondzisiwe tidyondzo ta vandla ra National Socialist kumbe ra Manazi. Swichudeni a swi dyondzisiwa swilo swo fana ni ku xixima, ku hiseka, ku tshembeka, ku yingisa, ku va ni vutihlamuleri ni leswaku ndhavuko wa tiko ra ka hina ra Jarimani wu fanele wu xiximiwa swinene.

Nyimpi Ya Vumbirhi Ya Misava Ni Ku Va Socha Ra SS

Loko ku tlhekeke nyimpi ya vumbirhi ya misava hi 1939, ndzi ve rin’wana ra masocha ya SS ya Leibstandarte ya Adolf Hitler, ku nga ntlawa wa masocha lama nga ehansi ka Hitler hi byakwe. Eka ntlawa wolowo a ku tekiwa masocha lama nga ta va varindzi va vatirhela-mfumo naswona man’wana ya wona a ma tirhisiwa eka mintirho yo hlawuleka ya masocha. Ndzi vone tinyimpi eBelgium, Furwa, Netherlands, Romania, Bulgaria ni le Greece. Loko ndza ha ri Bulgaria, ndzi ye eka nhlangano wa vukhongeri lowu fambisiweke hi muprista wa vuthu ra nyimpi. Ndzi tivutisile ndzi ku: ‘Xana minhlangano leyi fanaka ya khomiwa hi vuthu ra valala? Xana Xikwembu xa ti katekisa tinyimpi? Xana xa ri seketela vuthu ro karhi?’

Endzhakunyana, ndzi hlawuriwe ku ya exikolweni xa Junkerschule, ku nga xikolo lexi letelaka majaha leswaku ma byarhisiwa vutihlamuleri lebyikulu evuthwini ra nyimpi. Endzhaku ka sweswo, ndzi averiwe ku ya tirha ni ntlawa wa masocha lama rindzaka ntsindza wa mfumo wa Jarimani edorobeni ra Berlin, laha ndzi tshameke ndzi vona Hitler a holovela n’watipolitiki un’wana exikarhi ka vanhu la nga ni xikhundla lexi tlakukeke. Ndzi te: ‘Sweswo swi n’wi chiche xiyimo Hitler.’ Kambe a ndzi nga ta xinyata ndzi vula sweswo hi rito leri tlakukeke!

EBerlin, ndzi hlangane na Inge, loyi na yena a a tirha entsindza wa mfumo wa Jarimani. Loko hi ri kusuhi ni ku tekana, mina ni ntlawa wa mina wa masocha hi tekiwe hi xitshuketa hi xihaha-mpfhuka hi yisiwa enyimpini ya le Rhaxiya hi ri hava swiambalo leswi faneleke swa xixika! Sweswo swi hi siye hi hlamele hikuva hi xixika xa 1941/1942, ku titimela ka kona a ku ri ehansi ka -30 wa tidigri. Loko ndzi ri kwalaho ndzi nyikiwe mendlele ya vumbirhi leyi vuriwaka Iron Cross. Endzhaku ka loko ndzi vaviseke swinene enyimpini, ndzi tlheriseriwe eJarimani hi xihaha-mpfhuka. Mina na Inge hi tekane hi 1943.

Endzhaku ka sweswo, ndzi averiwe ku ya tirha entsindza wa Hitler wa Obersalzberg lowu a wu ri etintshaveni ta Bavaria. Kwalaho a ku ri na Heinrich Himmler, murhangeri wa masocha ya SS loyi a hleleke leswaku ndzi kandziwa miri hi mukandzi wakwe ni ku tshunguriwa hi dokodela wakwe Felix Kersten. Endzhaku ka nkarhi ndzi kume leswaku Kersten a a ri ni ndhawu leyikulu leyi vuriwaka Hartzwalde, leyi nga ekusuhi ni le Berlin. Loko nyimpi yi ri kusuhi ni ku hela, u kombele Himmler leswaku a pfumelela Timbhoni ta Yehovha ta le kampeni ya nxaniso leyi nga ekusuhi ni ndhawu yakwe leswaku ti ya tirha kona. Himmler u pfumerile naswona Kersten a a ti khoma kahle Timbhoni. Minkarhi hinkwayo Mbhoni leyi a yi tirhela Kersten etikweni ra Sweden a yi hoxa Xihondzo xo Rindza exikhwameni xa Kersten leswaku xi kumiwa hi Timbhoni ta le Jarimani.a

Ndzi Tsakela Timbhoni Ta Yehovha

Eku heleni ka 1944, Himmler u ndzi nyike ntirho wa ku va muhleri wa mintirho ya ndhuna-nkulu wa masocha ya SS loyi a a ri mukongomisi wa Xihondzo xa Wewelsburg, lexi nga ni malembe ya 400 xi akiwile, lexi nga ekusuhi ni doroba ra Paderborn. Himmler u hlele leswaku Xihondzo xa Wewelsburg xi va ntsindza wo dyondzisela tidyondzo leti dumeke ta masocha ya SS. Ekusuhi ni xihondzo xexo a ku ri ni kampa ya nxaniso leyitsongo leyi vitaniwaka Niederhagen, leyi eka yona a ku pfaleriwe vakhotsiwa vo hlawuleka, ku nga Timbhoni ta Yehovha, leti nakambe a ti vitaniwa Swichudeni swa Bibele.

Mukhotsiwa un’wana la vuriwaka Ernst Specht, a a tshamela ku ta leswaku a ta ndzi pfuna leswi a ndzi vavisekile. A a ndzi pfuxela a ku: “Avuxeni nkulukumba.”

Ndzi n’wi vutise ndzi ku: “Ha yini mi nga vuli leswaku ‘Heil Hitler!’?”

U ndzi vutise hi vutlhari a ku: “Xana u kurisiwe hi vatswari lava nga Vakreste?”

Ndzi hlamule ndzi ku: “Ina, ndzi kurisiwe hi vatswari lava a va nghena kereke ya Ma-piety.”

U ye emahlweni a ku: “Kutani wa swi tiva leswaku Bibele yi tshembisa leswaku vanhu va ta ponisiwa (heil) hi munhu un’we ntsena, ku nga Yesu Kreste. Hikwalaho ndzi nge vuli ndzi ku ‘Heil Hitler!’”

Leswi ndzi hlamarisiweke hi nhlamulo leyi, ndzi n’wi vutise ndzi ku, “Hikwalaho ka yini u ri laha?”

U te: “Ndzi Xichudeni xa Bibele.”

Ndzi khumbiwe mbilu hi mabulo lawa a ndzi va na wona na Ernst swin’we ni Mbhoni yin’wana leyi vuriwaka Erich Nikolaizig, loyi a a tirha ku tsemeta misisi. Hambiswiritano, a swi yirisiwa ku va ni mabulo wolawo naswona murhangeri wa mina u ndzi lerise leswaku ndzi tshika ku vulavula na vona. Nilokoswiritano, a ndzi ehleketa leswaku loko vanhu hinkwavo eJarimani—tiko leri tivulaka ra Vakreste leri nga ni vaaki va timiliyoni lava nghenaka kereke—a va tikhome ku fana ni Timbhoni, a ku ta va ku nga vanga na nyimpi. Ndzi tibyele ndzi ku: ‘Va fanele va xiximiwa, ku nga ri ku xanisiwa.’

Hi nkarhi wolowo, noni leyi a yi karhatekile yi be riqingho yi kombela movha wo yisa n’wana wa yona exibedlhele, hileswi a a fanele a endliwa vuhandzuri hi xihatla leswaku a susiwa appendix. Hi ku hatlisa ndzi lerise leswaku ku huma movha, kambe murhangeri wa mina u arile. Ha yini? Nuna wa noni yoleyo u dlayiwile tanihi leswi a a ri xirho xa ntlawa lowu ringeteke ku dlaya Hitler hi July 1944. Xifanyetana xexo xi file naswona ku hava lexi a ndzi ta xi endla. Ninamuntlha ripfalo ra mina ra ha ndzi kingindza hikwalaho ka xiendlakalo xexo.

Hambileswi a ndza ha ri emalembeni ya va-20, ndzi sungule ku vona ndlela leyi vutomi byi nga xiswona hakunene, ku nga ri hi ku ya hi leswi a swi hlamuseriwa hi tidyondzo ta Manazi. Hi nkarhi lowu fanaka, ndlela leyi a ndzi ti xixima ha yona Timbhoni ta Yehovha swin’we ni tidyondzo ta tona yi ye yi kula. Leswi swi hetelele swi ndzi susumetela ku endla xiboho lexi hlamarisaka evuton’wini bya mina.

Hi April 1945, mavuthu ya matiko lama hlanganeke ya Allied a ma ri karhi ma tshinela naswona murhangeri wa mina u balekile eWewelsburg. Kutani ku fike ntlawa wa masocha ni swileriso leswi humaka eka Himmler swa leswaku ku mbundzumuxiwa xihondzo naswona ku dlayiwa vakhotsiwa. Mukongomisi wa kampa ya nxaniso leyi a yi ri ekusuhi u ndzi nyike phepha leri a ri ri ni mavito ya vakhotsiwa lava a va fanele va dlayiwa, vakhotsiwa va kona hinkwavo a ku ri Timbhoni. Ha yini a ti fanele ti dlayiwa? Hikuva ku vuriwe leswaku a ti tiva lomu swilo swa risima leswi endliweke hi vutshila leswi phangiweke hi mfumo wa Jarimani swi fihliweke kona, leswi tikombaka onge a swi fihliwe eka miako yin’wana ya le kampeni yoleyo. Xihundla xexo a ti nga ta xi paluxa! Kutani, a ndzi ta endla yini hi xileriso xexo?

Ndzi ye eka mukongomisi wa kampa kutani ndzi ku eka yena: “Mavuthu ya Maamerika ma le ku teni. Xana u ehleketa leswaku a swi nga ta antswa leswaku wena ni vanhu va wena mi famba?” Se a a lunghekele ku famba naswona u endle tano! Kutani ndzi endle nchumu lowu socha ra SS a ri nga ta wu endla nikatsongo, a ndzi xi yingisanga xileriso lexi a ndzi nyikiwe xona naswona ndzi ntshunxe Timbhoni.

Ndzi Kume Lunghelo Ra Ku Va Makwavo Wa Tona

Endzhaku ka nyimpi, mina na Inge hi lave Timbhoni ta Yehovha naswona hi sungule ku dyondza Bibele hi ku tiyimisela. Wansati un’wana la nga Mbhoni la vuriwaka Auguste swin’we ni van’wana va hi pfunile. Ku vaviseka ka mina enyimpini ni nkarhi wo nonon’hwa lowu veke kona endzhakunyana ka nyimpi swi tikise vutomi. Kambe mina ni nsati wa mina hi nyiketele vutomi bya hina eka Yehovha naswona hi khuvuriwile. Mina ndzi khuvuriwe hi 1948 kasi Inge u khuvuriwe hi 1949.

Hi va-1950, Timbhoni to hlayanyana leti a ti ri eWewelsburg hi nkarhi wa nyimpi ti tlhelele kwalaho leswaku ti tlhela ti hlangana ni Timbhoni-kulobye leti hambaneke khale. Tin’wana ta tona a ku ri Ernst Specht, Erich Nikolaizig ni mukhotsiwa un’wana la vuriwaka Max Hollweg. Ndzi swi teka ku ri lunghelo lerikulu ku vitaniwa makwavo wa vona, hikuva vavanuna lava va Xikwembu lava nga ni xivindzi va veke vutomi bya vona ekhombyeni leswaku va ndzi chumayela. Naswona a ku te na Martha Niemann, loyi a a ri matsalana eWewelsburg. Na yena u tsakisiwe swinene hi mahanyelo ya Timbhoni naswona endzhaku ka nkarhi u ve nandza wa Yehovha la tinyiketeleke.

Loko ndzi tsundzuka malembe lama hundzeke, ndzi vona vumbhoni byo tala bya leswaku “misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya [Sathana Diyavulosi]”—ku nga nchumu lowu a ndzi nga wu twisisi tanihi leswi a ndza ha ri jaha leri nga riki na ntokoto ni leri nga ni mavonelo yo tala lama nga twisisekiki. (1 Yohane 5:19) Naswona ndzi vona ku hambana lokukulu exikarhi ko tirhela tihosi leti nga ni tihanyi to fana na Hitler, ni ku tirhela Yehovha. Tihosi toleto ta khale ti lava leswaku vanhu va tona va yingisa xin’wana ni xin’wana lexi va lerisiwaka xona, kasi Yehovha u lava leswaku hi n’wi tirhela hi susumetiwa hi rirhandzu leri sekeriweke eka vutivi lebyi kongomeke bya timfanelo takwe ni swikongomelo swakwe hilaha swi hlamuseriwaka hakona eBibeleni. (Luka 10:27; Yohane 17:3) Ina, Yehovha hi yena loyi ndzi nga ta n’wi tirhela ntsena loko ndza ha hanya.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 19]

Xifaniso xa mucato wa hina hi February 1943

[Xifaniso lexi nga eka tluka 19]

Xihondzo xa Wewelsburg a xi ta va ntsindza wo dyondzisela tidyondzo ta masocha ya SS

[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]

Ndzi ri ni nsati wa mina Inge namuntlha