Ndzima 16

Vagadi Va Tihanci Va Mune Va Tsutsuma Hi Rivilo Lerikulu!

Xivono 3—Nhlavutelo 6:1-17

Nhloko-mhaka: Ku tsutsuma ka vagadi va mune va tihanci, timbhoni leti dlaweleke ripfumelo ti le hansi ka alitari ni siku lerikulu ra vukarhi

Nkarhi wa ku hetiseka: Ku sukela hi 1914 ku ya eku herisiweni ka mafambiselo lawa ya swilo

1. Xana Yehovha u n’wi paluxele njhani Yohane leswi nga endzeni ka buku-songwa leyi tsakisaka leyi Yesu a yi pfulaka?

ENKARHINI lowu wa minkitsikitsi, xana a hi swi naveli hi mbilu hinkwayo ku vona “swilo leswi faneleke ku endleka hi ku hatlisa”? Kunene swi tano, hikuva na hina ha katseka! Hikwalaho a hi fambisaneni na Yohane loko Yesu a ya emahlweni a pfula buku-songwa yoleyo yo tsakisa. Lexi hlamarisaka, Yohane a nga boheki ku yi hlaya. Ha yini? Hikuva u kombiwe leswi nga eka yona hi “swikombiso,” hi nxaxamelo wa swivono leswikulu leswi eka swona ku humelelaka swilo swo tala.—Nhlavutelo 1:1, 10.

2. (a) I yini leswi Yohane a swi vonaka ni ku swi twa, naswona xana xivumbeko xa kerubu xi komba yini? (b) Xileriso xa kerubu yo sungula xi ya eka mani, naswona ha yini u hlamula tano?

² Twana leswi Yohane a swi vulaka loko Yesu a pfula xilemo xo sungula xa buku-nsongwa: “Kuteloko Xinyimpfana xi pfula xin’wana xa swilemo swa nkombo hiloko ndzi languta, kutani ndzi twa xin’wana xa swivumbiwa leswi hanyaka swa mune xi vula hi rito ro fana ni ku dzindza ka tilo xi ku: ‘Tana!’” (Nhlavutelo 6:1) Leri i rito ra kerubu yo sungula. Xivumbeko xa yona xo fana ni xa nghala a xi ta komba Yohane leswaku nhlengeletano ya Yehovha yi ta endla swilo hi vurhena loko yi tisa vuavanyisi bya Yena lebyo lulama. Kambe, xileriso xexo xi yisiwa eka mani? A xi nge yisiwi eka Yohane, hikuva ana se u rhambiwe ku hlanganyela eka swivono leswi swa vuprofeta. (Nhlavutelo 4:1) ‘Rito rero ro fana ni ku dzindza ka tilo’ ri vitana van’wana lava hlanganyelaka eka xivono xo sungula xa nxaxamelo wa swiendlakalo leswi nyanyulaka swa mune.

Hanci Yo Basa Ni Mugadi Wa Yona Wo Hlamarisa

3. (a) I yini leswi Yohane a yeke emahlweni a swi hlamusela? (b) Hi ku pfumelelana ni leswi hanci yi fanekiselaka swona eBibeleni, xana hanci yo basa yi fanele yi fanekisela yini?

³ Yohane swin’we ni ntlawa wa yena lowu hisekaka ni vanakulobye va vona va namuntlha, va ve ni lunghelo ro vona xiendlakalo lexi endlekaka hi xihatla! Yohane u te: “Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci yo basa; ehenhla ka yona a ku tshame un’wana a ri ni vurha; hiloko a nyikiwa harhi, a huma a ri karhi a hlula, ni ku hetisa ku hlula ka yena.” (Nhlavutelo 6:2) Ina, endzhaku ka rito leri nge “Tana!” leri fanaka ni ku dzindza ka tilo, ku humelele hanci yo basa yi ri karhi yi tsutsuma. EBibeleni, hakanyingi hanci yi fanekisela nyimpi. (Pisalema 20:7; Swivuriso 21:31; Esaya 31:1) Hanci leyi, leyi vonakaka yi ri hanci ya xinuna yo saseka, i ya ku basa loko hatima loku kombaka ku kwetsima loku nga hava xisolo. (Ringanisa na Nhlavutelo 1:14; 4:4; 7:9; 20:11.) Leswi swa fanela swonghasi, hikuva swi kombisa nyimpi leyi tengeke ni leyi lulameke ematihlweni lama kwetsimaka ya Yehovha!—Nakambe vona Nhlavutelo 19:11, 14.

4. I mani Mugadi wa hanci yo basa? Hlamusela.

⁴ I mani Mugadi wa hanci leyi? U ni vurha, ku nga tlhari leri chavisaka ra nyimpi, kambe u tlhela a nyikiwa harhi. Lavo lulama lava ku nga vona va voniwaka va vehele tiharhi hi siku ra Hosi i Yesu ni ntlawa lowu yimeriwaka hi vakulu va 24. (Daniyele 7:13, 14, 27; Luka 1:31-33; Nhlavutelo 4:4, 10; 14:14)a Swi vonaka swi nga ta koteka leswaku xirho xin’we xa ntlawa wa vakulu va 24 xi nyikiwa harhi hikwalaho ka leswi xi nga ni timfanelo to karhi to hlawuleka. Hikwalaho, mugadi loyi wa hanci ku fanele ku ri Yesu Kreste. Yohane u n’wi vone a ri etilweni hi lembe leri nga rivalekiki ra 1914 loko Yehovha a ku, “Mina ndzi veke hosi yanga,” kutani a n’wi byela leswaku sweswo u swi endla hi xikongomelo xa “leswaku [a] ta [n’wi] nyika matiko ma va ndzhaka ya [yena].” (Pisalema 2:6-8)b Xisweswo, loko Yesu a pfula xilemo xo sungula u paluxa leswi yena hi yexe tanihi Hosi leya ha ku vehelaka harhi ya vuhosi, a tsutsumisaka xiswona a ya enyimpini hi nkarhi lowu vekiweke wa Xikwembu.

5. Xana mupisalema u n’wi hlamusela njhani Mugadi hi ndlela leyi fanaka ni leyi nga eka Nhlavutelo 6:2?

⁵ Xivono lexi xi pfumelelana swinene na Pisalema 45:4-7, leyi kongomisiweke eka Hosi leyi vekiweke exiluvelweni hi Yehovha, leyi nge: “Humelela hi ku vangama ka wena; famba hi ndlela ya ntiyiso ni ku titsongahata ni ku lulama, naswona voko ra wena ra xinene ri ta ku letela hi swilo leswi chavisekaka. Miseve ya wena ya kariha—vanhu va hambeta va wa ehansi ka wena—embilwini ya valala va hosi. Xikwembu i xiluvelo xa wena hilaha ku nga riki na makumu, hi masiku; nhonga ya vuhosi bya wena i nhonga ya vuhosi ya vululami. U rhandze ku lulama naswona u venga vuhomboloki. Hi yona mhaka leyi Xikwembu, Xikwembu xa wena xi ku toteke hi mafurha ya ku khana ku tlula lava u tirhisanaka na vona.” Leswi Yohane a a yi toloverile nhlamuselo yoleyo ya vuprofeta, a a swi twisisa leswaku yi tirha eka Yesu loko se a ri Hosi.—Ringanisa na Vaheveru 1:1, 2, 8, 9.

Ku Ya Eku Hluleni

6. (a) Ha yini Mugadi a fanele a ya emahlweni a hlula? (b) Xana ku hlula ku ye emahlweni ku ya fika eka malembe wahi?

⁶ Kambe, ha yini Hosi leya ha ku vehelaka harhi yi ya enyimpini? Hi leswi vuhosi bya yona byi simekiweke hi nkarhi lowu ku nga ni nkaneto lowukulu wa nala lonkulu wa Yehovha, Sathana Diyavulosi ni vanhu va laha misaveni, lava va tirhelaka swikongomelo swa Sathana—va ri karhi va swi tiva kumbe va nga swi tivi. Ku simekiwa ka Mfumo hi koxe ku vange nyimpi leyikulu etilweni. Yesu u lwe na Sathana a vitaniwa hi vito leri nge Mikayele (leswi vulaka leswaku “I Mani La Fanaka Ni Xikwembu?”), kutani a n’wi hlula, yena ni madimona yakwe ivi a va cukumetela emisaveni. (Nhlavutelo 12:7-12) Yesu u ya emahlweni a ri karhi a hlula ku ya fika eku sunguleni ka makume ya malembe ya siku ra Hosi, loko ku ri karhi ku hlengeletiwa vanhu lava fanaka ni tinyimpfu. Hambileswi misava hinkwayo ya ha riki ‘ehansi ka matimba ya lowo homboloka,’ kambe Yesu, hikwalaho ka rirhandzu rakwe u hambeta a risa ntlhambi wakwe wa vamakwavo lava totiweke swin’we ni vanghana va vona, a pfuna un’wana ni un’wana leswaku a hlula enyimpini ya ripfumelo.—1 Yohane 5:19.

7. Hi le ka nyimpi yihi leyi Yesu a hluleke eka yona emisaveni eka makume ya malembe yo sungula ya siku ra Hosi, naswona hi fanele hi tiyimisela yini?

⁷ Hi le ka nyimpi yihi yin’wana laha Yesu a nga hlula eka yona eka malembe lama hundzeke ya 90 ni ku tlula ya siku ra Hosi? Emisaveni hinkwayo, ku ni vanhu vo karhi kumbe mavandlha ya vanhu va Yehovha lava langutaneke ni maxangu yo tala, mintshikilelo ni minxaniso, swo fana ni leswi hlamuseriweke hi muapostola Pawulo loko a tiyisekisa hi ta ku chumayela ka yena. (2 Vakorinto 11:23-28) Timbhoni ta Yehovha ti lave “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” leswaku ti kota ku tiyisela, ngopfu-ngopfu loko ti yisiwa etimbaleni ta nyimpi ni madzolonga. (2 Vakorinto 4:7) Kambe ni le ka swiyimo swo tika swinene, Timbhoni leti tshembekaka ti swi kotile ku vula hilaha Pawulo a vuleke hakona, a ku: “Hosi yi yime ekusuhi na mina yi ndzi nyika matimba, leswaku ha mina, ku chumayela ku hetisisiwa hi xitalo.” (2 Timotiya 4:17) Ina, Yesu u va lwerile, kutani na hina u ta hambeta a hi lwela, ntsena loko hi tiyimisele ku heta nyimpi ya hina ya ripfumelo.—1 Yohane 5:4.

8, 9. (a) Hi le ka swiyimo swihi leswi Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo ti hluleke eka swona? (b) Hi kwihi laha Timbhoni ta Yehovha ti nga andza hi ndlela yo hlamarisa?

⁸ Vandlha ra misava hinkwayo ra Timbhoni ta Yehovha ri hlanganyele etinyimpini to tala ehansi ka vukongomisi bya Hosi ya rona leyi hlulaka. Yi swi sirhelele ngopfu Swichudeni leswi swa Bibele leswaku swi nga lovisiwi hi 1918, loko swi ‘hluriwile’ swa xinkarhana hi nhlengeletano ya Sathana ya politiki. Hambiswiritano, hi 1919 yi tshove tinsimbhi ta khotso yi swi kutsula, kutani yi swi pfuxa leswaku swi huwelela mahungu lamanene “ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.”—Nhlavutelo 13:7; Mintirho 1:8.

⁹ Emahlweni ka nyimpi ni hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, mimfumo leyi Hlanganeke leyi tshikilelaka yi ringete ku herisa Timbhoni ta Yehovha ematikweni yo tala laha varhangeri va vukhongeri, ngopfu-ngopfu ntlawa wa vafundhisi va Rhoma Khatoliki, va yi seketeleke hi ndlela leyi kongomeke kumbe hi ku seketela vafumi lava tshikilelaka. Kambe Timbhoni ta 71 509 leti a ti ri karhi ti chumayela loko nyimpi yi sungula hi 1939 ti engetelekile ti fika eka 141 606 loko nyimpi yi hela hi 1945, hambileswi leti nga vaka 10 000 ti heteke malembe yo tala ti ri emakhotsweni ni le tikampeni ta nxaniso ni leswi tin’wana ta kwalomu ka 2 000 ti dlayiweke. Nhlayo ya Timbhoni leti gingiritekaka emisaveni hinkwayo yi engetelekile, namuntlha se yi tlula timiliyoni ta tsevu. Ku ve ni ku andza lokukulu ematikweni lama lawuriwaka hi kereke ya Khatoliki ni le matikweni lawa nxaniso a wu ri wukulu kona—tanihi le Jarimani, Italy na Japani, laha sweswi ku nga ni vahuweleri lava gingiritekaka vo tlula 600 000.—Esaya 54:17; Yeremiya 1:17-19.

10. Xana Hosi yi katekise vanhu va yona leswaku va hlula yini loko va ri eku “lweleni ni le ku simekeni ka mahungu lamanene”?

¹⁰ Hosi ya hina leyi hlulaka yi katekise ni vanhu va yona lava hisekaka hi ku va pfuna ku hlula etinyimpini to tala etihubyeni ta nawu ni le mahlweni ka vafumi, loko va ri eku “lweleni ni le ku simekeni ka mahungu lamanene hi nawu.” (Vafilipiya 1:7; Matewu 10:18; 24:9) Leswi swi endleke emisaveni hinkwayo—eAustralia, eArgentina, eCanada, eGreece, eIndiya, eSwaziland, eSwitzerland, eTurkey ni le matikweni man’wana. Eka milandzu ya 50 leyi Timbhoni ta Yehovha ti nga voniwangiki nandzu eka yona hi Huvo-nkulu ya le United States, ku ve ni milandzu leyi eka yona ti nyikiweke mfanelo ya tona yo chumayela mahungu lamanene “erivaleni ni hi yindlu ni yindlu,” ni ku ka ti nga sindzisiwi ku losa mujeko ni ku hlanganyela eka minkhuvo yin’wana ya tiko. (Mintirho 5:42; 20:20; 1 Vakorinto 10:14) Xisweswo, ndlela ya tona yi tshame yi pfulekile leswaku ti andzisa ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo.

11. (a) Xana Mugadi u ku ‘heta njhani ku hlula ka yena’? (b) Xana ku fanele ku hi khumba njhani ku pfuriwa ka xilemo xa vumbirhi, xa vunharhu ni xa vumune?

¹¹ Xana Yesu u ku ‘heta njhani ku hlula ka yena’?c Hilaha hi nga ta swi vona hakona, leswi u swi endla hi ku paluxa vukhongeri bya mavunwa kutani a hoxa xiyenge xin’wana ni xin’wana lexi saleke xa nhlengeletano leyi vonakaka ya Sathana “etiveni ra ndzilo” leri fanekiselaka ndzoviso, leswaku a lwela vuhosi bya Yehovha. Sweswi se hi rindzele siku rero ra Armagedoni loko “Hosi ya tihosi” yi yi hlulela makumu nhlengeletano leyi tshikilelaka ya Sathana ya politiki! (Nhlavutelo 16:16; 17:14; 19:2, 14-21; Ezekiyele 25:17) Sweswi, Muhluri la nga hluriwiki la gadeke hanci yo basa u ya emahlweni ni ntirho wa yena loko Yehovha a ri karhi a engetela lava timbilu letinene etikweni Rakwe ro lulama laha misaveni. (Esaya 26:2; 60:22) Xana na wena u hlanganyela ni vatotiwa va ntlawa wa Yohane loko va ri karhi va chumayela Mfumo wolowo hi ntsako? Eka xiendlakalo xexo, a swi kanakanisi leswaku leswi muapostola Yohane a swi voneke loko swilemo swinharhu leswi landzelaka swi pfuriwa, swi ta ku susumeta leswaku na wena u hoxa xandla swinene entirhweni wa Yehovha lowu endliwaka sweswi.

Vona, Hanci Ya Muvala Wo Tshwuka-xindzilo!

12. I yini leswi Yesu a vuleke leswaku swi ta fungha vukona byakwe lebyi nga vonakiki tanihi Hosi?

¹² Loko Yesu a ri ekusuhi ni ku heta ntirho wa yena laha misaveni, vadyondzisiwa vakwe va n’wi vutisile exihundleni va ku: “Xana swilo leswi swi ta endleka rini, naswona xi ta va xihi xikombiso xa vukona bya wena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo?” Loko a va hlamula, u va byele hi makhombo lawa a ma ta fungha “ku sungula ka switlhavi swa maxangu.” Yesu u te: “Tiko ri ta pfukela tiko rin’wana, ni mfumo wu ta pfukela mfumo wun’wana; ku ta va ni ku tsekatseka lokukulu ka misava, naswona ku ta va ni mintungu ni ku kayivela ka swakudya; ku ta va ni swivono leswi chavisaka ni swikombiso leswikulu leswi humaka etilweni.” (Matewu 24:3, 7, 8; Luka 21:10, 11) Swilo leswi Yohane a swi vonaka loko swilemo leswi saleke swa buku-nsongwa swi pfuriwa swi ni swivono swo fana ni swa vuprofeta byebyo. Kutani xiya loko Yesu la kwetsimisiweke a pfula xilemo xa vumbirhi!

13. I yini leswi hambaneke leswi Yohane a a ta swi vona ku nga ri khale?

¹³ “Kuteloko xi pfula xilemo xa vumbirhi, ndzi twa xivumbiwa lexi hanyaka xa vumbirhi xi ku: ‘Tana!’” (Nhlavutelo 6:3) Xileriso lexi xi vuriwa hi kerubu ya vumbirhi, leyi nga ni xivumbeko xa nkunzi. Laha ku fanekiseriwa mfanelo ya matimba, kambe i matimba lama tirhisiwaka hi ndlela leyinene. Hambiswiritano, Yohane sweswi a a ta vona loko ku tirhisiwa matimba hi ndlela yo biha, leyi dlayaka.

14. Yohane u vone hanci ni mugadi wa njhani, naswona i yini leswi fanekiseriwaka hi xivono lexi?

¹⁴ Kutani, xirhambo lexi xa vumbirhi lexi nge “Tana,” xi hlamuriwe hi ndlela yihi? Xi hlamuriwe hi ndlela leyi: “Hiloko ku huma hanci yin’wana ya muvala wo tshwuka-xindzilo; kutani loyi a tshameke ehenhla ka yona a pfumeleriwa ku susa ku rhula emisaveni leswaku va dlayana; kutani a nyikiwa banga lerikulu.” (Nhlavutelo 6:4) I xivono lexi chavisaka hakunene! Naswona a swi kanakanisi leswi xi swi fanekiselaka, ku nga: nyimpi! Ku nga ri nyimpi leyo lulama ya ku hlula ya Hosi leyi hlulaka ya Yehovha kambe i nyimpi ya tihanyi ya matiko hinkwawo leyi vangiwaka hi vanhu, leyi ku halatiwaka ngati swi nga fanelanga ni ku tisa maxangu. Swa fanela hakunene leswi mugadi loyi a gadeke hanci yo tshwuka-xindzilo!

15. Ha yini hi nga fanelanga hi landzela mugadi wa hanci ya vumbirhi?

¹⁵ Hakunene, Yohane a a nga ta swi lava ku landzela mugadi loyi la nga lawulekiki, hikuva ku profetiwe leswi malunghana ni vanhu va Xikwembu: “A va nge he dyondzi nyimpi.” (Esaya 2:4) Hambiloko va ha ri “emisaveni,” Yohane, ku katsa ni lava ntlawa wakwe ni ntshungu lowukulu a hi “xiphemu” xa mafambiselo lawa lama halateke ngati yo tala. Matlhari ya hina i ya moya, naswona “Xikwembu hi xona xi ma nyikaka matimba” leswaku hi ta hisekela ku huwelela ntiyiso kambe hi nga lwi nyimpi ya nyama.—Yohane 17:11, 14; 2 Vakorinto 10:3, 4.

16. Xana mugadi wa hanci yo tshwuka-xindzilo u nyikiwe rini “banga lerikulu” naswona u nyikiwe rona hi ndlela yihi?

¹⁶ Ku ve ni tinyimpi to tala emahlweni ka 1914, lembe leri ha rona Mugadi wa hanci leyo basa a nga kuma harhi yakwe ya vuhosi. Kambe sweswi mugadi wa hanci yo tshwuka-xindzilo u nyikiwa “banga lerikulu.” Leswi swi vula yini? Loko ku tlhekeka Nyimpi yo Sungula ya Misava, nyimpi ya vanhu yi halate ngati yo tala, yi onha ku tlula tinyimpi hinkwato leti tshameke ti lwiwa. Hi nkarhi wa nyimpi ya 1914 ku ya ka 1918, ku ve ro sungula leswaku ku tirhisiwa swibuluki, gasi ya chefu, swihaha-mpfhuka, swikepe swa nyimpi, swibamu leswikulu ni matlhari ya othomethiki, kumbe swi tirhisiwe ku tlula mpimo. Ematikweni lama nga vaka 28, vaaki hinkwavo ku nga ri masocha ntsena, va sindzisiwe ku nghenela nyimpi. Ku dlayiwe vanhu va ntsandza-vahlayi. Ku dlayiwe masocha lama tlulaka kaye wa timiliyoni, nakambe ku yayarheriwe ni vaaki lava nga dyangiki xa munhu. Hambiloko nyimpi se yi herile a ka ha vanga na ku rhula emisaveni. Endzhaku ka malembe lama tlulaka 50 loko nyimpi yi herile, mufumi wa le Jarimani Konrad Adenauer u te: “Hi mpfhuka ka lembe ra 1914 vuhlayiseki ni ku rhula swi nyamalarile evuton’wini bya vanhu.” Hakunene mugadi wa hanci yo tshwuka-xindzilo a a nyikiwe matimba yo susa ku rhula emisaveni!

17. Xana “banga lerikulu” ri hambete ri tirhisiwa hi ndlela yihi endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava?

¹⁷ Kutani leswi mugadi wa hanci yo tshwuka-xindzilo a a ri ni torha ra ngati u pfuxe Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Ku hambete ku endliwa matlhari yo chavisa, naswona ku dlayiwe vanhu vo tala lava yi tlulaka ka mune nhlayo ya lava dlayiweke eka Nyimpi yo Sungula ya Misava. Hi 1945 ku hoxiwe tibomo timbirhi ta athomo eJapani, yin’wana ni yin’wana ya tona yi mbumburhele makume ya magidi ya vanhu hi ku copeta ka tihlo. Eka nyimpi ya vumbirhi ya misava, mugadi wa hanci yo tshwuka-xindzilo u yayarhele vanhu va timiliyoni leti nga vaka 55, naswona hambi ku ri enkarhini wolowo a a nga si kolwa. Ku vikiwe leswaku ku dlayiwe mimoya-xiviri yo tlula 20 wa timiliyoni hi “banga lerikulu” ku sukela eka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava.

18, 19. (a) Tanihi leswi ku yayarheriwa ka vanhu ku sukela eka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava ku nga riki ku hlula ka thekinoloji ya swa matlhari, xana i vumbhoni bya yini? (b) I khombo rihi leri vanhu va langutaneke na rona, kambe i yini leswi Mugadi wa hanci yo basa a nga ta swi endla leswaku a yimisa ku dlayeteriwa ka vanhu?

¹⁸ Xana hi nga vula leswaku leswi i ku hlula ka thekinoloji ya swa matlhari? Doo, kambe i vumbhoni bya leswaku hanci yo tshwuka-xindzilo leyi nga riki na ntwela-vusiwana yi le rivilweni lerikulu. Kutani yi ta yima rini? Vativi van’wana va sayense va vula leswaku ku nga ha tlhekeka nyimpi ya nyutliya leyi nga kunguhatiwangiki—hi nga ha vuli nyimpi ya nyutliya leyi kunguhatiweke! Kambe lexi tsakisaka, Mugadi wa hanci yo basa la hlulaka u ta endla swo karhi hi mhaka leyi.

¹⁹ Loko ntsena vanhu va ha titshege hi ku tikukumuxa hi tiko ra vona niloko va ha ri ni rivengo, va ta tshama va chuhe nyimpi ya nyutliya. Hambiloko matiko yo susa swibuluki hinkwaswo swa nyutliya, kambe a ma nge yi rivali ndlela leyi ma endliwaka ha yona. Handle ko dya nkarhi ma nga tlhela ma endla matlhari man’wana lama nga ni khombo ku tlurisa; hikwalaho ku nga tlhela ku tlhekeka nyimpi leyi nga ta yayarhela vanhu vo tala. Matiko ma ta tidlaya hikwalaho ka ku tikukumuxa ni rivengo leswi nga etimbilwini ta wona—handle ka loko Mugadi wa hanci yo basa o tsutsuma hi rivilo lerikulu a hundza hanci yo tshwuka-xindzilo leyi tsutsumaka onge yi lo dyisiwa mbangi. A hi tiyisekeni leswaku Hosi Kreste u ta yi hundza, leswaku a hetisisa ku hlula kakwe emisaveni leyi lawuriwaka hi Sathana nileswaku a simeka vandla lerintshwa ra vanhu lava lawuriwaka hi rirhandzu emisaveni—lava rhandzaka Xikwembu ni vanhu-kulobye—ku nga rona leri endlaka leswaku ku va ni ku rhula loku hambaneke kule ni ra minkarhi leyi hi hanyaka eka yona ya vanhu lava hlanganeke tinhloko hi ku chava nyimpi ya nyutliya.—Pisalema 37:9-11; Marka 12:29-31; Nhlavutelo 21:1-5.

Ku Humelela Ka Hanci Ya Ntima

20. I xitiyisekiso xihi lexi hi nga na xona xa leswaku Mugadi wa hanci yo basa u ta hlula xiyimo xihi na xihi xa khombo?

²⁰ Yesu sweswi u pfula xilemo xa vunharhu! I yini leswi Yohane a swi voneke? “Kuteloko xi pfula xilemo xa vunharhu, ndzi twa xivumbiwa lexi hanyaka xa vunharhu xi ku: ‘Tana!’” (Nhlavutelo 6:5a) Lexi tsakisaka, kerubu leyi ya vunharhu yi ni “xikandza xo fana ni xa munhu,” leswi kombaka mfanelo ya rirhandzu. Rirhandzu lerinene ri ta tala emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, tanihi leswi namuntlha nhlengeletano hinkwayo ya Yehovha yi nga ni mfanelo yoleyo. (Nhlavutelo 4:7; 1 Yohane 4:16) Hi nga tiyiseka leswaku Mugadi wa hanci leyo basa, loyi a ‘faneleke a va hosi ku fikela loko Xikwembu xi veke valala hinkwavo ehansi ka milenge ya yena,’ u ta susa xiyimo lexi kayakayisaka vanhu lexi Yohane a kombiweke xona, hikwalaho ka leswi a nga ni rirhandzu.—1 Vakorinto 15:25.

21. (a) I yini lexi fanekiseriwaka hi hanci ya ntima ni mugadi wa yona? (b) I yini lexi tiyisekisaka leswaku hanci ya ntima ya ha ri eku tsutsumeni nisweswi?

²¹ Xana Yohane u vone yini loko xirhambo xa vunharhu lexi nge “Tana,” xi hlamuriwa? “Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci ya ntima; loyi a tshameke ehenhla ka yona a a tamele xikalo evokweni ra yena.” (Nhlavutelo 6:5b) Ndlala leyikulu! Rero i rungula leri tsemaka nhlana ra xivono lexi xa vuprofeta. Ri kombetele eka xiyimo xa le ku sunguleni ka siku ra Hosi laha swakudya a swi ta xavisiwa hi swikalo. Ku sukela hi 1914 ndlala yi ve xiphiqo lexi hambetaka emisaveni hinkwayo. Tinyimpi ta manguva lawa ti tisa ndlala, hikuva mali leyi hi ntolovelo yi faneleke yi tirhiseriwa ku phamela lava nga ni ndlala, hakanyingi ku xaviwa matlhari ha yona. Vatirhi va le mapurasini va sindzisiwa ku ya enyimpini, naswona leswi tindhawu leti a ku fanele ku rimiwa eka tona ku lweriwaka tinyimpi eka tona ni leswi ti salaka ti onhakile, swi endla leswaku swakudya swi hunguteka. A swi ri tano eka nyimpi yo sungula ya misava, vanhu va timiliyoni va sike hi ndlala va kondza va fa! Ku tlula kwalaho, mugadi wa hanci ya ntima ya ndlala a nga yimanga loko nyimpi yi hela. Hi va-1930, vanhu va timiliyoni ta ntlhanu va dlaye hi ndlala eUkraine. Ku tlhekeka ka nyimpi ya vumbirhi ya misava ku endle leswaku swakudya swi ya swi kayivela swinene, ku va ni tindlala. Loko hanci ya ntima yi ya emahlweni ni rivilo ra yona, Huvo ya Swakudya ya Misava exikarhi ka 1987 yi vike leswaku vanhu va timiliyoni ta 512 a va ri eku sikeni naswona vana va 40 000 va fa siku ni siku hikwalaho ka ndlala leyi nga kona.

22. (a) Xana rito ri te yini, naswona ri phofule xilaveko xihi? (b) Xana nxavo wa litara ya koroni ni tilitara tinharhu ta maxalana swi vula yini?

²² Yohane a a ri ni swo tala swo hi rungulela swona, u te: “Hiloko ndzi twa rito wonge ri twakala exikarhi ka swivumbiwa swa mune leswi hanyaka ri ku: ‘Litara ya koroni hi denari, ni tilitara tinharhu ta maxalana hi denari; naswona u nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo.’” (Nhlavutelo 6:6) Makerubu hi mune ka wona ma vule hi vun’we leswaku mphakelo wa swakudya wu fanele wu xiyiwa hi vurhon’wana—tanihi leswi vanhu a va fanele va “dya xinkwa hi ku ya hi ntiko wa kona ni hi ku vilela” loko muti wa Yerusalema wu nga si lovisiwa hi 607 B.C.E. (Ezekiyele 4:16) Enkarhini wa Yohane, litara ya koroni a yi tekiwa tanihi mpimo wa siku ni siku wa socha. Xana mpimo wo tano a wu ta durha mali muni? A wu ta durha denari yin’we—ku nga hakelo ya siku hinkwaro! (Matewu 20:2)d Ku vuriwa yini hi loko munhu a ri ni ndyangu? A a ta xava tilitara tinharhu ta maxalana lama nga huriwangiki. Hambi ku ri wona a ma to phamela ndyangu lowutsongo ntsena. Naswona maxalana a ma nga tekiwi ma ri swakudya leswi akaka miri ku fana ni koroni.

23. Xiga lexi nge, “U nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo” xi vula yini?

²³ Ma vula yini marito lama nge, “U nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo”? Van’wana va ma teke ma vula leswaku hambiloko vo tala va ta pfumala swakudya ni ku sika, van’wankumi a va ta hambeta ni vutomi bya vona bya vulovolovo. Kambe eMiddle East, mafurha ni vhinyo a hi vulovolovo. Eminkarhini ya Bibele, xinkwa, mafurha ni vhinyo a swi langutiwa tanihi swakudya leswi tolovelekeke. (Ringanisa na Genesa 14:18; Pisalema 104:14, 15.) Mati a ma nga ri manene minkarhi yin’wana, kutani hi xitalo a ku nwiwa vhinyo, kasi minkarhi yin’wana a yi tirhiseriwa vutshunguri. (1 Timotiya 5:23) Malunghana ni mafurha, esikwini ra Eliya noni ya le Sarepta, hambileswi a yi ri xisiwana a ya ha saleriwe hi mafurhanyana yo sweka ha wona mapa lawa a ma sele. (1 Tihosi 17:12) Hikwalaho, xileriso lexi nge “u nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo” xi vonaka xi ri xitsundzuxo xa leswaku munhu a nga tirhisi swilo leswi swa xisekelo hi xihatla, kambe a a swi tirhise hi vukheta. Handle ka sweswo, a swi ta ‘onhaka,’ leswi vulaka leswaku a swi ta hela ndlala yi nga si hela.

24. Ha yini hanci ya ntima yi nga taka yi nga yi emahlweni ni rivilo ra yona nkarhi wo leha?

²⁴ Ha tsaka swonghasi leswi ku nga ri khale, Mugadi wa hanci yo basa a nga ta yimisa hanci yoleyo ya ntima leyi nga erivilweni! Malunghana ni nkhathalelo wa Yena wa rirhandzu wo wundla lava nga ta hanya emisaveni leyintshwa, ku tsariwe leswi: “Emasikwini ya yona lowo lulama u ta hluka, ni ku rhula ku ta andza ku fikela n’weti wu nga ha vi kona. . . . Ku ta va ni mavele yo tala emisaveni; ma ta khapakhapa etinhlohlorhini ta tintshava.”—Pisalema 72:7, 16; nakambe vona Esaya 25:6-8.

Hanci Yo Kwalala Ni Mugadi Wa Yona

25. Loko Yesu a pfula xilemo xa vumune, Yohane u twe rito ra mani, naswona leswi swi komba yini?

²⁵ Mhaka leyi a yi si hela. Yesu u pfula xilemo xa vumune, kutani Yohane u hi byele leswi humeleleke loko a ku: “Kuteloko xi pfula xilemo xa vumune, ndzi twa rito ra xivumbiwa lexi hanyaka xa vumune ri ku: ‘Tana!’” (Nhlavutelo 6:7) Leri i rito ra kerubu leyi fanaka ni gama leri hahaka. Leswi swi kombisa vutlhari lebyi vonaka ekule, naswona Yohane, lava ntlawa wa Yohane ni malandza hinkwawo laman’wana ya Xikwembu ya laha misaveni, va fanele va xiya ni ku endla hi vutlhari eka leswi ku fanekiseriwaka swona laha. Hi ku endla tano, hi nga kuma nsirhelelo eka makhombo lama weleke tintlharhi ta misava ya namuntlha leti tikukumuxaka ni ku tikhoma hi ndlela yo biha.—1 Vakorinto 1:20, 21.

26. (a) I mani mugadi wa hanci ya vumune, naswona ha yini muvala wa hanci yakwe wu fanela? (b) I mani la landzelaka mugadi wa vumune, naswona ku humelela yini eka lava a va hlaseleke?

²⁶ I swilo swihi swin’wana leswi chavisaka leswi paluxiwaka loko mugadi wa vumune a angula? Yohane u te: “Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci yo kwalala; loyi a tshameke ehenhla ka yona u vuriwa Rifu. Naswona Hayidesi a yi n’wi landzela ekusuhi.” (Nhlavutelo 6:8a) Mugadi wa hanci yo hetelela u ni vito leri nge: Rifu. Hi yena a ri yexe eka vagadi va mune va tihanci ta Apokalipsi la paluxeke nhlamuselo ya vito rakwe hi ku kongoma. Hilaha ku fanaka, Rifu ri gade hanci yo kwalala, tanihi leswi rito leri nge ku kwalala (hi Xigriki, khloúros) ri tirhisiwaka etibukwini ta Xigriki ku hlamusela swikandza leswi kwalarisiweke, onge hiloko swi kwalarisiwe hi vuvabyi. Nakambe, swi fanerile leswi Rifu ri sariweke endzhaku hi Hayidesi (sirha), tanihi leswi Hayidesi yi amukelaka nhlayo leyikulu ya lava hlaseriwaka hi makhombo ya mugadi wa hanci ya vumune. Lexi tsakisaka, lava va ta pfuxiwa, loko “rifu ni Hayidesi swi humesa vafi lava nga eka swona.” (Nhlavutelo 20:13) Kambe Rifu ri va dlaya njhani vanhu volavo?

27. (a) Xana mugadi la vitaniwaka Rifu u wu tshovela njhani ntshovelo wakwe? (b) I yini ‘xiphemu xa vumune xa misava’ lexi lawuriwaka hi Rifu?

²⁷ Xivono lexi xi xaxameta tin’wana ta tindlela ta kona: “Hiloko va nyikiwa matimba exiphen’wini xa vumune xa misava, leswaku va dlaya hi ku tirhisa banga ro leha, ni ku kayivela ka swakudya ni ntungu lowu dlayaka ni swivandzana swa misava.” (Nhlavutelo 6:8b) Laha a ku vulavuriwi hi xiphemu xin’we xa mune xa xiviri xa vaaki va misava kambe ku vulavuriwa hi xiyenge lexikulu xa misava, hambi xi ri ni vaaki vo tala lava tshameke ndhawu yin’we kumbe lava tsalanganeke, kambe mhaka hileswaku va ta dlayiwa hi mugadi loyi. Mugadi loyi u tshovela lava hlaseriweke hi banga ra mugadi wa vumbirhi ni hi tindlala ni ku kayivela ka swakudya swa mugadi wa vunharhu. Nakambe mugadi loyi, u tshovela ntshovelo wa yena n’wini wa ntungu lowu dlayaka ni ntshovelo wa ku tsekatseka ka misava, hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Luka 21:10, 11.

28. (a) Xana byi hetiseke njhani vuprofeta lebyi khumbaka “ntungu lowu dlayaka”? (b) Xana vanhu va Yehovha va sirheleriwa njhani eka mavabyi yo tala namuntlha?

²⁸ Lexi xiyekaka ngopfu laha, i “ntungu lowu dlayaka.” Endzhaku ka nhlaselo wa Nyimpi yo Sungula ya Misava, chachalaza ya le Spain yi dlaye vanhu va 20 wa timiliyoni hi tin’hweti ti nga ri tingani ntsena ku sukela hi 1918 ku ya fika hi 1919. Ndhawu leyi ku nga yona ntsena yi poneke nhlaselo lowu emisaveni hinkwayo i xihlala lexitsongo xa St. Helena. Etindhawini leti ntungu wu mbumburheleke vanhu hi vunyingi a ko tshiveriwa tihunyi ivi ku hisiwa tinhulu ta mintsumbu. Kasi namuntlha ku ni vuvabyi lebyi chavisaka bya mbilu ni bya khensa leyi yo tala ya yona yi vangiwaka hi musi wa fole. Hi va-1980, ku nga malembe lawa van’wana va ma vuleke “malembe ya mangava,” mahanyelo lama lwisanaka ni milawu ya Bibele ma endle leswaku AIDS yi va wun’wana wa ‘mintungu leyi dlayaka.’ Hi lembe ra 2000, ku vikiwe leswaku mukongomisi wa ta vutshunguri eUnited States u vula leswaku AIDS “kumbexana i ntungu wo biha ku tlurisa emisaveni lowu nga tshama wu va kona.” U vule leswaku vanhu va 52 wa timiliyoni emisaveni hinkwayo va ni HIV/AIDS, naswona eka nhlayo yoleyo se ku fe vanhu va 20 wa timiliyoni. Hakunene va tsaka vanhu va Yehovha leswi ndzayo ya vutlhari ya Rito ra yena yi va sirhelelaka eka vumbhisa ni ku tirhisiwa ka ngati hi ndlela yo biha, leyi namuntlha mavabyi yo tala ma tluletiwaka hi yona!—Mintirho 15:28, 29; ringanisa 1 Vakorinto 6:9-11.

29, 30. (a) Xana ‘swiendlo swa mune leswi twisaka ku vava’ leswi nga eka Ezekiyele 14:21 swi vonaka hi ndlela yihi namuntlha? (b) I yini lexi hi faneleke ku xi twisisa mayelana ni “swivandzana” swa Nhlavutelo 6:8? (c) Hi yihi yinhla-nkulu ya xivono lexi xa vuprofeta?

²⁹ Xivono xa Yohane xi boxa leswaku swivandzana hi swona swivangelo swa vumune swa rifu ra xitshuketa. Entiyisweni, swilo swa mune leswi ku vulavuriweke ha swona loko ku pfuriwa xilemo xa vumune—ku nga nyimpi, ndlala, vuvabyi ni swivandzana—eminkarhini ya khale a swi langutiwa tanihi swivangelo-nkulu swa rifu ra xitshuketa. Hikwalaho hinkwaswo swi fanekisela swivangelo hinkwaswo swa rifu ra xitshuketa namuntlha. Swi hilaha Yehovha a tsundzuxeke Vaisrayele hakona a ku: “Hikwalaho, swi ta va tano loko ku ta swiendlo swa mina swa mune swa vuavanyisi leswi twisaka ku vava—[ku nga] banga ni ndlala ni xivandzana xo biha ni ntungu—entiyisweni ndzi ta rhumela eka Yerusalema, ndzi ya dlaya munhu wa la misaveni ni xifuwo eka yena.”—Ezekiyele 14:21.

³⁰ Namuntlha a swi talanga leswaku ku vikiwa ta vanhu lava dlayiweke hi swiharhi swa nhova eka mahungu, hambileswi ematikweni lama hisaka swiharhi swa nhova nkarhi na nkarhi swi dlayaka vanhu. Enkarhini lowu taka, swi nga ha dlaya vanhu vo tala loko matiko yo sala ya nga ha ri na vaaki hikwalaho ka nyimpi kumbe loko vanhu va heleriwe hi matimba hikwalaho ko sika lerova va nga swi koti ku tisirhelela eka swiharhi leswi nga ni ndlala. Ku engetela kwalaho, namuntlha ku ni vanhu vo tala lava tanihi swiharhi leswi nga riki na ntwela-vusiwana va nga ni nsele wa vuharhi ku nga nchumu lowu hambaneke kule ni lowu hlamuseriweke eka Esaya 11:6-9. Vanhu lava hi vona va nga ni nandzu lowukulu wa ku andza ka ku pfinyiwa ka vanhu, wa ku dlaya, wa vutherorisi ni ku bulusiwa ka tibomo emisaveni ya namuntlha. (Ringanisa na Ezekiyele 21:36; Varhoma 1:28-31; 2 Petro 2:12.) Mugadi wa hanci wa vumune u tshovela vafi lava hlaseriweke hi vuhomboloki lebyi. Hakunene, yinhla-nkulu ya xivono lexi xa vuprofeta hi leswaku mugadi wa hanci yo kwalala u va tshovela hi tindlela to tala vanhu hi rifu ra xitshuketa.

31. Ha yini hi fanele hi khutazeka hambileswi ku nga ni makhombo lama vangiwaka hi vagadi va hanci yo tshwuka, ya ntima ni yo kwalala?

³¹ Rungula leri paluxiwaka hi ku pfuriwa ka swilemo swo sungula swa mune ra hi tiyisa, hikuva ri hi dyondzisa leswaku hi nga hetiwi matimba hi nyimpi, ndlala, mavabyi ni swivangelo swin’wana swa rifu ra xitshuketa leswi nga andza namuntlha; naswona a hi fanelanga ku heleriwa hi ntshembo hikwalaho ka leswi vafumi va misava va hlulekeke ku tlhantlha swiphiqo leswi hi langutaneke na swona. Loko swiyimo swa misava swi swi veka erivaleni leswaku mugadi wa hanci yo tshwuka, ya ntima ni yo kwalala va kona hinkwako, u nga rivali leswaku Mugadi wa hanci yo basa hi yena a rhangeke a gada. Yesu i Hosi, naswona se u hlurile hikuva u hlongole Sathana etilweni. Ku hlula kakwe kun’wana ku katsa ku hlengeleta Vaisrayele va moya lava ha saleke ni ntshungu lowukulu wa matiko hinkwawo, lowu fikaka eka timiliyoni, leswaku wu pona nhlomulo lowukulu. (Nhlavutelo 7:4, 9, 14) U fanele a ya emahlweni ku kondza a heta ku hlula kakwe.

32. Ku pfuriwa ka xin’wana ni xin’wana xa swilemo swo sungula swa mune ku landzeriwa hi marito wahi?

³² Ku pfuriwa ka xilemo xin’wana ni xin’wana xa leswa mune swo sungula ku landzeriwe hi swirhambo leswi nge: “Tana!” Enkarhini ha wun’we a ku humelela hanci ni mugadi wa yona yi ri erivilweni lerikulu. Kambe ku sukela eka xilemo xa vuntlhanu, a hi nge he swi twi swirhambo swo tano. Kambe vagadi volavo va tihanci va ha ya emahlweni, naswona va ta hambeta ni rivilo ra vona ku ya emakumu ka mafambiselo ya swilo. (Ringanisa na Matewu 28:20.) Hi swihi swiendlakalo swin’wana swa nkoka leswi Yesu a swi paluxaka loko a ri karhi a pfula swilemo swinharhu leswi nga sala? Swin’wana swa swiendlakalo leswi a swi voniwi hi mahlo ya nyama. Swin’wana, hambileswi swi vonakaka, i swa nkarhi lowu taka. Hambiswiritano, swi ta hetiseka hakunene. A hi voneni leswaku i yini.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Bokisi leri nga eka tluka 92]

Hosi Yi Gada Hanci Yi Ya Eku Hluleni

Hi va-1930 na va-1940, valala lava tiyimiseleke va ringete ku endla leswaku swi vonaka onge ntirho wa Timbhoni ta Yehovha a wu lwisana ni nawu kumbe a wu ri wo wisa mfumo. (Pisalema 94:20) Hi lembe ra 1936 ntsena, ku khomiwe vamakwerhu va 1 149 eUnited States. Timbhoni ti tenge milandzu yo tala leyi nga enawini ti kala ti ya fika eka Huvo-nkulu ya le United States, milandzu yin’wana leyi xiyekaka leyi ti hluleke eka yona hi leyi landzelaka.

Hi May 3, 1943, eka nandzu wa Murdock v. Pennsylvania Huvo-nkulu yi bohe leswaku Timbhoni a ti boheki ku kuma mpfumelelo wa le nawini leswaku ti fambisa tibuku hi mali. Rona siku rero, xiboho lexi endliweke eka nandzu wa Martin v. City of Struthers xi te, a ku nga ri ku lwisana ni nawu ku gongondza emitini ti nyika vanhu swirhambo ni swiphephana swin’wana hi yindlu na yindlu.

Hi June 14, 1943, eka nandzu wa Taylor v. Mississippi Huvo-nkulu yi bohe leswaku loko Timbhoni ti ri karhi ti chumayela a ti khutazi leswaku vanhu va nga tshembeki eka hulumendhe. Rona siku rero, le West Virginia State Board of Education v. Barnette, Huvo yi bohe leswaku komiti ya xikolo a yi na rona lunghelo ro hlongola vana va Timbhoni ta Yehovha lava alaka ku losa mujeko exikolweni. Siku leri landzeleke, Huvo leyi Tlakukeke ya le Australia yi herise ku yirisiwa ka Timbhoni ta Yehovha etikweni, ku vuriwe leswaku sweswo i “ku endla hi vomu, i ku nga tshembeki ni ku tshikilela.”

[Bokisi leri nga eka tluka 94]

Ku “Pfumeleriwa Ku Susa Ku Rhula eMisaveni”

Xana thekinoloji yi va kongomisa kwihi vanhu? The Globe and Mail, ya le Toronto eCanada, ya January 22, 1987, yi vike leswi landzelaka hi leswi vuriweke hi Ivan L. Head, muungameri wa International Development Research Centre, yi ku:

“Ku ringanyetiwa leswaku mutivi un’we wa sayense eka va mune ni mutivi wa thekinoloji un’we eka va mune emisaveni loyi a ngheneleke eka ndzavisiso ni nhluvuko u tirha ku endla matlhari. . . . Hi ku ya hi mapimelo ya mali hi 1986, ku tirhisiwe mali leyi tlulaka timiliyoni tinharhu ta tirhandi hi minete. . . . Xana hinkwerhu hi sirheleleke swinene hikwalaho ka leswi vativi va thekinoloji va vulavulaka ngopfu hi ta nsirhelelo hi ndlela leyi? Matlhari ya nyutliya lawa mimfumo leyikulu yi nga na wona ya ni matimba yo buluka lama tlulaka matlhari hinkwawo lama tirhisiweke hi masocha hinkwawo eka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava—ma andzisiwe ka 6 000. Leswi swi vula leswaku i Tinyimpi ta Vumbirhi ta Misava ta 6 000. Ku sukela hi 1945, ku ve ni mavhiki lama nga ehansi ka nkombo laha misava a yi veke matlhari ehansi. A ku ri ni tinyimpi leti tlulaka 150 ta matiko hinkwawo kumbe ta xin’wana-manana, leti ku ringanyetiwaka leswaku ti dlaye vanhu vo tlula 19,3 wa timiliyoni, lava vo tala va vona va feke hikwalaho ka tithekinoloji letintshwa leti humeleleke eka nguva leyi ya Nhlangano wa Matiko.”

Hi lembe ra 2005 tinyimpi se a ti dlaye vanhu vo tlula 20 wa timiliyoni.

[Bokisi leri nga eka tluka 98, 99]

Leswi Tameriweke Hi Buku Ya Nhlavutelo

Leswi se hi fikeke laha ebulwini ra hina ra buku ya Nhlavutelo, hi sungula ku swi vona kahle leswi buku leyi yi swi tameleke. Endzhaku ka xingheniso xa yona lexi tsakisaka (Nhlavutelo 1:1-9), buku leyi ya Nhlavutelo yi nga avanyisiwa yi va swivono swa 16 leswi landzelaka:

XIVONO 1 (1:10–3:22): Hi ku huhuteriwa Yohane u vone Yesu la kwetsimisiweke, la rhumelaka marungula ya rirhandzu ya ndzayo eka mavandlha ya nkombo.

XIVONO 2 (4:1–5:14): Xivono lexi hlamarisaka xa xiluvelo xa Yehovha Xikwembu xa le tilweni. Kutani Yena u nyika Xinyimpfana buku-songwa.

XIVONO 3 (6:1-17): Loko Xinyimpfana xi pfula swilemo swo sungula swa tsevu swa buku-nsongwa, xi hambeta xi paluxa xivono xa swiendlakalo leswi faneleke swi humelela esikwini ra Hosi. Vagadi va mune va tihanci ta Nhlavutelo va ya emahlweni ni rivilo ra vona, mahlonga ya Xikwembu lama dlayeriweke ripfumelo ma amukela tinguvu to basa, ku tlhela ku hlamuseriwa siku lerikulu ra vukarhi bya Xikwembu.

XIVONO 4 (7:1-17): Tintsumi ti sivela mimoya leyi lovisaka ku kondza Vaisrayele va moya va 144 000 va funghiwile. Ntshungu lowukulu lowu humaka eka matiko hinkwawo wu kombisa leswaku ku ponisiwa ku huma eka Xikwembu na Kreste naswona wa hlengeletiwa leswaku wu ta ponisiwa eka nhlomulo lowukulu.

XIVONO 5 (8:1–9:21): Loko ku pfuriwa xilemo xa vunkombo, ku ni mpfumawulo wa timhalamhala ta nkombo, tsevu wa tona ti vumba xivono xa vuntlhanu. Mpfumawulo wa timhalamhala leti ta tsevu wu twarisa marito ya vuavanyisi bya Yehovha eka vanhu. Mhalamhala ya vuntlhanu ni ya vutsevu na tona ti tivisa khombo ro sungula ni ra vumbirhi.

XIVONO 6 (10:1–11:19): Ntsumi ya matimba yi nyika Yohane xibukwana, tempele ya pimiwa, naswona hi twa mintokoto ya timbhoni timbirhi. Xi chaputa hi ku yimbiwa ka mhalamhala ya vunkombo, leyi twarisaka khombo ra vunharhu eka valala va Xikwembu—khombo rero ku nga Mfumo lowu taka wa Yehovha ni wa Kreste.

XIVONO 7 (12:1-17): Lexi xi hlamusela ku tswariwa ka Mfumo, leswi hetelelaka hi ku va Mikayele a cukumetela nyoka emisaveni, ku nga Sathana.

XIVONO 8 (13:1-18): Ku huma xivandzana xa matimba hi le lwandle, naswona xivandzana lexi nga ni timhondzo timbirhi to fana ni ta xinyimpfana xi khutaza vanhu leswaku va xi gandzela.

XIVONO 9 (14:1-20): Xivono lexi hlamarisaka xa lava 144 000 va ri eNtshaveni ya Siyoni. Marungula ya tintsumi ma twiwa emisaveni hinkwayo, vhinya ya misava ya tshoveriwa, naswona ku pyanyeteriwa xikamelo xa vhinya ya vukarhi bya Xikwembu.

XIVONO 10 (15:1–16:21): Xivono xin’wana xa huvo ya le tilweni, xi landzeriwa hi ku chuluriwa ka minkambana ya nkombo ya vukarhi bya Yehovha emisaveni. Xiyenge lexi na xona xi gimeta hi nhlamuselo ya vuprofeta ya ku hela ka mafambiselo ya Sathana.

XIVONO 11 (17:1-18): Muoswi lonkulu, Babilona Lonkulu, u gade xivandzana xa ribungu, lexi nghenaka ekheleni ro enta swa xinkarhana kambe xi tlhela xi huma ivi xi n’wi lovisa.

XIVONO 12 (18:1–19:10): Ku tivisiwa ku wa ni ku loviseriwa makumu ka Babilona Lonkulu. Endzhaku ka ku lovisiwa ka yena, van’wana va rila, van’wana va dzunisa Yehovha; ku tivisiwa nkhuvo wa vukati wa Xinyimpfana.

XIVONO 13 (19:11-21): Yesu u rhangela mavuthu ya le tilweni leswaku ma tisa vuavanyisi bya vukarhi bya Xikwembu eka mafambiselo ya Sathana, eka mavandla ya yena ni le ka vaseketeri vakwe; tinyenyana leti dyaka nyama ti tiphina hi mintsumbu ya vona.

XIVONO 14 (20:1-10): Sathana Diyavulosi u hoxiwa ekheleni ro enta, ku sungula Mfumo wa Gidi ra Malembe wa Kreste ni tihosi-kulobye, ndzingo wo hetelela wa vanhu ni ku lovisiwa ka Sathana ni madimona ya yena.

XIVONO 15 (20:11–21:8): Ku pfuxiwa ka mani na mani ni Siku lerikulu ra Vuavanyisi; ku humelela tilo lerintshwa ni misava leyintshwa leswi tiselaka vanhu mikateko ya hilaha ku nga heriki.

XIVONO 16 (21:9–22:5): Nhlavutelo yi chaputa hi xivono lexi vangamaka xa Yerusalema Lowuntshwa, ku nga nsati wa Xinyimpfana. Lunghiselelo ra Xikwembu ra ku hanyisa ni ra vutomi eka vanhu ri ta ri huma emutini lowu.

Nhlavutelo yi gimeta hi marito lama khutazaka yo lela ni ya ndzayo lama humaka eka Yehovha, Yesu, ntsumi na Yohane hi yexe. Xirhambo lexi yaka eka un’wana ni un’wana xi ri, “Tana!”—Nhlavutelo 22:6-21.