January

Ripfumelo ra Timotiya a ri nga titshegaga hi ku rhandza vamakwavo kambe a ri titshege hi ku va ni vuxaka na Yehovha. Hilaha ku fanaka, na wena anakanyisisa hi leswi u swi dyondzeke hi Yehovha loko u hlaya Bibele. U fanele u sungula u tiyiseka hi tidyondzo tinharhu ta xisekelo. Yo sungula, u fanele u tiyiseka leswaku Yehovha Xikwembu hi yena Mutumbuluxi wa swilo hinkwaswo. (Eks. 3:14, 15; Hev. 3:4; Nhlav. 4:11) Ya vumbirhi, u fanele u tiyiseka leswaku Bibele yi tamele rungula leri huhuteriweke leri kongomisiweke eka vanhu. (2 Tim. 3:16, 17) Ya vunharhu, u fanele u tiyiseka leswaku Yehovha u ni nhlangano wa vanhu vakwe lava n’wi gandzelaka lava rhangeriwaka hi Kreste naswona vanhu volavo i Timbhoni ta Yehovha. (Esa. 43:10-12; Yoh. 14:6; Mit. 15:14) Sweswo a swi kali swi lava u tiva Bibele hinkwayo. U fanele u tirhisa “matimba ya [wena] ya ku anakanya,” u tiyiseka leswaku hakunene u kume ntiyiso.—Rhom. 12:1. w20.07 10 ¶8-9

Vuprofeta lebyi byi vulavula hi tinjiya leti nga ni swikandza swa vanhu ni leswi ‘vonakaka wonge i tiharhi ta nsuku’ etinhlokweni ta tona. (Nhlav. 9:7) Ti xanisa “vanhu [valala va Xikwembu] lava nga riki na mfungho wa Xikwembu emimombyeni ya vona” ku ringana tinh’weti ta ntlhanu, ku nga nkarhi lowu njiya yi hanyaka wona. (Nhlav. 9:4) Laha swi tikomba kahle leswaku ku vulavuriwa hi malandza ya Yehovha lama totiweke. Hi xivindzi ma twarisa ndlela leyi Xikwembu xi nga ta yi avanyisa hayona misava leyi yo homboloka, leswi swi endla leswaku vanhu lava seketelaka misava leyi va sungula ku nyunganyungeka. Xana hi vula leswaku tinjiya leti Yuwele 2:7-9 yi vulavulaka hatona ti hambanile ni tinjiya leti ku vulavuriwaka hatona eka buku ya Nhlavutelo? Ina. EBibeleni, swi tolovelekile leswaku nchumu wo karhi wo fanekisela wu vula swilo leswi hambaneke loko wu tirhisiwa hi ndlela yin’wana. Hi xikombiso, eka Nhlavutelo 5:5, Yesu u vuriwa “Nghala ya nyimba ya Yuda” kasi eka 1 Petro 5:8, Diyavulosi u hlamuseriwa tanihi “nghala leyi bongaka.” w20.04 3 ¶8; 5 ¶10

Agara nandza wa xisati wa Sarayi, u endle vuphukuphuku endzhaku ka loko a ve nsati wa Abrama. Agara u tikile kutani a sungula ku delela Sarayi loyi a a nga ri na vana. Xiyimo xi ye xi nyanya ku biha lerova Sarayi a hlongola Agara. (Gen. 16:4-6) Leswi hi nga hetisekangiki, hi nga teka Agara tanihi munhu wo biha loyi a a faneriwa hi ku tshinyiwa. Kambe Yehovha a a nga n’wi teki hi ndlela yoleyo. U rhumele ntsumi yakwe eka Agara. Loko ntsumi yi fika eka yena, yi n’wi pfunile leswaku a lulamisa langutelo rakwe kutani yi n’wi katekisa. Agara u swi xiyile leswaku Yehovha a n’wi langutile naswona a a xi tiva kahle xiyimo xa yena. U susumeteleke ku n’wi vitana “Xikwembu lexi vonaka, . . . loyi a ndzi vonaka.” (Gen. 16:7-13) I yini leswi Yehovha a swi voneke eka Agara? A a n’wi tiva kahle swin’we ni swiyimo leswi a tshameke a langutana na swona. Hambileswi Yehovha a nga yi bangiki hi makatla mhaka ya ku va Agara a delele Sarayi, hi nga tiyiseka leswaku u yi twisisile ndlela leyi Agara a a titwa hayona ni xiyimo xakwe kutani a n’wi komba musa. w20.04 16 ¶8-9

Muapostola Pawulo u vule leswaku Vakreste va ntiyiso hinkwavo va le mphikizanweni. (Hev. 12:1) Hinkwerhu swi nga ri na mhaka leswaku hi vantshwa kumbe hi kurile, hi ni matimba kumbe hi karhele, hi fanele hi tiyisela ku ya fika emakumu leswaku hi ta kuma hakelo leyi Yehovha a hi tshembisaka yona. (Mat. 24:13) Pawulo a a ri ni ntshunxeko wo vulavula hikuva ‘u tsutsume mphikizano kukondza a heta.’ (2 Tim. 4:7, 8) Kahlekahle, i mphikizano wa muxaka muni lowu Pawulo a a vulavula ha wona? Mikarhi yin’wana, Pawulo a dyondzisa tidyondzo ta nkoka hi ku endla swikombiso hi mitlangu leyi a yi tlangiwa eGrikiya wa khale. (1 Kor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5) Ko tala u fanise vutomi bya Vukreste ni ku tsutsuma. (1 Kor. 9:24; Gal. 2:2; Filp. 2:16) Munhu u nghenela “mphikizano” lowu loko a tinyiketela eka Yehovha a tlhela a khuvuriwa. (1 Pet. 3:21) U heta mphikizano loko Yehovha a n’wi nyika vutomi lebyi nga heriki.—Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8. w20.04 26 ¶1-3

“Hosi ya tshembeka, yi ta mi tiyisa ni ku mi sirhelela eka lowo homboloka.” (2 Tes. 3:3) Xana Yehovha u hi sirhelela njhani? Yehovha u hi nyike swiambalo swa nyimpi leswi nga ta hi sirhelela loko Sathana a hi hlasela. (Efe. 6:13-17) Swiambalo swo tisirhelela enyimpini leswi hi nyikiweke swona swi tiyile naswona swa pfuna swinene! Kambe leswaku hi ta tshama hi sirhelelekile, hi fanele hi swi ambala hinkwaswo. Hi xikombiso, Bandhi ra ntiyiso ri yimela ntiyiso lowu nga eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele. Hikwalahokayini hi fanele hi boha bandhi leri? Hikuva Sathana i “tata wa mavunwa.” (Yoh. 8:44) Se i khale swinene a ri karhi a hemba naswona u hambukise “misava hinkwayo”! (Nhlav. 12:9) Ntiyiso lowu nga eBibeleni wa hi sirhelela leswaku hi nga hambukisiwi. Xana hi ri boha njhani bandhi leri ro fanekisela? Hi endla tano hi ku dyondza ntiyiso hi Yehovha, hi ku n’wi gandzela hi “moya ni ntiyiso” ni hi ku tikhoma hi ku tshembeka eka swilo hinkwaswo.—Yoh. 4:24; Efe. 4:25; Hev. 13:18. w21.03 26-27 ¶3-5

Tiko rero a ri hlawulekile swinene hikuva hi laha vanhu a va gandzela Yehovha kona. Ku sukela hi Pentekosta ya 33 C.E., ‘tiko’ rero a hi ndhawu yin’we yo karhi; hikuva vanhu va Yehovha va kumeka emisaveni hinkwayo. Kurinasweswo, ‘tiko ro Khavisiwa’ namuntlha i ndlela leyi vanhu va Yehovha va hanyaka hayona, leyi katsaka swilo swo tanihi ku gandzela Yehovha hi ku ya etinhlengeletanweni ta vandlha ni le nsin’wini. Emasikwini yo hetelela, hosi ya le n’walungwini yi nghene “etikweni ro Saseka” ko tala. Hi xikombiso, loko mfumo wa Manazi eJarimani wu ri hosi ya le n’walungwini, ngopfungopfu hi nkarhi wa nyimpi ya vumbirhi ya misava, hosi yoleyo yi nghene “etikweni ro Saseka” hi ku xanisa ni ku dlaya vanhu va Xikwembu. Endzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava loko mfumo wa Soviet Union wu ri hosi ya le n’walungwini, hosi yoleyo ya le n’walungwini yi nghene “etikweni ro Saseka” hi ku xanisa vanhu va Xikwembu yi va sindzisa ku rhurha emakaya ya vona. w20.05 13 ¶7-8

Xiya vavanuna van’wana lava hanyeke Yesu a nga si velekiwa naswona va veke vanghana va Xikwembu. Abrahama a ri wanuna loyi a ri ni ripfumelo leri tiyeke. Endzhaku ka malembe yo tlula 1 000, Abrahama a file, Yehovha u n’wi vitane “munghana wa mina.” (Esa. 41:8) Hambi ku ri rifu a ri nge swi koti ku hambanisa Yehovha ni vanghana vakwe. Abrahama wa hanya emianakanyweni ya Yehovha. (Luka 20:37, 38) Un’wana i Yobo. Yehovha u vulavule kahle hi Yobo emahlweni ka tintsumi leti a ti hlengeletanile etilweni. U vule leswaku Yobo u “lulamile naswona wa tshembeka, u chava Xikwembu naswona u papalata leswo biha.” (Yobo 1:6-8) Yehovha a a n’wi languta njhani Daniyele, loyi a tirheleke Xikwembu hi ku tshembeka etikweni ra vahedeni ku ringana malembe ya kwalomu ka 80? Ku ringana ka nharhu, tintsumi ti tiyisekise wanuna yoloye la kuleke leswaku a ri “munhu loyi a rhandziwaka swinene” hi Xikwembu. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Ha tiyiseka leswaku Yehovha u ri langutele hi mahlongati siku leri a nga ta va pfuxa ha rona vanghana vakwe lava feke.—Yobo 14:15. w20.05 26-27 ¶3-4

Xichudeni lexinene xi nga dyondza milawu ya Xikwembu xi tlhela xi yi xixima. Kambe xivutiso i ku, xana xichudeni xexo xi ta yingisa Yehovha hikwalaho ka leswi xi n’wi rhandzaka? Tsundzuka, Adamu na Evha a va wu tiva nawu wa Xikwembu kambe a va nga n’wi rhandzi Munyiki wa nawu wolowo. (Gen. 3:1-6) Hikwalaho, hi fanele hi endla leswi engeteleke ku tlula ku dyondzisa vanhu milawu ya Xikwembu ntsena. Mikarhi hinkwayo milawu ya Yehovha i yinene ngopfu. (Ps. 119:97, 111, 112) Kambe vanhu lava hi va dyondzisaka Bibele, a va nge swi voni sweswo loko va nga swi tivi leswaku Yehovha u endle milawu yoleyo hikwalaho ka leswi a hi rhandzaka. Kutani hi nga va vutisa hi ku: “U vona onge hikwalahokayini Xikwembu xi byela malandza ya xona xi ku endlani leswi kumbe xi ku leswi mi nga swi endli? Leswi swi hi byela yini hi Yehovha?” Loko hi va pfuna va tiva Yehovha ni ku rhandza vito rakwe ro kwetsima, hi ta kota ku fikelela timbilu ta vona. Xisweswo, va ta rhandza milawu ya Yehovha swin’we ni Munyiki wa yona. Sweswo swi ta endla leswaku ripfumelo ra vona ri kula naswona va ta kota ku tiyisela loko va hlangavetana ni miringo.—1 Kor. 3:12-15. w20.06 10 ¶10-11

Hi fanele hi lehisa mbilu hikuva swi teka nkarhi ku va munhu a lulamisa vuxaka byakwe na Yehovha. Vo tala lava tshameke va tshika ku tirhela Yehovha, va vula leswaku va tlhelele endzhaku ko pfuniwa ko tala hi vakulu ni van’wana evandlheni. Makwerhu wa xisati Nancy, loyi a tshamaka eDzongavuxa bya Asia, u ri: “Munghana wa mina wa le vandlheni u ndzi pfune ko tala. A a ndzi rhandza ku fana ni sesi wakwe. U ndzi tsundzuxe hi swilo swo tsakisa leswi hi tshameke hi tiphina ha swona. Loko ndzi n’wi hlamusela ndlela leyi ndzi titwaka hayona, u ndzi yingisele hi vurhon’wana naswona a nga tsutsumelanga ku ndzi nyika switsundzuxo. U ve munghana wa ntiyiso, loyi a a tiyimisele ku ndzi pfuna mikarhi hinkwayo.” Ntwelavusiwana wu fana ni murhi lowu nga ni matimba; wu nga vohlisa ku khunguvanyeka. Van’wana lava tshikeke ku tirhela Yehovha, se swi endla malembe va hlundzukile hikwalaho ko khunguvanyisiwa hi munhu wo karhi evandlheni. Sweswo hi swona leswi endlaka va nga tlheleli eka Yehovha. Van’wana va nga tibyela leswaku a va khomiwe hi ndlela yo biha. Vanhu vo tano, va lava munhu loyi a nga ta va yingisela a tlhela a twisisa ndlela leyi va titwaka hayona. w20.06 26 ¶10-11

Nkarhi hinkwawo loko u hlula ndzingo lowu u langutanaka na wona, swi ta ku olovela ku endla swilo leswinene. Tsundzuka, ndlela yo biha leyi vanhu va langutaka timhaka ta masangu hayona, yi huma eka Sathana. Hikwalaho, loko u yima u tiyile loko u langutana ni ndzingo, u “[hlula] lowo homboloka.” Ha swi tiva leswaku Yehovha hi yena loyi a nga ni mfanelo yo vula leswaku hi swihi swilo leswi nga xidyoho. Hikwalaho, hi tikarhatela ku papalata ku endla xidyoho. Kambe loko ho tshuka hi dyohile, hi khongela eka Yehovha hi n’wi byela hi ta xidyoho xexo. (1 Yoh. 1:9) Loko hi endle xidyoho lexikulu, hi kombela ku pfuniwa eka vakulu lava Yehovha a va hlawuleke leswaku va hi khathalela. (Yak. 5:14-16) Hambiswiritano, a hi fanelanga hi tshamela ku titwa nandzu hikwalaho ka swihoxo leswi hi tshameke hi swi endla. Hikwalahokayini? Hikuva Tata wa hina wa rirhandzu u nyikele hi gandzelo ra nkutsulo ra N’wana wakwe leswaku hi ta rivaleriwa swidyoho. Loko Yehovha a vula leswaku u ta rivalela vadyohi lava hundzukaka, u va a tiyisile. Hikwalaho, a ku na nchumu ni wun’we lowu nga hi sivelaka ku tirhela Yehovha hi ripfalo leri baseke.—1 Yoh. 2:1, 2, 12; 3:19, 20. w20.07 22-23 ¶9-10

Ku ni nkarhi lowu Yehovha a a ri swakwe. Kambe a a nga ri na xivundza. A a tiphina hi vutomi naswona a tsakile. Hambiswiritano, Yehovha a a lava leswaku ni van’wana va tiphina hi vutomi. Hikwalaho ka rirhandzu, u sungule ntirho wo tumbuluxa. (1 Yoh. 4:19) Yehovha u sungule hi ku tivumbela mutirhikulobye. Endzhaku, u tirhise N’wana wa yena ku tumbuluxa “swilo leswin’wana hinkwaswo,” ku katsa ni tintsumi ta ntsandzavahlayi. (Kol. 1:16) Yesu u swi tsakerile swinene ku tirha swin’we ni Tata wa yena. (Swiv. 8:30) Tintsumi na tona a ti tsakile. A ti ri kona loko Yehovha ni mutirhikulobye Yesu, va tumbuluxa tilo ni misava. Xana ti angule njhani? Ti sungule ku ‘huwelela ti dzunisa’ loko ku tumbuluxiwa misava, a swi kanakanisi leswaku loko Yehovha a tumbuluxa swilo leswin’wana hinkwaswo ku katsa ni vanhu, ti ye emahlweni ti dzunisa. (Yobo 38:7; Swiv. 8:31) Ntumbuluko hinkwawo wu kombisa rirhandzu ra Yehovha ni vutlhari byakwe.—Ps. 104:24; Rhom. 1:20. w20.08 14 ¶1-2

Yehovha u hi vumbe hi rini xilaveko xa ku rhandza ni ku rhandziwa. Hikwalaho, loko vanhu va hi venga hi twa ku vava swinene. Makwerhu u tsale a ku: “Loko masocha ma ndzi bukutela ni ku ndzi rhuketela hileswi ndzi nga Mbhoni ya Yehovha, a ndzi hele matimba ni ku tivona ndzi nga pfuni nchumu.” Ku vengiwa hi ndlela yo tano, swa vava kambe a swi hi hlamarisi. Yesu u vule leswaku hi ta vengiwa. Hikwalahokayini misava yi venga valandzeri va Yesu? Hikuva ku fana na Yesu, na hina a hi “xiphemu xa misava.” (Yoh. 15:17-19) Hambileswi hi xiximaka valawuri va tiko kambe a hi va gandzeli kumbe ku xixima swifaniso swa vona. Hi gandzela Yehovha ntsena. Ha swi tiva leswaku hi yena ntsena loyi a nga ni mfanelo yo fuma hambileswi Sathana ni “vana” vakwe va lwisanaka ni mafumelo ya Yena. (Gen. 3:1-5, 15) Hi byela vanhu leswaku Mfumo wa Xikwembu hi wona ntsena lowu nga ta tisela vanhu ku rhula naswona ku nga ri khale wu ta herisa hinkwavo lava lwisanaka na wona. (Dan. 2:44; Nhlav. 19:19-21) Lawa i mahungu yo tsakisa eka vanhu lava titsongahataka kambe eka lavo homboloka ma bava. w21.03 20 ¶1-2

Yehovha u kombise leswaku u teka vamakwerhu va xisati va ri va risima hi ku va nyika ntirho wo karhi evandlheni. I vavasati vo tlhariha, va ripfumelo, lava gingiritekaka, lava nga ni xivindzi, lava hananaka ni lava endlaka mitirho leyinene. (Luka 8:2, 3; Mit. 16:14, 15; Rhom. 16:3, 6; Filp. 4:3; Hev. 11:11, 31, 35) Ha tsaka leswi hi nga ni vadyuhari vo tala emavandlheni. Leswi ti dyaka ti ya emagoveni, van’wana va karhatiwa hi mavabyi yo hambanahambana. Hambiswiritano, vadyuhari lava va endla leswi va nga swi kotaka entirhweni wa nsimu naswona va tikarhatela ku tiyisa ni ku letela van’wana. Ha vuyeriwa swinene eka ntokoto lowu va nga na wona. Hakunene va sasekile eka Yehovha ni le ka hina! (Swiv. 16:31) Ehleketa hi vantshwa va le vandlheni ra ka n’wina. Va hlangavetana ni mitlhontlho yo tala emisaveni leyi, leyi lawuriwaka hi Sathana Diyavulosi ni tidyondzo takwe ta mavunwa. Ha tiya eripfumelweni loko hi vona vantshwa va hlamula etinhlengeletanweni ta vandlha, va ya ensin’wini ni loko va yimela ripfumelo ra vona hi xivindzi. Hakunene vantshwa i va risima evandlheni ra Yehovha!—Ps. 8:2. w20.08 21-22 ¶9-11

Loko hi sungula ku chumayela ni ku byela van’wana leswaku hi Timbhoni ta Yehovha, hi nga ha kanetiwa hi swirho swa ndyangu, hi hlekuriwa hi vanghana naswona van’wana va nga ha ala ku yingisa rungula leri hi ri chumayelaka. U nga xi kuma njhani xivindzi? Xo sungula, u fanele u kholwa leswaku Yesu wa ha ya emahlweni a kongomisa ntirho wo chumayela a ri etilweni. (Yoh. 16:33; Nhlav. 14:14-16) Xa vumbirhi, tiyiseka leswaku Yehovha u ta ku khathalela hilaha a tshembisaka hakona. (Mat. 6:32-34) Loko ripfumelo ra wena ri ya ri tiya, u ta ya u va ni xivindzi. U kombisa leswaku u ni ripfumelo loko u byela vanghana ni ndyangu wa ka n’wina leswaku se u dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha naswona u ya ni le tinhlengeletanweni ta tona ta vandlha! A swi kanakanisi leswaku se u cince mahanyelo ya wena ya khale naswona se u hanya hi milawu ya Yehovha. Swi lava xivindzi ku endla tano. Loko u ya u tikarhatela ku va ni xivindzi, tiyiseka leswaku “Yehovha Xikwembu xa wena u na wena kun’wana ni kun’wana laha u yaka kona.”—Yox. 1:7-9. w20.09 5 ¶11-12

Hosi Asa u tirhele Yehovha loko swiyimo swi tika niloko swilo swi famba kahle. U tirhele Yehovha mikarhi hinkwayo loko swi famba kahle niloko swi nga fambi kahle. “Mbilu ya Asa a yi tinyiketele hi ku helela eka Yehovha” ku sukela a ha ri jaha. (1 Tih. 15:14) U kombise sweswo hi ku herisa vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa eYuda. Bibele yi vula leswaku “[u suse] tialtari ta vamatiko ni tindhawu leti tlakukeke, a fayelela tiphuphu leti va ti hundzuleke swikwembu ni ku tsema timhandzi ta Axera.” (2 Tikr. 14:3, 5) U suse na kokwana wakwe Maka eka xikhundlha lexi a a ri na xona. Hikwalahokayini? Hikuva kokwa wakwe a hlohlotela vanhu ku gandzela swifaniso swa hava. (1 Tih. 15:11-13) Asa a nga lo herisa vukhongeri bya mavunwa ntsena. U tlhele a pfuna vanhu leswaku va tlhelela eka vugandzeri lebyi tengeke ni ku pfuna mfumo wa Yuda leswaku wu tlhelela eka Yehovha. Yehovha u katekise Asa ni Vaisrayele hi ku endla leswaku ku va ni ku rhula etikweni. Hi nkarhi wa ku fuma ka Asa, “ku ve ni ku rhula etikweni.”—2 Tikr. 14:1, 4, 6. w20.09 14 ¶2-3

Hakanyingi hi khomisa vanhu van’wana swilo swa hina swa nkoka. Hi xikombiso, hi veka mali ya hina ebangi. Hi endla tano hikwalaho ka leswi hi swi tivaka leswaku yi ta tshama yi hlayisekile, a yi nge lahleki naswona a ku na loyi a nga yi yivaka. Muapostola Pawulo u tsundzuxe Timotiya leswaku u kume swilo swa risima, ku nga ku tiva xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu. Nakambe, Timotiya a a nyikiwe vutihlamuleri byo “chumayela rito” ni ku endla “ntirho wa Xikwembu.” (2 Tim. 4:2, 5) Pawulo u byele Timotiya leswaku a hlayisa leswi a khomisiweke swona. Ku fana na Timotiya, hi khomisiwe swilo swa risima. Yehovha u hi nyike ntiyiso wa risima lowu kumekaka eRitweni rakwe, ku nga Bibele. Ntiyiso lowu i wa risima hikuva wu hi dyondzisa ndlela yo va ni vuxaka lebyinene na Yehovha ni ku hi hlamusela leswi nga endlaka vanhu va tsaka. Ku tiva ntiyiso wolowo hi tlhela hi hanya hi wona, swi endla hi ntshunxeka eka tidyondzo ta mavunwa ni ku papalata mahanyelo ya vudlakuta.—1 Kor. 6:9-11. w20.09 26 ¶1-3

Xichudeni xa wena xi fanele xi swi vona leswaku wa tiyiseka hi rungula ra le Bibeleni leri u xi dyondzisaka rona. Loko u endla tano, xi ta swi tsakela leswi xi swi dyondzaka. Xi byele ndlela leyi ku hanya hi misinya ya milawu ya Bibele swi ku pfuneke hayona. Sweswo swi ta endla xi swi vona leswaku Bibele yi ta xi pfuna. Loko u ri karhi u dyondzisa xichudeni xa wena, xi byele hi vanhu lava hluleke mitlhontlho yo fana ni leyi xi langutaneke na yona. U nga famba ni makwerhu un’wana loyi a tshameke a langutana ni mitlhontlho yo fana ni leyi xi langutaneke na yona. Pfuna xichudeni xa wena xi vona nkoka wo hanya hi misinya ya milawu ya Bibele. Loko xichudeni xa wena xi catile, xana nuna kumbe nsati wa xona na yena wa dyondza? Loko a nga dyondzi, n’wi rhambe. Khutaza xichudeni xa wena leswaku xi bula ni swirho swa ndyangu ni vanghana va xona hi leswi xi swi dyondzaka.—Yoh. 1:40-45. w20.10 16 ¶7-9

Vatswari va Yesu va n’wi pfunile leswaku a kula a ri ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu; va yingise nkongomiso lowu Yehovha a wu nyikeke vatswari. (Det. 6:6, 7) Yosefa na Mariya a va rhandza Yehovha hi mbilu hinkwayo naswona xikongomelo xa vona a ku ri ku pfuna vana va vona leswaku na vona va endla tano. Yosefa na Mariya va endle xiboho xo gandzela Yehovha tanihi ndyangu. Vhiki ni vhiki a va ya etinhlengeletanweni eNazareta naswona a va ya enkhubyeni wa Paseka eYerusalema lembe ni lembe. (Luka 2:41; 4:16) Kumbexana loko va ya eYerusalema a va tirhisa nkarhi wolowo ku dyondzisa Yesu ni vamakwavo hi ta matimu ya vanhu va Yehovha kumbe loko va ri karhi va famba a va pfa va endzela etindhawini tin’wana leti ku vulavuriwaka ha tona eMatsalweni. Hambileswi ndyangu a wu ya wu kula, Yosefa na Mariya a va wa va pfuka leswaku va gandzela Yehovha tanihi ndyangu. Va kume mikateko yo tala hikwalaho ko endla tano! Leswi a va rhangisa ku gandzela Yehovha, ndyangu wa vona wu ve ni vuxaka lebyinene na Yehovha. w20.10 28 ¶8-9

Loko u famba ni makwerhu eka xichudeni xakwe, lunghiselela kahle. Dorin loyi a nga phayona ro hlawuleka u ri: “Ndza tsaka loko makwerhu loyi ndzi fambaka na yena a lunghiselerile. Sweswo swi ta endla a kota ku xi pfuna kahle xichudeni.” Ku engetela kwalaho, xichudeni xi ta swi vona leswaku havumbirhi bya n’wina mi lunghiselerile naswona xi ta lava ku mi tekelela. Hambiloko u nga kumanga nkarhi lowu eneleke wo lunghiselela kambe ringeta ku kuma mongo wa mhaka leyi mi nga ta dyondza hayona. Leswi mi khongelaka loko mi sungula ni loko mi gimeta dyondzo, ehleketa hi leswi u nga ta swi vula loko u komberiwa ku khongela. Loko u endla tano, xikhongelo xa wena xi ta khumba mbilu ya xichudeni. (Ps. 141:2) Hanae loyi a tshamaka eJapani, a nga swi rivali swikhongelo swa makwerhu wa xisati loyi a a famba ni mudyondzisi wakwe loko va ya dyondza Bibele. U ri: “Ndzi swi xiyile leswaku u rhandza Yehovha, na mina a ndzi lava ku fana na yena. Ndzi tlhele ndzi vona leswaku wa ndzi rhandza hakunene loko ndzi twa a boxa vito ra mina loko a khongela.” w21.03 9-10 ¶7-8

Yesu u tiyisekise muapostola Pawulo leswaku u ta fika eRhoma. Kambe Vayuda van’wana eYerusalema va endle xikungu xo tumbelela Pawulo va lava ku n’wi dlaya. Loko Klawudiyo Lisiya ndhuna ya nyimpi ya le Rhoma a twa hi ta kungu rero, u ponise Pawulo. Hi ku hatlisa Klawudiyo u rhume masocha leswaku ma heleketa Pawulo eKhezariya. Kwalaho Ndhunankulu Felikisi u lerise leswaku Pawulo “a tshama endlwini ya vuhosi ya Heroda a rindziwile.” Hikwalaho, swigevenga leswi a swi lava ku n’wi dlaya a swi nga ha ta n’wi kuma. (Mit. 23:12-35) Kambe ndhunankulu Felikisi se a siviwe hi Festoloyi a lava “ku rhandziwa hi Vayuda.” U vutise Pawulo a ku: “Xana wa swi lava ku ya eYerusalema leswaku u ya avanyisiwa kona emahlweni ka mina?” Pawulo a a swi tiva leswaku swi nga endleka a ya dlayiwa eYerusalema. U te: “Ndzi kombela ku avanyisiwa hi Khezari!” Festo u byele Pawulo a ku: “U kombele ku avanyisiwa hi Khezari; u ta ya eka Khezari.” Pawulo a ta tikuma se a ri eRhoma laha Vayuda lava a va lava ku n’wi dlaya a va nga ha ta n’wi kuma.—Mit. 25:6-12. w20.11 13 ¶4; 14 ¶8-10

Hinkwerhu hi pfa hi titwa nandzu mikarhi yin’wana. Hi xikombiso, van’wana va titwa nandzu hikwalaho ka swilo leswi va swi endleke va nga si tiva ntiyiso. Van’wana va titwa nandzu hikwalaho ka swihoxo leswi va swi endleke se va khuvuriwile. (Rhom. 3:23) I ntiyiso leswaku hi lava ku endla swilo leswinene. Kambe “hinkwerhu hi endla swihoxo ko tala.” (Yak. 3:2; Rhom. 7:21-23) Hambileswi hi nga swi tsakeliki ku titwa nandzu kambe swi nga hi pfuna. Hikwalahokayini? Hikuva ku titwa nandzu swi nga endla hi lulamisa laha ku faneleke ni ku tiyimisela ku nga ha endli swihoxo leswi fanaka. (Hev. 12:12, 13) Mikarhi yin’wana hi nga titwa nandzu ku tlula mpimo, leswi vulaka leswaku hi nga ya emahlweni hi titwa nandzu niloko se hi hundzukile naswona Yehovha a hi rivalerile. Ku titwa nandzu hi ndlela yoleyo swi ni khombo. (Ps. 31:10; 38:3, 4) Hikwalaho, hi fanele hi tivonela eka ntlhamu lowu wa ku titwa nandzu ku tlula mpimo. Phela loko ho tshika ku tirhela Yehovha hikwalaho ko titwa nandzu ku tlula mpimo hambileswi se a hi rivaleleke, Sathana u ta tsaka!—Ringanisa na 2 Vakorinto 2:5-7, 11. w20.11 27 ¶12-13

Mulevhi loyi a tsaleke Pisalema u sungule ku navela vanhu vo homboloka ni lava tikurisaka, a a nga naveli swilo swo biha leswi a va swi endla kambe a va navela hikwalaho ka leswi swilo a swi vonaka swi va fambela kahle. (Ps. 73:2-9, 11-14) A va tikomba va hanya eka byandlana naswona a ku nga ri na lexi a xi va karhata. Mulevhi a a fanele a va ni langutelo ro fana ni ra Yehovha. Sweswo swi n’wi pfunile leswaku a tlhela a kuma ntsako ni ku rhula. U te: “Laha misaveni ndzi tsakela [Yehovha] ntsena.” (Ps. 73:25) Hilaha ku fanaka a hi fanelanga hi navela vanhu vo homboloka lava vonakaka onge swilo swi va fambela kahle evuton’wini. Ntsako wa vona i wa xinkarhana. (Ekl. 8:12, 13) Loko hi va navela swi ta endla leswaku hi hela matimba naswona vuxaka bya hina na Yehovha byi nga onhaka. Loko u vona o nge se u sungula ku navela vanhu vo homboloka lava swi tikombaka swi va fambela kahle, endla leswi endliweke hi Mulevhi. Yingisa xitsundzuxo xa rirhandzu lexi humaka eka Xikwembu naswona tihlanganise ni vanhu lava endlaka ku rhandza ka Yehovha. Loko u rhandza Yehovha hi mbilu hinkwayo, u ta kuma ntsako wa xiviri. Naswona u ta tshama endleleni ya ‘vutomi bya xiviri.’—1 Tim. 6:19. w20.12 19 ¶14-16

Loko u ri karhi u lahlela ku vilela ka wena eka Yehovha hi xikhongelo, u nga rivali ku khensa. Hi fanele hi ehleketa hi mikateko leyi Yehovha a hi nyikeke yona hambiloko swiyimo swi tika. Loko mikarhi yin’wana u nga swi tivi leswaku u ta tiphofula njhani eka Yehovha, n’wi kombele u ku, ‘Ndzi kombela u ndzi pfuna,’ Yehovha u ta xi hlamula xikhongelo xa wena! (2 Tikr. 18:31) Titshege hi vutlhari bya Yehovha, ku nga ri bya wena n’wini. Enkarhini wa muprofeta Esaya, vanhu va le Yuda a va khomiwa hi rhumbyana hikwalaho ko chava ku hlaseriwa hi Vaasiriya. Leswi a va nga swi lavi nikatsongo ku tikuma va ri ehansi ka Vaasiriya, va kombele Vaegipta leswaku va va pfuna. (Esa. 30:1, 2) Yehovha u va lemukisile leswaku leswi va swi endlaka swi ta va khela matluka. (Esa. 30:7, 12, 13) Hi ku tirhisa Esaya, u va byele ndlela leyi va nga kumaka nsirhelelo hayona. U te: “Mi ta va ni matimba loko mi tshamiseka mi tlhela mi . . . tshemba” Yehovha.—Esa. 30:15b. w21.01 3-4 ¶8-9

Vakreste lava hlawuriweke, va ta kuma hakelo yo ya fuma na Kreste etilweni tanihi tihosi ni vaprista hikwalaho ka leswi va tshameke va tshembekile. (Nhlav. 20:6) Ndyangu wa Xikwembu wa le tilweni wu ta tsaka swinene loko wu vona Vakreste lava hlawuriweke va 144 000 va kuma hakelo ya vona yo hanya etilweni. Endzhaku ko vona lava 144 000 lava nga ta va tihosi ni vaprista, muapostola Yohane u vone nchumu wun’wana wo tsakisa swinene, ku nga “ntshungu lowukulu” lowu poneke Armagedoni. Ku hambana ni ntlawa wo sungula, ntlawa lowu wa vumbirhi a wu ri wukulu swinene lerova a wu nga hlayeki. (Nhlav. 7:9, 10) A wu “ambale swiambalo swo leha swo basa,” leswi vulaka leswaku a wu nga ri na “xivati xa misava” leyi lawuriwaka hi Sathana naswona wu tshame wu tshembekile eka Xikwembu na Kreste. (Yak. 1:27) A wu huwelela wu vula leswaku wu ponisiwile hikwalaho ka leswi Yehovha na Yesu, loyi a nga Xinyimpfana xa Xikwembu va wu endleleke swona. Nakambe a wu khome marhavi ya mincindzu, leswi kombisaka leswaku a wu amukela Yesu hi ntsako tanihi Hosi leyi hlawuriweke hi Yehovha.—Ringanisa na Yohane 12:12, 13. w21.01 15-16 ¶6-7

Leswi nga endlaka wanuna a va nhloko leyinene ya ndyangu, i ku tekelela ndlela leyi Yehovha na Yesu va byi tirhisaka hayona vulawuri bya vona. Xiya xikombiso xa ku titsongahata. Yehovha u tlharihile ku tlula swivumbiwa hinkwaswo kambe wa ma yingisa mavonelo ya malandza yakwe. (Gen. 18:23, 24, 32) Yehovha u hetisekile kambe wa swi tiva leswaku hina hi ta pfa hi endla swihoxo. Kurinasweswo, u pfuna vanhu lava n’wi tirhelaka leswaku swi va fambela kahle. (Ps. 113:6, 7) Bibele yi vula leswaku Yehovha i “mupfuni.” (Ps. 27:9; Hev. 13:6) Hosi Davhida u vule leswaku u kote ku endla ntirho lowukulu hileswi a pfuniweke hi Yehovha. Xiya leswi Yesu a swi endleke. U hlambise vadyondzisiwa vakwe milenge hambileswi a a ri Hosi tlhelo N’wini wa vona. Yesu u te: “Ndzi mi vekele xikombiso, kutani mi fanele mi endla hilaha ndzi mi kombeke hakona.” (Yoh. 13:12-17) Hambileswi Yesu a a ri ni vulawuri lebyikulu kambe a a nga lavi ku tirheliwa. Kurinasweswo, a a tirhela van’wana.—Mat. 20:28. w21.02 3-4 ¶8-10

N’wina majaha ku ni mitirho yo tala leyi mi nga yi endlaka evandlheni. Vo tala va n’wina ma ha tsakama naswona mi ni matimba. Mi pfuna ngopfu evandlheni. Swi nga endleka leswaku ma swi lava ku va malandza ya vutirheli. Kambe mi nga vona onge van’wana va mi teka ma ha ri vatsongo kumbe mi nga ri na ntokoto lerova mi nga nyikiwa ntirho wa nkoka. Hambileswi ma ha riki vatsongo, swi kona leswi mi nga swi endlaka leswaku mi va ni ndhuma leyinene evandlheni. N’wina majaha, xana mi na byona vuswikoti byo karhi lebyi nga vuyerisaka van’wana evandlheni? Vo tala va n’wina mi na byona. Hi xikombiso, vamakwerhu lava kuleke va tsaka loko mi va dyondzisa ku tirhisa ti-tablet kumbe switirhisiwa swin’wana swa elektroniki leswaku va ta kota ku swi tirhisa eka dyondzo ya munhu hi yexe ni le tinhlengeletanweni ta vandlha. Mi nga swi kota ku pfuna vamakwerhu lava hikuva ma swi tiva ku tirhisa switirhisiwa leswi. Eka hinkwaswo leswi u swi endlaka, endla leswaku Tata wa wena wa le tilweni a tinyungubyisa hi wena. w21.03 2 ¶1, 3; 7 ¶18

Hambiloko nsati wakwe a dyondzeke ku n’wi tlula kambe i vutihlamuleri bya nhloko ya ndyangu ku rhangela eka vugandzeri bya ndyangu ni le timhakeni tin’wana leti fambisanaka ni ku gandzela Yehovha. (Efe. 6:4) Wansati u fanele a titsongahata eka nuna wakwe kambe i vutihlamuleri bya yena ku tiyisa vuxaka byakwe ni Xikwembu. U fanele a tinyika nkarhi wo va ni dyondzo ya munhu hi yexe ni ku anakanyisisa hi leswi a swi dyondzaka. Loko a endla tano, vuxaka byakwe na Yehovha byi ta tiya naswona a nge swi voni ku ri ndzhwalo ku titsongahata eka nuna wakwe. Vasati lava titsongahataka eka vanuna va vona hileswi va rhandzaka Yehovha, va ta tshama va tsakile ku tlula lava nga va xiximiki vanuna va vona. Va vekela tintombhi ni majaha xikombiso lexinene. Nakambe va endla leswaku emindyangwini ya vona ni le vandlheni ku va ni ku rhula. (Tito 2:3-5) Namuntlha, malandza yo tala yo tshembeka ya Yehovha i vavasati.—Ps. 68:11. w21.02 13 ¶21-23

Hi nga dyondza swo tala eka muapostola Pawulo loko swi ta emhakeni ya xivindzi ni ku tiyisela. Mikarhi yin’wana a a titwa a hele matimba. Kambe u kote ku tiyisela hikwalaho ka matimba lawa Yehovha a a n’wi nyika wona. (2 Kor. 12:8-10; Filp. 4:13) Na hina hi nga kota ku tiyisela ni ku va ni xivindzi ntsena loko hi titshega hi Yehovha. (Yak. 4:10) Ha swi tiva leswaku loko hi langutana ni miringo, a hi Yehovha loyi a hi xupulaka. Mudyondzisiwa Yakobo u ri: “Loko munhu a ringiwa, a nga vuli a ku: ‘Ndzi ringiwa hi Xikwembu.’ Hikuva Xikwembu xi nge ringiwi hi swilo swo biha naswona xona a xi ringi munhu.” (Yak. 1:13) Loko hi kholwa mhaka yoleyo, hi ta va ni vuxaka lebyinene ni Tata wa hina wa le tilweni. Yehovha a nga “cincacinci.” (Yak. 1:17) U seketele Vakreste va le nkarhini wa vaapostola loko va langutane ni miringo, na hina namuntlha u ta hi seketela. Khongela u kombela Yehovha a ku nyika vutlhari, ripfumelo ni xivindzi. U ta xi hlamula xikhongelo xa wena. w21.02 31 ¶19-21

U nga khutaza xichudeni xa wena xa Bibele lexi taka etinhlengeletanweni ta vandlha hi ku va munghana wa xona. (Filp. 2:4) Xi bumabumele hileswi xi tikarhatelaka ku tirhisa leswi xi swi dyondzaka, u tlhela u xi rungurisa hi ta vutomi bya xona kambe tivonele leswaku u nga xi vutisi timhaka leti nga ku laviki. Leswi swi ta endla leswaku mi sungula ku va vanghana. Loko u va munghana wa xichudeni, u ta kota ku xi pfuna leswaku xi khuvuriwa. Loko xichudeni xi tikarhatela ku va kona evandlheni, xi endle xi titwa xi ri ekaya. U nga endla tano hi ku xi komba malwandla. (Hev. 13:2) Loko xichudeni xa Bibele xi va muhuweleri, famba na xona ensin’wini. Diego loyi a nga muhuweleri eBrazil, u ri: “Vamakwerhu vo tala a va famba na mina ensin’wini. Sweswo swi endle ndzi va tiva kahle. Leswi ndzi swi dyondzeke eka vona, swi endle ndzi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha na Yesu.” w21.03 12 ¶15-16

Yesu u byele valandzeri vakwe leswaku va rhandza valala va vona. (Mat. 5:44, 45) Xana swa olova ku endla tano? Nikatsongo! Kambe moya wo kwetsima wa Xikwembu wu nga hi pfuna hi kota ku endla tano. Phela mihandzu ya moya wo kwetsima, yi katsa rirhandzu, ku lehisa mbilu, vunene, ku olova ni ku tikhoma. (Gal. 5:22, 23) Mihandzu leyi ya hi pfuna leswaku hi kota ku tiyisela loko hi vengiwa. Vo tala lava a va hi kaneta va hundzukile hikwalaho ka matikhomelo lamanene ya vanuna, vasati, vana kumbe vaakelani va vona lava nga Timbhoni. Vunyingi bya vona sweswi hi vulavulaka se i vamakwerhu. Loko swi ku tikela ku rhandza vanhu lava ku vengaka hileswi u tirhelaka Yehovha, khongela u kombela moya wo kwetsima. (Luka 11:13) Tiyiseka leswaku mikarhi hinkwayo ku endla swilo hi ndlela ya Xikwembu swa pfuna swinene. (Swiv. 3:5-7) Rirhandzu ri ni matimba ku tlula rivengo. Ri nga endla leswaku vanhu lava hi vengaka va cinca langutelo ra vona. Hi hala tlhelo, ri endla Yehovha a tsaka. Kambe hi nga tsaka hambiloko vanhu lava hi kanetaka va nga tshiki ku hi venga. w21.03 23 ¶13; 24 ¶15, 17

Muprofeta Yuwele a a profeta hi masocha lawa a ma ta hlasela. (Yuw. 2:1, 8, 11) Yehovha u vule leswaku a ta tirhisa “vuthu [rakwe] lerikulu” (ku nga masocha ya Vababilona) leswaku a xupula Vaisrayele lava nga yingisangiki. (Yuw. 2:25) Vandla rero ra nyimpi ri vuriwa “munhu wa le n’walungwini” hikuva Vababilona a va ta ta va huma en’walungu loko va ta hlasela Vaisrayele. (Yuw. 2:20) Vandla rero ra nyimpi ri fanisiwa ni tinjiya leti hlelekeke. Loko Yuwele a vulavula hatona, u ri: ‘Socha rin’wana ni rin’wana ri famba endleleni ya rona. . . . Ma hlasela muti. Ma khandziya ehenhla ka tiyindlu, ma nghena hi mafasitere ku fana ni khamba.’ (Yuw. 2:8, 9) Xana wa xi vona xiyimo xexo hi mahlo ya mianakanyo? Masocha ma tate ndhawu hinkwayo. A ku na ndhawu yo tumbela eka yona. A nga kona ni un’we loyi a ta pona banga ra Vababilona! Ku fana ni tinjiya, Vababilona (kumbe Vakalidiya) va hlasele muti wa Yerusalema hi 607 B.C.E. Bibele yi ri: “Hosi ya Vakalidiya. . .  a yi vanga ni ntwelavusiwana eka jaha kumbe nhwana, lonkulu kumbe loyi a vabyaka.”—2 Tikr. 36:17. w20.04 5 ¶11-12