Tidyondzo Leti Humaka eMatsalweni: Malakia 1:1–4:6

Hosi Ya Ntiyiso Yi Ta Eku Avanyiseni

“A ŜI pfuni ntŝhumu e ku tirela Šikwembu.” (Malakia 3:14) Ku kanakana ko tano ku vuriwe hi vanhu va Xikwembu hi xoxe loko Malakiya a profetile eka lembe xidzana ra vuntlhanu B.C.E. Ha yini? Hikuva swiyimo leswi solekaka a swi ri kona eYuda, ngopfu-ngopfu exikarhi ka vaprista. Vuyelo bya vutianakanyi a ku ri xikongomelo xa vona lexikulu. Hi ndlela yo kongoma ni ya matimba, Malakiya u paluxe varhangeri volavo va vukhongeri lava kanganyisaka ni ku tsundzuxa leswaku Hosi ya ntiyiso a yi ta eku avanyiseni.—Malakia 1:6-8; 2:6-9; 3:1.

Vuprofeta bya Malakiya bya hetiseka esikwini ra hina. Hikwalaho, hi endla kahle ku kambisisa tidyondzo leti byi nga na tona.

Ku Sandza Vito Ra Xikwembu

Yehova u langutele leswaku vanhu va yena va n’wi nyika leswi antswaka. Xikwembu xi sungula hi ku kombisa rirhandzu eka vanhu va xona. Hambi swi ri tano, vaprista va sandza vito ra xona hi ku amukela swifuwo leswi feke mahlo, leswi vabyaka ni leswi lamaleke eka vanhu ku endla magandzelo. Yehova a nga va tsakeli vaprista lava tipfunaka hi voxe kumbe minyikelo ya mavoko ya vona leyi nga nyawuriki. Kambe ku nga khathariseki leswi va swi endlaka, ‘vito ra Yehova ri ta chaviwa exikarhi ka matiko.’—1:1-14.

Lava va nga vadyondzisi va ni vutihlamuleri byo tika. (Yakobo 3:1) Vaprista va “khunguv̌anyise lav̌o tala hi nawu.” Hi ndlela yihi ke? Hi ku tsandzeka ku letela vanhu hi nawu wa Xikwembu ni ku kombisa xihlawu-hlawu. Hi laha ku faneleke Yehova u va hlundzukerile, “hikuv̌a milomu ya muprista yi fanekela e ku hlayisa ku tiv̌a, nawu wu ta lav̌iwa enoṅwini wa yena.”—2:1-9.

Yehova a nga va tekeli ehansi lava va honisaka lunghiselelo ra vukati. Ku hambana ni nawu wa Xikwembu, vavanuna va Yuda va teke vavasati vambe. (Deuteronoma 7:3, 4) Va kanganyise vavasati va vuntshwa bya vona hi ku va cukumeta. Yehova u “v̌engile ku tšukumeta,” ku tsundzuxa Malakia.—2:10-17.

Ku Avanyisa Ni Ku Basisa

Yehova a nga xi tiyiseleli xidyoho hi laha ku nga heriki. ‘Hosi ya ntiyiso’ yi ta ta etempeleni ya yona, yi ri na “nṭumi ya ntwanano.” Yi ta basisa ni ku hlantswa vana va Levhi. Yehova u ta va mbhoni leyi hatlisaka ku lwisana ni vangoma, vaoswi, ni lava hlambanyaka hi mavunwa, vakanganyisi ni vatshikileri.—3:1-5.

Lava va tsonaka Yehova minyikelo ya vona va titisela vusweti. Yehova a nga cinci. Loko vanhu lava hambukeke va tlhelela eka yena, hi musa u ta tlhelela eka vona. A va yivela Xikwembu hi ku ala ni vukhume ni minhlengo. Kambe loko va tisa swiphemu swa vukhume, Yehova u tshembisa minkateko “hi mpimo lowu tlurisaka.” Va ta kuma mihandzu leyo tala.—3:6-12.

Mahlo ya Yehova ma le henhla ka vanhu va yena. Yehova u tengisa lava va vuleke marito ya matimba ku lwisana na yena. Hi laha ku hambaneke, u nyikela nyingiso lowukulu eka lava va n’wi chavaka. “Buku ya šiṭunḍušo” yi ta tsaleriwa “lav̌a ṭunḍukaka v̌ito ra yena.” Vanhu va yena va ta vona ku hambana exikarhi ka lavo lulama ni lavo biha.—3:13-18.

Siku Ra Yehova Ra Ta!

Siku ra Yehova ri ta vula ku lovisiwa loku heleleke eka lavo biha. Siku ra Yehova ra ta naswona vo biha va ta herisiwa ku fana ni byanyi lebyi omeke endzilweni wa xitiko. Va ta herisiwa, ku nga sali ‘rimitsu kumbe rhavi.’ Kambe lava chavaka vito ra Yehova, va ta tiphina hi mimpfuno leyi hanyisaka ya “dyambu ra ku lulama.” Loko siku leri ro chavisa ri nga si fika, Yehova u ta rhumela muprofeta Eliya leswaku a endla ntirho wo kondletela.—4:1-6.

Tidyondzo ta namuntlha: Loko hi ta eku gandzeleni, Yehova u lava leswaku vanhu va yena va n’wi nyika leswi antswaka. (Ringanisa Matewu 22:37, 38.) Vadyondzisi va Rito ra Xikwembu va ni vutihlamuleri byo dyondzisa hi mfanelo ni ku yisa van’wana evugandzerini bya ntiyiso. Hi endla kahle ku tsundzuka leswaku mahlo ya Xikwembu xa vululami ma le henhla ka lava tsandzekaka ku kombisa xichavo lexi faneleke eka vukati ni lava endlaka xidyoho. Onge hi nga titsongahatela swinene endlelo ra Hosi ya ntiyiso ra ku basisa ni ku hlantswa loko hi yimele ‘ku ta ka siku lerikulu leri chavisaka ra Yehova’ hi mahlo-ngati!

[Bokisi leri nga eka tluka 30]

TINDZIMANA TA BIBELE LETI KAMBISISIWEKE

○ 1:10—Vaprista va vutianakanyi, lava nga ni ndlala ya mali a va tirhela ku tipfuna ntsena. A va lava hakelo ya mintirho yo olova etempeleni, yo tanihi ku pfala tinyangwa kumbe ku voninga timboni ta le altarini. A swi hlamarisi loko Yehova ‘a nga yi tsakelanga minyikelo yo huma emavokweni ya vona’!

○ 1:13—Vaprista vo pfumala ripfumelo va sungule ku languta magandzelo tanihi ntirho lowu karharisaka, wo tika. Va sorile, kumbe ku sandza, swilo swa Yehova leswi kwetsimaka. A hi fanelanga hi pfumelela ‘minyikelo leyintsongo ya milomu ya hina’ yi nyikeriwa tanihi ku hetisisa nawu ntsena!—Hosea 14:2; Vaheveru 13:15.

○ 2:13—Vavanuna vo tala va Vayuda va cukumete vavasati va vuntshwa bya vona, kumbexana leswaku va ta teka vavasati lavantshwa va vahedeni. Altari ya Yehova yi funengetiwe hi mihloti—handle ko kanakana liya ya vavasati lava cukumetiweke lava teke exikwetsimisisweni ku ta phofula mahlomulo ya vona emahlweni ka Xikwembu.—Malakia 2:11, 14, 16.

○ 3:1—‘Hosi ya ntiyiso’ i Yehova Xikwembu naswona “nṭumi ya ntwanano” i Yesu Kriste. Ku hetiseka ko sungula ka vuprofeta lebyi ku endleke loko Yesu a basisa tempele. (Marka 11:15-17) A ku ri malembe manharhu ni hafu endzhaku ka loko a totiwe tanihi Hosi leyi Kunguhatiweke. Hi ku fanana, malembe manharhu ni hafu endzhaku ka loko Yesu a vekiwe tanihi Hosi hi ximun’wana xa 1914, u ye na Yehova etempeleni ya moya naswona a kuma vanhu va Xikwembu va lava ku basisiwa ni ku hlantswiwa.

○ 3:2, 3—Endlelo ra khale ra ku basisa a ri teka nkarhi wo leha. Hikwalaho, mubasisi hakanyingi a a “tshama” ku kondza loko nsimbhi leyi n’okisiweke yi languteka tanihi xivuku lexi pholichiweke swinene naswona a swi kota ku tivona eka yona. Hi ku fanana, Yehova u hambete a basisa vanhu vakwe namuntlha, a susa tidyondzo ni mikhuva ya thyaka. Leswi swi va pfuna ku kombisa swinene xifaniso xa yena.—Vaefesa 5:1.

○ 4:2—Leyi i nhlamuselo ya mikateko ya nkarhi lowu taka leyi nga ta tsakeriwa hi lava chavaka vito ra Xikwembu. Va langutele ku orhela masana ya tintswalo ta Xikwembu loko ku pfilunganyeka ka miri, mianakanyo ni mintlhaveko leswi hlaseleke ndyangu wa vanhu swi tshunguriwile.—Nhlavutelo 21:3, 4.

○ 4:5—Muprofeta Eliya u hanye kwalomu ka malembe ya 500 emahlweni ka ku nyikeriwa ka vuprofeta lebyi. Eka lembe xidzana ro sungula C.E., Yesu Kriste u hlamusele Yohane Mukhuvuri tanihi muyimeri wa Eliya la vhumbiweke. (Matewu 11:12-14; Marka 9:11-13) Hambi swi ri tano, “Eliya” a a fanele ku rhangela “siku ra Yehova,” a kombisa ku hetiseka loku yaka emahlweni enkarhini lowu wa ‘vukona’ bya Kriste.—2 Vatesalonika 2:1, 2.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Hi nkarhi wa vutirheli bya yena bya la misaveni, Yesu u basise tempele. Hi 1918 u ye na Yehova etempeleni ya moya ku ya basisa vanhu va Xikwembu