Ntsako Lowu Ndzi Wu Kumeke Hi Ku Tirhela Yehovha

HI KU VULA KA GEORGE BRUMLEY

A ndza ha ku heta ku dyondzisa ntlawa lowu dyondzaka ku lunghisa swiya-ni-moya wa maphorisa lamantshwa ya Mufumi Haile Selassie loko un’wana wa vona a ndzi byela exihundleni leswaku a a swi tiva leswaku ndzi murhumiwa wa Timbhoni ta Yehovha. “Xana u nga dyondza Bibele na mina?” a vutisa hi mahika.

TANIHI leswi ntirho wa hina hi nkarhi wolowo a wu yirisiwile aEtiyopiya, a ndzi ta hlongoriwa etikweni leri, hi laha swi endlekeke ha kona eka Timbhoni tin’wana, loko valawuri va tiva timhaka ta mina. Ndzi tivutisile loko xichudeni lexi xi vulavula mhaka leyi humaka embilwini kumbe loko xi ri mutirhela-mfumo la rhumiweke ku ta ndzi phasa. Tanihi wanuna loyi a nga nhloko ya ndyangu wa vana vanharhu lava a ndzi fanele ku va wundla, a ndzi chavisiwa hi ku ehleketa leswaku ndzi nga lahlekeriwa hi ntirho ni ku boheka ku huma etikweni leri, ndzi tlhela ndzi lahlekeriwa hi vanghana lava a ndzi va rhandza.

‘Kambe,’ u nga ha tivutisa, ‘swi tise ku yini leswaku Muamerika loyi a nga ni ndyangu lowu a a fanele ku wu wundla, a hlawula ku ta tshama eAfrika n’walungu-vuxa, ekule ni le kaya ni maxaka?’ U nge ndzi ku hlamusela.

Ku Kula Ka Mina eUnited States

Hi va-1920, loko ndza ha ri exikolweni xa le hansi, tata wa mina u endle xikhokhelo xa magazini wa Xihondzo xo Rindza a tlhela a kuma sete ya Studies in the Scriptures. Tatana a a swi tsakela swinene ku hlaya tibuku. A a tshamela ku hleka ni vanhu ni ku va ni misavu, hi laha a swi vonaka ha kona hi ndlela leyi a a vungunya ha yona vaendzi lava a a va rhamba hi Tisonto. A a ri na buku yo saseka leyi xifunengeto xa yona a xi ri xa dzovo, leyi a yi tsariwe “Bibele leyo Kwetsima” hi maletere ya nsuku emahlweni ni le nhlaneni wa yona. A a sungula bulo hi marito lama nge, “Phela namuntlha i Sonto. Xana u nga hi hlayela tindzimana ti nga ri tingani?”

Minkarhi hinkwayo muendzi a a pfumela ku endla tano, kambe loko a pfula buku, a a kuma leswaku matluka ya yona hinkwawo a ma nga tsariwanga nchumu! Kavula munhu a swi n’wi hlamarisa. Endzhaku Tatana a a vula leswaku ‘vafundhisi a va tivi nchumu hi Bibele,’ kutani a teka kopi a hlaya eka Genesa 2:7. Kwalaho, loko yi hlamusela ku vumbiwa ka munhu wo sungula, Bibele yi ri: “Munhu a va moya-xiviri lowu hanyaka.”—Genesa 2:7, King James Version.

Tatana a a hlamusela leswaku munhu a nga na moya-xiviri kambe i moya-xiviri, leswaku hakelo ya xidyoho i rifu, ni leswaku loko munhu a fa, u file hakunene, a nga twi nchumu. (Eklesiasta 9:5, 10; Ezekiyele 18:4; Varhoma 6:23) Hambi loko ndzi nga si swi kota kahle ku hlaya, a ndzi tiva Genesa 2:7 hi nhloko. Leti i timhaka leti ndzi tsundzukaka tona ku sungula malunghana ni ntsako wa xiviri lowu u wu kumaka hi ku tiva mintiyiso ya Bibele ni ku avelana yona ni van’wana.

Tanihi leswi enkarhini wolowo a hi kuma Xihondzo xo Rindza ekaya, ndyangu hinkwawo wu sungule ku tsakela swakudya leswi swa moya. Kokwa wa mina wa xisati la tswaleke manana a a tshama na hina, naswona u ve muhuweleri wo sungula wa mahungu lamanene endyangwini wa ka hina. Le Carbondale, eIllinois, laha a hi tshama kona, a ku ri hava vandlha, kambe a ku khomiwa minhlangano leyi yi nga hleriwangiki. Manana a a famba na hina vana va ntlhanu hi ya etlhelo lerin’wana ra doroba laha dyondzo ya Xihondzo xo Rindza a yi fambisiwa hi vakhegula. Na hina hi sungule ku hlanganyela evutirhelini bya nsimu.

Ku Suka eNtirhweni Wa Swiya-ni-moya Ndzi Ya eKhotsweni

Ndzi teke nsati hi 1937, ndzi ri ni malembe ya 17 ntsena hi vukhale. Ndzi ringete ku hanya hi ku lunghisa swiya-ni-moya ni ku dyondzisa vutshila lebyi. Loko ndzi tswale vana vambirhi, Peggy na Hank, vukati bya mina byi fike emakumu. Ku dlaya vukati swi vangiwe hi mina; a ndzi nga hanyi vutomi bya Vukreste. Mhaka ya leswaku a ndzi nga swi koti ku wundla vana va mina vambirhi lavakulu a ku ri xiphiqo lexi dyisaka mbitsi nkarhi hinkwawo.

Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi tlhekekile naswona yi ndzi kume ndzi ri karhi ndzi anakanya hi swilo swo tala. Mintlawa ya masocha yi ndzi nyike nkarhi wo va mulawuri wa masocha ni ku dyondzisa lava ha ku fikaka ku lunghisa swiya-ni-moya, kambe ku vilerisiwa swinene hi leswi Yehovha a a anakanya swona hi nyimpi swi ndzi susumetele ku sungula ku khongela siku na siku. Xikhokhelo xa mina xa Xihondzo xo Rindza a xi herile, kutani Lucille Haworth u kume xitiviso xa ku hela ka xikhokhelo ivi a ndzi endzela. Perry Haworth, loyi a a ri tata wa Lucille, kun’we ni swirho swo tala swa ndyangu wa ka vona lowukulu, a va ri Timbhoni ku sukela hi va-1930. Mina na Lucille hi rhandzanile, kutani hi tekana hi December 1943.

Hi 1944, ndzi khuvuriwile kutani ndzi joyina nsati wa mina evutirhelini bya nkarhi hinkwawo tanihi phayona. Hi ku hatlisa ndzi vitaniwile leswaku ndzi ya leteriwa enyimpini, kambe ndzi arile. Hikwalaho, ndzi kume xigwevo xa malembe manharhu ekhotsweni ra tiko ra le El Reno, eOklahoma. Ku xaniseka hikwalaho ka Yehovha a ku ri ntsako. Mixo wun’wana ni wun’wana loko ndzi pfuka ndzi xiya laha a ndzi ri kona ni xivangelo xa kona, ndzi titwe ndzi eneriseka swinene, ndzi nkhensa Yehovha. Endzhaku ka nyimpi, hina lava a hi ri ni malembe lama tlulaka 25 hi vukhale hi sungule ku endla swihlambanyo leswaku hi ta ntshunxiwa. Ndzi ntshunxiwe hi February 1946.

Vutirheli Bya Nkarhi Hinkwawo

Loko ndzi tlhela ndzi hlangana na Lucille, a a phayona edorebeni leritsongo ra Wagoner, eOklahoma. A hi nga ri na movha, kutani hinkwako lomu a hi ya kona a hi famba hi milenge, hi hlanganisa doroba hinkwaro. Endzhaku hi rhurhele eWewoka, eOklahoma. Hi ku hatlisa ndzi kume ntirho exiticini xa le kusuhi xa xiya-ni-moya laha ndzi nga sungula ku tirha tanihi muhaxi. Ku tirha tiawara ta tsevu hi siku ni ku fikelela tiawara ta ntirho wa vuphayona a swi nga olovi, kambe a hi ri tsakela lunghelo leri a hi ri na rona ra ku tirhela Yehovha. Hi kote ku xava movha wa khale hi nkarhi lowu faneleke leswaku hi ya hi wona entsombanweni eLos Angeles hi 1947. Kwalaho hi sungule ku anakanya hi ku endla xikombelo xo ya eXikolweni xa Bibele xa Gilead xa Watchtower leswaku hi ya leteriwa ku va varhumiwa.

Hi swi xiyile leswaku leri ku ta va goza lerikulu, naswona a hi nga swi lavi ku hatlisela ku endla xiboho xo suka eUnited States. A ndza ha vilerisiwa swinene hi ku lahlekeriwa hi vana va mina, kutani hi tlhele hi ringeta ku va kuma. Hikwalaho ka mahanyelo ya mina ya khale ni ku va ni rhekhodo ya ku pfaleriwa ekhotsweni, a hi humelelanga. Kutani hi endle xiboho xo ringeta ku va varhumiwa. Hi rhambiwe leswaku hi ya nghena eka ntlawa wa vu-12 wa Gilead.

Hi thwase exikolweni lexi hi 1949, kambe hi rhange hi averiwa ku ya endzela mavandlha ya le Tennessee. Endzhaku ka malembe manharhu hi ri entirhweni wo famba-famba eUnited States, hi kume papila leri humaka ehofisi ya muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower ri vutisa loko hi ta swi tsakela ku ya dyondzisa exikolweni xa le Etiyopiya ku tlhandlekela eku endleni ka ntirho wo chumayela. Xin’wana xa swilaveko swa hulumendhe yoleyo a ku ri leswaku varhumiwa va dyondzisa. Hi pfumerile, naswona hi ximumu xa 1952, hi suke hi ya le Etiyopiya.

Loko hi fika le Etiyopiya, hi dyondzise mintlawa ya swikolo swa le hansi ni mixo, hi fambisa tidyondzo ta mahala ta Bibele ni ndzhenga. Hi ku hatlisa vo tala va sungule ku ta joyina vanhu lava a va dyondza Bibele lava a hi tolovele ku va dyondzisa Bibele hi nkarhi lowu endlaka tiawara tinharhu kumbe mune siku na siku. Swin’wana swa swichudeni swa kona a swi ri maphorisa; swin’wana a swi ri mathicara kumbe vatirheli va swikolo swa varhumiwa ni swikolo swa Orthodox swa le Etiyopiya. Minkarhi yin’wana a ku va ni vanhu va 20 kumbe ku tlula eka ntlawa wun’wana ni wun’wana lowu dyondzaka Bibele! Swo tala swa swichudeni leswi swi tshike vukhongeri bya mavunwa kutani swi sungula ku tirhela Yehovha. A hi tsakile ku tlula mpimo. Nakambe, loko ndzi pfuka mixo wun’wana ni wun’wana, a ndzi nkhensa Yehovha.

Ku Kurisa Vana Ni Ku Chumayela Hi Yirisiwile

Hi 1954 hi kume leswaku se a hi ta va vatswari, kutani a hi fanele ku endla xiboho xa loko hi ta tlhelela eUnited States kumbe hi tshama le Etiyopiya. Ku tshama ka hina kwalaho kavula a swi ta titshega hi loko ndzi kuma ntirho wa ku tihanyisa. Ndzi kume ntirho wo lunghisa michini ya vuhaxi, laha a ndzi tirhisa xitici xa xiya-ni-moya xa Mufumi Haile Selassie. Kutani hi tshamile.

Hi September 8, 1954, ku tswariwe n’wana wa hina wa nhwanyana, ku nga Judith. Ndzi anakanye leswaku tanihi leswi a ndzi tirhela mufumi, ntirho wa mina a wu sirhelelekile, kambe endzhaku ka malembe mambirhi, ndzi lahlekeriwe hi ntirho wolowo. Hambi swi ri tano, ni n’hweti yi nga si hela ndzi thoriwe hi Ndzawulo ya Maphorisa—laha a ndzi hola mali yo tala—leswaku ndzi dyondzisa ntlawa wa majaha ku lunghisa swiya-ni-moya swo vulavurisana ha swona. Ku nga si hela ni malembe manharhu lama landzeleke, ku velekiwe vana va hina va majaha, ku nga Philip na Leslie.

Hi nkarhi lowu fanaka, ntshunxeko wa hina wo endla ntirho wo chumayela a wu hundzuka. Kereke ya Orthodox ya le Etiyopiya yi hlohlotele hulumendhe ku hlongola varhumiwa hinkwavo va Timbhoni ta Yehovha. Hi ku tsundzuxiwa hi Sosayiti, ndzi cince vhisa ya mina yi va ya ntirho wa ku tihanyisa ematshan’wini ya ntirho wa vurhumiwa. Ntirho wa hina wa vurhumiwa wu yirisiwile, kutani a hi fanele ku xalamuka ni ku tlhariha. Minhlangano hinkwayo ya vandlha yi ye emahlweni, kambe a hi hlangana hi mintlawa leyitsongo loko hi dyondza.

Maphorisa ma ngundzuvanye makaya yo hambana-hambana ya Timbhoni leti ehleketeriwaka swo karhi. Hambi swi ri tano, a va nga swi tivi leswaku mulawuri wa maphorisa loyi a a ri mugandzeri wa Yehovha minkarhi hinkwayo a a hi tivisa leswaku ku ngundzuvanya ku ta endliwa rini. Hikwalaho, a ku na tibuku leti tekiweke emalembeni wolawo. A hi khoma Tidyondzo ta hina ta Xihondzo xo Rindza hi Tisonto hi ku ya etikhefini leti nga emakumu ka doroba laha a ku ri ni matafula lama tirhisiwaka hi nkarhi wa ku tihungasa lama a ma tirhisiwa hi vanhu loko va dya.

A ku ri enkarhini lowu, loko ndza ha dyondzisa swichudeni swa maphorisa ku lunghisa swiya-ni-moya, laha xichudeni lexi ndzi vulavuleke ha xona eku sunguleni, xi nga ndzi kombela leswaku ndzi va ni dyondzo ya Bibele na xona. Ndzi swi amukerile leswaku a xi vula swi huma embilwini, kutani hi sungule ku dyondza. Endzhaku ka loko hi dyondze kambirhi ntsena, xichudeni lexi xi te ni xin’wana, ivi ku ta xa vunharhu. Ndzi va tsundzuxile leswaku va nga tshuki va byela munhu leswaku ndzi dyondza na vona, naswona va endle tano.

Hi 1958 ku khomiwe Nhlengeletano ya Matiko Hinkwawo ya Ku Rhandza Ka Xikwembu eYankee Stadium ni le Polo Grounds, le New York. Hi nkarhi lowu fanaka, Peggy na Hank, kun’we ni swirho swin’wana leswo tala swa ndyangu wa ka hina lowukulu, va ve Timbhoni leti chivirikaka. Ndzi tsake ngopfu leswi ndzi koteke ku va kona! A ndzi tsakisiwanga ntsena hi ku tlhela ndzi hlangana ni vana va mina vambirhi lavakulu ni swirho swin’wana swa ndyangu, kambe ndzi tlhele ndzi nyanyuriwa hi ku vona ntshungu lowukulu wa vanhu lava tlulaka kotara ya miliyoni lava hlengeletaneke hi siku ro hetelela ra ntsombano!

Hi lembe leri tlhandlamaka, muungameri wa Sosayiti, Nathan H. Knorr, u hi endzerile aEtiyopiya. U hi nyike swiringanyeto leswinene swo yisa ntirho emahlweni hambi wu yirisiwile, naswona a a khathalela ngopfu ndyangu wa hina, ni ku lava ku tiva leswaku xiyimo xa hina xa moya xi njhani. Ndzi n’wi hlamusele leswaku a hi dyondzisa vana ku khongela. Ndzi n’wi vutise loko a ta swi tsakela ku twa Judith a khongela. U pfumerile, ivi endzhaku a n’wi byela a ku: “U khongele kahle swinene, Judith.” Kutani hi nkarhi wa swakudya ndzi kombele Makwerhu Knorr leswaku a hi khongelela, naswona loko a heta, Judith u te: “U khongele kahle swinene, Makwerhu Knorr!”

Ku Kurisa Vana Va Hina eUnited States

Ntirho wa mina eka Ndzawulo ya Maphorisa wu hele hi 1959. A hi swi rhandza ku tshama, kambe hulumendhe yi ale ku ndzi thola nakambe. Kutani a hi ta ya kwihi ke? Ndzi ringete ku ya ematikweni man’wana laha a ku ri ni xilaveko lexikulu xa vamakwerhu va xinuna kambe ndzi hluleka. Hi tlhelele eUnited States hi nga tsakanga. Loko hi fika, hi ve ni ntsako lowukulu hi ku hlangana ka ndyangu; vana va mina hinkwavo va ntlhanu va tolovelanile ni ku rhandzana hi ku hatlisa. Ku sukela kwalaho a va nga hambani.

Hi tshame eWichita, Kansas, laha ndzi kumeke ntirho wo tirha tanihi mutshila wo tirhisa xiya-ni-moya ni muhaxi. Lucille a a endla mintirho ya le kaya, naswona vana a va nghena xikolo ekusuhi ni le kaya. Madyambu man’wana ni man’wana hi Musumbunuku a ndzi fambisa dyondzo ya ndyangu ya Xihondzo xo Rindza, minkarhi hinkwayo ndzi ringeta ku endla leswaku yi va leyi hanyaka ni leyi tsakisaka. Siku na siku a hi endla vulavisisi leswaku hi vona loko ku ve ni swiphiqo exikolweni.

Tanihi leswi vana hinkwavo a va tsarisile eka Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni, vuleteri lebyi byi va pfunile exikolweni. Hi va letele ntirho wa nsimu ku sukela evuhlangini. Va dyondze ku nyikela tibuku ta Bibele emakaya, naswona a va famba na hina etidyondzweni ta le makaya ta Bibele.

Hi tlhele hi ringeta ku dyondzisa vana swilo swa xisekelo ehenhleni ka vutomi, hi va hlamusela leswaku a hi minkarhi hinkwayo laha un’wana wa vona a nga ta kuma leswi un’wana eka lavan’wana a nga na swona. Hi xikombiso, a va nga kumi nyiko leyi fanaka hinkwavo nkarhi na nkarhi. A hi anakanyisisa na vona hi ku, “Loko makwenu a kuma xo tlangisa, kambe wena u nga xi kumi, xana u fanele ku vilela?” Kavula, hi minkarhi yin’wana vana lavan’wana a va kuma swo karhi, kutani a ku ri hava loyi a nga khathaleriwiki. A hi va rhandza hinkwavo nkarhi na nkarhi, hi nga tsakeli un’wana ku tlula un’wanyana.

Minkarhi yin’wana, vana van’wana a va pfumeleriwa ku endla swilo leswi vana va hina a va nga pfumeleriwi ku swi endla. Minkarhi yo tala a ndzi twa va ku, “Van’wana va swi endla, ha yini hina hi nga swi endli?” A ndzi ringeta ku hlamusela, kambe minkarhi yin’wana a ndzi hlamula hi marito lama nge, “N’wina mi va ka Brumley; a mi va ndyangu lowuya. Hi ni milawu leyi hambaneke.”

Ku Tirha ePeru

Ku sukela loko hi vuye hi le Etiyopiya, mina na Lucille a hi navela ku tlhela hi hlanganyela entirhweni wa vurhumiwa. Eku heteleleni, hi 1972, hi kume lunghelo ro ya le Peru, eAmerika Dzonga. A hi kotanga ku hlawula ndhawu leyi antswaka yo kurisela eka yona vana va hina hi nkarhi wa malembe ya vona ya kondlo-a-ndzi-dyi. Xinakulobye lexi a va va na xona ni varhumiwa, maphayona yo hlawuleka ni van’wana lava a va te ePeru ku ta tirha kona xi va pfune ku tivonela hi voxe leswaku lava va lavaka swilaveko swa Mfumo ku sungula va tsaka hakunene. Philip u vule leswaku xinakulobye xa yena a xi ri nkucetelo lowunene wa tintangha.

Endzhakunyana, vanghana van’wana va khale va le Kansas va kume leswaku a hi humelela swinene evutirhelini bya Mfumo, kutani va hi joyinile ePeru. Ndzi endle leswaku kaya ra hina ri fana ni kaya ra varhumiwa. Un’wana ni un’wana a a ri ni mintirho leyi a averiweke yona leswaku hinkwerhu hi ta kuma nkarhi wo endla vutirheli bya nsimu. Mixo wun’wana ni wun’wana a hi va ni bulo ra ndzimana ya Bibele etafuleni. A ku ri nkarhi lowu tsakisaka swinene eka hinkwerhu. Nakambe, loko ndzi pfuka mixo wun’wana ni wun’wana, ndzi xiya laha a ndzi ri kona ni xivangelo xa kona, a ndzi nkhensa Yehovha swinene hi mbilu.

Hi ku famba ka nkarhi Judith u tekiwile ivi a tlhelela eStates laha a yeke emahlweni ni vutirheli bya nkarhi hinkwawo. Endzhaku ka malembe manharhu ya ntirho wa vuphayona byo hlawuleka, Philip u endle xikombelo xo ya tirha eBethele eBrooklyn, New York, naswona xi amukeriwile. Eku heteleleni, Leslie na yena u tlhelele eUnited States. Va suke va ri ni mintlhaveko ya ntsako ni gome, naswona hakanyingi va hi byele leswaku ku famba na vona ePeru a ku ri nchumu lowunene ngopfu eka leswi hi tshameke hi va endlela swona.

Loko xiyimo xa ikhonomi ya le Peru xi nyanya ku biha, hi xiye leswaku na hina hi ta boheka ku suka. Loko hi tlhelela eWichita hi 1978, hi kume ntlawa wa Timbhoni lowu a wu vulavula Xipaniya. Va hi kombele leswaku hi tshama kona, hi ta va pfuna, naswona hi endle tano hi ntsako. Ku vumbiwe vandlha, naswona hi ku hatlisa ri ve leri rhandzekaka eka hina tanihi lama hi tshameke hi tirha na wona.

Xirhambo Xa Le Ecuador

Ku nga khathariseki leswi vuvabyi byo oma swirho byi ndzi siyeke ndzi tsanilenyana, a ndzi swi navela hi mbilu hinkwayo leswaku mina na Lucille hi tlhela hi tirha nakambe etikweni rin’wana. Hi 1984, mulanguteri la famba-fambaka u hi byele hi ta ku andza loku nga kona aEcuador, ni xilaveko lexi nga kona xa vakulu va Vukreste. Ndzi vule leswaku ndzi nga endla switsongo evutirhelini bya nsimu hikwalaho ka vulema bya mina, kambe u ndzi tiyisekisile leswaku hambi ku ri nkulu wa malembe ya 65 loyi a tsanekenyana a nga pfuna.

Loko a fambile hi sale hi nga etleli vusiku hinkwabyo, hi vulavula hi loko swi ta koteka ku ya aEcuador. Lucille a a swi navela swinene ku ya kwalaho ku fana na mina. Kutani hi endle vunavetisi bya bindzu ra hina leritsongo ra swidlaya-switsotswana, kutani hi ri xavisa hi mavhiki mambirhi. Hi xavise yindlu ya hina hi masiku ya khume ntsena. Xisweswo, hambi leswi a hi dyuharile, hi tlhele hi kuma ntsako wa hina lowukulu, ku nga wa ntirho wa vurhumiwa eka tiko rimbe.

Hi tshame eQuito, naswona ntirho wa nsimu a wu tsakisa, laha siku rin’wana ni rin’wana a ri va ni ntokoto kumbe mphikamakaneta leyintshwa. Kambe hi 1987, ndzi kumeke ndzi ri ni khensa ya le rhumbyini lerikulu; kutani a ndzi fanele ndzi endliwa vuhandzuri hi ku hatlisa. Hi tlhelele eWichita leswaku ndzi ya endliwa vuhandzuri, naswona byi tirhile. A hi tshame malembe mambirhi ntsena eQuito endzhaku ka loko hi vuyele kona, loko ndzi tlhela ndzi kumeka ndzi ri na khensa, kutani hi boheke ku tlhelela eStates hi ya tshama kona. Hi tshame eCarolina N’walungu, laha ni sweswi ha ha riki kona.

Vutomi Lebyi Fuweke, Lebyi Vuyerisaka

Vumundzuku bya mina bya le nyameni a byi tiveki. Ndzi boheke ku endliwa mbhovo wo humesa thyaka hi 1989. Hambi swi ri tano, ndza ha swi kota ku tirha tanihi nkulu ni ku fambisa tidyondzo ti nga ri tingani ta Bibele ni vanhu lava taka ekaya. Hi malembe layo tala, hi pfune vanhu va madzana ya xiviri hi ku byala, ku cheleta kumbe ku hlakulela mbewu ya ntiyiso. Wolowo i ntsako lowu nga heriki, ku nga khathariseki leswaku wu phindhiwa kangani.

Tlhandla-kambirhi, ndzi ve ni ntsako lowukulu hi ku vona vana va mina hinkwavo va tirhela Yehovha. Hi malembe ya 30, Peggy a a ri karhi a famba ni nuna wakwe, Paul Moske, entirhweni wo famba-famba eUnited States. Philip na Elizabeth, nsati wakwe, kun’we na Judith, va ha tirha ntirho wo hlawuleka wa nkarhi hinkwawo eNew York. Hank na Leslie ni vanghana va vona va vukati i Timbhoni leti chivirikaka, naswona vamakwerhu va mina va mune ni mindyangu ya vona, ku katsa ni maxaka ya le nyameni yo tlula 80, hinkwavo va tirhela Yehovha. Naswona Lucille a a ri wansati wa Mukreste loyi a nga xikombiso lexinene hi malembe lama lavaka ku va 50 ya vukati bya hina. Emalembeni ya sweswinyana, handle ko vilela u endle mintirho yo tala leyi nga tsakisiki leswaku a ndzi pfuna ku khathalela miri wa mina lowu nga ha tirhiki kahle.

Kunene, vutomi bya mina a byi tsakisa. A byi tsakisa hi ndlela leyi nga hlamuselekiki. Ku tirhela Yehovha swa tsakisa swinene lerova ndzi swi navela hi mbilu hinkwayo ku n’wi gandzela hi laha ku nga heriki emisaveni leyi. Minkarhi hinkwayo ndzi tsundzuka Pisalema 59:16, leyi nge: “Kambe mina nḍi ta yimbelela matimba ya wena; nḍi ta twarisa tintŝalo ta wena wa ha ri mišo; hikuv̌a u v̌e khokholo ra mina le’ri tlakukeke, ni v̌utšhav̌elo hi siku ra mahlomulo ya mina.”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

George Brumley na Haile Selassie, mufumi wa Etiyopiya

[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]

George Brumley na Lucille, nsati wakwe