Ku Tengisana Ka Yehovha Ni Matiko
“E mpfumawulo wu ta fika e makuṅwini ya misav̌a, hikuv̌a Yehova o ni mitengo ni matiko.”—YEREMIYA 25:31.
1, 2. (a) Ku humelele yini eYuda loko Hosi Yosiyasi a file? (b) A ku ri mani hosi yo hetelela ya Yuda, naswona u xanisekise ku yini hikwalaho ka ku nga tshembeki kakwe?
TIKO ra Yuda a a ri langutane ni minkarhi yo nonon’hwa. Hosi yin’wana leyinene, Yosiyasi, u tlherise vukarhi lebyi pfurhaka bya Yehovha nkarhinyana. Kambe ku endleke yini endzhaku ko dlayiwa ka Yosiyasi hi 629 B.C.E.? Tihosi leti n’wi tlhandlameke a ti delela Yehovha.
2 Hi laha 2 Tihosi 24:19 yi vulaka ha kona, Sedekiyasi, hosi yo hetelela ya Yuda, n’wana wa vumune wa Yosiyasi, u hambete “a endla le’ŝo biha e mahlweni ka Yehova, ŝi ri hikwaŝo hi laha [makwavo wakwe] Yoyakim a endleke ha kona.” Vuyelo byi ve byihi ke? Nebukadnetsara u te a ta hlasela Yerusalema, a khoma Sedekiyasi, a dlaya vana vakwe va xinuna emahlweni ka yena, a n’wi endla bofu, kutani a n’wi yisa eBabilona. Ku tlula kwalaho, Vababilona va teke ni swibye leswi a swi tirhisiwa evugandzerini bya Yehovha, va hisa tempele ni muti. Lava poneke va ve mahlonga eBabilona.
3. I nguva yihi leyi sunguleke loko ku lovisiwa Yerusalema hi 607 B.C.E., naswona i yini lexi a xi fanele ku endleka emakumu ka nguva yoleyo?
3 Lembe rero ra 607 B.C.E., a ri funghanga ku loviseriwa makumu ka Yerusalema ntsena, kambe ri funghe ni ku sungula ka ‘minkarhi leyi vekiweke ya vamatiko,’ leyi ku vulavuriwaka ha yona eka Luka 21:24. Nkarhi lowu wa malembe ya 2 520 wu hele eka lembe xidzana ra hina, hi lembe ra 1914. Hi lembe rero se a ku fike nkarhi wa leswaku Yehovha a twarisa ni ku hetisisa ku avanyisa ehenhla ka misava leyo homboloka, hi ku tirhisa N’wana wakwe la vekiweke exiluvelweni, ku nga Yesu Kreste, loyi a tlulaka Nebukadnetsara hi vukulukumba. Ku avanyisa loku ku sungula hi ntlawa wa manguva lawa lowu yimelaka Yuda, ku nga ntlawa lowu vulaka leswaku wu yimela Xikwembu na Kreste emisaveni.
4. I swivutiso swihi leswi tlakusiwaka sweswi malunghana ni vuprofeta bya Yeremiya?
4 Xana hi vona ku ri ni ku fana ko karhi exikarhi ka mpfilumpfilu lowu a wu ri kona emalembeni yo hetelela ya Yuda ehansi ka tihosi ta rona—laha swiendlo leswi nga tsakisiki a swi tlulela ni le matikweni ya le kusuhi—ni mpfilumpfilu lowu nga kona eVujaganini namuntlha? Hakunene ha swi vona! Kutani xana vuprofeta bya Yeremiya byi kombisa yini malunghana ni ndlela leyi Yehovha a nga ta tamela timhaka ha yona namuntlha? A hi voneni.
5, 6. (a) Ku sukela hi 1914, xiyimo xa Vujagana a xi fana njhani ni lexiya xa tiko ra Yuda emahlweninyana ka ku lovisiwa ka rona? (b) I rungula rihi leri Yeremiya wa manguva lawa a ri yiseke eka Vujagana?
5 Mutshila wa tinhlayo loyi nakambe a nga mutivi wa filosofi wa le Britain, Bertrand Russell u vule leswi landzelaka malembe ya kwalomu ka 40 lama hundzeke: “Ku sukela hi 1914, un’wana ni un’wana la xiyaka swiendlakalo swa misava u karhatekile swinene hi leswi swi vonakeke swi fana ni ku machela ku ya tipeta ekhombyeni lerikulu leri kunguhatiweke khale.” Naswona holobye wa Jarimani, Konrad Adenauer u te: “Nsirhelelo ni ku rhula swi nyamalarile evuton’wini bya vanhu ku sukela hi 1914.”
6 Namuntlha, ku fana ni le sikwini ra Yeremiya, ku tshinela ka makumu ya mafambiselo ya swilo ku kombisiwa hi ku halatiwa ka ngati yo tala leyi nga riki na nandzu, ngopfu-ngopfu etinyimpini timbirhi ta misava ta lembe xidzana leri. Tinyimpi leti ngopfu-ngopfu ti lwiwe hi matiko ya Vujagana, lama vulaka leswaku ma gandzela Xikwembu lexi Bibele yi vulavulaka ha xona. Vona vukanganyisi lebyonghasi! A swi hlamarisi leswi Yehovha a nga rhumela Timbhoni takwe eka vona ti vula leswi landzelaka, hi ku ya hi marito ya Yeremiya 25:5, 6: “Hunḍukani uṅwana ni uṅwana e mikhuv̌eni yo biha ya yena, ni ku biheni ka ku endla ka ṅwina . . . Mi nga lanḍeni ŝikwembu ŝiṅwana ku ŝi tirela ni ku ŝi nkhinsamela, mi nga ṭhuki mi nḍi karihisa hi ŝiendlo ŝa mav̌oko ya ṅwina, na mina nḍi nga ka nḍi nga mi humeseli ŝo biha.”
7. Hi byihi vumbhoni lebyi nga kona bya leswaku Vujagana byi honise switsundzuxo swa Yehovha?
7 Hambi swi ri tano, matiko ya Vujagana ma arile ku hundzuka. Leswi ma swi kombise hi ku endlela xikwembu xa nyimpi magandzelo man’wana le Korea ni le Vietnam. Naswona ma hambeta ma hakela vanhu lava endlaka bindzu ro dlaya vanhu-kulobye, ku nga vaendli va matlhari. Matiko ya Vujagana ma nyikele xiphemu lexikulu xa tidolara ta kwalomu ka triliyoni yin’we (3,2 wa tibiliyoni ta tirhandi) leti a ti tirhiseriwa swa matlhari lembe na lembe hi va-1980. Ku sukela hi 1951 ku ya ka 1991, mali leyi tirhiseriweke matlhari eUnited States ntsena yi hundza mali leyi kumiweke hi minhlangano hinkwayo ya mabindzu ya le Amerika yi hlanganisiwile. Ku sukela loko ku biwe hungwe ra ku hela ka Nyimpi ya Vusukumbele, ku hungutiwe matlhari ya nyutliya lama hundzeriweke hi nkarhi, kambe vuhlayiselo lebyikulu bya matlhari man’wana lama nga ni khombo swinene bya ha ri kona naswona byi hambeta byi kurisiwa. Siku rin’wana matlhari lawa ma nga tirhisiwa.
Ku Avanyisiwa Ka Vujagana Lebyi Pfumelelaka Xin’wana Ni Xin’wana
8. Marito ya Yeremiya 25:8, 9 ma ta hetisekisa ku yini ehenhla ka Vujagana?
8 Marito man’wana ya Yehovha lama nga eka Yeremiya 25:8, 9 sweswi ma tirha hi ku kongoma eka Vujagana, lebyi hlulekeke ku namarhela mimpimanyeto ya Vukreste ya vululami: “Hikwalaho, ku v̌ula Yehova wa mav̌andla: Kungaku loko mi nga twi rito ra mina, v̌onani, nḍi ruma ku v̌itana tinšaka hikwato ta ṅwalungu, ku v̌ula Yehova, na yena Nebukadnetsar, hosi ya Babilona, nanḍa wa mina, nḍi ta v̌a tisa e ku lwa e tikweni leri ni v̌aaki v̌a rona, ni matiko hikwawo ya matlhelo; nḍi v̌a v̌eka anatema, nḍi v̌a endla e šisolo, ni šisanḍu ni ku onhaka hi laha ku nga heriki.” Xisweswo, nhlomulo lowukulu wu ta sungula hi vanhu lava tivulaka va Xikwembu, ku nga Vujagana, ivi wu tlulela emisaveni hinkwayo, eka “matiko hikwawo ya matlhelo.”
9. Xiyimo xa moya xa Vujagana xi nyanye ku biha hi tindlela tihi enkarhini wa hina?
9 Ku ve ni nkarhi lowu Vujagana a byi yi xixima Bibele, lowu vukati ni vutomi bya ndyangu a swa ha xiyiwa tanihi xihlovo xa ntsako emisaveni hinkwayo, lowu vanhu a va ha pfuka ni mixo, va eneriseka hi ntirho wa vona wa siku na siku. Vo tala a va tiphyuphyisa hi ku hlaya ni ku dyondza Rito ra Xikwembu hi rivoni ni madyambu. Kambe namuntlha, vuoswi, ku dlaya vukati, ku tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha kun’we ni vudakwa, ku pfumala tindleve, makwanga, ku loloha, ku rhandza ngopfu ku hlalela TV ni swilo swin’wana swo biha swi onhe vutomi hi ndlela leyi tsemaka nhlana. Lexi hi xona xivangelo lexikulu xa ndzoviso lowu Yehovha Xikwembu a lavaka ku wu tisa ehenhla ka Vujagana lebyi pfumelelaka xin’wana ni xin’wana.
10. Hlamusela xiyimo xa Vujagana endzhaku ka ku hetisisiwa ka ku avanyisa ka Yehovha.
10 Hi laha hi hlayaka ha kona eka Yeremiya ndzima 25, tindzimana 10 na 11, Yehovha u ri: “Nḍi ta miyeta e ka v̌ona e rito ra ku ṭaka, ni rito ra muteki, ni rito ra mutekiwa, e mpfumawulo wa ribye ni ku v̌onakala ka riv̌oni. E matiko lawa hikwawo ma ta endliwa e ku onhaka, ni šihlamariso.” Entiyisweni ku ta va xihlamariso loko titempele letikulu ni miako ya manyunyu ya Vujagana yi mbundzumuxiwa yi sala yi ri marhumbi. Xana ndzoviso lowu wu ta va wu kule ku fikela kwihi ke? Enkarhini wa Yeremiya, ku lovisiwa ka Yuda ni matiko ya le kusuhi ku hete malembe ya 70, lawa Pisalema 90:10 yi hlamuselaka leswaku hi lawa munhu hi ntolovelo a hanyaka wona. Ku avanyisa ka Yehovha namuntlha ku ta va loku heleleke, loku nga riki na makumu.
Ku Avanyisiwa Ka Babilona Lonkulu
11. I vamani lava nga ta tirhisiwa ku lovisa Vujagana? Ha yini?
11 Hi laha ku vhumbhiweke ha kona eka Nhlavutelo 17:12-17, ku ta fika nkarhi lowu Yehovha a nga ta sungula xiendlo xa yena xo hlamarisa hi ku xi nghenisa etimbilwini ta “timhondzo ta khume”—ku nga swirho leswi hlomeke swa Nhlangano wa Matiko—‘leswaku ti hetisisa makungu ya yena’ ya ku lovisa mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. Xana leswi swi ta endlekisa ku yini ke? Ku ni tindlela to hlayanyana leti “timhondzo ta khume” ta Nhlavutelo ndzima 17, hi ku landza marito ya ndzimana 16 ti nga ‘vengaka muoswi ha tona, kutani ti n’wi hisa hi ndzilo hi ku helela.’ I ntiyiso, matlhari ya nyutliya ma endliwe hi vunyingi naswona ma ha endliwa hi vunyingi eswivandleni leswi nga ni nxungeto wa nyimpi emisaveni. Kambe hi fanele hi rindza hi vona ndlela leyi Yehovha a nga ta susumeta ha yona timbilu ta vafumi va politiki leswaku va hetisisa ku tirihisela ka yena.
12. (a) Ku humelele yini hi Babilona endzhaku ka loko a lovise Yerusalema? (b) Ku ta humelela yini hi matiko endzhaku ka ku lovisiwa ka Vujagana?
12 Eminkarhini ya khale ku fike nkarhi lowu vukarhi bya Yehovha lebyikulu byi pfurheleke Babilona ha wona. Hi laha ku faneleke, ku sukela eka Yeremiya ndzima 25, ndzimana 12, vuprofeta byi hlamusela timhaka hi ku ya hi langutelo ra le ndzhaku, leri hundzukeke. Nebukadnetsara na Babilona a swa ha tirhisiwi tanihi Muhlaseri la vekiweke hi Yehovha, kambe swi katsiwa exikarhi ka matiko hinkwawo ya misava. Swa fana ni xiyimo xa namuntlha. “Timhondzo ta khume” ta Nhlavutelo ndzima 17 ti ta lovisa vukhongeri bya mavunwa, kambe endzhaku na tona ti ta lovisiwa kun’we ni “tihosi ta misava,” hi laha swi hlamuseriweke ha kona eka Nhlavutelo ndzima 19. Yeremiya 25:13, 14 yi hlamusela ndlela leyi Babilona kun’we ni “matiko hikwawo” lama karhateke vanhu va Yehovha, ma avanyisiwaka ha yona. Yehovha u tirhise Nebukadnetsara tanihi muhlaseri leswaku a xupula Yuda. Kambe yena ni tihosi leti landzeleke ta Babilona va tikurisile emahlweni ka Yehovha, hi laha swi kombisiweke ha kona hi ku nyamisa swibye swa tempele ya Yehovha. (Daniyele 5:22, 23) Naswona loko Vababilona va lovise Yerusalema, matiko ya le kusuhi na Yuda—ku nga Mowabu, Amoni, Tiri, Edomu ni man’wana—ma tsakile, ma hlekula vanhu va Xikwembu. Na wona a ma fanele ku kuma hakelo leyi fanelaka leyi humaka eka Yehovha.
Ku Avanyisiwa Ka “Matiko Hikwawo”
13. “Šinwelo leši ša vinyo ya ku kariha” i yini, naswona ku humelela yini hi lava va nwelaka eka xinwelo lexi?
13 Hikwalaho, hi laha ku tsariweke ha kona eka ndzima 25, ndzimana 15 na 16, Yeremiya u ri: “Yehova, Šikwembu ša Israel, o nḍi byerile, a ku: Teka šinwelo leši ša vinyo ya ku kariha ša le v̌okweni ra mina, u ši nwisa matiko hikwawo lawa nḍi ku rumeke ka wona, leŝaku ma ta nwa, ma ṭekaṭeka, ma hlanya emahlweni ka matlhari lawa nḍi ma rumelaka e šikari ka wona.” Ha yini ku ri ‘xinwelo xa vhinyo ya vukarhi bya Yehovha’? Eka Matewu 26:39, 42 na Yohane 18:11, Yesu u vulavule hi “xinwelo” tanihi lexi yimelaka ku rhandza ka Xikwembu ha yena. Hi ku fanana, ku tirhisiwa xinwelo leswaku ku kombisiwa ku rhandza ka Yehovha ka leswaku matiko ma nwa ku tirihisela ka yena. Yeremiya 25:17-26, yi xaxameta tinxaka leti fanekiselaka matiko ya namuntlha.
14. Hi ku ya hi vuprofeta bya Yeremiya, i vamani lava nwelaka exinweleni xa vhinyo ya vukarhi bya Yehovha, naswona leswi swi fanekisela yini esikwini ra hina?
14 Endzhaku ka loko Vujagana, ku fana na Yuda, byi endliwe “e ku onhaka, ni šihlamariso, ni šisanḍu, ni ku ruketeriwa,” ku ta landzela ndzoviso ehenhla ka mfumo hinkwawo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. Endzhaku, misava hinkwayo, hi laha yi fanekiseriweke ha kona hi Egipta, yi ta fanela ku nwa xinwelo xa vhinyo ya vukarhi bya Yehovha! Ina, “tihosi hikwato ta ṅwalungu, le’ti nge kusuhi, ni ta le kule, uṅwana ni uṅwana, ni ku fuma hikwako ka misav̌a e ku anameni ka yona,” ti fanele ku nwa. Eku heteleleni, “hosi ya Šešak . . . yi ta nwa e nḍaku ka v̌ona.” Xana i mani “hosi [leyi] ya Šešak”? Xexaka i vito leri yimelaka Babilona. Tanihi leswi Sathana a a ri hosi leyi nga vonakiki ya Babilona, kutani i “mufumi wa misava” la nga vonakiki ku fikela namuntlha, hi laha swi kombisiweke ha kona hi Yesu. (Yohane 14:30) Xisweswo, Yeremiya 25:17-26, yi pfumelelana na Nhlavutelo ndzima 18 ku ya ka 20 malunghana ni ku hlamusela nxaxamelo wa swiendlakalo, loko ku hundzisiwa xinwelo xa vukarhi bya Yehovha. Mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa hi wona wu faneleke ku rhanga wu lovisiwa, ivi ku landzela mimfumo ya politiki, ivi endzhaku Sathana hi byakwe a hoxiwa ekheleni.—Nhlavutelo 18:8; 19:19-21; 20:1-3.
15. Ku ta humelela yini loko ku twakala hungwe ra ‘ku rhula ni nsirhelelo’?
15 A ku vulavuriwa swinene hi ku rhula ni nsirhelelo ku sukela loko ku vuriwe leswaku Nyimpi ya Vusukumbele yi herile, ivi ku sala mfumo wun’we ntsena lowukulu. Hi laha swi kombisiweke ha kona eka Nhlavutelo 17:10, mfumo wolowo lowukulu, ku nga nhloko ya vunkombo ya xivandzana, wu fanele ku “va kona nkarhinyana ntsena.” Kambe “nkarhinyana” wolowo wu le kusuhi ni ku hela. Ku nga ri khale, ku twarisiwa hinkwako ka ‘ku rhula ni nsirhelelo’ hi mavandla ya tipolitiki ku ta vanga “ku onhaka lo’ku nga languteriwangiki [loku] ku nga ta v̌a wela henhla.” Ku vurisa sweswo muapostola Pawulo.—1 Vatesalonika 5:2, 3, BX.
16, 17. (a) Vuyelo byi ta va byihi loko munhu a ringeta ku balekela ku avanyisa ka Yehovha? (b) Ku rhandza ka Yehovha ku nga ri khale ku ta endleka emisaveni hi ndlela yihi leyi lovisaka?
16 Mafambiselo hinkwawo ya misava ya Sathana, ku sungula hi Vujagana, ma fanele ku nwa exinweleni xa ku tirihisela ka Yehovha. Xileriso xa yena lexi yaka emahlweni lexi a xi nyikeke Yeremiya, lexi nga eka ndzima 25, tindzimana 27 ku ya ka 29, xi tiyisa mhaka leyi: “U ta v̌a byela, u ku: Ku v̌ula Yehova wa mav̌andla, Šikwembu ša Israel: Nwanani, mi pyopyiwa, mi hlanta, mi wa, mi nga ha pfuki e mahlweni ka fumu leri nḍi ri rumelaka e šikari ka ṅwina. Kutaku loko v̌a ala ku teka šinwelo e v̌okweni ra wena e ku nwela kona, hi laha u nga ta v̌a byela, u ku: Ku v̌ula Yehova wa mav̌andla: E ku nwa mi ta nwa. Hikuv̌a, v̌onani, muti lo’wu v̌itiwaka hi vito ra mina, nḍi ta sungula ha wona e ku humesa ŝo biha; kutani ṅwina mi ri mi ta ṭeṭeleriwa e ku biwa šana? Mi nga ka mi nga ṭeṭeleriwi, hikuv̌a mina nḍi ta rambela v̌aaki hikwav̌o v̌a misava e fumu, ku v̌ula Yehova wa mav̌andla.”
17 Wolawo i marito lama tiyeke—i marito lama chavisaka hakunene, hikuva ma vuriwa hi Hosi Leyikulu ya vuako hinkwabyo, Yehovha Xikwembu. Hi magidi ya malembe, u tiyiselele swinene tinhlambha, mindzhukano ni rivengo leswi tlhandlekeriweke ehenhla ka vito rakwe lero kwetsima. Kambe eku heteleleni nkarhi wu fikile wa leswaku a hlamula xikhongelo lexi Yesu Kreste, N’wana wa yena la rhandzekaka, a xi dyondziseke vadyondzisiwa vakwe loko a ha ri laha misaveni: “N’wina ke, khongelani hi mukhuva lowu, mi ku: ‘Tata wa hina la nge matilweni, vito ra wena a ri hlawuleke; a ku te ku fuma ka wena; ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni, tanihi loko ku endliwa tilweni.’” (Matewu 6:9, 10) I ku rhandza ka Yehovha leswaku Yesu a tirha tanihi tlhari ra Yena eku tirihiseleni.
18, 19. (a) I mani loyi a gadaka hanci a ya hlula hi vito ra Yehovha, naswona i yini lexi a xi rindzelaka emahlweni ko hetisisa ku hlula kakwe? (b) Loko tintsumi ti ntshunxa xidzedze xa vukarhi bya Yehovha, i swiendlakalo swihi leswi chavisaka leswi nga ta va kona emisaveni?
18 Eka Nhlavutelo ndzima 6, xo sungula hi hlaya hi ta ku gada ka Yesu hanci yo basa ‘a ya eku hluleni ni ku hetisisa ku hlula kakwe.’ (Ndzimana 2) Leswi swi sungule loko a vekiwa exiluvelweni tanihi Hosi ya le tilweni hi 1914. U landzeriwa hi tihanci ni vagadi van’wana, lava fanekiselaka nyimpi ya misava hinkwayo, ndlala, ni mintungu leyi yi weleke misava ya hina ku sukela enkarhini wolowo. Kambe xana hasahasa leyi hinkwayo yi ta hela rini? Nhlavutelo ndzima 7 yi hi byela leswaku tintsumi ta mune ti khome “timheho ta mune ta misava” swi tiya ku kondza loko Israyele wa moya ni ntshungu lowukulu lowu humaka ematikweni hinkwawo wu ta va wu hlengeletiwile wu ya eku poneni. (Ndzimana 1) Kutani ku ta humelela yini ke?
19 Yeremiya ndzima 25, eka tindzimana 30 na 31, yi ya emahlweni yi ku: “E ku tlakukeni ka yena Yehova o ta pfuma, e v̌uakweni le’byi kwetsimaka bya yena o ta tlakusa rito; a ḍumaḍumela yindlu ya yena; e mpfumawulo lo’wu kotaka wa la’v̌a kanḍaka e šikhuv̌utweni, a wu pfumisela e v̌aaki hikwav̌o v̌a misav̌a. E mpfumawulo wu ta fika e makuṅwini ya misav̌a, hikuv̌a Yehova o ni mitengo ni matiko, o tenga ni hikwav̌o v̌alav̌o yi nga nyama; o ta nyika la’v̌o biha e fumu, ku v̌ula Yehova.” A ri kona tiko leri nga ta balekela ku nwa exinweleni xa vukarhi bya Yehovha hi ndlela yoleyo. Kutani i mhaka ya xihatla leswaku vanhu hinkwavo lava nga ni timbilu leti lulameke va tihambanisa ni vuhomboloki bya matiko, tintsumi ta mune ti nga si ntshunxa xihuhuri lexikulu xa vukarhi bya Yehovha. Ku ta va xihuhuri lexikulu hakunene, hikuva vuprofeta bya Yeremiya byi ya emahlweni eka ndzimana 32 na 33, byi ku:
20. I xivono xihi lexi kandziyisaka vukulukumba bya ku avanyisa ka Yehovha, kambe ha yini goza leri ri fanela?
20 “Yehova wa mav̌andla o v̌ula, a ku: v̌onani ku biha ku hume tikweni riṅwana ku ya tikweni riṅwana, šihuhuri le’ši tšhav̌isaka ši ta pfuka e makuṅwini ya misav̌a. E sikwini rolero, la’v̌a tlhav̌iweke [hi] Yehova v̌a ta v̌a kona, ku suka e makuṅwini maṅwana ya misav̌a, ku ya fika e makuṅwini maṅwana ya misav̌a; a v̌a nga rileriwi, v̌a nga hlengeletiwi, v̌a nga lahliwi; v̌a ta v̌a v̌ulongo e henhla ka misav̌a.” Ku ta va xivono lexi chavisaka hakunene, kambe goza leri ri fanerile leswaku ku susiwa vuhomboloki hinkwabyo emisaveni, ku nga si fika Paradeyisi leyi tshembisiweke hi Xikwembu.
Varisi Va Ta Kolola, Va Huwelela
21, 22. (a) Eka Yeremiya 25:34-36, a ku ri vamani “v̌arisi” va Israyele, naswona ha yini va boheke ku kolola? (b) Hi vahi varisi va manguva lawa lava faneriwaka hi vukarhi bya Yehovha, naswona ha yini swi va fanela swinene?
21 Tindzimana 34 ku ya ka 36 ti ya emahlweni ti vulavula hi ku avanyisa ka Yehovha, ti ku: “Kololani, ṅwina v̌arisi, mi huwelela, puluv̌unḍani nkumeni, ṅwina v̌ini v̌a ntlhambi, hikuv̌a ku fikile masiku ya ṅwina ya ku dlayiwa, kutani nḍi ta mi hangalasa, mi wa kukotisa ŝibya ŝa nšav̌o wa nkoka. V̌arisi v̌a ta pfumala v̌utšhav̌elo, ni ku pona ku ta [va] hav̌a e ka v̌ini v̌a mitlhambi. E nkosi wa v̌arisi wu tlakuka, ni ku bongosa ka v̌ini v̌a mitlhambi, hikuv̌a Yehova o onha madyelo ya v̌ona.”
22 Xana i vamani varisi lava? A hi varhangeri va vukhongeri, lava ana se va nweke vukarhi bya Yehovha. I varisi va swa nyimpi, lava nakambe va hlamuseriweke eka Yeremiya 6:3, lava hlengeletaka mavuthu ya vona hi vunyingi, va ya tlhontlha Yehovha. I vafumi va politiki, lava va fumeke hi ku dyelela vafumiwa va vona. Vo tala va vona i van’wamabindzu lavakulu, tintlharhi loko swi ta etimhakeni ta manyala. A va hatlisanga ku phalala vanhu hinkwavo lava nga ematikweni lama sikaka hi ndlala. Va fuwisa “v̌ini va ntlhambi,” tanihi vaxavisi lava dumeke va matlhari, ni vaonhi va mbango va makwanga, hi hala tlhelo va ala ku pfuna hi mirhi ya swa vutshunguri ni swakudya leswi akaka miri leswi a swi ta va swi ponise makume ya timiliyoni ta vana lava faka, naswona leswi a swi nga ta lava mali yo tala ngopfu.
23. Hlamusela xiyimo xa mfumo wa Sathana endzhaku ka ndzoviso lowu tisiweke hi Yehovha.
23 A swi hlamarisi leswi Yeremiya ndzima 25, eka tindzimana 37 na 38 yi hetelelaka hi ku vula leswi landzelaka malunghana ni vanhu lava a va lava ku kuma ku rhula va ri voxe hikwalaho ka vutianakanyi: “V̌uako le’byi ṭhameke hi ku ṭaka byi onhiwa, hi ku kariha ka Yehova. O sukile kukotisa nghala ya le šihlahleni, hikuv̌a tiko ra v̌ona ri hunḍuriwe rumbi hi v̌ukari bya fumu le’ri dlayaka, ni v̌ukari bya ku kariha ka yena.” Swa hlamarisa hakunene! Kambe vukarhi bya Yehovha lebyi pfurhaka byi ta kombisiwa kunene hi ku tirhisa Loyi a hlamuseriwaka eka Nhlavutelo 19:15, 16 tanihi “Mufumi wa vafumi ni Hosi ya tihosi,” loyi a byisaka matiko hi nhonga ya nsimbi. Kutani ku landzela yini ke?
24. I mikateko yihi leyi ku lovisiwa ka vukhongeri bya mavunwa ni misava hinkwayo ya Sathana swi nga ta yi tisela vanhu lava lulameke?
24 Xana u tshama u pona xidzedze kumbe xihuhuri? Ku nga va ntokoto lowu chavisaka. Kambe hi mixo lowu landzelaka, hambi leswi u nga vonaka swilo leswi hahluriweke hinkwako-nkwako, hi ntolovelo moya wu va lowu tengeke swinene, naswona xiyimo xi va lexi phyuphyisaka swinene lerova u nga nkhensa Yehovha hikwalaho ka siku lerinene leri a wu nga ri langutelanga. Hi ku fanana, loko xidzedze xa matimba xa nhlomulo lowukulu xi hela, u nga languta misava hi ku tlangela, hikwalaho ka leswi u poneke, ni ku lunghekela ku hlanganyela entirhweni wa Yehovha lowu engetelekeke wa ku endla misava leyi basisiweke yi va paradeyisi leyi vangamaka. Ku lwisana ka Yehovha ni matiko ku ta va ku fike emakun’wini lama hlamarisaka, a kwetsimisa vito ra yena ni ku pfula ndlela yo endla ku rhandza ka yena emisaveni ehansi ka ku Fuma ka Gidi ra Malembe ka Mfumo wa Vumesiya. Onge Mfumo wolowo wu nga hatlisa wu fika!
Mpfuxeto wa tindzimana 5-24 ta xihloko lexi
◻ Hi tihi tindlela ta vukanganyisi ta Vujagana leti ti avanyisiwaka sweswi?
◻ Hi rihi langutelo leri ndlandlamuxiweke ra ku avanyisa leri hlamuseriwaka eka Yeremiya 25:12-38?
◻ I xinwelo xihi xa ku tirihisela lexi nyikiwaka matiko hinkwawo?
◻ I vamani varisi lava kololaka ni ku huwelela, naswona ha yini va hela matimba?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 18]
Yehovha u hlawule nchumu lowu a nga ta wu tirhisela ku lovisa Vujagana
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Endzhaku ka xihuhuri xa nhlomulo lowukulu, ku ta va ni misava leyi basisiweke