Xiviko Xa Vahuweleri Va Mfumo
Lavisisa Xikwembu Xa Ntiyiso Ka Hakeriwa
HI LEMBE-XIDZANA ra vukhume B.C.E., mfumo wa Yuda wa tinxaka timbirhi a wu tele hi vugandzeri bya mavunwa. Hambiswiritano, exikarhi ka vugandzeri lebyi bya swikwembu swa hava, a ku hanya munhu loyi a a lulamile emahlweni ka Xikwembu. Vito rakwe a ku ri Yoxafati. Muprofeta Yehu u vule leswi malunghana na yena: “U kumiwile u ri ni timhaka le’tinene, hikuv̌a u . . . lav̌ile Šikwembu hi mbilu hikwayo ya wena.” (2 Tikronika 19:3) Hilaha ku fanaka namuntlha, ‘eminkarhini leyi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona,’ vanhu va timiliyoni va ‘lunghiselele timbilu ta vona’ leswaku va lava Xikwembu xa ntiyiso, Yehovha. (2 Timotiya 3:1-5) Leswi swi kombisiwa hi ntokoto lowu landzelaka lowu humaka le Togo, eAfrika Vupela-dyambu.
Casimir u nghene xikolo xa Khatoliki naswona u dye Xilalelo ro sungula loko a ri ni malembe ya kaye hi vukhale. Hambiswiritano, loko a ri ni malembe ya 14, Casimir a a nga ha yi ekerekeni. Leswi swi n’wi vangele leswaku a hanya hi ku chava, hikuva a a ehleketa leswaku leswi a a nga ha dyi Xilalelo a swi ta endla leswaku a ya endzilweni wa tihele, kumbe a ya epagatori.
Exikolweni Casimir u hlanganyele entlaweni wa vantshwa lava a va hlangana kan’we hi vhiki leswaku va dyondza Bibele. U tlhele a sungula ku hlaya Bibele a ri yexe. Siku rin’wana Casimir u hlaye ebukwini ya Nhlavutelo hi xivandzana xo chavisa lexi a xi huma elwandle. (Nhlavutelo 13:1, 2) Loko a vutisa murhangeri wa ntlawa lowu dyondzaka Bibele ha xona, u byeriwe leswaku xivandzana lexi a xi ri xa xiviri ni leswaku hakunene xi ta huma elwandle. Nhlamuselo leyi yi karhate Casimir hikuva a a tshama ekusuhi ni Ribuwa ra Atlantic. A a khorwisekile leswaku u ta va un’wana wa lava nga ta va vo sungula lava nga ta hlaseriwa hi xivandzana lexi.
Casimir u sungule ku hlengeleta mali yakwe leswaku a ta balekela emananga hi tlhelo ra n’walungu leswaku a baleka xivandzana lexi. U byele xichudeni-kulobye hi kungu leri ra yena. Leswi a xi ri un’wana wa Timbhoni ta Yehovha, xichudeni-kulobye xi n’wi tiyisekisile leswaku a ku na xivandzana xo tano xa xiviri lexi nga ta huma elwandle. Endzhakunyana ka sweswo, Casimir u rhamberiwe eminhlanganweni eHolweni ya Mfumo. U yi tsakerile minhlangano kutani u sungule ku va kona minkarhi hinkwayo. U tlhele a amukela dyondzo ya le kaya ya Bibele.
Loko Casimir a ri karhi a ya emahlweni ni dyondzo yakwe, u sungule ku kanetiwa hi va ndyangu. Ndyangu wa ka vona a wu hanya hi ku gandzela vakokwana naswona a wu dya nyama leyi nga humesiwangiki ngati, leyi yi saleke loko ku endliwa magandzelo. Loko Casimir hi ku titsongahata a ale ku dya nyama leyi, u xungetiwile naswona u lerisiwe ku suka ekaya. Casimir u tshame a rhurile, kutani leswi a a xungetiwa hi swona a swi endlekanga. Hambiswiritano, ndyangu a wu xeva hi nyama yoleyo ntsena, ku ringana tin’hweti tinharhu. Casimir u ve ni xiphiqo xa ku kuma swakudya leswi ringaneke, kambe u swi tiyiserile leswi swin’we ni maxangu man’wana.
Casimir u ye mahlweni a endla nhluvuko wa moya ku fikela laha a nga tinyiketela kutani a khuvuriwa. Endzhaku, u hlawuriwe ku va nandza wa vutirheli kutani a va kona entlaweni wa vumune wa Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli eTogo. Sweswi, u endla ntirho wa ku tirhandzela erhavini ra kwalaho.
Ina, marito lama landzelaka ya Hosi Davhida ma tikombe ma tiyisile eswiendlakalweni swo tala: “Loko u [n’wi] lav̌isisa [Yehovha], u ta ṅwi kuma.”—1 Tikronika 28:9.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 8]
Casimir (exineneni) u endla ntirho wa ku tirhandzela erhavini