Xikolo Xa Gilead Xi Rhumela Varhumiwa “Endhawini Ya Le Kule Swinene Ya Misava”

SE KU hele nkarhi wo tlula hafu ya lembe-xidzana, Xikolo xa Bibele xa Gilead xa Watchtower xi ri karhi xi rhumela varhumiwa. Hi September 11, 1999, ntlawa wa vu-107 wa le Gilead wu thwasile. A wu ri ni swichudeni swa 48 leswi humaka ematikweni ya 11, naswona swi averiwe ku ya ematikweni ya 24. Swi ta ya joyina magidi ya varhumiwa van’wana, lava endleke ntirho wa nkoka eku hetisiseni ka marito ya Yesu yo hetelela loko a nga si tlhandlukela etilweni. U vule ka ha ri emahlweni leswaku vadyondzisiwa va yena va ta va “timbhoni ta [yena] . . . ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.”—Mintirho 1:8.

Nongonoko wa ku thwasa, lowu fambisiweke eNtsindza wa Dyondzo wa Watchtower le Patterson, eNew York, a wu ri xiendlakalo lexikulu lexi a xi endleriwa endhawini yo saseka. Swichudeni leswi thwasaka a swi tsake ngopfu leswi a ku ri ni maxaka, vanghana lavakulu ni vaendzi va swona. Lava a va ri kona, ku katsa ni lava yingiseleke va ri emiakweni ya le Brooklyn ni le Wallkill, a va ri 4 992.

Tirhela Yehovha Ni Munhu-kuloni Hi Ku Tshembeka

“I Va Mani Lava Yimaka Na Yehovha?” Yoleyo a yi ri nhloko-mhaka ya marito yo pfula ya Carey Barber, xirho xa Huvo leyi Fumaka tlhelo mutshama-xitulu enongonokweni wa ku thwasa. U hlamusele leswaku leyi i mhaka leyi Vaisrayele a va langutane na yona enkarhini wa Muxe. Swichudeni leswi thwasaka ni lava a va ri kona va tsundzuxiwile leswaku Vaisrayele vo tala va fele emananga hikuva a va yimanga na Yehovha hi ku tshembeka. Endzhaku ko phasiwa hi vugandzeri bya swifaniso, va “tshame ehansi leswaku va dya ni ku nwa. Hiloko va suka va yima leswaku va titsakisa.” (Eksoda 32:1-29) Yesu u tsundzuxe Vakreste hi khombo leri fanaka a ku: “Tivoneleni leswaku timbilu ta n’wina ti nga tshuki ti tshikileriwa hi ku dya ngopfu ni ku nwa ngopfu ni ku vilela hi vutomi, kutani hi xitshuketa siku rero ri mi wela hi xihatla.”—Luka 21:34-36.

Xivulavuri lexi landzeleke, ku nga Gene Smalley, wa Ndzawulo ya Vutsari, u vutise swichudeni leswi thwasaka a ku: “Xana Mi Ta Fana Ni Ntsembyane?” U hlamusele leswaku rito ra Xinghezi leri vulaka murhi lowu hungutaka switlhavi, ri huma eka rito ra Xigriki leri nge pa·re·go·riʹa. Hambiswiritano, muapostola Pawulo u tirhise nhlamuselo ya rito leri ra Xigriki eka Vakolosa 4:11 leswaku a hlamusela leswi vatirhi-kulobye va nga xiswona. Eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa, rito leri ri hundzuluxeriwe ri va “mpfuno lowu tiyisaka.”

Varhumiwa lava thwasaka va nga va mintsembyane ya manguva lawa hi ku titsongahatela ku va mpfuno eka vamakwavo lava nga eswiavelweni swa vona ni hi ku kombisa moya wa ntirhisano ni wa rirhandzu loko va ri ni varhumiwa-kulobye.

Ku landzele Daniel Sydlik, xirho xa Huvo leyi Fumaka, loyi a vulavuleke hi nhloko-mhaka leyi nge, “Nawu-nsinya Lowu Hi Faneleke Hi Hanya Ha Wona.” U hlamusele leswaku nsinya wa nawu lowu tlakukeke lowu vuriweke hi Yesu eka Matewu 7:12 lowu nge, “swilo hinkwaswo, leswi mi lavaka vanhu va swi endla eka n’wina, na n’wina mi fanele mi swi endla eka vona,” wu katsa ku endlela vanhu van’wana swilo leswinene, ku nga ri ku papalata ku va vavisa ntsena.

Leswaku hi kota ku endla swilo leswi hilaha ku humelelaka, ku laveka swilo swinharhu: tihlo leri vonaka, mbilu leyi nga ni ntwela-vusiwana ni voko leri pfunaka. Loko a katsakanya u te: “Loko hi titwa hi navela ku pfuna, hi fanele hi pfuna xikan’we-kan’we. Hi fanele hi endla matshalatshala lama engetelekeke yo endlela van’wana leswi hi nga ta lava leswaku va hi endlela swona.” Leswi swi ta va tano ngopfu-ngopfu eka varhumiwa lava yaka ematikweni man’wana va ya pfuna vanhu leswaku va hanya hi Vukreste bya ntiyiso.

Valeteri Va Nyikela Switsundzuxo Swa Rirhandzu

Muleteri wa xikolo xa Gilead, ku nga Karl Adams u khutaze varhumiwa lava thwasaka leswaku va “Hambeta Va Kula.” Hi mukhuva wihi? Xo sungula, ku kula hi vutivi ni hi vuswikoti byo tirhisa kahle vutivi lebyi. EGilead, swichudeni swi dyondze ndlela yo endla ndzavisiso leswaku swi kuma xisekelo ni mongo wa timhaka ta le Bibeleni. Swi khutaziwe ku xiya ndlela leyi mhaka ha yin’we yi faneleke yi khumba vutomi bya swona ha yona. Swi khutaziwe ku hambeta swi endla leswi.

Makwerhu Adams u te: “Xa vumbirhi, hambetani mi kula erirhandzwini. Rirhandzu i nchumu lowu kulaka hi ku hlakuleriwa. Loko ri nga hlakuleriwi, ri nga fa.” (Vafilipiya 1:9) Tanihi leswi se va nga varhumiwa, va ta fanela ku kula erirhandzwini ehansi ka swiyimo swo hambana-hambana. Naswona xa vunharhu: “Hambetani mi kula eka musa lowu nga faneriwiki ni le ka vutivi bya Hosi tlhelo Muponisi wa hina Yesu Kreste.” (2 Petro 3:18) Xivulavuri xi te: “Lowu i musa lowu hlamarisaka lowu Yehovha a wu kombiseke hi N’wana wa yena. Loko ku tlangela ka hina musa wolowo lowu nga faneriwiki ku ri karhi ku kula, ku tsakela ka hina ku endla ku rhandza ka Xikwembu ni ku hetisisa leswi xi hi aveleke ku swi endla ka kula.”

Muleteri un’wana wa le Gilead, ku nga Mark Noumair, u vulavule hi nhloko-mhaka leyi nge, “Swi Amukele Hi Rirhandzu, Kutani U Ta Kota Ku Hlangavetana Na Swona.” U tsundzuxile: “Dyondzani ku amukela swiyimo leswi nonon’hwaka swa vutomi bya vurhumiwa hi rirhandzu, kutani mi ta kota ku hlangavetana na swona. Yehovha u tshinya ntsena lava a va rhandzaka. Hambiloko u vona onge ndzayo yo karhi a yi twali, yi ya hi nghohe, kumbe a yi fanelanga, ku rhandza ka wena Yehovha ni vuxaka bya wena na yena swi ta ku pfuna ku yi amukela.”

Makwerhu Noumair u hlamusele leswaku ntirho wa vurhumiwa wu katsa mintirho yo tala. “Kambe ku endla ntirho lowu u nga wu rhandziki, a swi nge pfuki swi ku enerisile. Loko u nga ri na rirhandzu, mintirho ya wena ya le kaya—yo tanihi ku sweka, ku ya eku xaveni, ku basisa mihandzu, ku virisa mati—yi nga ha ku phirha swinene. U fanele u tivutisa, ‘Ha yini ndzi yi endla?’ Loko u tibyela leswaku, ‘Matshalatshala ya mina ma hoxa xandla eka rihanyo ni ntsako wa varhumiwa-kulorhi,’ u ta endla mintirho leyi hi mbilu yo basa.” Hi ku komisa, u khutazile a ku: “Loko swi ta emhakeni yo amukela ndzayo, ku hetisisa swiboho swa wena swa vurhumiwa, kumbe ku tlhantlha swiphiqo, loko u swi endla hi rirhandzu swi ta ku pfuna leswaku u tiyisela exiavelweni xa wena. ‘Rirhandzu a ri heli.’”—1 Vakorinto 13:8.

Ku landzele muleteri wa le Gilead ku nga Wallace Liverance loyi a ri mutshama-xitulu loko ku runguriwa mintokoto yo hlayanyana leyi tsakisaka leyi swichudeni swi veke na yona loko swi tirha ni mavandlha ya kwalaho. Ku engetela eka ku famba hi yindlu ni yindlu, swi tirhise vuleteri bya swona bya vurhumiwa hi ku lavisisa vanhu laha tilori ti pakaka kona, laha ku hlantswiwaka kona timpahla, eswitichini swa switimela ni le tindhawini tin’wana.

Varhumiwa Lava Nga Ni Ntokoto Va Nyikela Xitiyisekiso

Loko varhumiwa lavantshwa va ya etikweni rimbe, xana swa laveka leswaku va karhateka? Xana va nga yi hlula mintlhontlho ya tiko leri va averiweke eka rona? I yini lexi endliwaka hi tihofisi ta rhavi leswaku ti pfuna vanhu lava ha ku fikaka leswaku va humelela? Leswaku a hlamula swivutiso leswi ni swin’wana, Steven Lett, wa Ndzawulo ya Ntirho, na David Splane, wa Ndzawulo ya Vutsari, va vulavurisane ni vamakwerhu van’wana lava hi nkarhi wolowo a va ri exikolweni xa rhavi le Ntsindza wa Dyondzo wa Watchtower. Vamakwerhu lava ku buriweke na vona i swirho swa tikomiti ta rhavi le Spain, Hong Kong, Liberia, Benin, Madagascar, Brazil na Japani.

Malandza lawa ya Yehovha lama nga ni ntokoto, lawa yo tala ya wona ma tirheke tanihi varhumiwa hi makume ya malembe, ma tiyisekise swichudeni leswi thwasaka kun’we ni vatswari va swona ni maxaka lawa a ma ri kona. Hi mintokoto ya vona swin’we ni ya varhumiwa-kulobye, va kombise leswaku swiphiqo ni ku karhateka swi nga hluriwa. Raimo Kuokkanen, la nga murhumiwa le Madagascar u va byele leswaku, xiphiqo lexi va nga ha langutanaka na xona xi nga ha va xikulu, “kambe xi nga tlhantlhiwa, naswona Sosayiti ya hi pfuna.” Östen Gustavsson, loyi sweswi a nga le Brazil u te, “A hi lo tihlawulela xiavelo lexi, hi lo averiwa xona. Kutani hi bohe ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi tshama eka xona.” James Linton, loyi a nga le Japani, u vule leswaku lexi n’wi pfuneke a ku ri “vukona bya vamakwerhu lava ana se a va ri exiavelweni xa vurhumiwa.” Ntirho wa vurhumiwa i ndlela leyi tsakisaka ni leyi enerisaka yo tirhela Yehovha ni ku khathalela tinyimpfu ta yena.

Ku Papalata Khombo Leri Dlayaka Vumoya

Theodore Jaracz, xirho xa Huvo leyi Fumaka, loyi a thwaseke eka ntlawa wa vunkombo wa le Gilead hi 1946, u nyikele nkulumo yo hetelela, leyi a yi ri ni xihloko lexi nge, “Ntlhontlho Wa Ku Tshama U Hanyile Hi Tlhelo Ra Moya.” Hi ku rhanga a hlamusela tihanyi leti chavisaka leti humelelaka eswiphen’wini swo hambana-hambana swa misava, u kombise leswaku kahle-kahle vanhu va humeleriwa hi makhombo lama chavisaka.

Loko a vulavula hi Pisalema 91, Makwerhu Jaracz u hlamusele “ntungu” ni “ndzoviso” lowu vabyiseke ni ku dlaya timiliyoni ta van’wana va hina hi tlhelo ra moya. Diyavulosi ni mafambiselo ya yena yo biha va tirhise vuxisi lebyi fanaka ni ntungu, lebyi sekeriweke eka vutlhari ni le ka swilo leswi vonakaka, leswaku a tsanisa ni ku dlaya vumoya, kambe Yehovha wa hi tiyisekisa leswaku khombo leri a ri nge tshineli ekusuhi na “mani na mani la tshamaka endhawini ya le xihundleni ya La nge Henhla-henhla.”—Pisalema 91:1-7.

Makwerhu Jaracz u te: “Ntlhontlho wa kona i ku tshama u hanyile eripfumelweni, ku tshama endhawini leyi hlayisekeke. A hi nge fani ni vahlekuri ‘lava nga riki na vumoya.’ Xexo i xiphiqo namuntlha. I xiphiqo lexi hinkwerhu enhlengeletanweni hi langutaneke na xona. Na n’wina mi nga langutana na xona exiavelweni xa n’wina xa vurhumiwa.” (Yudha 18, 19) Kambe varhumiwa lava thwasaka va byeriwe leswaku va nga hlayisa vumoya bya vona hilaha ku humelelaka eswiavelweni swa vona. Hi xikombiso, va khutaziwe ku anakanya hi ndlela leyi vamakwerhu va tiyiselaka ha yona le Russia, Asiya ni le matikweni man’wana ya Afrika—ku nga khathariseki ku yirisiwa, ku kanetiwa lokukulu, ku hlekuriwa, tidyondzo leti kanetaka vukona bya Xikwembu ni swihehlo swa mavunwa. Naswona hakanyingi, swiphiqo swa miri leswi vangiwaka hi tinyimpi ta rixaka ni ku pfumaleka ka swilo swa nkoka evuton’wini ka engeteleka.

Loko ku ri ni ku tsana hi tlhelo ra moya, “i swa nkoka ku kambisisa lexi vangeke xiphiqo ivi u xi lulamisa, hi ku tirhisa ndzayo ya Rito ra Xikwembu.” Ku nyikeriwe swikombiso swa le Bibeleni. Yoxuwa u khutaziwe ku hlaya kopi ya yena ya Nawu hi rito ra le hansi siku na siku. (Yoxuwa 1:8) Loko buku ya Nawu yi kumiwile esikwini ra Yosiya, Yehovha u katekise ku tirhisiwa hi ku tshembeka ka swileriso swa yona. (2 Tihosi 23:2, 3) Timotiya u tive matsalwa yo kwetsima ku sukela loko a ha ri ricece. (2 Timotiya 3:14, 15) Vaberiya a va nga ri vayingiseri lavanene ntsena; a va tekiwa va ri lava ‘hlutekeke mianakanyo’ hikuva a va kambisisa Matsalwa siku na siku. (Mintirho 17:10, 11) Naswona Yesu Kreste i xikombiso lexikulu xa munhu loyi a a tiva ni ku tirhisa Rito ra Xikwembu.—Matewu 4:1-11.

Loko a gimeta, Makwerhu Jaracz hi musa u tsundzuxe varhumiwa lava lavantshwa a ku: “Sweswi mi lunghekele ku hetisisa xiavelo xa n’wina xa vurhumiwa. Naswona mi ta ya ekule swinene ni le makaya ya n’wina hi xiviri, etindhawini to tala ta misava. Loko hi hlangavetana ni ntlhontlho wa ku tshama hi hanyile emoyeni, a hi nge pfumeleli nchumu wu hi kavanyeta eku hetisiseni ka leswi hi tiyimiseleke ku swi endla. Mi ta ya chumayela hi ku hiseka, mi susumetela van’wana ku tekelela ripfumelo ra n’wina, naswona hi ta khongela swin’we na n’wina leswaku Yehovha a pfuna lava mi va dyondzisaka leswaku va hiseka, hilaha a hi pfuneke hakona na hina. Xisweswo vo tala swinene va ta pona khombo ra moya leri tinyikeke matimba emisaveni hinkwayo. Va ta tatisa nhlayo ya hina lava hi endlaka ku rhandza ka Yehovha. Naswona onge Yehovha a nga mi katekisa emhakeni yoleyo.”

Endzhaku ka loko mutshama-xitulu a hlaye marungula lama humaka ematikweni yo hambana-hambana emisaveni hinkwayo, ku fike nkarhi wo nyika swichudeni leswi thwasaka maphepha ya swona yo thwasa. Kutani ku landzele ku hlayiwa ka papila leri fikelelaka mbilu ra ku tlangela leri tsariweke hi swichudeni. Wa nga vona ndlela leyi a va nkhensa ha yona Yehovha swin’we ni nhlengeletano ya yena hikwalaho ka ndzetelo wo hlawuleka lowu va wu kumeke na hikwalaho ka swiavelo swa vona swa ku va varhumiwa “endhawini ya le kule swinene ya misava”!—Mintirho 1:8.

[Bokisi leri nga eka tluka 29]

Tinhlayo Ta Ntlawa

Nhlayo ya matiko lama yimeriweke: 11

Nhlayo ya matiko lawa va averiweke eka wona: 24

Nhlayo ya swichudeni: 48

Nhlayo ya mimpatswa leyi tekaneke: 24

Xiringaniso xa malembe: 34

Xiringaniso xa malembe entiyisweni: 17

Xiringaniso xa malembe evutirhelini bya nkarhi hinkwawo: 12

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Ntlawa Wa Vu-107 Lowu Thwasaka Wa Xikolo Xa Bibele Xa Gilead Xa Watchtower

Eka nxaxamelo lowu nga laha hansi, tilayini ti hlayeriwa ku sukela emahlweni ku ya endzhaku, naswona mavito ma xaxametiwe ku suka eximatsini ku ya exineneni eka layini yin’wana ni yin’wana.

 1. Peralta, C.; Hollenbeck, B.; Shaw, R.; Hassan, N.; Martin, D.; Hutchinson, A. 2. Edwards, L.; Vezer, T.; Ceruti, Q.; Entzminger, G.; D’Aloise, L.; Baglieri, L. 3. Knight, P.; Krause, A.; Kasuske, D.; Rose, M.; Friedl, K.; Nieto, R. 4. Rose, E.; Backus, T.; Talley, S.; Humbert, D.; Bernhardt, A.; Peralta, M. 5. D’Aloise, A.; Humbert, D.; Dunn, H.; Gatling, G.; Shaw, J.; Ceruti, M. 6. Baglieri, S.; Krause, J.; Hollenbeck, T.; Martin, M.; Bernhardt, J.; Hutchinson, M. 7. Backus, A.; Dunn, O.; Gatling, T.; Vezer, R.; Knight, P.; Hassan, O. 8. Nieto, C.; Talley, M.; Friedl, D.; Kasuske, A.; Edwards, J.; Entzminger, M.