Vantshwa Va Vutisa . . .

Xana Hakunene Ndzi Nga Va Munghana Wa Xikwembu?

XANA ndzi nga va munghana wa Xikwembu? A swi nge koteki, hi leswi Doris wa malembe ya 20 a anakanyisisaka xiswona. “Ndzi titwa ndzi nga nyawuri naswona ndzi nga faneriwi hi ku rhandziwa hi munhu,” ku rila wansati loyi lontsongo. “Ndzi papalata ni ku khongela Yehovha Xikwembu hikuva a ndzi anakanyi leswaku ndzi faneriwa hi ku va emahlweni kakwe.” Endzeni ka vona, vantshwa van’wana va vona vunghana ni Xikwembu byi nga va faneri hi laha ku heleleke. Hambi loko va swi navela ku va vanghana va Xikwembu, va vona onge sweswo a va nge swi fikeleli. Xana u tshame u titwa hi ndlela yoleyo?

Minkarhi yin’wana, ku tsana ka muntshwa ku nga ha n’wi endla a titwa a nga faneriwi hambi ku ri ku vulavula ni Xikwembu. Hi xikombiso, anakanya hi Michael lontsongo. U vula leswaku loko a nga si dyondza tindlela ta Xikwembu, a a “fumiwa hi mianakanyo ni xiendlo xin’wana ni xin’wana xa vudyoho ni lexi vavisaka lexi nga kona.” Hambi swi ri tano, leswi a swi dyondzeke edyondzweni yakwe ya Bibele swi n’wi endle a xiya ku vaviseka ni tingana leti a a ti vangela Xikwembu. U te: “Nhlangano wun’wana ni wun’wana wa vandlha wu ndzi endle ndzi xiya xidyoho xa mina xin’wana. . . . A ndzi nga ehleketi leswaku Yehovha a nga ndzi rivalela swidyoho swa mina leswi vonakaka swi tele ngopfu hikuva mina n’wini a ndzi tsandzeka ku tirivalela.”

Eka swiendlakalo swin’wana, ndlela leyi muntshwa a khomiwaka ha yona hi van’wana yi nga ha n’wi endla a titwa a nga faneriwi hi vunghana na Yehovha. Hi xikombiso, Doris, loyi a tshahiweke eku sunguleni, u cukumetiwe hi mana wakwe a ha ri xin’wanana lexitsongo. U te: “A ndzi tshembi leswaku u kona la ndzi rhandzaka. Loko mana wa mina n’wini ni ndyangu wa ka hina va ndzi cukumetile, xana swi nga endlekisa ku yini leswaku un’wana a va na mhaka na mina?” Loko muntshwa a tekeriwe hansi ni ku n’wi xanisa evuhlangini, a nga ha tshemba hi mbilu hinkwayo leswaku Xikwembu xi nga ka xi nga lavi leswaku a va munghana wa xona.

Hi hala tlhelo, muntshwa a nga ha va a tshame a va ni vunghana ni Xikwembu, kambe hikwalaho ko tsana, a wela exidyohweni lexikulu swinene. Leswi swi humelerile eka Tracy. “Swi ndzi khomisa tingana,” ku rila munhu loyi wa malembe ya 21 hi vukhale, “ku vaviseka ni nandzu wa mina a swi byarheki. Ndzi dyohe ngopfu eka Yehovha, Tata wa mina.”

Kumbexana u tikuma u ri exiyin’weni lexi fanaka ni lexi nga laha henhla. Kambe ntshembo wu kona: Xikwembu xi nga va munghana wa wena!

Xivangelo Xo Va Munghana Wa Xikwembu

I ntiyiso leswaku swiendlo swa vudyoho swi nga sivela munhu leswaku a va munghana wa Xikwembu. Lexi tsakisaka, Tata wa hina wa rirhandzu u rhange a teka goza ro hi pfuna. Muapostola Pawulo wa tsala: “Xikwembu xi kombisa erivaleni rirhandzu ra xona eka hina, hileswi Kriste a nga hi fela loko ha ha ri vadyohi.” (Varhoma 5:8) Hi rifu rakwe, Yesu u hakele nkutsulo leswaku a ponisa lava tlangelaka a va humesa eku lawuriweni hi xidyoho hi laha ku heleleke. (Matewu 20:28) Xisweswo, muapostola wa engetela: “A hi ri valala va Xikwembu, kambe xi hi endle vanghana va xona hi rifu ra N’wana wa xona.”—Varhoma 5:10, Today’s English Version.

Loko va nga si dyondza mimpimanyeto ya Yehovha, vantshwa van’wana, vo kota Michael la boxiweke eku sunguleni, va nga ha va va tikhome hi ndlela yo biha ngopfu. Kambe, hi gandzelo ra nkutsulo ra Yesu, munhu a nga rivaleriwa swidyoho swa nkarhi lowu hundzeke, ku nga khathariseki leswaku swi kule ku fikela kwihi. Bibele yi nyikela xitiyisekiso lexi xi tsakisaka mbilu yi ku: “Kambe loko hi tivula swidyoho swa hina, Xikwembu xa tshembeka, xi avanyisa hi ku lulama, kutani xi ta hi rivalela swidyoho swa hina, xi hi hlantswa xi susa ku homboloka ka hina hinkwako.” (1 Yohane 1:9) Hambi swi ri tano, munhu u fanele ku teka magoza yo karhi yo kombisa Xikwembu leswaku u tsakela ku basisiwa ko tano. Muapostola Pawulo u boxa nsinya wa nawu lowu nga tirhisiwaka: “Mi nga tshuki mi khumba leswi nga tengangiki,” ku vula Yehovha, “kutani ndzi ta mi amukela. Ndzi ta va tata wa n’wina.” (2 Vakorinto 6:17, 18) Kunene swa tsakisa ku tiva leswaku loko munhu a tshika swidyoho swo tano ivi a hundzuka hakunene, Xikwembu xa swi tsakela ku n’wi amukela erirhandzwini ra xona a va munghana wa xona.

Ku vuriwa yini hi vantshwa lava kuriseriweke endhawini leyi a va xanisiwa eka yona? Xiya leswaku Xikwembu a xi languti vanhu va ri ni nandzu hikwalaho ka leswi va endliweke swilo swo karhi va nga swi lavi. Vanhu vo tano a va ri vahlaseriwa kambe a va hlanganyelanga exidyohweni. Nakambe, tsundzuka leswaku nkoka wa wena tanihi munhu a wu titsheganga hi vonelo ra munhu un’wana. Yehovha a nga va Munghana wa wena ku nga khathariseki swiyimo swa wena. Maureen u kurisiwe hi manana wa Mukreste ekaya leri teleke madzolonga hikwalaho ka tata wakwe wa xindzendzele. Kambe u te: “Exiyin’weni lexi xo tika, hi ndlela yo karhi ndzi swi kotile ku aka vuxaka na Yehovha. Ndzi sungule ku n’wi tiva tanihi Loyi a nga taka a nga ndzi tshiki.”

Ku Vuriwa Yini Loko U Wela eXidyohweni Lexikulu?

Doug, loyi a kurisiweke hi vatswari lava chavaka Xikwembu, u sungule vunghwavava a ri na malembe ya 18. Leswi a swi vangiwa hi vanghana vakwe lavo biha. Doug wa tiphofula: “A ndzi swi tiva leswaku swi hoxile, kambe ndzi ye mahlweni ndzi swi endla hikuva a ndzi lava ku titsakisa.” Endzhakunyana ka sweswo, Doug u vone vuhava bya gondzo rakwe. U pfumerile: “Ndzi sungule ku swi vona leswaku vanhu lavaya va tiendlaka vanghana va mina a va ndzi tirhisela ku kuma mali ya mina kumbe ku titsakisa.” Kutani u sungule ku teka magoza yo tlhela a kuma vunghana na Yehovha. Kambe a ku ri ni xihinga lexikulu lexi siveleke nhluvuko wakwe.

Doug u te: “Nchumu lowukulu lowu a wu endla swi nonon’hwa ku tlhelela a ku ri leswaku a ndzi titwa ndzi nga pfuni nchumu. A ndzi anakanya leswaku hinkwaswo leswi ndzi swi endleke a swi bihile emahlweni ya Yehovha. Hi ku tiva ndlela leyi a nga lonene ha yona ni ndlela leyi a ndzi tiyiseleleke ha yona, a swi tikomba ku nga ha ri na ndlela leyi a a ta ndzi rivalela ha yona hikuva a ndzi bihile hakunene.” Kambe, Doug u swi kotile ku hlula xihinga lexi hi mpfuno wa nkulu wa vandlha ni hi ku kambisisa khwatsi mhaka ya le Bibeleni ya Manase.

Xana Manase a a ri mani? A a ri hosi ya le Yuda wa khale. Bibele yi kombisa leswaku a a dyondzisiwe ku rhandza Yehovha hi tata wakwe la chavaka Xikwembu, Hezekiya. Kambe endzhaku ka ku fa ka tata wakwe ivi yena a va hosi a ri na malembe ya 12, u anakanye leswaku sweswi a a ta endla hi laha a rhandzaka ha kona. A lahla Yehovha a ya evugandzerini bya Baali. Vugandzeri byo tano a byi tiviwa hi vunghwavava lebyikulu ni mikhuva ya rimbewu leri nga lawuriwiki. Manase “a endla le’ŝo biha e mahlweni ka Yehova.” Hi ku tirhisa vavulavuleri lavo tshembeka, “Yehova a ṭhama a v̌ulav̌ula na Manase ni tiko ra yena; ntsena a v̌a yingisanga ntšhumu.” Kutani, tanihi ku avanyisa ka Yehovha, Manase u yisiwe eBabilona a ri mukhomiwa la bohiweke hi tinketana.—2 Tikronika 31:20, 21; 33:1-6, 10, 11.

Loko Manase a anakanya hi swiendlo swakwe swa nkarhi lowu hundzeke ivi a swi ringanisa ni leswi a swi tsundzukaka hi milawu ya Yehovha, a a nga ha tikoti hi ku titwa nandzu ivi a kombela ku rivaleriwa. U titsongahatile emahlweni ka Xikwembu kutani “a ši khongela.” Kutani Xikwembu “ši yingisa ku khongela ka yena, kutani ši ṅwi tlherisela Yerusalem e ku fumeni ka yena.” Ina, “Tatana wa tintswalo,” a a swi lava ku pfumelela mudyohi loyi a tisolaka leswaku a tlhela a tlhelela eka yena. Endzhaku ko amukela tintswalo to tano, Manase, hi ku tivonela hi yexe, “a tiv̌a leŝaku Yehova hi šona Šikwembu.”—2 Tikronika 33:12, 13; 2 Vakorinto 1:3.

Loko Yehovha a kote ku tlhela a amukela Manase, kunene namuntlha a nga n’wi pfumelela muntshwa la hambukeke leswaku a tlhela a va ni vuxaka na Yena loko muntshwa yoloye a kombisa langutelo ro hundzuka. Doug u amukele mpfuno wa varisi va moya va le vandlheni ra ka vona. U pfuniwe ku swi vona kahle leswaku Xikwembu “a [xi] tengisi hi mikari hikwayo, a [xi] hlayisi v̌ukari bya [xo]na hi masiku.”—Pisalema 103:9.

Tshama U Ri Munghana Wa Xikwembu

Loko Xikwembu xi kala xi va Munghana wa wena, u fanele ku languta vuxaka lebyi byi ri bya nkoka leswaku u kota ku byi hlayisa. Nhwanyana un’wana la khuvuriweke wa malembe ya 18 hi vukhale u ve manana la nga tekiwangiki. Hambi swi ri tano, u pfuniwile leswaku a lulamisa timhaka na Yehovha. (Vona Esaya 1:18.) Nhlohlorhi ya ku hlakarhela kakwe? U te: “Ndzi dyondze leswaku Yehovha i Tatana wa rirhandzu ku nga ri muavanyisi. Ndzi swi xiyile leswaku a vavisekile hi leswi ndzi swi endleke. I swa nkoka swinene ku languta Xikwembu tanihi Munghana, loyi a nga ni mintlhaveko, ku nga ri Moya ntsena lowu nga twisisekiki lowu faneleke ku chaviwa kambe lowu kahle-kahle wu nga rhandziwiki.” Tanihi Manase, u susumeteleke ku katseka swinene evugandzerini bya Yehovha. (2 Tikronika 33:14-16) Leswi swi tikombe swi ri nsirhelelo eka yena. U tsundzuxa vantshwa van’wana: “Ringetani hi matimba ku dzunisa Yehovha hambi loko xiyimo xi ya xi tika. Hi rirhandzu Yehovha u ta tlhela a ololoxa tindlela ta n’wina.”

Nakambe i swa nkoka leswaku u aka vunghana ni lava va nga vanghana va Xikwembu. Hambi swi ri tano, lava va nga yi xiximiki misinya ya milawu ya Xikwembu, va papalate tanihi ntungu. (Swivuriso 13:20) Linda lontsongo u tikhome hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu ni muntshwa un’wana loyi vunghana byakwe byi veke “bya nkoka ngopfu ku tlula vuxaka byihi na byihi byin’wana.” Endzhaku ka ku hlakarhela ka yena emoyeni, Linda u pfumerile: “U nga tionhela vutomi bya wena hinkwabyo hi ku pfumala xiboho xa munhu hi xiyexe exikarhi ka wena na Yehovha.”

Xana u ni xiboho xo tano? Loko swi nga ri tano, tirhela ku va na xona. Linda u katsakanya nkoka wa ku va ni vunghana ni Xikwembu hi ku vula leswi: “Nchumu wa nkoka swinene emisaveni hinkwayo i vuxaka lebyinene bya munhu hi xiyexe na Yehovha. Ku hava mufana kumbe nhwanyana kumbe nchumu wihi na wihi wun’wana emisaveni leyi lowu nga wa nkoka ku tlula byona. Loko vunghana bya Yehovha byi nga ri kona, kutani ke ku hava nchumu lowu nga wa nkoka.”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Vantshwa van’wana va nga ha titwa va nga faneleki leswaku va nga va vanghana va Xikwembu