Lawula Vutomi Bya Wena Sweswi!
NKAMBISISO wa sayense wa mahanyelo ya vanhu ni leswi va susumetelaka wu hi pfune hi tindlela to tala. Kumbexana hi pfuniwe ku hlangavetana ni vuvabyi hi ku va hi byi twisisa hi vuenti swinene. Hilaha ku fanaka, i swinene ku tlhariha loko ku tiwa etidyondzweni leto hlamarisa hi mpimo wo karhi, ngopfu-ngopfu toleto ti vonakaka ti kanetana ni misinya ya milawu leyi simekiweke.
Emhakeni ya swiaki swa xitekela ni mahanyelo, ku tlakuka swivutiso: Xana hi nga honisa vutihlamuleri bya hina ivi hi nga byarhi nandzu wa swiendlo swa hina? Xana hi nga tirhula nandzu kumbe hambi ku ri ku sola un’wana kumbe nchumu wo karhi hikwalaho ka ku pfumala ka hina vutlharhi kumbe ku hoxisa ka hina, ivi hi ndlela yoleyo hi va van’wana va rixaka leri ra “a hi mina”? Nikatsongo. Vanhu vo tala va swi pfumela ku bumabumeriwa hikwalaho ka ku humelela ka vona evuton’wini, kutani hikwalaho ka yini va nga amukeli vutihlamuleri bya swihoxo swa vona hilaha ku fanaka?
Hikwalaho hi nga ha vutisa, Xana i yini leswi Rito ra Xikwembu, Bibele leyo Kwetsima, ri swi vulaka mayelana ni leswaku i mani kumbe i yini lexi namuntlha xi lawulaka vutomi bya hina?
Langutelo Ra Bibele Hi Rihi?
Nchumu wo sungula lowu hi faneleke hi wu xiya hileswaku hinkwerhu hi velekiwe exidyohweni lexi nga ndzhaka ku suka eka vatswari va hina vo sungula, Adamu na Evha. (Pisalema 51:5) Ku engetela kwalaho, hi hanya enkarhini wo hlawuleka, lowu vitaniwaka “masiku ya makumu,” laha vanhu va langutanaka ni “minkarhi yo nonon’hwa.” (2 Timotiya 3:1) Leswi swi kombisa leswaku kahle-kahle, hi ta langutana ni swiphiqo leswi engetelekeke mayelana ni ku tikhoma loku faneleke evuton’wini bya hina ku tlula leswi vakokwa wa hina va langutaneke na swona.
Ku nga khathariseki sweswo, vanhu hinkwavo va ni mfanelo yo tihlawulela, va nga tihlawulela swilo swa vona vini. Hikwalaho ka sweswo, va kota ku lawula vutomi bya vona. Leswi swi ve tano ku sukela eminkarhini ya khale, naswona hi nga swi vona emaritweni ya Yoxuwa lama a a ma byela tiko ra Israyele a ku: “Hlawulani namuntlha loyi mi ranḍaka ku ṅwi tirela.”—Yoxuwa 24:15.
Bibele yi vula leswaku Sathana Diyavulosi u hlongoriwe ematilweni kutani sweswi, ku tlula rini na rini, u kucetela vanhu hinkwavo swinene a va yisa evubihini. Nakambe yi hi byela leswaku hambi ku ri emasikwini ya muapostola Yohane, misava hinkwayo a yi ri ehansi ka matimba ya lowo biha. (1 Yohane 5:19; Nhlavutelo 12:9, 12) Hambiswiritano, kukota leswi Xikwembu xa Matimba Hinkwawo xi nga lawuliki xiendlo xin’wana ni xin’wana kumbe ku hi kunguhatela leswi swi tiviwaka hi xona ntsena, a hi fanelanga hi sola Sathana hi ku kongoma eka xin’wana ni xin’wana xa swihoxo kumbe ku tsandzeka ka hina. Ntiyiso wa Matsalwa lowu nga xisekelo hi lowu vulaka leswaku “munhu un’wana ni un’wana wa ringiwa loko a kokiwa ni ku phasiwa hi ku navela ka yena n’winyi. Kutani loko ku navela ku korwile, ku tswala xidyoho.” (Yakobo 1:14, 15) Muapostola Pawulo u engetela marito lawa lama huhuteriweke: “Mi nga tshuki mi tixisa: Xikwembu a xi vungunyiwi; xin’wana ni xin’wana lexi munhu a xi byalaka, ú ta tshovela xona.”—Vagalatiya 6:7.
Hikwalaho Yehovha Xikwembu u hi languta hinkwerhu hi ri na vutihlamuleri bya swiendlo swa hina. Hi fanele hi tivonela leswaku hi nga ringeti ku tirhula nandzu wa hina hikwalaho ka ndlela leyi hi akisiweke xiswona eka swiaki swa hina swa xitekela ni ku nga hetiseki loku hi tswariweke na kona. Xikwembu xi va vone nandzu vanhu va vukarhi, va vusodoma va le Sodoma na Gomora ya khale hikwalaho ka swiendlo swa vona. Swi le rivaleni leswaku a xi tekanga vanhu lavaya va ri vambuyangwana, va ri swivumbiwa leswi hikwalaho ka nawu wa swiaki swa xitekela lowu hleriweke a swo boha leswaku va homboloka. Hilaha ku fanaka, vanhu lava a va hanya esikwini ra Nowa a va ri ni swilo swo tala leswi a swi va kucetela ku endla vubihi; hambiswiritano, a va fanele ku hlawula, va tiendlela xiboho, loko va lava ku pona Ndhambhi leyi a yi ri endleleni. Va nga ri vangani va endle nhlawulo lowunene. Vo tala swi va tsandzile.
Muprofeta wa Muheveru Ezekiyele u tiyisekisa leswaku hi fanele hi kota ku tilawula leswaku hi ta fanela ku amukeriwa hi Xikwembu: “Loko u ṭunḍuša mubihi, kambe a nga hunḍuki e ku biheni ka yena, o ta fa e ku hombolokeni ka yena; loko u ri wena, u ta v̌a u ponisile moya wa wena.”—Ezekiyele 3:19.
Mpfuno Lowunene Lowu Nga Kona
Entiyisweni, hinkwerhu ha wu lava mpfuno wa leswaku hi kota ku tilawula hi mpimo wo karhi evuton’wini bya hina bya siku na siku, naswona eka vo tala va hina lowu i ntlhontlho lowukulu. Kambe a hi fanelanga hi hela matimba. Hambileswi Xikwembu xi nga yi amukeriki mimboyamelo ya vudyoho leyi nga ndzhaka, loko hi lava ku ololoxa mahanyelo ya hina, xi ta hi nyika mpfuno wo antswa swinene—moya wa xona lowo kwetsima ni ntiyiso wa xona lowu huhuteriweke, loko hi lava ku ololoxa mahanyelo ya hina. Ku nga khathariseki swiaki swa xitekela leswi hi nga na swona ni minkucetelo yin’wana ya le handle leyi nga ha hi khumbaka, hi nga ‘hluvula hanyelo ra hina ra khale ni mintirho ya rona; hi ambala munhu wa hanyelo lerintshwa loyi a pfuxetiwaka kambe na kambe, leswaku hi kota ku tiva swinene Xikwembu lexi xi n’wi tumbuluxeke hi xifaniso xa xona.’—Vakolosa 3:9, 10.
Vakreste vo tala evandlheni ra le Korinto va hundzule mahanyelo ya vona swinene. Rhekhodo leyi huhuteriweke ya hi byela: “Loko ti ri timbhisa, ni lava gandzelaka swikwembu swa hava, ni vaoswi, ni vavanuna lava endlaka swa tingana ni vavanuna-kulobye, ni vayivi, ni va makwanga, ni swidakwa, ni varhukani, ni vaxisi, va nga ka va nga dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu. Hi leswi van’wana va n’wina a mi ri swona; kambe sweswi mi basisiwile, naswona mi endliwile lava hlawulekeke ni lava lulameke, hi vito ra Hosi Yesu Kriste ni Moya wa Xikwembu xa hina.”—1 Vakorinto 6:9-11.
Hikwalaho loko hi ri karhi hi lwisana ni ku nga hetiseki ka hina, hi nga tshuki hi tinyiketa. Vakreste vo tala va manguva lawa va swi kombisa leswaku hi mpfuno wa Yehovha, va swi kotile ku ‘hundzuka va va vantshwa emiehleketweni ya vona, va kota ku twisisa leswi ku rhandza lokukulu ka Xikwembu, loku khensekaka ni ku hetiseka, ku nga swona.’ Va wundla mianakanyo ya vona hi leswi nga ntiyiso, leswinene, leswo tenga, leswi rhandzekaka, leswo lulama, leswi dzunekaka; naswona va ‘hambeta va ri karhi va swi anakanya.’ Va dya swakudya swa moya leswi tiyeke naswona loko va swi tirhisa matimba ya mianakanyo ya vona ya leteriwa ku hambanisa leswinene ni leswo biha.—Varhoma 12:2; Vafilipiya 4:8; Vaheveru 5:14.
Swi khumba mbilu ku tiva hi ku karhateka ka vona, ku tsandzeka ka vona ka nkarhinyana, ni ku humelela ka vona eku heteleleni hi mpfuno wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu. Xikwembu xi hi tiyisekisa leswaku ku hundzula mahanyelo ya hina hakanyingi swi katsa mbilu ni ku navela ka yona: “Loko v̌utlhari byi ta nghena e mbilwini ya wena, ku tiv̌a ku ta ṭakisa moya wa wena; ku anakanya ku ta ku langutela, ku twisisa ku ta ku hlayisa, e ku ku nṭhunša e ndleleni le’yo biha.”—Swivuriso 2:10-12.
Hikwalaho, loko u lava ku tivekela vutomi lebyi nga heriki byi va pakani ya wena—ku nga vutomi lebyi nga riki na swiphiqo swa misava leyi yo biha ni leyi nga hetisekangiki leswi tsanisaka—‘ringeta hi matimba’ ku lawula vutomi bya wena sweswi naswona u kongomisiwa hi vutlharhi bya le tilweni. (Luka 13:24) Pfumela ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima wa Yehovha leswaku u kota ku humesa mihandzu ya ku tikhoma. Endla leswaku mbilu ya wena yi navela ku fambisa vutomi bya wena hi ku twanana ni milawu ya Xikwembu, naswona u hlayisa xitsundzuxo lexi nge: “Hlayisa mbilu ya wena ku tlurisa le’ŝi hlayisiwaka, hikuv̌a i šihlov̌o ša v̌utomi.” (Swivuriso 4:23) Leswaku u kuma “vutomi bya xiviri” emisaveni leyintshwa ya Xikwembu—laha Yehovha Xikwembu a nga ta ololoxa ku kayivela hinkwako ka swiaki swa xitekela hi ku ya hi ripfumelo ra munhu egandzelweni ra nkutsulo ra Yesu Kreste—swi lava u endla matshalatshala hinkwawo leswaku u lawula vutomi bya wena emisaveni leyi!—1 Timotiya 6:19; Yohane 3:16.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 1]
Ku dyondza Bibele swi nga tiyisa munhu leswaku a hlula ku tsana loku dzikeke eka yena
[Xifaniso lexi nga eka tluka 1]
Dyondzo ya Bibele yi nga hi pfuna leswaku hi khomelela emimpimanyetweni ya Xikwembu ya mahanyelo