The Bible’s Viewpoint

Ku Titsongahata Ka Wansati Xana Swi Vula Yini?

RITO RA XIKWEMBU, ku nga Bibele, eka Vaefesa 5:22 ri vula leswi: “N’wina vavasati, titsongahateni eka vanuna va n’wina, kukota loko mi titsongahata eka Hosi.” Kahle-kahle, xana leswi swi vula yini? Xana nsati u fanele a titsongahata eka hinkwaswo leswi nuna a swi lavaka, ku nga khathariseki leswaku i yini? Xana a nga fanelanga a tirhisa vutlhari bya yena n’wini kumbe a va ni mavonelo lama hambanaka ni ya nuna wakwe?

Anakanya hi mhaka ya Bibele ya Abigayele. U teke goza ra vutlhari, kambe leri nga fambisaniki ni leswi nuna wakwe Nabala a a swi languterile, loyi a fumile. Ku nga khathariseki tintswalo leti kombisiweke Nabala hi valandzeri va Davhida, loyi a hlawuriwile hi Xikwembu leswaku a va hosi ya Israyele, Nabala ‘u va kariherile.’ Davhida, hi ku khunguvanyisiwa hi ku pfumala ku nkhensa ka Nabala, a a tiyimisele ku ya n’wi dlaya. Abigayele u vone leswaku ndyangu wakwe hinkwawo a wu ri ekhombyeni. U horise mbilu ya Davhida. Hi ndlela yihi?—1 Samuwele 25:2-35.

Abigayele u byele Davhida leswaku Nabala a a ri ‘munhu wa tihanyi’ naswona u nyike Davhida swakudya leswi Nabala a n’wi tsone swona. Kahle-kahle, swi hoxile loko wanuna kumbe wansati a byela vanhu swihoxo swa munghana wakwe. Xana Abigayele a ri muxandzuki loko a vulavula ni ku endla hi ndlela leyi? E-e. A a ringeta ku ponisa vutomi bya Nabala ni ndyangu wakwe. Ku hava vuthala lebyi kombisaka leswaku a nga xiximi kumbe leswaku a tilawula. Hambi ku ri Nabala la tinonon’hwisaka a nga kalanga a kombisa ku khunguvanyeka ehenhleni ka ndlela leyi nsati a ringeteke ha yona ku ponisa rifuwo rakwe lerikulu. Kambe eka xiyimo lexi xo nonon’hwa, i vutlhari lebyi n’wi endleke leswaku a teka goza hi yexe. Tlhandla-kambirhi, Bibele yi bumabumela leswi Abigayele a nga swi endla.—1 Samuwele 25:3, 25, 32, 33.

Khale ka khaleni loko Abigayele a nga si va kona, ku vile ni minkarhi leyi vavasati va vapatriaka va phofuleke mavonelo ya vona ni ku teka magoza lama hambaneke ni ku rhandza ka vanuna va vona. Kambe “vavasati lavo hlawuleka lava a va tshembile Xikwembu” va langutiwa tanihi swikombiso swa ku titsongahata ka wansati wa Mukreste. (1 Petro 3:1-6) Hi xikombiso, loko Sara a vone leswaku Iximaele n’wana Abrahama a a ta va nxungeto eka n’wana wa vona Isaka, u endle xiboho xa leswaku Iximaele a hlongoriwa. Leswi a a swi “v̌av̌isa Abraham.” Kambe Xikwembu xi ku ka Abrahama: “U nga ṭhuki u v̌av̌iseka hikwalaho ka wanḍisanyana ni ka . . . leŝi Sara a nga ta ku byela, pfumela.”—Genesa 21:11, 12.

Ku Twisisa Swa Laveka

Hikwalaho, a hi swinene ku va wansati a titwa a boheka ku endla leswi a swi tivaka leswaku swi hoxile kumbe swi lwisana ni misinya ya milawu ya Xikwembu, hikwalaho ka leswi a faneleke a titsongahata. Naswona a nga fanelanga a tivona nandzu hi ku va yena la rhangaka a teka goza emhakeni yo karhi leyi nga ya nkoka, hilaha Abigayele na Sara va endleke hakona.

Ku titsongahata ka nsati a swi vuli swona leswaku nsati u fanele ku tshamela ku pfumelelana ni hinkwaswo leswi nuna a swi lavaka. I yini lexi endlaka ku hambana? Loko misinya ya milawu leyinene yi ta tluriwa, minkarhi yin’wana a nga ha boheka ku nga pfumelelani ni nuna wakwe. Hambiswiritano, wa ha fanela ku kombisa moya wa ku titsongahata eka Xikwembu.

Kavula, nsati u fanele a tivonela leswaku a nga honisi ku rhandza ka nuna wakwe hi vomu, hikwalaho ka mavondzo kumbe hikwalaho ka minsusumeto yin’wana leyi hoxeke. U fanele a tlhariha, a “twisisa,” ku fana na Abigayele.—1 Samuwele 25:3.

Loko Wanuna A Honisa Vutihlamuleri

Pakani leyikulu ni ku tiyimisela ka wansati la titsongahataka hi ku chava Xikwembu i ku tsakisa Yehovha hi ku khomisana ni nuna wa yena hi ku seketela swiboho swa yena. Leswi swa olova swinene loko nuna a wupfile emoyeni. Leswi swi nga va ntlhontlho loko a nga wupfanga.

Emhakeni leyi, xana wansati a nga endla njhani? A nga ha n’wi kombela hi mbilu hinkwayo kumbe a ringanyeta swiboho leswi nga ta vuyerisa ndyangu swinene. Loko wansati a n’wi pfumelela ‘ku lawula xikepe,’ swi nga ha endleka a dyondza ku xi fambisa. Ku tshamela ku holovela nuna swi lwisana ni moya wa ku titsongahata lowu faneleke. (Swivuriso 21:19) Kambe, loko vuhlayiseki bya ndyangu byi vonaka byi nghena ekhombyeni hikwalaho ka endlelo ra wanuna, wansati a nga bumabumela ndlela leyi nga yinene, hilaha Sara a endleke hakona.

Loko wanuna a nga ri mupfumeri, ntlhontlho lowu wansati a nga na wona i wukulu swinene. Hambiswiritano, u fanele a titsongahata ntsena loko a nga n’wi sindzisi ku tlula milawu ya Bibele. Loko a n’wi sindzisa, n’wangulo wa wansati la nga Mukreste wu fanele wu fana ni lowuyani wa vadyondzisiwa loko huvo yi va sindzisa ku tlula swileriso swa Xikwembu: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu ku tlula vanhu.”—Mintirho 5:29.

Hambiswiritano, hi ku pfumala ntokoto ni ku kayivela vutlhari, na vona vavanuna ni vavasati lavanene va nga honisa swiphemu swa vona. Wanuna a nga ha va a nga anakanyeli; wansati a nga ha sindzisa ngopfu leswi rhandziwaka hi yena. I yini lexi nga ta pfuna? Ku va ni langutelo lerinene hi munhu hi yexe i swa nkoka eka vona havambirhi, tanihi leswi “hina hinkwerhu hi [nga] ni swihoxo leswo tala.”—Yakobo 3:2.

Vavanuna vo tala va tlangela goza ro sungula leri wansati a ri tekaka leri kombisaka ku tshembeka loko a ri teka hi vutlhari. Naswona ntirhisano wu va kona loko nuna na nsati havambirhi va kombela ndzivalelo loko va endle swihoxo. Hilaha Yehovha a hi rivalelaka swihoxo swa hina siku rin’wana ni rin’wana, na hina hi fanele hi rivalela van’wana. “Loko ngi u hlayisa ku ṭunḍuka ka ŝidyoho, Yehova, ku ta hanya mani wee Hosi? Hikuv̌a ku riv̌alela ku le ka wena.”—Pisalema 130:3, 4.

“Titsongahateni, Van’wana Eka Van’wana”

Hikwalaho, leswaku hinkwerhu hi vuyeriwa, Matsalwa ma hi tsundzuxa: “Titsongahateni, van’wana eka van’wana, hikwalaho ka xichavo lexi mi nga na xona eka Kriste.” Kombisanani ku xiximana ka rirhandzu ra vunghana; mi nga tikiselani kumbe ku phikizana. Tsalwa leri ri ya emahlweni: “N’wina vavasati, titsongahateni eka vanuna va n’wina, kukota loko mi titsongahata eka Hosi. Hikuva nuna i nhloko ya nsati wa yena, kukota leswi Kriste na yena a nga nhloko ya [vandlha].”—Vaefesa 5:21-23.

Rito ra Xigriki leri tirhisiweke hi Pawulo eka Vaefesa 5:21, 22 ri vula ku titsongahata ka wena n’wini, ku nga ri ku sindzisiwa ku titsongahata. Naswona ku titsongahata hileswi laviwaka hi Hosi, ku nga ri ku endla ntwanano evukatini ntsena. Vandlha ra Kreste leri totiweke ri titsongahata eka Kreste hi ku tirhandzela, hi ntsako. Loko wansati a endla leswi fanaka eka nuna wakwe, kutani swi nga ha endleka leswaku vukati byi tsakisa ni ku humelela.

Matsalwa ma tlhela ma ku: “Wanuna a a rhandze nsati wa yena, kukota loko a tirhandza,” swi huma embilwini. (Vaefesa 5:33; 1 Petro 3:7) Wanuna u fanele a tsundzuka leswaku na yena u fanele a titsongahata eka nhloko ya yena, hikuva Bibele yi ri: “Kriste i nhloko ya wanuna un’wana ni un’wana.” Ina, wanuna u fanele a titsongahatela tidyondzo ta Kreste. Hi hala tlhelo, Kreste u titsongahata eka nhloko ya yena: “Xikwembu i nhloko ya Kriste.” Xisweswo, un’wana ni un’wana handle ka Yehovha u ni nhloko. Hambi ku ri yena u namarhela milawu ya yena n’wini.—1 Vakorinto 11:3; Tito 1:2; Vaheveru 6:18.

Ku titsongahata ka Vakreste ku ringaniseriwile naswona ku pfuna vanhu va rimbewu ro hambana. Swi endla leswaku evukatini ku va ni ntwanano ni ku eneriseka loku nga tisiwaka ntsena hi Muvumbi wa hina la nga ni rirhandzu.—Vafilipiya 4:7.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 1]

Leslie’s