Young People Ask . . .

Xana Ndzi Nga Va Munghana Wa Xikwembu Hi Ndlela Yihi?

“KU TSHEMBEKA hilaha ku tiyeke.” “Ku tinyiketela ka munhu hi xiyexe.” Lawa i marito lawa vanhu hakanyingi va ma tirhisaka ku hlamusela ku tinyiketela ka vona eka vanghana va vona lavakulu swinene. Xana a wu swi tiva leswaku marito lawa ma nga tlhela ma hlamusela ku tinyiketela eka Mutumbuluxi-nkulu wa vuako lebyi, lebyi hlamarisaka—leswaku Xikwembu hi xoxe xi nga va munghana wa wena hi ku hlawuleka? Ina, Bibele yi vulavula hi ku tinyiketela eka Xikwembu, naswona marito wolawo a ma katsi ku yingisa ntsena kambe ni ku va ni vuxaka lebyikulu ni Xikwembu, ku tshinelelana na xona loku humaka embilwini leyi tlangelaka.

Swihloko leswi hundzeke eka ntlhandlamano lowu swi kombise leswaku ku tshinelelana koloko ka koteka naswona ka vuyerisa.a Kambe xana u xi kuma njhani xinakulobye lexi xa munhu hi xiyexe ni Xikwembu? A hi nchumu lowu u tswariwaka na wona kumbe lowu u ngo na swipfuketana u wu kuma tanihi ndzhaka eka vatswari lava chavaka Xikwembu. Ematshan’weni ya sweswo, i nchumu lowu taka hi ku endla matshalatshala ya xiviri. Muapostola Pawulo u byele jaha Timotiya ku ‘tiletela hi ku tinyiketela eka Xikwembu ku va xikongomelo xa yena.’ Ina, a a fanele a endla matshalatshala lawa mutlangi a ma endlaka loko a tiletela! (1 Timotiya 4:7, 8, 10) Na wena u fanele u endla hilaha ku fanaka loko u lava leswaku Xikwembu xi va munghana wa wena. Kambe xana u nga sungurisa ku yini ku tiletela emhakeni leyi?

Vutivi Bya Munhu Hi Xiyexe Hi Xikwembu

Tanihi leswi ku tinyiketela eka Xikwembu ku humaka embilwini, u fanele u tata mbilu ya wena hi vutivi bya Xikwembu. Khombo ra kona, loko vantshwa lava tlulaka 500 va vutisiwile leswaku “U yi hlaya kangani Bibele loko u ri wexe?” 87 wa tiphesente va vule leswaku “minkarhi yin’wana,” van’wana va vula leswaku “a hi kanyingi,” kumbe va ku “a ndzi si tshama ndzi yi hlaya.” Vantshwa vo tala entiyisweni va ehleketa leswaku ku hlaya Bibele a swi tsakisi naswona swa phirha. Kambe a swi fanelanga swi va tano! Xiya leswi: Ha yini vantshwa van’wana va nhlokohata mixaka hinkwayo ya vuxokoxoko bya mintlango kumbe va dyondza marito ya tinsimu leti va ti rhandzaka? Hikuva va tsakela swilo sweswo. Hi ku fanana, ku hlaya Bibele ku va loku tsakisaka loko u tinyiketela swinene eka kona. (1 Timotiya 4:15) Muapostola Petro u khutazile: “Mi fanele ku navela ntswamba lowu tengeke wa moya.” (1 Petro 2:2) Ina, u fanele u navela, kumbe u kurisa, ku tsakela koloko ka Matsalwa. Leswi swi nga ha lava matshalatshala, kambe tihakelo ta kona ta vuyerisa swinene.b

Vuyelo byin’wana hileswaku, ku hlaya ni ku dyondza Rito ra Xikwembu ni tibuku leti sekeriweke eBibeleni swi ta paluxa “ku kwetsima ka Yehova.” (Pisalema 27:4) Mukreste un’wana lontshwa la vuriwaka Amber u swi endle pakani ya yena ku hlaya Bibele hinkwayo. U lave ku heta lembe hinkwaro. “A ndzi tshembi leswaku ku nga va na swilo swo tala evuton’wini bya mina leswi lavaka nkarhi wo tarisa xileswi ni matshalatshala ivi swi tlhela swi vuyerisa swinene,” ku hlamusela Amber. “Loko ndzi yi hlaya, ndzi twe onge Yehovha a a ndzi xingile kukota tatana ivi a ndzi dyondzisa. Ndzi dyondze swo tala mayelana na Yehovha—swilo leswi ndzi tshineteke ekusuhi na yena naswona swi ndzi endla ndzi lava ku n’wi komba xichavo lexikulu vutomi bya mina hinkwabyo.”

Loko u hlaya Bibele, u dyondza hi ndlela leyi ha yona Xikwembu xi seketeleke vanghana va xona hi ku tshembeka minkarhi yo tala. (Pisalema 18:25; 27:10) U kumisisa leswaku mimpimanyeto ya xona minkarhi hinkwayo i yinene naswona yi endla leswaku hi pfuneka hilaha ku nga heriki. (Esaya 48:17) Loko u hlaya hi ta timfanelo ta Xikwembu leti nga riki na ku ringanisiwa, to tanihi rirhandzu ni vutlhari bya xona, swi ku susumetela ku lava ku xi tekelela. (Vaefesa 5:1) Kambe leswaku rungula ro tano ri susumetela mbilu ya wena, u fanele u tlhela u anakanyisisa. Loko u ri karhi u hlaya, tivutise: ‘Xana leswi swi ndzi byela yini malunghana na Yehovha? Xana ndzi nga swi tirhisa njhani leswi eku ehleketeni ni le swiendlweni swa mina? Xana leswi swi swi kombisa njhani leswaku Xikwembu i munghana lonkulu loyi ndzi nga vaka na yena?’

Vutivi lebyi u byi kumaka malunghana na Xikwembu hi dyondzo ya munhu hi xiyexe ni ya vandlha byi ta ku pfuna ku tshinela ekusuhi na xona hi ndlela yo karhi. Xivuriso xa Xifurwa xi ri: “I vanghana va ntiyiso lava ehleketaka ku fana.” Kambe xana u nga “ehleketa ku fana” ni Xikwembu hi ndlela yihi? Denise lontsongo wa hlamusela: “Loko u dyondza swinene ivi u endla ndzavisiso hi mhaka yo karhi, hi kona u kumaka mavonelo ya Yehovha swinene eka yona. Swa pfuna loko u tiva ndlela leyi a titwaka ha yona malunghana ni nchumu wo karhi.”

Ku Tikhoma Hi Ndlela Leyinene I Swa Nkoka

Xikwembu xi hlawula vanhu lava xiximaka mimpimanyeto ya xona ya mahanyelo tanihi vanghana va xona. “Šihundla ša yena, ši na la’v̌a lulameke,” ku vula Swivuriso 3:32. Muntshwa la lwelaka ku va lonene u ta “tšhiv̌erik[ela] . . . e ku famba e nawini wa Yehova.” (2 Tihosi 10:31) Xana ku tikhoma koloko ko tshembeka ku ta tshineta munhu swinene eka Xikwembu hi ndlela yihi? Yesu Kreste u te: “Tata wa mina ú ta n’wi rhandza, kutani hi ta ta eka yena, hi tshama na yena.” (Yohane 14:21-24) Mawaku xifaniso lexi nyikaka matimba! Ehleketa, vanhu vambirhi lavakulu swinene evuakweni va nyikela mianakanyo ya vona leyi hambetaka ni nkhathalelo wa vona eka munhu! Sweswo swi ta humelela eka wena loko u khathalela ku famba enawini wa Yehovha.

Xana ku va lonene swi vula leswaku u fanele u hetiseka? Nikatsongo! Ku endla xihoxo hikwalaho ka ku tsana a swi vuli swona leswaku u tshike ‘ndlela ya swileriso swa Xikwembu.’ (Pisalema 119:35) Xiya leswi Bibele yi hi byelaka swona malunghana na Hosi Davhida. Hambileswi a a ri munghana wa Xikwembu la tshembekaka, u endle swihoxo swin’wana leswikulu hikwalaho ka ku tsana. Hambiswiritano, Yehovha u vule leswaku u fambe hi “ku tenga ka mbilu ni ku lulama.” (1 Tihosi 9:4) Hosi Davhida minkarhi hinkwayo u kombise ku hundzuka ka mbilu hinkwayo eka xidyoho xihi na xihi lexi a xi endleke ivi a ringeta hi matimba ku endla leswi a swi tsakisa Xikwembu.—Pisalema 51:1-4.

Hambileswi Davhida a a rhandza Xikwembu, a a yi tiva ndlela leyi a swi ta nonon’hwa ha yona minkarhi yin’wana ku endla nchumu lowunene. Hi yona mhaka leyi a kombeleke Xikwembu a ku: “Nḍi fambise ntiyisweni wa wena.” Ina, a a chava ku dyohela Xikwembu hi mbilu hinkwayo. Xisweswo Davhida u vule leswi: “Makungu ya Yehova i ya la’v̌a ṅwi tšhav̌aka.” (Pisalema 25:5, 14) Loku a hi ku chava loku nga faneriki kambe i xichavo lexi enteke xa ku xixima Muvumbi ni ku chava ku n’wi khunguvanyisa. Ku chava Xikwembu loku i xisekelo lexi ku tikhoma lokunene ku sekeriweke eka xona. Hi xikombiso, xiya xikombiso xa muntshwa wa Mukreste la vuriwaka Joshua.

Joshua u kume xipapilana lexi humaka eka mudyondzi-kulobye exikolweni xi vula leswaku wa n’wi tsakela naswona a a lava ku va ni “vuxaka bya rimbewu” na yena. Hambileswi Joshua a a n’wi rhandza, u xiye leswaku ku va ni vunakulobye ni munhu la nga riki mupfumeri swi nga yisa eku tikhomeni ko biha naswona swi nga onha vunghana bya yena na Yehovha. Kutani handle ko kanakana u n’wi byele leswaku yena a nga swi tsakeli! Loko endzhakunyana a byele mana wa yena mayelana ni ndlela leyi a langutaneke ni xiyimo ha yona, handle ko rhanga a ehleketa u huwelerile: “Oho, Joshua, kumbexana u vavise mintlhaveko ya yena!” Joshua u hlamurile a ku: “Kambe, ehleketa Manana. Swi nga antswa ndzi vavisa mintlhaveko ya yena ku ri na ku twisa Yehovha ku vava.” Ku chava ka yena Xikwembu, ku nga ku chava ka yena ku khunguvanyisa Munghana wa yena wa le tilweni, ku n’wi susumetele ku hlayisa ku tikhoma lokunene.

Lava Vanghana Lavanene

Hambiswiritano, muntshwa la vuriwaka Lynn a a tshamela ku nghena ekhombyeni. Xiphiqo a xi ri xihi? A a tolovelane ni ntlawa wa vanhu vo biha. (Eksoda 23:2; 1 Vakorinto 15:33) Ntlhantlho wu ve wihi? Ku kuma vanghana lavantshwa! Lynn u gimeta hi ku: “Loko u ri ni vanghana lava rhandzaka Yehovha, swa ku pfuna ku tshama u ri ni ripfalo leri khumbekaka ni ku va ekule ni khombo. Loko va nyenya ku endla leswi hoxeke, swi ku endla u titwa hi ndlela leyi fanaka.”

Entiyisweni, ku hlawula ka wena vanghana lavo biha ku nga va xihinga lexikulu xo va ni vunghana ni Xikwembu. Ann wa malembe ya 18 hi vukhale u pfumerile: “Vanghana va wena va na nkucetelo lowukulu eka wena. Eku heteleleni u ta fana na vona. Va ku kucetela ku ehleketa ku fana na vona. Va nga ha tala ku vulavula hi rimbewu. Swi nga ha ku endla u rhandza ku tiva. Wa tivutisa leswaku ri nga va ri ri njhani.” Leswi Ann u swi dyondze hi ndlela yo vava. U ri: “Ndza swi tiva leswaku vanghana lavo biha va ni nkucetelo. Ndzi tikume ndzi katsekile eku tikhomeni ko biha ivi ndzi tika ndzi ri ni malembe ya 15.”

Ann eku heteleleni u twisise ntiyiso wa marito ya Bibele lama nge: “Hikokwalaho, loyi a tinyiketaka eku rhandzeni ka swa misava, ú tiendla nala wa Xikwembu.” (Yakobo 4:4) Ina, Ann a a lava ku va—a a tiyimisele ku va—munghana wa misava. Kambe leswi swi n’wi vangele nhlomulo hi ku landzelana. Nkateko wa kona, Ann u tshike ku hanya hi ndlela ya vuphukuphuku. U tisole swinene hi ndlela ya yena naswona u lave mpfuno eka vatswari va yena ni le ka vakulu evandlheni ra ka vona. U tlhele a tikumela ntlawa lowuntshwa wa vanghana. (Pisalema 111:1) Hikwalaho ka matshalatshala lamakulu lama a ma endleke, Ann u swi kotile ku tlhela a va munghana wa Xikwembu. Sweswi, malembe ma nga ri mangani endzhakunyana, u ri: “Vuxaka bya mina na Yehovha i bya le kusuhi swinene.”

Hi dyondzo ya munhu hi xiyexe ya Bibele, ku anakanyisisa, ku tikhoma lokunene ni ku va ni vanghana lavanene, na wena u nga hlakulela vunghana lebyikulu ni Xikwembu. Hambiswiritano, ku hlayisa vunghana byolebyo i mhaka yin’wana. Xana swi kotekisa ku yini ku endla sweswo ku nga khathariseki ku nonon’hweriwa ni ku tsana ka munhu hi xiyexe? Xihloko lexi nga ta landzela eka ntlhandlamano lowu xi ta hlamusela mhaka leyi.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Xana vanghana va mina va ta ndzi pfuna leswaku ndzi va munghana wa Xikwembu?