Vantshwa Va Vutisa . . .

Xana Ndzi Nga Langutana Njhani Ni Ku Vungunyiwa?

VANTSHWA lava hanyaka kumbe ku ambala hi ndlela leyi hambaneke ni tintangha ta vona va nga ha vungunyiwa hi ndlela ya tihanyi. Leswi swi tano hi vantshwa va Vakreste, lava hakanyingi ku tikhoma ka vona ku hambaneke ni ka vantshwa van’wana. Xana Kreste a nga vulanga hi valandzeri vakwe va ntiyiso a ku: “Loko va ndzi xanisile, na n’wina va ta mi xanisa”?—Yohane 15:20.

Xana leswi swi va khumba njhani vantshwa lava nga Timbhoni ta Yehovha? Van’wana va vona va hlekuriwa hi ku va va nga tlangeli tiholideyi to karhi; van’wana va soriwa hikuva va nga losi mujeko. Vo hlayanyana va vona va cinisiwa rhuvu-rhuvu hi ku va va nga tirhisi swidzidzirisi hi ndlela yo biha, hikuva va tshembeka ni ku va va namarhela mimpimanyeto ya Bibele ya ku tikhoma.

Xiyimo lexi a hi xintshwa. Hakunene, muapostola Petro u byele Vakreste lava a va hanya eka lembe-xidzana ro sungula a ku: “Hikwalaho ka leswi mi nga hambetiki mi tsutsuma na [vanhu va matiko] . . . , va hlamala naswona va tshamela ku vulavula ha n’wina hi ku tseketsela.” (1 Petro 4:4) Vuhundzuluxeri byin’wana byi swi vekisa xileswi, va “mi sapatela” (Knox) kumbe, “Va mi rhukana.”—Today’s English Version.

Xana u tshame u vungunyiwa hikwalaho ka ripfumelo ra wena ra vukhongeri? Loko swi ri tano, vana ni xivindzi. A hi ku tala ka vona lava fanaka na wena! Naswona u ta tsakela ku tiva leswaku u nga dyondza ku langutana ni ntlhontlho wa ku vungunyeriwa ripfumelo ra wena.

Lexi Endlaka Leswaku Va Vungunya

Ha yini van’wana va endla xihlekiso hi lava ripfumelo ra vona ni ku tikhoma ka vona swi hambaneke ni swa vona? Minkarhi yin’wana vavungunyi—ku fana ni vatshikileri—va tsanile. Va nga ha ku vungunya leswaku tintangha ta vona ti ta va xixima. Hilaha ku fanaka, loko va ri swavo, a hi vangani vahlekuri vo tano lava nga tsakelaka—kumbe ku va ni xivindzi—xa ku ku sola erivaleni.

Hi hala tlhelo, vahlekuri van’wana, va “hlamala” hilaha Petro a tsaleke hakona. Ina, va nga ha hlamarisiwa swinene hi ndlela ya wena ya ku tikhoma. Hi xikombiso, loko u ri un’wana wa Timbhoni ta Yehovha, hi timbilu ta vona hinkwato va nga ha swi vona swi nga tolovelekanga loko u nga hlanganyeli emintirhweni leyi fambisanaka ni tiholideyi to karhi. Swi nga ha endleka va kume rungula leri soholotiweke malunghana ni Timbhoni eka vakaneti lava tiyimiseleke.

Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, loko u monyiwa, u nga ha pfumelelana ni xivuriso xa Bibele lexi nge: “L’a v̌ulaka ŝa hav̌a wa tlhav̌a kukota tlhari.” (Swivuriso 12:18) Kambe tsundzuka leswaku lava va vulavulaka hi ndlela yoleyo swi nga ha endleka va nga swi endli hi ku va va venga wena hi wexe. Swi nga ha endleka va endla hilaha xivuriso xa Bibele xi vulaka hakona hilaha ku pakanisaka—‘va vula swa hava.’

Hambiswiritano, ku vungunyiwa swi nga ha ku vavisa, ku fana niloko u tlhaviwile. U nga ha titwa u ringeka ku landzula ripfumelo ra wena leswaku u herisa ku hehliwa. Xana u nga swi kotisa ku yini ku langutana ni ku vungunyiwa hikwalaho ka ripfumelo ra wena?

Ku Tihlamulela

Muapostola Petro u tsundzuxe Vakreste: Minkarhi hinkwayo mi “lunghekela ku tihlamulela emahlweni ka mani na mani la lavaka ku tiva hi ta ntshembo lowu mi nga na wona, kambe mi swi endla hi moya wo rhula ni xichavo lexi enteke.” (1 Petro 3:15) Leswaku u swi kota ku lwela ripfumelo ra wena hi ndlela yoleyo swi lava leswaku u nghenisa vutivi lebyi kongomeke nileswaku u twisisa swivangelo swa ripfumelo ra wena.

Hambiswiritano, u fanele u tlhela u dyondza ndlela yo tivulavulela eka van’wana hi “xichavo lexi enteke” kumbe, hilaha The Bible in Basic English yi swi vekaka hakona, “handle ko tikukumuxa.” Vutivi bya wena bya Bibele ni tidyondzo ta yona a byi fanelanga byi ku endla u titwa u tlakukile. Ku hambana ni sweswo, u fanele u lwela ku hlakulela langutelo ra muapostola Pawulo, loyi a tsaleke malunghana ni vutirheli byakwe a ku: “Ndzi tiendle hlonga ra hinkwavo, leswaku ndzi ta kuma vanhu vo tala.”—1 Vakorinto 9:19.

Loko u lemuka leswaku wa chava ku lwela ripfumelo ra wena, u nga heli matimba. Vantshwa vo tala va Timbhoni a va titwa hi ndlela leyi fanaka. Jamal u ri: “Loko ndza ha ri xikolweni xa le hansi, a ndzi nga swi tivi leswaku ndzi nga va hlamusela njhani van’wana leswaku ha yini ndzi nga tlangeli tiholideyi kumbe ha yini ndzi nga wu losi mujeko hambi ku ri ku va byela xivangelo xa mina xa ku nghenela vutirheli bya yindlu ni yindlu.” U pfuniwe hi yini? “Tatana u ndzi pfunile kukondza ndzi swi kota ku hlamusela timhaka leti, naswona leswi swi tise ku cinca lokukulu.” Loko u ri ni xiphiqo xo hlamusela van’wana ripfumelo ra wena, kumbexana u nga ha lava mpfuno wa mutswari kumbe xirho xin’wana lexi wupfeke xa vandlha ra Vukreste leswaku va ku pfuna u kuma vutivi lebyinene hi Xikwembu.—Vaefesa 3:17-19.

Muntshwa un’wana la nga ni malembe ya 16 hi vukhale la nga Mbhoni u vule leswaku nongonoko wa dyondzo ya munhu hi xiyexe ya Bibele wu n’wi pfunile leswaku a va ni xivindzi xa ku vulavula hi ku ntshunxeka exikolweni. Wa pfumela: “Eku sunguleni, loko lava a ndzi nghena na vona etlilasini va ndzi vungunya hi leswi ndzi nga Mbhoni, a ndzi nga tivi leswaku ndzi ku yini. Sweswi, tanihi muvuri wa evhangeli wa nkarhi hinkwawo, ndzi yi dyondza ngopfu Bibele, naswona ndza swi kota ku hlamula. Ku hatla ndzi hlaya swihloko swa timagazini ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! swa ndzi pfuna leswaku ndzi bula ni lava ndzi nghenaka na vona xikolo hi ripfumelo ra mina.”

Ina, ku hava swiyimo swimbirhi leswi fanaka. Swiyimo leswi nga faniki swi lava n’wangulo lowu nga faniki. Hambiswiritano, loko u vungunyiwa, a swi fanelanga leswaku u ‘tlherisela swo biha hi swo biha.’ (Varhoma 12:17-21) Ku tlherisela hi marito lama tlhavaka, hambiloko u tirhise vutlhari lebyikulu, swi nga nyanyisa timhaka naswona swi nga va khutaza leswaku va ku vungunya ku ya emahlweni. Hikwalaho, van’wana va kume leswaku swa antswa ku honisa ku vungunyiwa.

Eswiyin’weni swin’wana, ku fana niloko rito leri vuriwaka ri lava ntsena langutelo ra misavu, swi nga ha va vutlhari ku hleka leswi swi vuriwaka ematshan’weni ya ku khunguvanyeka. (Eklesiasta 7:9) Loko muvungunyi a vona leswaku marito yakwe a ma ku khumbi ngopfu kumbe a ma ku khumbi hi ku helela, a nga ha tshika ku ku vungunya.—Ringanisa Swivuriso 24:29; 1 Petro 2:23.

Ku Vulavula

Kambe, ku ni minkarhi leyi swi nga ha kotekaka ku nyikela nhlamuselo ya ripfumelo yo koma naswona hi vutlhari. Nhwanyana la nga ni malembe ya 13 hi vukhale u swi ringetile, naswona swi tirhile swinene. U te: “A ndzi ri karhi ndzi nghena etlilasini loko swichudeni swo hlayanyana swi sungula ku endla xihlekiso hi Timbhoni ta Yehovha. A ndzi lava ku vulavula, kambe swichudeni leswi swi hangalakile naswona swi ya emahlweni swi ndzi hleka—i xichudeni xin’we lexi nga endlangiki tano.” Xichudeni lexi nga Mbhoni xi hlamuserile: “Nhwanyana la vuriwaka Jaimee u te eka mina ivi a ndzi byela leswaku u ni buku leyi nge U Nga Hanya Hi Masiku aParadeyisini eMisaveni.a U vule leswaku u hlaye swiphemu swo tala swa yona naswona a a tsakela ku kuma rungula leri engetelekeke hi tidyondzo ta hina. Ndzi sungule ku dyondza Bibele na Jaimee.” Hi ku khutaziwa hi ntokoto wakwe, muntshwa la nga Mbhoni u sungule ku vulavula ni vantshwa van’wana. U te: “Nkarhi hinkwawo ndzi endzela swichudeni-kulorhi swa mune leswi kombiseke ku tsakela naswona leswi ndzi tiyisekaka leswaku swi ta sungula ku dyondza ku nga ri khale.”

Emalembeni lama hundzeke xichudeni xin’wana xa le tikweni ra Liberia eAfrika xi ve ni ntokoto lowu fanaka. Hi nkarhi wa dyondzo ya ntshamisano, hi xichavo xi hlamusele leswaku tanihi un’wana wa Timbhoni ta Yehovha, xi pfumela dyondzo ya ku tumbuluxiwa hayi ya hundzuluko. Eku sunguleni, vo tala va lava a a nghena na vona etlilasini a va sola ngopfu. Kambe mudyondzisi u n’wi byele leswaku a hlamusela tlilasi leswi a swi kholwaka, endzhaku ka swona mudyondzisi u teke buku leyi nge Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?b

Endzhaku ko hlaya buku leyi, mudyondzisi u byele tlilasi a ku: “Buku leyi a yi nge pimanisiwi na nchumu. Hi yin’wana ya tibuku letinene ngopfu ta sayense leti ndzi tshameke ndzi ti hlaya.” Kutani mudyondzisi u hlamusele leswaku a a lava ku tirhisa buku leyi nge Creation swin’we ni buku-mpfuno ya tlilasi etidyondzweni timbirhi leti landzelaka, naswona u byele tlilasi leswaku yi tikumela tikopi eka xichudeni lexi nga Mbhoni. Ku fambisiwe tibuku to tala, naswona swichudeni swo tala swi cince langutelo ra swona hi Timbhoni ta Yehovha!

Ripfumelo Leri Ringiweke I Ripfumelo Leri Nga Ni Matimba

Phela, minkarhi yin’wana u nga ha tikuma u hluriwa hi vanhu vo tala lava va nga riki na xiyimo lexi fanaka ni xa wena—kumbe lava nga yi tlangeriki—lexi sekeriweke eBibeleni. (Ringanisa Pisalema 3:1, 2.) Hikwalaho, i vutlhari ku endla vunghana ni lava va nga ni ripfumelo leri fanaka ni ra wena. (Swivuriso 27:17) Kambe ku vuriwa yini hiloko va nga ri kona vantshwa lava nga ni ripfumelo ro tano exikolweni xa n’wina kumbe emugangeni wa ka n’wina?

Loko swi ri tano, tsundzuka leswaku Munghana wa wena lonkulu ngopfu i Yehovha Xikwembu, naswona a nga ku seketela. U tiyisele ku vungunyiwa lokukulu hi Sathana Diyavulosi hi magidi ya malembe. Hikwalaho, hi nga tiyiseka leswaku swi tsakisa mbilu ya Yehovha loko u yimela ripfumelo ra wena u tiyile. Goza rero ri n’wi nyika lunghelo ra ku ‘hlamula Sathana, la n’wi rhukanaka.’—Swivuriso 27:11.

U nga ha langutela leswaku ripfumelo ra wena ri ta ringiwa nkarhi ni nkarhi. (2 Timotiya 3:12) Kambe, muapostola Petro wa hi tiyisekisa leswaku mfanelo ya ripfumelo ra hina leri ringiweke yi ni “risima lerikulu swinene ku tlula nsuku lowu lovaka hambiloko wu kamberiwe hi ndzilo.” (1 Petro 1:7) Hikwalaho, loko u soriwa hikwalaho ka ripfumelo ra wena, swi langute swi ri lunghelo ro tiyisa ripfumelo ra wena ni ku kombisa ku tiyisela ka wena. Muapostola Pawulo u tsale leswaku ku tiyisela ku tswala “xiyimo xa ku amukeriwa.” (Varhoma 5:3-5) Ina, ku navela ka wena leswaku u amukeleka eka Yehovha ku ku susumeta swinene leswaku u va ni matimba ya ku hlula loko u vungunyeriwa ripfumelo ra wena!

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]

Xana u nga ri lwela ripfumelo ra wena?