Xana Leswi Hinkwaswo Swi Vula Yini?

LOKO a wo kambisisa mimpimanyeto ya mahanyelo emalembeni ya sweswinyana, a wu ta wu vona kahle mboyamelo lowu nga kona. Handle ko kanakana, vanhu vo tala va hambeta va yi tekela ehansi mimpimanyeto ya mahanyelo. Xana leswi swi vula yini hakunene?

Xana swi vula leswaku ndhavuko wa hina hinkwawo ni ku herisiwa ka vanhu hinkwavo, swi le kusuhi, hilaha van’wana va vulaka hakona? Kumbe, xana ku cinca ko tano ko va nchumu lowu tolovelekeke, kumbe ko va nchumu wa matimu?

Vo tala va ehleketa leswaku ko va nchumu wa matimu. Va languta ku hohloka ka mahanyelo ya le nkarhini wa hina ku ri mukhuva lowu tolovelekeke, ku fana ni ku hohloka ko tala loku teke ku tlhela ku hundza ematin’wini. Hi timbilu hinkwato va ehleketa leswaku mboyamelo lowu wu ta cinca nileswaku mimpimanyeto leyi tlakukeke ya mahanyelo yi ta tlhela yi vuya. Xana va tiyisile?

‘Masiku Yo Hetelela’

A hi kambisiseni mhaka leyi hi ku tirhisa buku leyi a yi amukeleka tanihi nkongomiso etimhakeni ta mahanyelo hi malembe-xidzana yo tala—ku nga Rito ra Xikwembu, Bibele. Ku ringanisa xiyimo xa misava ya namuntlha ni nhlamuselo ya vuprofeta leyi nyikeriwaka hi Bibele malunghana ni nkarhi wa xiendlakalo lexikulu ngopfu ematin’wini ya munhu swi hi pfula mahlo. Lowu i nkarhi lowu yi wu vitaka ‘masiku yo hetelela,’ kumbe “makumu ya mafambiselo ya swilo.” (2 Timotiya 3:1; Matewu 24:3) Hilaha swiga leswi swi vulaka hakona, nkarhi lowu wu fanele wu fungha ku hela ka nguva leyi ni ku sungula ka leyintshwa.

Rito ra Xikwembu ri profetile leswaku masiku yo hetelela ma ta funghiwa hi “minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” Leswaku Bibele yi pfuna vanhu lava nga ni vuxiyaxiya leswaku va lemuka masiku yo hetelela, yi nyikela vuxokoxoko lebyi loko byi hlanganisiwile, byi nyikelaka nhlamuselo leyi nga erivaleni kumbe xikombiso lexi hlanganeke, xa nkarhi lowu wo hlawuleka.

Mikhuva Yo Biha Eka Vanhu

Xiya xikombiso xin’wana xa mfungho lowu, lexi nga lo dla, namuntlha: ‘Vanhu va ta va ni xivumbeko xa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu kambe va tikomba va nga tshembeki eka matimba ya kona.’ (2 Timotiya 3:2, 5) Ku hava nkarhi wun’wana ematin’wini lowu hlawulekisiweke hi ntirhisano lowukulu ni lowu nga ni matimba hi ndlela leyi. Vanhu vo tala a va teki Xikwembu xi ri xoxe tanihi lexi nga ni mfanelo yo lawula, naswona vo tala a va yi amukeli Bibele tanihi xihlovo xi ri xin’we xa ntiyiso. Ina, vukhongeri bya ha ri kona, kambe byo tala a byi na nkucetelo lowukulu evanhwini. Byo va vukanganyisi ntsena.

Bibele yi boxa xikombiso xin’wana xa mfungho lowu: “Vanhu va ta va . . . lava nga tikhomiki, lava nga ni tihanyi,” naswona “rirhandzu ra vo tala ri ta hola hikwalaho ka ku engeteleka ka ku kala nawu.” (2 Timotiya 3:2, 3; Matewu 24:12) Nhlamuselo yin’wana ya rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke va ku “tihanyi,” i “ku pfumala ntwela-vusiwana ni mintlhaveko ya vumunhu.” Namuntlha, hambi ku ri vana lavatsongo va vonaka va ri ni “tihanyi” naswona va endla swiendlo swo tala swa madzolonga.

Ku tlula kwalaho, swilo leswi tisiweke hi nhluvuko wa xihatla wa thekiniki ni ikhonomi ni makwanga, swi endle leswaku vanhu vo tala va cukumeta timfanelo ta khale leti nga ni risima. A va na mhaka ni vanhu van’wana, va tirhisa swilo hinkwaswo leswi nga kona, hambi ku ri tindlela ta vukanganyisi, leswaku va vungelela hinkwaswo leswi va nga swi kotaka, hi xikongomelo xo enerisa ku navela ka vona ka vutianakanyi. Ku ndlandlamuka ka ntlango wa ku gembula i vumbhoni byin’wana bya vutianakanyi, naswona tinhlayo ta vugevenga lebyi veke kona eka makume ya malembe ma nga ri mangani lama hundzeke ti yi veka erivaleni mhaka leyi.

Xikombiso lexi vonakaka ngopfu enkarhini wa hina hi lexi: “Vanhu va ta va lava . . . rhandzaka mintsako ku ri ni ku rhandza Xikwembu.” (2 Timotiya 3:2, 4) Xin’wana xa swikombiso leswi i xa leswaku vanhu va lava ku titsakisa hi rimbewu, kambe a va swi lavi ku byarha vutihlamuleri byo tekana ni munhu un’we vutomi bya vona hinkwabyo. Vuyelo bya kona ku ve ku hohloka ka mindyangu yo tala, vana lava nga tsakangiki ni lava nga riki na nkhathalelo wa vatswari, vatswari lava hambaneke swin’we ni swifo leswi tluletiwaka hi rimbewu.

Mfungho wun’wana wa xikombiso lexi hileswaku “vanhu va ta va lava tirhandzaka, varhandzi va mali.” (2 Timotiya 3:2) Hi ku ya hi magazini wa le Jarimani lowu nge Die Zeit, “nchumu lowu susumetaka fambiselo ra [ikhonomi ya namuntlha] i vutianakanyi.” Ku hlongorisana ni mali i nchumu wa nkoka ku tlula hambi ku ri rini evuton’wini bya vanhu namuntlha. Hikwalaho ka vutianakanyi lebyi, swilo swin’wana swa risima swa honisiwa.

Swiendlakalo Swa Misava

Bibele a yi vulavuli ntsena hi ku honisiwa ka swilo swa nkoka evuton’wini, kambe yi tlhele yi profeta leswaku masiku yo hetelela ma ta vonaka hi hasahasa leyikulu ngopfu leyi nga ta khumba ndyangu wa vanhu. Hi xikombiso, yi vula leswaku “tiko ri ta pfukela tiko rin’wana, ni mfumo wu ta pfukela mfumo wun’wana; ku ta va ni ku tsekatseka lokukulu ka misava, naswona ku ta va ni mintungu ni ku kayivela ka swakudya.”—Luka 21:10, 11.

Handle ka lembe-xidzana ra vu-20, ku hava nguva yin’wana ematin’wini laha vanhu va ntsandza-vahlayi va katsekeke etimhangwini to tarisa xileswi ta misava hi nkarhi wo koma hi ndlela leyi. Hi xikombiso, vanhu lava tlulaka 100 wa timiliyoni va dlayiwile etinyimpini ta misava enkarhini wolowo, nhlayo leyikulu ngopfu ku tlula ya lava va dlayiweke eka malembe-xidzana yo hlayanyana lama hundzeke ma hlanganisiwile hinkwawo. Lembe-xidzana ra vu-20 ri bebule tinyimpi timbirhi leti hambaneke ngopfu ni letin’wana lerova ti vuriwa tinyimpi ta misava. Enkarhini lowu hundzeke a ku si tshama ku va ni hasahasa ya misava hinkwayo, leyi fanaka ni leyi.

Vubihi Lebyi Kucetelaka Swilo Leswi

Bibele yi tlhela yi paluxa vukona bya xivumbiwa xa matimba, xo biha, “le[xi] vuriwaka Diyavulosi na Sathana,” lexi xikongomelo xa xona ku nga ku wonga vanhu leswaku va fularhela swilo swa risima kutani xi va yisa eka mahanyelo yo biha. Yi vula leswaku emasikwini yo hetelela, xi ta ta emisaveni xi “hlundzukile swinene, hi ku tiva leswaku [xi] ni nkarhi wo koma.”—Nhlavutelo 12:9, 12.

Diyavulosi u hlamuseriwa eBibeleni tanihi “mufumi wa vulawuri bya moya, moya lowu sweswi wu tirhaka eka vana lava nga yingisiki.” (Vaefesa 2:2) Leswi swi vula leswaku Diyavulosi u kucetela vanhu vo tala, hakanyingi vona a va swi lemuki, tanihi leswi minkarhi yin’wana hi nga swi kotiki ku lemuka moya lowu thyakeke lowu nga vonakiki.

Hi xikombiso, nkucetelo wa Sathana wu vonaka eka swilo swo tala swa manguva lawa leswi hundziselaka timhaka evanhwini: tivhidiyo, tibayisikopo, thelevhixini, Internet, vunavetisi, tibuku, timagazini ni maphepha-hungu. Swilo swo tala, ngopfu-ngopfu swilo leswi kongomisiweke eka vantshwa lava nga lemukiki, swi ni mikhuva yo tala leyi hundzeletiweke, mikhuva yo biha, ku fana ni xihlawuhlawu, vungoma, ku tikhoma ko biha ni madzolonga ya tihanyi.

Vanhu vo tala lavanene va hlamarisiwe hi ku yelana loku nga kona exikarhi ka nhlamuselo leyi Bibele yi yi nyikelaka malunghana ni masiku yo hetelela swin’we ni swiyimo swa xiviri leswi nga kona emisaveni esikwini ra hina. I ntiyiso, ematin’wini ku ve ni swiendlakalo swin’wana emahlweni ka lembe-xidzana ra vu-20, leswi hi ndlela yo karhi swi vonakeke onge swi fambelana ni nhlamuselo ya Bibele. Kambe, hi le ka lembe-xidzana ra vu-20 ni lera vu-21 laha swikombiso leswi, leswi nga xiphemu xa xikombiso, swi vonakaka kona.

Nguva Leyintshwa Leyi Taka

Vanhu lava va kholwaka leswaku vanhu va ta lovisiwa ni lava va vulaka leswaku swilo swi ta ya emahlweni hi ndlela leyi swi nga ha yona, a va vuli ntiyiso. Ematshan’weni ya sweswo, Bibele yi kombisa leswaku vanhu va misava leyi lava va yi fumaka, va ta susiwa kutani ku nghena nchumu lowuntshwa hi ku helela ematshan’weni ya vona.

Endzhaku ka loko Yesu a longoloxe swilo leswi nga xikombiso xa masiku yo hetelela, u te: “Hi ndlela leyi, na n’wina loko mi vona swilo leswi swi humelela, tivani leswaku mfumo wa Xikwembu wu kusuhi.” (Luka 21:31) Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni a ku ri nhloko-mhaka leyi Yesu a a chumayela ha yona. (Matewu 6:9, 10) Naswona Xikwembu xi n’wi vekile leswaku a va Hosi ya Mfumo lowu, lowu wu nga hulumendhe leyi nga ta fuma misava hinkwayo.—Luka 8:1; Nhlavutelo 11:15; 20:1-6.

Emakumu ka masiku yo hetelela, Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni lowu nga emavokweni ya Kreste wu ta herisa hinkwavo lava nga valala va wona—Diyavulosi ni lava va n’wi seketelaka—kutani wu siva mahanyelo ya namuntlha lama onhakeke hi misava leyintshwa yo lulama. (Daniyele 2:44) Emisaveni leyi leyintshwa, vanhu va timbilu letinene va ta tsakela vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi hundzuriweke yi va paradeyisi.—Luka 23:43; 2 Petro 3:13; Nhlavutelo 21:3, 4.

Lava va vengaka mahanyelo ya namuntlha yo biha naswona va lemukaka leswaku xikombiso lexi angarhelaka xa masiku yo hetelela xa hetiseka hi swiendlakalo swa sweswi, va nga ha langutela ku vona vumundzuku lebyinene. Hikwalaho ka byona, hi nkhensa Xikwembu xa Matimba Hinkwawo, lexi xi hi khathalelaka naswona xi nga ni xikongomelo lexi vangamaka hi ntumbuluko wa xona, ku nga misava.—Pisalema 37:10, 11, 29; 1 Petro 5:6, 7.

Timbhoni ta Yehovha ta ku rhamba leswaku u dyondza swo tala hi Muvumbi wa hina la nga ni rirhandzu ni hi ntshembo wa vutomi emisaveni leyi baseke hi tlhelo ra mahanyelo, leyi a yi vekeleke vanhu hinkwavo lava yi lavaka. Hilaha Bibele yi vulaka hakona, “leswi swi vula vutomi lebyi nga heriki, ku nghenisa ka vona vutivi ha wena, Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso, ni loyi u n’wi rhumeke, Yesu Kreste.”—Yohane 17:3.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Vanhu va timbilu letinene va ta tsakela vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi nga paradeyisi